آیه ۷۶ - سوره قصص

آیه إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى فَبَغى عَلَيْهِمْ وَ آتَيْناهُ مِنَ الْكُنُوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحينَ [76]

قارون از قوم موسى بود، امّا بر آنان ستَم كرد؛ ما آن قدر از گنج‌ها به او داده بوديم كه حمل كليدهاى آن براى گروهى نيرومند، دشوار بود! [به خاطر آوريد] هنگامى را كه قومش به او گفتند:«اين همه از سر غرور شادى مكن، كه خداوند شادى كنندگان مغرور را دوست نمى دارد.

قارون

۱ -۱
(قصص/ ۷۶)

الصّادق (علیه السلام)- کَانَ ابْنَ عَمِّهِ یَصْهَرَ بْنِ قَاهِثَ وَ مُوسَی (علیه السلام) بْنِ عِمْرَانَ بْنِ قَاهِثٍ وَ قِیلَ: کَانَ ابْنَ خَالَتِهِ.

امام صادق (علیه السلام)- قارون پسر عموی موسی (علیه السلام) بود و نام اصلی او یصهربن‌قاهث است که موسی (علیه السلام) پسر عمران‌بن‌قاهث بود و بعضی نیز او را پسر خاله موسی (علیه السلام) دانسته‌اند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
بحار الأنوار، ج۱۳، ص۲۵۲/ قصص الأنبیاءللجزایری، ص۲۷۹/ نورالثقلین؛ «کان ابن عمه ... قبل کان» محذوف
۱ -۲
(قصص/ ۷۶)

إبن‌عباس (رحمة الله علیه)- فَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) کَانَ فِرْعَوْنُ قَدْ مَلَکَ قَارُونُ عَلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ حِینَ کَانَ بِمِصْرَ وَ کَانَ یَظْلِمُهُم.

ابن‌عباس (رحمة الله علیه)- فرعون قارون را در مصر مالک و صاحب اختیار بنی اسرائیل قرار داده بود و او به آن‌ها ستم می‌کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
قصص الأنبیاءللجزایری، ص۲۸۱

گروهی نیرومند

۲ -۱
(قصص/ ۷۶)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْعُصْبَةُ مَا بَیْنَ الْعَشَرَهًِْ إِلَی خَمْسَهًَْ عَشَرَ قَالَ کَانَ یَحْمِلُ مَفَاتِیحَ خَزَائِنِهِ الْعُصْبَهًُْ أولی {أُولُوا} الْقُوَّهًِْ.

علی‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- الْعُصْبَةُ بین ده تا پانزده نفر بودند که کلیدهای گنجینه‌های قارون را حمل می‌کردند، عُصْبَةُ یعنی افراد قوی.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
بحار الأنوار، ج۱۳، ص۲۴۹/ القمی، ج۲، ص۱۴۴؛ «تسعهًْ عشر» بدل «خمسهًْ عشر»/ نورالثقلین؛ «تسعهًْ عشر» بدل «خمسهًْ عشر»
۲ -۲
(قصص/ ۷۶)

الصّادق (علیه السلام)- وَ مَا یَکُونُ اُولُوا قُوَّهًٍْ إلَّا عَشرَهًَْ آلَافٍ.

امام صادق (علیه السلام)- منظور از اُولُوا قُوَّةً؛ در آیه ده‌هزار نفر است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
نورالثقلین/ الصافی؛ ج۵، ص۶۵

این همه از سر غرور شادی مکن، که خداوند شادی کنندگان مغرور را دوست نمی دارد

۳ -۱
(قصص/ ۷۶)

الباقر (علیه السلام)- أَوْحَی اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِلَی مُوسَی (علیه السلام): لَا تَفْرَحْ بِکَثْرَهًِْ الْمَالِ وَ لَا تَدَعْ ذِکْرِی عَلَی کُلِّ حَالٍ فَإِنَّ کَثْرَهًَْ الْمَالِ تُنْسِی الذُّنُوبَ وَ تَرْکُ ذِکْرِی یُقْسِی الْقُلُوب.

امام باقر (علیه السلام)- خداوند به موسی (علیه السلام) وحی‌کرد: ای موسی! (علیه السلام) به زیادی مال و منال خوشحال نباش و در هر حالی که هستی مرا فراموش نکن، مال زیاد باعث می‌شود گناهانی که کرده‌ای را از یاد ببری [و استغفار نکنی] و دل را سخت می‌گرداند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
بحار الأنوار، ج۱۳، ص۳۴۲/ نورالثقلین
۳ -۲
(قصص/ ۷۶)

أمیرالمومنین (علیه السلام)- وَ الْفَرَحُ مَکْرُوهٌ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ.

امام علی (علیه السلام)- خوشحالی [از سر غرور] در نزد خداوند ناپسند و زشت می‌باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
بحار الأنوار، ج۶۹، ص ۹۱/ نورالثقلین
۳ -۳
(قصص/ ۷۶)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: جَاءَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی عِظْنِی مَوْعِظَهًًْ ... فَقَال: إِنْ کَانَتِ الْعُقُوبَهًُْ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ النَّارَ فَالْمَعْصِیَهًُْ لِمَا ذَا وَ إِنْ کَانَ الْمَوْتُ حَقّاً فَالْفَرَحُ لِمَا ذَا؟

امام صادق (علیه السلام)- ابان گوید: مردی به خدمت امام صادق (علیه السلام) آمد و عرض‌کرد: «پدر و مادرم به فدایت! مرا پندی ده». حضرت (علیه السلام) فرمود: «اگر جزادادن به اعمال بندگان [و عقاب‌دادن به آن‌ها] حق است، خوشحالی و سرور چه توجیهی دارد»؟!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۲۶۶
التوحید؛ ص۳۷۶/ نورالثقلین
بیشتر