ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ رَجُلًا ضَرَبَ خِبَاءَهُ عَلَی قَبْرٍ وَ لَمْ یَعْلَمْ أَنَّهُ قَبْرٌ فَقَرَأَ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ فَسَمِعَ صَائِحاً یَقُولُ هِیَ الْمُنْجِیَهًُْ فَذَکَرَ ذَلِکَ لِلنَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ هِیَ الْمُنْجِیَهًُْ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- مردی چادرش را بر روی قبری زد و نمیدانست که آن قبر است و تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْملْکُ (سورهی ملک) را خواند. سپس شنید که کسی با آواز بلند میگوید: «آن نجاتدهنده است». سپس آن را به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفت. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «آن نجاتدهنده از عذاب قبر است».
الباقر (علیه السلام)- سُورَهًُْ الْمُلْکِ هِیَ الْمَانِعَهًُْ تَمْنَعُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ وَ هِیَ مَکْتُوبَهًْ فِی التَّوْرَاهًْ.
امام باقر (علیه السلام)- سورهی ملک سورهی مانعه (یعنی جلوگیر) است، که از عذاب قبر جلوگیری میکند، و در تورات نیز به نام سورهی ملک نوشته شده است.
الباقر (علیه السلام)- وَ مَنْ قَرَأَهَا فِی لَیْلَتِهِ فَقَدْ أَکْثَرَ وَ أَطَابَ وَ لَمْ یُکْتَبْ بِهَا مِنَ الْغَافِلِینَ وَ إِنِّی لَأَرْکَعُ بِهَا بَعْدَ عِشَاءِ الْآخِرَهًْ وَ أَنَا جَالِسٌ وَ إِنَّ وَالِدِی (علیه السلام) کَانَ یَقْرَأُهَا فِی یَوْمِهِ وَ لَیْلَتِهِ وَ مَنْ قَرَأَهَا إِذَا دَخَلَ عَلَیْهِ فِی قَبْرِهِ نَاکِرٌ وَ نَکِیرٌ مِنْ قِبَلِ رِجْلَیْهِ قَالَتْ رِجْلَاهُ لَهُمَا لَیْسَ لَکُمَا إِلَی مَا قِبَلِی سَبِیلٌ قَدْ کَانَ هَذَا الْعَبْدُ یَقُومُ عَلَیَّ فَیَقْرَأُ سُورَهًَْ الْمُلْکِ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَتِهِ وَ إِذَا أَتَیَاهُ مِنْ قِبَلِ جَوْفِهِ قَالَ لَهُمَا لَیْسَ لَکُمَا إِلَی مَا قِبَلِی سَبِیلٌ قَدْ کَانَ هَذَا الْعَبْدُ أَوْعَانِی سُورَهًَْ الْمُلْکِ وَ إِذَا أَتَیَاهُ مِنْ قِبَلِ لِسَانِهِ قَالَ لَهُمَا لَیْسَ لَکُمَا إِلَی مَا قِبَلِی سَبِیلٌ قَدْ کَانَ هَذَا الْعَبْدُ یَقْرَأُ بِی فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهًْ سُورَهًَْ الْمُلْکِ.
امام باقر (علیه السلام)- هرکس آن را در شب بخواند، دارایی وی زیاد میشود و کار نیکی انجام خواهد داد و از گروه غافلین محسوب نخواهد شد. من بعد از عشای آخر درحالیکه نشستهام، با این سوره به رکوع میروم؛ پدرم هر روز و شب آن را تلاوت میکرد. هرکس آن را بخواند، هنگامیکه ناکر و نکیر از سمت دو پایش وارد قبرش میشوند، دو پایش به آنها میگویند: از این سمت، راهی برای داخلشدن ندارید، این بنده روی من میایستاد و هر روز و شب سورهی مُلک را میخواند؛ و اگر از سمت شکمش وارد شوند، به آنها میگوید: از این سمت، راهی برای داخلشدن ندارید، این بنده هر روز و شب مرا با سورهی مُلک آگاه میکرد، و اگر از سمت زبانش وارد شوند، به آنها میگوید: از این سمت، راهی برای داخلشدن ندارید، این بنده هر روز و شب بهوسیلهی من، سورهی مُلک را میخواند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ سُورَهًًْ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ مَا هِیَ إِلَّا ثَلَاثُونَ آیَهًًْ شَفَعَتْ لِرَجُلٍ حَتَّی غُفِرَ لَهُ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سورهای از کتاب خداست که فقط سی آیه است. [این سوره] برای مردی شفاعت کرد تا اینکه آمرزیده شد [و آن] تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ المُلْکُ (سورهی ملک) است.
الصّادق (علیه السلام)- مَنْ قَرَأَ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ فِی الْمَکْتُوبَهًْ قَبْلَ أَنْ یَنَامَ لَمْ یَزَلْ فِی أَمَانِ اللَّهِ حَتَّی یُصْبِحَ وَ فِی أَمَانِهِ یَوْمَ الْقِیَامَهًْ حَتَّی یَدْخُلَ الْجَنَّهًَْ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکس [سورهی] تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ المُلْکُ را در نوشتهای قبل از خواب بخواند، تا صبح در امان خداوند خواهد بود، و در روز قیامت نیز تا زمان ورودش به بهشت در امان آن خواهد بود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- سُورَهًٌْ فِی الْقُرْآنِ خَاصَمَتْ عَنْ صَاحِبِهَا حَتَّی أَدْخَلَتْهُ الْجَنَّهًُْ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در قرآن سورهای است که از دوست خود حمایت میکند تا او را وارد بهشت کند[و آن] تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْملْکُ (سورهی ملک) است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ هَذِهِ السُّورَهًَْ وَ هِیَ الْمُنْجِیَهًُْ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ ... أُعْطِیَ مِنَ الْأَجْرِ کَمَنْ أَحْیَی لَیْلَهًَْ الْفِطْرِ وَ مَنْ حَفِظَهَا کَانَتْ أَنِیسَهُ فِی قَبْرِهِ تَدْفَعُ عَنْهُ کُلَّ نَازِلَهًٍْ تَهُمُّ بِهِ فِی قَبْرِهِ مِنَ الْعَذَابِ وَ تَحْرُسُهُ إِلَی یَوْمِ بَعْثِهِ وَ تَشْفَعُ لَهُ عِنْدَ رَبِّهَا وَ تُقَرِّبُهُ حَتَّی یَدْخُلَ الْجَنَّهًَْ آمِناً مِنْ وَحْشَتِهِ وَ وَحْدَتِهِ فِی قَبْرِهِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس این سوره را بخواند و آن نجاتدهنده از عذاب قبر است ... پاداش کسی به او عطا میشود که شب [عید] فطر را بیدار بماند [و عبادت کند] و هرکس آن را حفظ کند در قبرش انیس او میشود و در قبرش هر عذاب نازل شدهای که او را قصد کند دور میگرداند و تا روز برانگیختهشدنش از او محافظت میکند و نزد پروردگارش از او شفاعت میکند و او را مقرّب میگرداند تا وارد بهشت شود و در قبرش او را از وحشت و تنهاییاش امنیّت میبخشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَرَأَ سُورَهًَْ تَبَارَکَ فَکَأَنَّمَا أَحْیَی لَیْلَهًَْ الْقَدْرِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس سورهی تبارک را بخواند گویی که شب قدر را شب زندهداری کرده است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَدِدْتُ أَنَ تَبَارَکَ الْمُلْکُ فِی قَلْبِ کُلِّ مُؤْمِن.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سورهی تبارک در قلب مؤمن دوستی و مهربانی ایجاد میکند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَوَدِدْتُ أَنَّهَا فِی قَلْبِ کُلِّ إِنْسَانٍ مِنْ أُمَّتِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- دوست دارم که آن در قلب هر انسانی از امّتم باشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَن جَابِرٍ (رحمة الله علیه) کَانَ رَسُولُ اللهِ (صلی الله علیه و آله) لَا یَنَامُ حَتَّی یَقْرَأَ الم تَنْزِیلُ وَ تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- از جابر (رحمة الله علیه) نقل شده است: پیامبر (صلی الله علیه و آله) تا زمانیکه سورهی ا لم تنزیل و تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ المُلْکُ را نمیخواند، نمیخوابید.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- قَالَ لِرَجُلٍ أَ لَا أُتْحِفُکَ بِحَدِیثٍ تَفْرَحُ بِهِ قَالَ بَلَی قَالَ اقْرَأْ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَ عَلِّمْهَا أَهْلَکَ وَ جَمِیعَ وُلْدِکَ وَ صِبْیَانَ بَیْتِکَ وَ جِیرَانَکَ فَإِنَّهَا الْمُنْجِیَهًُْ وَ الْمُجَادِلَهًُْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ عِنْدَ رَبِّهَا لِقَارِئِهَا وَ تَطْلُبُ لَهُ أَنْ یُنْجِیَهُ مِنْ عَذَابِ النَّارِ وَ یَنْجُو بِهَا صَاحِبُهَا مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- ابنعبّاس (رحمة الله علیه) به مردی گفت: «آیا حدیثی که بهوسیلهی آن خوشحال میشوی به تو هدیه نکنم». گفت: «بله». گفت: «تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْملْکُ (سورهی ملک) را بخوان و آن را به خانوادهات، همهی فرزندانت، نوجوانان خانهات و همسایگانت بیاموز؛ چون آن نجاتدهنده است و در روز قیامت نزد پروردگارش از خوانندهاش دفاع میکند و نجات از عذاب آتش [جهنّم] را برای او درخواست میکند و دوستش بهوسیلهی آن از عذاب قبر نجات پیدا میکند».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ أَوَی إِلَی فِرَاشِهِ ثُمَّ قَرَأَ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ ثُمَّ قَالَ اللَّهُمَّ رَبَّ الْحِلِّ وَالْحَرَمِ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) عَنِّی تَحِیَّهًًْ وَ سَلَاماً أَرْبَعَ مَرَّاتٍ وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَکَیْنِ حَتَّی یَأْتِیَا مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) فَیَقُولَانِ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ فُلَانَبْنَفُلَانٍ یَقْرَأُ عَلَیْکَ السَّلَامَ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ فَیَقُولُ وَ عَلَی فُلَانِبْنِفُلَانٍ السَّلَامُ وَ رَحْمَهًُْ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکه در بسترش جا گیرد و سوره: تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْملْکُ را بخواند، سپس چهار بار گوید: اللَّهُمَّ رَبَّ الْحِلِّ وَ الْحَرَمِ بَلِّغْ رُوحَ مُحَمَّدٍ عَنِّی تَحِیَّةً وَ سَلَاما خدا برای او دو فرشته میگمارد تا نزد محمّد (صلی الله علیه و آله) بروند و بگویند: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! فلانبنفلان به تو سلام میرساند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «بر فلانبنفلان سلام و رحمت خداوند بر او باد».
آیه تَبارَكَ الَّذي بِيَدِهِ الْمُلْكُ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ [1]
پر بركت و زوال ناپذير است كسى كه حاكميّت و مالكيت [جهان هستى] به دست اوست، و او بر هرچيز تواناست.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَلِمَاتٌ مَنْ قَالَهُنَّ عِنْدَ وَفَاتِهِ دَخَلَ الْجَنَّهًَْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَلِیمُ الْکَرِیمُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِینَ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
امام علی (علیه السلام)- هرکس این کلمات را موقع وفاتش بگوید وارد بهشت میشود: سه مرتبه: لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ الحَلِیمُ الْکَرِیمُ سه مرتبه: الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِینَ سه مرتبه: تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ المُلْکُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا أَرَادَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قَبْضَ رُوحِ الْمُؤْمِنِ قَالَ یَا مَلَکَ الْمَوْتِ انْطَلِقْ أَنْتَ وَ أَعْوَانُکَ إِلَی عَبْدِی فَطَالَ مَا نَصَبَ نَفْسَهُ مِنْ أَجْلِی فَأْتِنِی بِرُوحِهِ لِأُرِیحَهُ عِنْدِی فَیَأْتِیهِ مَلَکُ الْمَوْتِ بِوَجْهٍ حَسَنٍ وَ ثِیَابٍ طَاهِرَهًْ وَ رِیحٍ طَیِّبَهًْ ... فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًْ یَجِیئُهُ عُنُقٌ مِنَ النَّارِ فَتُطِیفُ بِهِ فَإِذَا کَانَ مُدْمِناً عَلَی تَنْزِیلِ السَّجْدَهًْ وَ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ وَقَفَتْ عِنْدَهُ تَبَارَکَ وَ انْطَلَقَتْ تَنْزِیلُ السَّجْدَهًُْ فَقَالَتْ أَنَا آتٍ بِشَفَاعَهًْ رَبِ الْعَالَمِین.
امام صادق (علیه السلام)- وقتی خدای تبارکوتعالی بخواهد جان مؤمن را بگیرد، میگوید: «ای فرشتهی مرگ! تو و یارانت بهسوی بندهام بروید که خستهکردن خودش به خاطر من، طولانی شد و روحش را برایم بیاورید تا او را نزد خود آسایش دهم». فرشتهی مرگ با چهرهی زیبا، لباس پاک و بوی خوش نزد او میآید ... وقتی روز قیامت برپا شود، جماعتی از آتش میآیند و دور او میگردند؛ پس اگر بر [خواندن] سورهی سجده و تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ المُلْکُ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ استمرار داشته باشد، سورهی ملک نزد او میماند و سورهی سجده میرود و میگوید: «من شفاعت پروردگار جهانیان را [برای این مؤمن] آوردهام».
العسکری (علیه السلام)- وَ مَنْ صَلَّی یَوْمَ الْأَحَدِ أَرْبَعَ رَکَعَاتٍ یَقْرَأُ فِی کُلِّ رَکْعَهًْ فَاتِحَهًَْ الْکِتَابِ وَ سُورَهًَْ الْمُلْکِ تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ بَوَّأَهُ اللَّهُ فِی الْجَنَّهًْ حَیْثُ یَشَاءُ.
امام عسکری (علیه السلام)- هرکس روز چهارشنبه چهار رکعت نماز بخواند و در هر رکعت فاتحه و سورهی ملک تَبارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْملْکُ را بخواند. خداوند او را در بهشت هرطور که بخواهد جایگزین میکند.
آیه الَّذي خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَياةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَ هُوَ الْعَزيزُ الْغَفُورُ [2]
آن كس كه مرگ و حيات را آفريد تا شما را بيازمايد كه كداميك از شما بهتر عمل مىكنيد، و او توانا و آمرزنده است.
الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلخَلَقَ الْحَیَاهًَْ قَبْلَ الْمَوْتِ.
امام باقر (علیه السلام)- بهراستی که خداوند زندگی را پیش از مردن آفرید.
الباقر (علیه السلام)- الْحَیَاهًُْ وَ الْمَوْتُ خَلْقَانِ مِنْ خَلْقِ اللَّهِ فَإِذَا جَاءَ الْمَوْتُ فَدَخَلَ فِی الْإِنْسَانِ لَمْ یَدْخُلْ فِی شَیْءٍ إِلَّا وَ قَدْ خَرَجَتْ مِنْهُ الْحَیَاهًُْ.
امام باقر (علیه السلام)- زندگی و مرگ دو آفریدهی خداوند هستند. اگر مرگ بیاید و به انسان روی آورد، داخل در او می شود و مرگ داخل چیزی نمیشود مگر اینکه زندگی از آن خارج بشود.
الصّادق (علیه السلام)- مُوسَیبْنِجَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قِیلَ لِلصَّادِقِ (علیه السلام) صِفْ لَنَا الْمَوْتَ قَالَ لِلْمُؤْمِنِ کَأَطْیَبِ رِیحٍ یَشَمُّهُ فَیَنْعُسُ لِطِیبِهِ وَ یَنْقَطِعُ التَّعَبُ وَ الْأَلَمُ کُلُّهُ عَنْهُ وَ لِلْکَافِرِ کَلَسْعِ الْأَفَاعِیِّ وَ لَدْغِ الْعَقَارِبِ وَ أَشَدَّ قِیلَ فَإِنَّ قَوْماً یَقُولُونَ إِنَّهُ أَشَدُّ مِنْ نَشْرٍ بِالْمَنَاشِیرِ وَ قَرْضٍ بِالْمَقَارِیضِ وَ رَضْخٍ بِالْأَحْجَارِ وَ تَدْوِیرِ قُطْبِ الْأَرْحِیَهًْ عَلَی الْأَحْدَاقِ قَالَ کَذَلِکَ هُوَ عَلَی بَعْضِ الْکَافِرِینَ وَ الْفَاجِرِینَ أَ لَا تَرَوْنَ مِنْهُمْ مَنْ یُعَایِنُ تِلْکَ الشَّدَائِدَ فَذَلِکُمُ الَّذِی هُوَ أَشَدُّ مِنْ هَذَا الْأَمْرِ عَذَابُ الْآخِرَهًْ فَإِنَّهُ أَشَدُّ مِنْ عَذَابِ الدُّنْیَا قِیلَ فَمَا بَالُنَا نَرَی کَافِراً یَسْهُلُ عَلَیْهِ النَّزْعُ فَیَنْطَفِی وَ هُوَ یُحَدِّثُ وَ یَضْحَکُ وَ یَتَکَلَّمُ وَ فِی الْمُؤْمِنِینَ أَیْضاً مَنْ یَکُونُ کَذَلِکَ وَ فِی الْمُؤْمِنِینَ وَ الْکَافِرِینَ مَنْ یُقَاسِی عِنْدَ سَکَرَاتِ الْمَوْتِ هَذِهِ الشَّدَائِدَ فَقَالَ مَا کَانَ مِنْ رَاحَهًْ لِلْمُؤْمِنِ هُنَاکَ فَهُوَ تَعْجِیلُ ثَوَابٍ وَ مَا کَانَ مِنْ شَدِیدٍ فَتَمْحِیصُهُ مِنْ ذُنُوبِهِ لِیَرِدَ الْآخِرَهًَْ نَقِیّاً نَظِیفاً مُسْتَحِقّاً لِلثَّوَابِ الْأَبَدِ لَا مَانِعَ لَهُ دُونَهُ وَ مَا کَانَ مِنْ سُهُولَهًْ هُنَاکَ عَلَی الْکَافِرِ فَلِیُوَفَّی أَجْرَ حَسَنَاتِهِ فِی الدُّنْیَا لِیَرِدَ الْآخِرَهًَْ وَ لَیْسَ لَهُ إِلَّا مَا یُوجِبُ عَلَیْهِ الْعَذَابَ وَ مَا کَانَ مِنْ شِدَّهًْ عَلَی الْکَافِرِ هُنَاکَ فَهُوَ ابْتِدَاءُ عَذَابِ اللَّهِ لَهُ ذَلِکُمْ بِأَنَّ اللَّهَ عَدْلٌ لَا یَجُور.
امام صادق (علیه السلام)- امام کاظم (علیه السلام) فرمود: به امام صادق (علیه السلام) عرض شد: «مرگ را برای ما توصیف فرمایید»؟ حضرت فرمود: «مرگ برای مؤمن مثل خوشترین بویی است که آن را استشمام کرده و به خاطر خوشبودنش حالت چرتی بر او عارض شود و بهدنبالش تمام رنجها و محنتها تمام میشود و برای کافر همچون گزیدن افعیها و نیش عقربها یا سختتر از اینها است». عرض شد: جماعتی میگویند: «مرگ سختتر و دردش شدیدتر از بریدن با ارّه و چیدن با قیچی و کوبیدن با سنگ و گردیدن قطب آسیاب در چشم میباشد». حضرت فرمود: «نسبت به برخی از کافرین و فاجرین البتّه همینطور است مگر نمیبینی برخی از ایشان چنین رنجهایی را کشیده و متحمّل میشوند، ایشان همان کسانی هستند که درد مرگ بر آنها شدیدتر و سختتر از آنچه ذکر شد میباشد. توجّه داشته باش این عذاب دنیا است و عذاب آخرت محقّقا شدیدتر از عذاب دنیا خواهد بود». عرض شد: «پس چرا برخی از کفّار را میبینیم که حالت نزع و جاندادنشان سهل بوده بهطوری که درحال صحبتنمودن و خندیدن تکلّمکردن خاموش میشوند و بعضی از مؤمنین نیز همینطور میباشند ولی پارهای از اهل ایمان و کفر را مشاهده کردهایم که هنگام سکرات مرگ این شدائد و سختیها را رفتهرفته و کمکم متحمّل میشوند»؟ حضرت فرمود: «اگر مؤمنی را دیدی که به سهولت از دنیا رفت این از باب آن است که ثوابش را خداوند به تأخیر نیانداخت بلکه عاجلا به او مرحمت فرموده و اگر مؤمنی سخت جان داد به خاطر محونمودن گناهانش بوده تا در آخرت پاک و پاکیزه وارد شده و مستحق ثواب دائم و ابدی باشد و اگر کافری به راحتی و سهولت از دنیا رفت به خاطر آن است که حقّ تبارکوتعالی اجر حسنات و اعمال نیکش را که در دنیا انجام داده بدینترتیب عنایت فرموده تا در آخرت وقتی وارد شد عملی نداشته باشد مگر آنچه که موجب عذاب و عقوبت است و اگر کافری به سختی و شدّت جان داد این سختی آغاز عذاب او است که استحقاقش را دارد و خداوند هرگز جور و ستم نمیکند».
السّجّاد (علیه السلام)- مُحَمَّدُبْنُعَلِیٍّ (علیه السلام) قِیلَ لِعَلِیِّبْنِالْحُسَیْنِ (علیه السلام) مَا الْمَوْتُ قَالَ لِلْمُؤْمِنِ کَنَزْعِ ثِیَابٍ وَسِخَهًْ قَمِلَهًْ وَ فَکِّ قُیُودٍ وَ أَغْلَالٍ ثَقِیلَهًْ وَ الِاسْتِبْدَالِ بِأَفْخَرِ الثِّیَابِ وَ أَطْیَبِهَا رَوَائِحَ وَ أَوْطَإِ الْمَرَاکِبِ وَ آنَسِ الْمَنَازِلِ وَ لِلْکَافِرِ کَخَلْعِ ثِیَابٍ فَاخِرَهًْ وَ النَّقْلِ عَنْ مَنَازِلَ أَنِیسَهًْ وَ الِاسْتِبْدَالِ بِأَوْسَخِ الثِّیَابِ وَ أَخْشَنِهَا وَ أَوْحَشِ الْمَنَازِلِ وَ أَعْظَمِ الْعَذَاب وَ قِیلَ لِمُحَمَّدِبْنِعَلِیٍّ (علیه السلام) مَا الْمَوْتُ قَالَ هُوَ النَّوْمُ الَّذِی یَأْتِیکُمْ کُلَّ لَیْلَهًْ إِلَّا أَنَّهُ طَوِیلٌ مُدَّتُهُ لَا یُنْتَبَهُ مِنْهُ إِلَّا یَوْمَ الْقِیَامَهًْ.
امام سجاد (علیه السلام)- امام باقر (علیه السلام) فرمود: از امام سجّاد (علیه السلام) سؤال شد: «مرگ چیست»؟ فرمود: «برای مؤمن چون کندن جامهی چرکین شپشین و غلهای سنگین و به عوض آن پوشیدن فاخرترین لباسها و خوشبوترین جامها و سواری رهوارترین مرکبها و سکنای دلنشینترین منزلها و برای کافر چون افکندن جامههای فاخر و انتقال از منزلهای دلنشین و به دلگرفتن چرکینترین جامها و درشتترین لباسها و موحشترین منزلها و عظیمترین عذابها». و از امام باقر (علیه السلام) سؤال شد: «مرگ چیست»؟ فرمود: «همان خوابیست که شما را هر شب میآید مگر آنکه مدّتش طولانی است و از آن خواب تا روز قیامت بیدار نمیشوید».