آیه تَكادُ تَمَيَّزُ مِنَ الْغَيْظِ كُلَّما أُلْقِيَ فيها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ يَأْتِكُمْ نَذيرٌ [8]
نزديك است [دوزخ] از شدّت غضب پاره‌پاره شود؛ هر زمان كه گروهى در آن افكنده مى‌شوند، نگهبانان دوزخ از آن‌ها مى‌پرسند: «مگر بيم‌دهنده‌ی الهى به سراغ شما نيامد»؟!
السّجّاد (علیه السلام)- اللَّهُمَّ وَ خَلَقْتَ نَاراً لِمَنْ عَصَاکَ وَ أَعْدَدْتَ لِأَهْلِهَا مِنْ أَنْوَاعِ الْعَذَابِ فِیهَا وَ وَصَفْتَهُ وَ صَنَّفْتَهُ مِنَ الْحَمِیمِ وَ الْغَسَّاقِ وَ الْمُهْلِ وَ الضَّرِیعِ وَ الصَّدِیدِ وَ الْغِسْلِینِ وَ الزَّقُّومِ وَ السَّلَاسِلِ وَ الْأَغْلَالِ وَ مَقَامِعِ الْحَدِیدِ وَ الْعَذَابِ الْغَلِیظِ وَ الْعَذَابِ الشَّدِیدِ وَ الْعَذَابِ الْمُهِینِ وَ الْعَذَابِ الْمُقِیمِ وَ عَذَابِ الْحَرِیقِ وَ عَذَابِ السَّمُومِ وَ ظِلٍّ مِنْ یَحْمُومٍ وَ سَرَابِیلِ الْقَطِرَانِ وَ سُرَادِقَاتِ النَّارِ وَ النُّحَاسِ وَ الزَّقُّومِ وَ الْحُطَمَهًِْ وَ الْهَاوِیَهًِْ وَ لَظَی وَ النَّارِ الْحَامِیَهًِْ وَ النَّارِ الْمُوقَدَهًِْ الَّتِی تَطَّلِعُ عَلَی الْأَفْئِدَهًِْ وَ النَّارِ الْمُوصَدَهًِْ ذَاتِ الْعُمُدِ الْمُمَدَّدَهًِْ وَ السَّعِیرِ وَ الْحَمِیمِ وَ النَّارِ الَّتِی لَا تُطْفَأُ وَ النَّارِ الَّتِی تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ.
امام سجاد (علیه السلام)- خداوندا! برای کسی که نافرمانی تو کرد، آتشی آفریدی و برای اهل آن، انواع عذاب‌ها را در آن آماده کردی و آن را توصیف فرمودی و تشکیل دادی از آب جوشان، آب چرکی گند آلود، آهن گداخته، خار خشک بدبو، [آب] بدبوی متعفّن، چرک و خون، زقّوم، زنجیرها، غل‌ها، گرزهای آهن، عذاب سخت و دشوار، عذاب شدید، عذاب خوارکننده، عذاب دائمی، عذاب سوزان، عذاب کشنده، سایه‌ی دودهای متراکم و آتشزا، لباس‌هایی از ماده‌ی چسبنده بدبوی قابل اشتعال، سراپرده‌های آتش، دودهای متراکم، زقّوم، آتش خردکننده، هاویه (آتش سوزان)، شعله‌های سوزان آتش، آتش سوزان، آتش برافروخته که از دل‌ها سرمی‌زند، آتش فروبسته [که راه فراری از آن نیست و] دارای ستون‌های کشیده و طولانی است، آتش سوزان، آب جوشان، آتشی که خاموش نمی‌شود و آتشی که نزدیک است از شدّت غضب پاره‌پاره شود.
علیّ‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ قَالَ عَلَی أَعْدَاءِ اللَّهِ کُلَّما أُلْقِیَ فِیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ وَ هُمُ الْمَلَائِکَهًُْ الَّذِینَ یُعَذِّبُونَهُمْ بِالنَّار.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ [یعنی] بر دشمنان خدا. کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ همان فرشتگانی که آنان را با آتش دوزخ عذاب می‌دهند».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَ عَلِیٍّ هُمْ أَهْلُ الشِّقَاقِ الْعَادُونَ وَ إِخْوَانُ الشَّیَاطِینِ الَّذِینَ یُوحِی بَعْضُهُمْ إِلی بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً ... أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمُ الَّذِینَ یَصِلُونَ سَعِیراً أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمُ الَّذِینَ یَسْمَعُونَ لِجَهَنَّمَ شَهِیقاً وَ هِیَ تَفُورُ وَ لَهَا زَفِیرٌ کُلَّما دَخَلَتْ أُمَّهًٌْ لَعَنَتْ أُخْتَها أَلَا إِنَّ أَعْدَاءَهُمْ الَّذِینَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ کُلَّما أُلْقِیَ فِیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- بدانید که دشمنان علی (علیه السلام)، موجد اختلاف و معاند حق‌اند، و برادران شیاطین می‌باشند که بعضی از آن‌ها، اراجیف و خرافات و دغل‌بازی را به بعض دیگر القاء می‌کنند. الَّذِینَ یَصِلُونَ سَعِیراً دشمنان ایشان کسانی هستند که آوای جهنّم را درحالی‌که فوران می‌کند می‌شنوند و دوزخ پر از هیاهوست، چراکه هر امّتی بر آن وارد می‌شود قوم (هم کیشان) خود را لعنت می‌کند. دشمنان ایشان کسانی هستند که خدای عزّوجلّ درباره‌شان فرموده است: کُلَّما أُلْقِیَ فِیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا ابْنَ مَسْعُودٍ یَأْتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ الصَّابِرُ عَلَی دِینِهِ مِثْلُ الْقَابِضِ عَلَی الْجَمْرَهًِْ بِکَفِّهِ یَقُولُ لِذَلِکَ الزَّمَانِ إِنْ کَانَ فِی ذَلِکَ الزَّمَانِ ذِئْباً وَ إِلَّا أَکَلَتْهُ الذِّئْبُ {الذِّئَابُ} یَا ابْنَ مَسْعُودٍ عُلَمَاؤُهُمْ وَ فُقَهَاؤُهُمْ خَوَنَهًٌْ فَجَرَهًٌْ أَلَا إِنَّهُمْ أَشْرَارُ خَلْقِ اللَّهِ وَ کَذَلِکَ أَتْبَاعُهُمْ وَ مَنْ یَأْتِیهِمْ وَ یَأْخُذُ مِنْهُمْ وَ یُحِبُّهُمْ وَ یُجَالِسُهُمْ وَ یُشَاوِرُهُمْ أَشْرَارُ خَلْقِ اللَّهِ یُدْخِلُهُمْ نَارَ جَهَنَّمَ صُمٌّ بُکْمٌ عُمْیٌ فَهُمْ لا یَرْجِعُونَ وَ نَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیامَهًِْ عَلی وُجُوهِهِمْ عُمْیاً وَ بُکْماً وَ صُمًّا مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ کُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِیراً کُلَّما نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً غَیْرَها لِیَذُوقُوا الْعَذابَ* وَ إِذا أُلْقُوا فِیها سَمِعُوا لَها شَهِیقاً وَ هِیَ تَفُورُ تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّما أَرادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْها مِنْ غَمٍّ أُعِیدُوا فِیها وَ قِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ لَهُمْ فِیها زَفِیرٌ وَ هُمْ فِیها لا یَسْمَعُونَ یَدَّعُونَ أَنَّهُمْ عَلَی دِینِی وَ سُنَّتِی وَ مِنْهَاجِی وَ شَرَائِعِی إِنَّهُمْ مِنِّی بِرَاءٌ وَ أَنَا مِنْهُمْ بَرِیءٌ یَا ابْنَ مَسْعُودٍ لَا تُجَالِسُوهُمْ فِی الْمَلَإِ وَ لَا تُبَایِعُوهُمْ فِی الْأَسْوَاقِ وَ لَا تَهْدُوهُمُ الطَّرِیقَ وَ لَا تَسْقُوهُمُ الْمَاء.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای پسر مسعود! زمانی بر مردم بیاید که صبرکننده‌ی بر دینش مانند کسی است که آتش در دست خود بگیرد. اگر گرگ بودی در این زمان که بسیار خوب وگرنه مرا گرگ صفتان می‌خورند. ای پسر مسعود! دانشمند و فقیهان آن زمان نادرست و دروغگویند. آگاه باش که اینان بدترین خلق خدا هستند و مانند آنان است کسانی که پیروان ایشانند و کسانی که پیش آنان می‌روند و از آنان می‌گیرند و ایشان را دوست دارند و همنشینی با آنان می‌کنند و با آن‌ها بدترین آفریدگان خدا مشورت می‌کنند. ایشان را در آتش جهنّم وارد می‌کنند. آن‌ها کران، گنگ‌ها و کورانند لذا [از راه خطا] بازنمی‌گردند!. (بقره/۱۸) و روز قیامت، آن‌ها را بر صورت‌هایشان محشور می‌کنیم، درحالی‌که نابینا و گنگ و کرند جایگاهشان دوزخ است هر زمان آتش آن فرونشیند، شعله تازه‌ای بر آنان می‌افزاییم!. (اسراء/۹۷) هرگاه پوست‌های تنشان [در آن] بریان گردد [و بسوزد]، پوست‌های دیگری به‌جای آن قرار می‌دهیم، تا کیفر [الهی] را بچشند. (نساء/۵۶)». و إِذا أُلْقُوا فِیها سَمِعُوا لَها شَهِیقاً وَ هِیَ تَفُورُ. تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ. هرگاه بخواهند از غم و اندوه‌های دوزخ خارج شوند، آن‌ها را به آن بازمی‌گردانند و [به آنان گفته می‌شود]: بچشید عذاب سوزان را!. (حج/۲۲) آنان در آن [دوزخ] ناله‌های دردناکی است و چیزی نمی‌شنوند. (انبیاء/۱۰۰) آنان ادّعا می‌کنند که بر دین و سنّت، در راه و روش من هستند آنان از من به دور و من از آنان بیزارم. ای پسر مسعود! با آنان در اجتماع همنشینی ننمایید در بازار با ایشان خرید و فروش نکنید، راه را نشانشان ندهید، آبشان ندهید.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّه (علیه السلام) أَنَّهُ سَأَلَهُ رَجُلٌ فَقَالَ لِأَیِّ شَیْءٍ بَعَثَ اللَّهُ الْأَنْبِیَاءَ وَ الرُّسُلَ إِلَی النَّاسِ فَقَالَ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَی اللَّهِ حُجَّهًٌْ مِنْ بَعْدِ الرُّسُلِ وَ لِئَلَّا یَقُولُوا ما جاءَنا مِنْ بَشِیرٍ وَ لا نَذِیرٍ وَ لِتَکُونَ حُجَّهًُْ اللَّهِ عَلَیْهِمْ أَ لَا تَسْمَعُ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ یَقُولُ حِکَایَهًًْ عَنْ خَزَنَهًِْ جَهَنَّمَ وَ احْتِجَاجِهِمْ عَلَی أَهْلِ النَّارِ بِالْأَنْبِیَاءِ وَ الرُّسُلِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ قالُوا بَلی قَدْ جاءَنا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنا وَ قُلْنا ما نَزَّلَ اللهُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِی ضَلالٍ کَبِیرٍ.
امام صادق (علیه السلام)- مردی از امام صادق (علیه السلام) سؤال کرد: «خداوند برای چه پیامبران و انبیا را برای مردم فرستاد»؟ ایشان پاسخ داد: «تا بعد از آمدن پیامبران، مردم بهانه ای بر خداوند نداشته باشند و نیز نگویند: «بشارت دهنده و بیم دهنده‌ای برای ما نیامد». و برای اینکه پیامبران (علیهم السلام)، حجّت خدا بر مردم باشند. آیا نشنیده ای که خداوند عزّ و جلّ حکایتی از زبان نگهبانان جهنّم و استدلال آنان برای جهنّمیان در مورد پیامبران (علیهم السلام) آورده و فرموده است: «مگر بیم‌دهنده‌ی الهی به سراغ شما نیامد»؟! می‌گویند: «چرا، بیم دهنده‌ای به سراغ ما آمد، ولی ما [او را] تکذیب کردیم و گفتیم: «خداوند هرگز چیزی نازل نکرده، و شما در گمراهی بزرگی هستید».
الباقر (علیه السلام)- وَ أَنْزَلَ فِی تَبَارَکَ کُلَّما أُلْقِیَ فِیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ قالُوا بَلی قَدْ جاءَنا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنا وَ قُلْنا ما نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ فَهَؤُلَاءِ مُشْرِکُونَ.
امام باقر (علیه السلام)- در سوره‌ی تبارک فرمود: کُلَّما أُلْقِیَ فِیها فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُها أَ لَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ* قالُوا بَلی قَدْ جاءَنا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنا قُلْنا ما نَزَّلَ اللهُ مِنْ شَیْءٍ. پس اینان مشرک هستند.