آیه قُلْ أَطيعُوا اللهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَيْكُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطيعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ الْمُبينُ [54]
بگو: «اطاعت كنيد خدا را، و اطاعت كنيد پيامبر [خدا] را؛ و اگر سرپيچى نماييد، پيامبر مسؤول تكاليف خويش است و شما مسؤول تكاليف خود؛ و اگر از او اطاعت كنيد، هدايت خواهيد شد؛ و بر پيامبر چيزى جز ابلاغ آشكار نيست».
الصّادق ( لَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ قَالَ النَّبِیُّ (أَیُّهَا النَّاسُ عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ وَ عَلِیٌّ (نَفْسِی وَ أَخِی أَطِیعُوا عَلِیّاً (فَإِنَّهُ مُطَهَّرٌ مَعْصُومٌ لَا یَضِلُّ وَ لَا یَشْقَی ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَهًَْ قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطِیعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِین.
امام صادق ( وقتی خداوند عزّوجلّ این فقره از آیه را نازل فرمود: عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُم پیامبر اکرم (فرمود: «ای مردم مراقب نفس خود باشید، وقتی هدایت شدید گمراه‌شدن دیگران ضرری به شما نمی‌رساند و علی (نفس و برادر من است؛ او را اطاعت کنید زیرا مطهّر و معصوم بوده؛ نه ضلالت به او رسد و نه شقاوت، سپس این آیه را قرائت فرمود: قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطِیعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ المُبِینُ».
الصّادق ( عَن أَبِی‌الْحَسَنِ مُوسَی‌عَنْ أَبِیهِ (فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ مِنَ السَّمْعِ وَ الطَّاعَهًِْ وَ الْأَمَانَهًِْ وَ الصَّبْرِ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ مِنَ الْعُهُودِ الَّتِی أَخَذَهَا اللَّهُ عَلَیْکُمْ فِی عَلِیٍّ (وَ مَا بَیَّنَ لَکُمْ فِی الْقُرْآنِ مِنْ فَرْضِ طَاعَتِهِ فَقَوْلُهُ وَ إِنْ تُطِیعُوهُ تَهْتَدُوا أَیْ وَ إِنْ تُطِیعُوا عَلِیّاً (تَهْتَدُوا وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ هَکَذَا نَزَلَت.
امام صادق ( امام کاظم (از پدرش (نقل کرده که درباره‌ی آیه: قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوا فَإِنَّمَا عَلَیْهِ مَا حُمِّلَ فرموده است: «آنچه پیامبر (به آن تکلیف شده، شنیدن، طاعت، امانتداری و صبر است». و درباره‌ی: وَ عَلَیْکُم مَّا حُمِّلْتُمْ فرموده است: «آنچه بر عهده‌ی شماست، پیمان‌هایی است که خداوند متعال در مورد امام علی (از شما گرفته و آنچه در قرآن برایتان تبیین نموده، لزوم فرمانبرداری از اوست. و منظور از وَ إِن تُطِیعُوهُ تَهْتَدُوا این است که اگر از علی (پیروی کنید، راه خواهید یافت و وَ مَا عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ المُبِینُ.
علی‌بن‌إبراهیم ( قَولُهُ قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ قَالَ مَا حُمِّلَ النَّبِیِّ (مِنَ النُّبُوَّهًِْ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ مِنَ الطَّاعَهًِْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوا فَإِنَّمَا عَلَیْهِ مَا حُمِّلَ؛ آنچه برعهده‌ی نبی اکرم (است نبوّت می‌باشد و آنچه بر دوش شماست، طاعت و فرمانبرداری می‌باشد.
الرّسول ( یَا مَعَاشِرَ قُرَّاءِ الْقُرْآنِ اتَّقُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِیمَا حَمَّلَکُمْ مِنْ کِتَابِهِ فَإِنِّی مَسْئُولٌ وَ إِنَّکُمْ مَسْئُولُونَ إِنِّی مَسْئُولٌ عَنْ تَبْلِیغِ الرِّسَالَهًِْ وَ أَمَّا أَنْتُمْ فَتُسْأَلُونَ عَمَّا حُمِّلْتُمْ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ وَ سُنَّتِی.
پیامبر ( ای گروه‌های قاریان قرآن، از خداوند عزّوجل از آنچه از کتابش برعهده‌ی شما نهاد، پروا داشته باشید، چراکه هم من و هم شما مسئولید، من از رساندن رسالت [الهی] مسئولم و امّا شما، از آنچه از قرآن و سنّت من که [عهده‌دارش] شدید، پرسیده خواهید شد.
الصّادق ( فَبَلَّغَ رَسُولُ اللَّهِ (مَا أُرْسِلَ بِهِ وَ صَدَعَ بِمَا أُمِرَ وَ أَدَّی مَا حُمِّلَ مِنْ أَثْقَالِ النُّبُوَّهًْ.
امام صادق ( و پیامبر (بار سنگین نبوّت که برعهده‌اش نهاده شده بود را به کامل‌ترین شکل، به منزل رسانید.
الصّادق ( عَبْدُ الْجَبَّارِ‌بْنُ‌کَثِیرٍ التَّمِیمِیُّ الْیَمَانِیُّ قَالَ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ‌بْنَ‌حَرْبٍ الْهِلَالِیَّ أَمِیرَ الْمَدِینَهًِْ یَقُولُ سَأَلْتُ جَعْفَرَ‌بْنَ‌مُحَمَّدٍ (فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (فِی نَفْسِی مَسْأَلَهًٌْ أُرِیدُ أَنْ أَسْأَلَکَ عَنْهَا فَقَالَ إِنْ شِئْتَ أَخْبَرْتُکَ بِمَسْأَلَتِکَ قَبْلَ أَنْ تَسْأَلَنِی وَ إِنْ شِئْتَ فَسَلْ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (وَ بِأَیِ شَیْءٍ تَعْرِفُ مَا فِی نَفْسِی قَبْلَ سُؤَالِی عَنْهُ قَالَ بِالتَّوَسُّمِ وَ التَّفَرُّسِ أَ مَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ فِی ذلِکَ لَآیاتٍ لِلْمُتَوَسِّمِینَ وَ قَوْلَ رَسُولِ اللَّهِ (اتَّقُوا فِرَاسَهًَْ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّهُ یَنْظُرُ بِنُورِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ قُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَأَخْبِرْنِی بِمَسْأَلَتِی قَالَ أَرَدْتَ أَنْ تَسْأَلَنِی عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (لِمَ لَمْ یُطِقْ حَمْلَهُ عَلِیٌّ (عِنْدَ حَطِّهِ الْأَصْنَامَ مِنْ سَطْحِ الْکَعْبَهًِْ مَعَ قُوَّتِهِ وَ شِدَّتِهِ وَ مَا ظَهَرَ مِنْهُ فِی قَلْعِ بَابِ الْقَمُوصِ بِخَیْبَرَ وَ الرَّمْیِ بِهَا وَرَاءَهُ أَرْبَعِینَ ذِرَاعاً وَ کَانَ لَا یُطِیقُ حَمْلَهُ أَرْبَعُونَ رَجُلًا وَ قَدْ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (یَرْکَبُ النَّاقَهًَْ وَ الْفَرَسَ وَ الْبَغْلَهًَْ وَ الْحِمَارَ وَ رَکِبَ الْبُرَاقَ لَیْلَهًَْ الْمِعْرَاجِ وَ کُلُّ ذَلِکَ دُونَ عَلِیٍّ (فِی الْقُوَّهًِْ وَ الشِدَّهًِْ قَالَ فَقُلْتُ لَه عَنْ هَذَا وَ اللَّهِ أَرَدْتُ أَنْ أَسْأَلَکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (فَأَخْبِرْنِی فَقَالَ إِنَّ عَلِیّاً (بِرَسُولِ اللَّهِ (شُرِّفَ وَ بِهِ ارْتَفَعَ وَ بِهِ وَصَلَ إِلَی إِطْفَاءِ نَارِ الشِّرْکِ وَ إِبْطَالِ کُلِّ مَعْبُودٍ دُونَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَوْ عَلَا النَّبِیُّ (لِحَطِّ الْأَصْنَامِ لَکَانَ بِعَلِیٍّ (مُرْتَفِعاً وَ شَرِیفاً وَ وَاصِلًا إِلَی حَطِّ الْأَصْنَامِ وَ لَوْ کَانَ ذَلِکَ کَذَلِکَ لَکَانَ أَفْضَلَ مِنْهُ أَ لَا تَرَی أَنَّ عَلِیّاً (قَالَ لَمَّا عَلَوْتُ ظَهْرَ رَسُولِ اللَّهِ (شُرِّفْتُ وَ ارْتَفَعْتُ حَتَّی لَوْ شِئْتُ أَنْ أَنَالَ السَّمَاءَ لَنِلْتُهَا أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْمِصْبَاحَ هُوَ الَّذِی یُهْتَدَی بِهِ فِی الظُّلْمَهًِْ وَ انْبِعَاثُ فَرْعِهِ مِنَ أَصْلِهِ وَ قَدْ قَالَ عَلِیٌّ (أَنَا مِنْ أَحْمَدَ کَالضَّوْءِ مِنَ الضَّوْءِ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ مُحَمَّداً وَ عَلِیّاً (کَانَا نُوراً بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ قَبْلَ خَلْقِ الْخَلْقِ بِأَلْفَیْ عَامٍ وَ إِنَّ الْمَلَائِکَهًَْ لَمَّا رَأَتْ ذَلِکَ النُّورَ رَأَتْ لَهُ أَصْلًا قَدِ انْشَعَبَ فِیهِ شُعَاعٌ لَامِعٌ فَقَالَتْ إِلَهَنَا وَ سَیِّدَنَا مَا هَذَا النُّورُ فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَیْهِمْ هَذَا نُورٌ مِنْ نُورِی أَصْلُهُ نُبُوَّهًٌْ وَ فَرْعُهُ إِمَامَهًٌْ أَمَّا النُّبُوَّهًُْ فَلِمُحَمَّدٍ عَبْدِی وَ رَسُولِی وَ أَمَّا الْإِمَامَهًُْ فَلِعَلِیٍّ حُجَّتِی وَ وَلِیِّی وَ لَوْلَاهُمَا مَا خَلَقْتُ خَلْقِی أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (رَفَعَ یَدَیْ عَلِیٍّ (بِغَدِیرِ خُمٍّ حَتَّی نَظَرَ النَّاسُ إِلَی بَیَاضِ إِبْطَیْهِمَا فَجَعَلَهُ مَوْلَی الْمُسْلِمِینَ وَ إِمَامَهُمْ وَ قَدِ احْتَمَلَ (الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنَ (یَوْمَ حَظِیرَهًِْ بَنِی النَّجَّارِ فَلَمَّا قَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِهِ نَاوِلْنِی أَحَدَهُمَا یَا رَسُولَ اللَّهِ (قَالَ نِعْمَ الْحَامِلَانِ وَ نِعْمَ الرَّاکِبَانِ وَ أَبُوهُمَا خَیْرٌ مِنْهُمَا وَ رُوِیَ فِی خَبَرٍ آخَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (حَمَلَ الْحَسَنَ وَ حَمَلَ جَبْرَئِیلُ الْحُسَیْنَ فَلِهَذَا قَالَ نِعْمَ الْحَامِلَانِ وَ إِنَّهُ (کَانَ یُصَلِّی بِأَصْحَابِهِ فَأَطَالَ سَجْدَهًًْ مِنْ سَجَدَاتِهِ فَلَمَّا سَلَّمَ قِیلَ لَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ (لَقَدْ أَطَلْتَ هَذِهِ السَّجْدَهًَْ فَقَالَ (نَعَمْ إِنَّ ابْنِی ارْتَحَلَنِی فَکَرِهْتُ أَنْ أُعَجِّلَهُ حَتَّی یَنْزِلَ وَ إِنَّمَا أَرَادَ (بِذَلِکَ رَفْعَهُمْ وَ تَشْرِیفَهُمْ فَالنَّبِیُّ (رَسُولُ بَنِی آدَمَ وَ عَلِیٌّ (إِمَامٌ لَیْسَ بِنَبِیٍّ وَ لَا رَسُولٍ فَهُوَ غَیْرُ مُطِیقٍ لِحَمْلِ أَثْقَالِ النُّبُوَّهًِْ قَالَ مُحَمَّدُ‌بْنُ‌حَرْبٍ الْهِلَالِیُّ فَقُلْتُ لَهُ زِدْنِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (فَقَالَ إِنَّکَ لَأَهْلٌ لِلزِّیَادَهًِْ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (حَمَلَ عَلِیّاً عَلَی ظَهْرِهِ یُرِیدُ بِذَلِکَ أَنَّهُ أَبُووُلْدِهِ وَ إِمَامُ الْأَئِمَّهًِْ مِنْ صُلْبِهِ کَمَا حَوَّلَ رِدَاءَهُ فِی صَلَاهًِْ الِاسْتِسْقَاءِ وَ أَرَادَ أَنْ یُعْلِمَ أَصْحَابَهُ بِذَلِکَ أَنَّهُ قَدْ تَحَوَّلَ الْجَدْبُ خَصْباً قَالَ فَقُلْتُ لَهُ زِدْنِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (فَقَالَ احْتَمَلَ رَسُولُ اللَّهِ (عَلِیّاً (یُرِیدُ بِذَلِکَ أَنْ یُعْلِمَ قَوْمَهُ أَنَّهُ هُوَ الَّذِی یُخَفِّفُ عَنْ ظَهْرِ رَسُولِ اللَّهِ (مَا عَلَیْهِ مِنَ الدَّیْنِ وَ الْعِدَاتِ وَ الْأَدَاءِ عَنْهُ مِنْ بَعْدِهِ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (زِدْنِی فَقَالَ إِنَّهُ احْتَمَلَهُ لِیُعْلِمَ بِذَلِکَ أَنَّهُ قَدِ احْتَمَلَهُ وَ مَا حَمَلَ لِأَنَّهُ مَعْصُومٌ لَا یَحْتَمِلُ وِزْراً فَتَکُونُ أَفْعَالُهُ عِنْدَ النَّاسِ حِکْمَهًًْ وَ صَوَاباً وَ قَدْ قَالَ النَّبِیُّ (لِعَلِیٍّ (یَا عَلِیُّ (إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی حَمَّلَنِی ذُنُوبَ شِیعَتِکَ ثُمَّ غَفَرَهَا لِی وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِیَغْفِرَ لَکَ اللهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ ما تَأَخَّرَ وَ لَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَیْهِ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ قَالَ النَّبِیُّ (یَا أَیُّهَا النَّاسُ عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ لا یَضُرُّکُمْ مَنْ ضَلَّ إِذَا اهْتَدَیْتُمْ وَ عَلِیٌّ نَفْسِی وَ أَخِی أَطِیعُوا عَلِیّاً فَإِنَّهُ مُطَهَّرٌ مَعْصُومٌ فَلا یَضِلُّ وَ لا یَشْقی ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَهًَْ قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ وَ إِنْ تُطِیعُوهُ تَهْتَدُوا وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِینُ قَالَ مُحَمَّدُ‌بْنُ‌حَرْبٍ الْهِلَالِیُّ ثُمَّ قَالَ لِی جَعْفَرُ‌بْنُ‌مُحَمَّدٍ (أَیُّهَا الْأَمِیرُ لَوْ أَخْبَرْتُکَ بِمَا فِی حَمْلِ النَّبِیِّ (عَلِیّاً (عِنْدَ حَطِّ الْأَصْنَامِ مِنْ سَطْحِ الْکَعْبَهًِْ مِنَ الْمَعَانِی الَّتِی أَرَادَهَا بِهِ لَقُلْتَ إِنَّ جَعْفَرَ‌بْنَ‌مُحَمَّدٍ لَمَجْنُونٌ فَحَسْبُکَ مِنْ ذَلِکَ مَا قَدْ سَمِعْتَهُ فَقُمْتُ إِلَیْهِ وَ قَبَّلْتُ رَأْسَهُ وَ قُلْتُ اللهُ أَعْلَمُ حَیْثُ یَجْعَلُ رِسالَتَهُ.
امام صادق ( جبّاربن‌کثیر تمیمی گوید: شنیدم محمّدبن‌حرب هلالی امیر مدینه گوید: به امام صادق (گفتم: «ای پسر رسول خدا (! در ذهنم مسأله‌ای است که می‌خواهم از تو بپرسم». فرمود: «اگر بخواهی پیش از آنکه از من بپرسی تو را از سؤالت خبر خواهم داد! و اگر خواستی می‌توانی سؤال کنی». به او گفتم: «ای پسر پیامبر خدا! به چه وسیله‌ای پیش از پرسشم به آنچه که در دل دارم خبر می‌دهی»؟ فرمود: «به فراست و زیرکی، آیا نشنیدی سخن خداوند متعال را که می‌فرماید: در این (سرگذشت عبرت‌انگیز)، نشانه‌هایی است برای هوشیاران!. (حجر/۷۵) و سخن رسول اکرم (که فرمود: «از فراست و زیرکی مؤمن بترسید؛ چرا که او به‌وسیله‌ی نور خداوند متعال می‌نگرد». گفتم: «ای پسر رسول خدا (! مرا از مسأله‌ام خبر ده». فرمود: «می‌خواهی از من بپرسی که چرا به هنگام درهم ریختن بت‌ها بر بام کعبه، علی (رسول خدا (را بر دوش نگرفت؛ با اینکه قوّت و قدرت علی (در باب کندن قلعه‌ی خیبر و دورانداختن آن به چهل ذرع پشت سر خود، درحالی‌که چهل نفر نمی‌توانستند آن را بر دارند [بر کسی پوشیده نیست] و از طرفی رسول خدا (بر اسب و شتر و الاغ سوار می‌شد و در شب معراج بر براق سوار گردید. و همه‌ی این‌ها در قوّت و قدرت بسی پایین‌تر از وی بودند»؟ گفتم: «به خدا سوگند همین را می‌خواستم بپرسم، ای پسر رسول خدا (! جوابم بده». فرمود: «علی (در پیشگاه پیامبر اکرم (شرف و فضیلتی [خاصّ] داشت. و به همین جهت پا بر دوش آن حضرت نهاد و بدان وسیله آتش شرک را خاموش و هر معبودی جز خدا را باطل نمود. و اگر علی (پیامبر را برای ریختن بت‌ها بالا می‌برد در آن صورت پیامبر به‌واسطه‌ی علی (مقام و مرتبت پیدا می‌کرد و به‌وسیله‌ی او به ریختن بت‌ها دست می‌یافت و اگر چنین می‌بود علی (افضل از او می‌شد، [و حال آنکه چنین نیست]. مگر ندیدی که علی (فرمود: «چون پا بر دوش رسول خدا (نهادم، شرافت و مرتبت پیدا کردم تا جایی که اگر می‌خواستم به آسمان برسم، هرآینه می‌رسیدم. آیا ندانستی که این چراغ است که به‌وسیله‌ی آن در تاریکی راه یافته می‌شود و شعاع نور از اصل نور است». علی (فرمود: «من از احمدم، همچون روشنایی که از نور است»؟ آیا ندانستی که محمّد و علی (دوهزار سال پیش از آنکه خلق شوند هر دو نوری در پیشگاه خداوند متعال بودند؛ و چون فرشتگان آن نور را دیدند که شعاعی تابان از آن درخشیدن گرفت، گفتند: «معبودا و بزرگوارا! این نور چیست»؟ آنگاه بود که خداوند متعال به آنان وحی فرستاد که این نور، نور من است؛ اصلش نبوّت و فرعش امامت است. امّا نبوّت برای بنده‌ام و فرستاده‌ام محمّد (است، و امّا امامت برای حجّتم و دوستم، علی (است، و اگر این دو نبودند مخلوقم را نمی‌آفریدم. آیا ندانستی که پیامبر اکرم (در غدیر خمّ دو دست علی (گرفت؛ به‌نحوی که مردم زیر بغل آن دو را می‌دیدند و او را سرپرست و امام مردم قرار داد؟ و روزی در «سرای بنی‌نجّار»، حسن و حسین (را به دوش گرفته بود یکی از اصحابش به آن حضرت گفت: «یکی از این دو را به من بده [به دوش بگیرم]». فرمود: «خودم خوب باربری هستم! و این دو هم خوب سواره‌ای هستند، و پدرشان از آن‌ها بهتر است». و روزی با اصحابش نماز می‌خواند، سجده‌ای از سجده‌هایش را طول داد. چون سلام داد، گفتند: «ای رسول خدا (سجده را طول دادی». فرمود: «پسرم بر من سوار شده بود، دوست نداشتم پیاده‌اش کنم تا خود پایین آید». و همه‌ی این امور برای نشان‌دادن رفعت و شرافت آنان بود و پیامبر اکرم (خود رسول، نبیّ و امام بود و علی (فقط امام بود نه رسول بود و نه نبیّ، پس او تحمّل سنگینی مقام نبوّت را نداشت. گفتم: «باز هم بیشتر بفرمایید». امام صادق (فرمود: «به‌راستی‌که تو شایسته‌ی آنی که بیشتر بگویم! رسول خدا (علی (را بر دوشش گرفت تا به مردم بفهماند که او پدر فرزندانش، و امام امامان از صلبش است، عبایش را در «نماز باران» وارونه پوشید تا به اصحابش فهماند [که این کار نشانه] تحوّل از سختی و خشکسالی به آسانی و فراخسالی است». به امام صادق (گفتم: «باز بیشتر بفرمایید». امام صادق (فرمود: «رسول خدا (هدفش از بر دوش‌گرفتن علی (این بود که امّتش بدانند، آن کسی که بعد از او بار سنگین بدهکاری‌ها و وعده‌ها و اداء [امانات] را از دوشش بر می‌دارد، او فقط علی (است». باز بیشتر بفرمایید. امام فرمود: «رسول خدا (که آن حضرت را به دوش گرفت، معصوم بود و گناهی مرتکب نمی‌شد. بنابراین جمیع گفتار و افعال او در حضور مردم براساس حکمت و مصلحتی بوده است. پیامبر (به علی (فرمود: «ای علی (! خداوند متعال گناهان شیعیانت را به عهده‌ی من نهاد و سپس همه را آمرزید و این است سخن خدای تعالی که می‌فرماید: تا خداوند گناهان گذشته و آینده‌ای را که به تو نسبت می‌دادند ببخشد. (فتح/۲) و چون خدای تعالی آیه: ای کسانی که ایمان آورده‌اید! مراقب خود باشید!. (مائده/۱۰۵) را نازل کرد. پیامبر اکرم (فرمود، «هان ای مردم، به خودتان بپردازید، که هرگاه هدایت یابید آن کس که گمراه است نمی‌تواند به شما زیانی برساند و به من و برادرم بپردازید، علی (را اطاعت کنید زیرا که او پاکیزه و معصوم است، نه گمراه است و نه بدبخت. سپس این آیه را خواند؛ قُلْ أَطِیعُوا اللهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْهِ ما حُمِّلَ وَ عَلَیْکُمْ ما حُمِّلْتُمْ. سپس امام صادق (فرمود: «ای امیر! اگر تو را از فلسفه‌ی تمام نکات و ریزه‌کاری‌های رسول خدا (در مورد بر دوش گرفتن علی مرتضی (و فرو ریختن بت‌ها بر بام کعبه خبر دهم، هر آینه خواهی گفت که جعفربن‌محمّد دیوانه شده است! پس همین مقدار که شنیدی برای تو کافی است». سرانجام به جانب آن حضرت رفتم و سرش را بوسیدم و گفتم: خداوند آگاه‌تر است که رسالت خویش را کجا قرار دهد!. (انعام/۱۲۴)
أمیرالمؤمنین ( لَمَّا أَظْهَرَ رَسُولَ اللَّهِ (بِمَکَّهًَْ دَعْوَتَهُ وَ أَبَانَ عَنِ اللَّهِ مُرَادَهُ رَمَتْهُ الْعَرَبُ عَنْ قِسِیِّ عَدَاوَتِهَا بِضُرُوبِ إِمْکَانِهِمْ ... فَجَاءَهُ قَوْمٌ مِنَ الْمُشْرِکِینَ فَقَالُوا لَهُ یَا مُحَمَّدُ (تَزْعُمُ أَنَّکَ رَسُولُ (رَبِّ الْعَالَمِینَ ثُمَّ أَنَّکَ لَا تَرْضَی بِذَلِکَ حَتَّی تَزْعُمُ أَنَّکَ سَیِّدُهُمْ وَ أَفْضَلُهُمْ فَإِنْ کُنْتَ نَبِیّاً فَأْتِنَا بِآیَهًٍْ کَمَا تَذْکُرُهُ عَنِ الْأَنْبِیَاءِ (قَبْلَکَ مِثَالَ نُوحٍ (الَّذِی جَاءَ بِالْغَرَقِ وَ نَجَا فِی سَفِینَتِهِ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِبْرَاهِیمَ (الَّذِی ذَکَرْتَ أَنَّ النَّارَ جُعِلَتْ عَلَیْهِ بَرْداً وَ سَلَاماً وَ مُوسَی (الَّذِی زَعَمْتَ أَنَّ الْجَبَلَ رُفِعَ فَوْقَ رُءُوسِ أَصْحَابِهِ حَتَّی انْقَادُوا لِمَا دَعَاهُمْ إِلَیْهِ صَاغِرِینَ دَاخِرِینَ وَ عِیسَی (الَّذِی کَانَ یُنَبِّئُهُمْ بِمَا یَأْکُلُونَ وَ مَا یَدَّخِرُونَ فِی بُیُوتِهِمْ وَ صَارَ هَؤُلَاءِ الْمُشْرِکُونَ فِرَقاً أَرْبَعَ هَذِهِ تَقُولُ أَظْهِرْ لَنَا آیَهًَْ نُوحٍ (وَ هَذِهِ تَقُولُ أَظْهِرْ لَنَا آیَهًَْ مُوسَی (وَ هَذِهِ تَقُولُ أَظْهِرْ لَنَا آیَهًَْ إِبْرَاهِیمَ (وَ هَذِهِ تَقُولُ أَظْهِرْ لَنَا آیَهًَْ عِیسَی (فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (إِنَّما أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ آتَیْتُکُمْ {أَتَیْتُکُمْ} بِآیَهًٍْ مُبَیِّنَهًٍْ هَذَا الْقُرْآنِ الَّذِی تَعْجِزُونَ أَنْتُمْ وَ الْأُمَمُ وَ سَائِرُ الْعَرَبِ عَنْ مُعَارَضَتِهِ وَ هُوَ بِلُغَتِکُمْ فَهُوَ حَجَّهًُْ اللَّهِ وَ حَجَّهًُْ نَبِیِّهِ عَلَیْکُمْ وَ مَا بَعْدَ ذَلِکَ فَلَیْسَ لِیَ الِاقْتِرَاحُ عَلَی رَبِّی وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِینُ إِلَی الْمُقِرِّینَ بِحُجَّهًِْ صِدْقِهِ وَ آیَهًِْ حَقِّهِ وَ لَیْسَ عَلَیْهِ أَنْ یَقْتَرِحَ بَعْدَ قِیَامِ الْحُجَّهًِْ عَلَی رَبِّهِ مَا یَقْتَرِحُهُ عَلَیْهِ الْمُقْتَرِحُونَ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ هَلِ الصَّلَاحُ أَوِ الْفَسَادُ فِیمَا یَقْتَرِحُونَ.
امام علی ( هنگامی‌که رسول خدا (دعوت خود را در مکّه علنی ساخته و خواسته‌ی خداوند را آشکار نمود، عرب‌ها به خاطر شدّت خصومتی که داشتند پیامبر (را با انواع نیرنگ‌ها متّهم ساختند. ... تا اینکه گروهی از مشرکان نزد حضرت آمده و به او عرض کرد: «ای محمّد (! تو گمان می‌کنی فرستاده‌ی پروردگار جهانیان هستی و به این مقدار هم بسنده نکرده می‌پنداری سرور و برترینِ پیامبرانی! اگر [چنانکه خود گمان می‌کنی] پیامبری، معجزه‌ای همچون معجزاتی که از پیامبرانِ قبل خود بیان می‌کنی بیاور؛ معجزه‌ای همچون نوح (که بلای غرق‌شدن را آورد و خود به همراه مؤمنان در کِشتی‌اش نجات یافت؛ و همچون ابراهیم (که گفتی آتش برایش سرد و سالم شد؛ و همچون موسی (که گمان بُردی کوه بر فراز سرهای پیروانش بالا برده شد تا در نهایتِ ذلّت و خواری، به آنچه موسی (ایشان را دعوت می‌کرد گردن نهادند؛ و همچون عیسی (که مردم را از آنچه می‌خوردند و در خانه‌های خود ذخیره می‌کردند، باخبر می‌ساخت. دراین‌هنگام مشرکان چهار گروه شدند، گروهی [به پیامبر اسلام (] می‌گفت: «برایمان معجزه‌ی نوح (را بیاور، گروهی دیگر معجزه‌ی موسی (دسته‌ای معجزه‌ی ابراهیم (و دسته‌ای دیگر معجزه‌ی عیسی (را تقاضا کردند». رسول خدا (فرمود: من تنها بیم‌دهنده‌ای آشکارم!. (عنکبوت/۵۰) همین قرآنی که شما و امّت‌ها و دیگر عرب‌ها از مقابله با آن، ناتوان هستید با اینکه به زبان خود شماست؛ به همین خاطر قرآن، حجّت خداوند و پیامبرش بر شماست؛ و پس از [نازل‌شدنِ] قرآن، من حقّ دادنِ هیچ پیشنهادی [برای آوردن معجزه‌ای دیگر] به خدا را ندارم، وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ المُبِینُ؛ به اعتراف‌کنندگان به دلیلِ راستگویی او و نشانه‌ی حقانیّتش [نیست]؛ و بعد از اتمام حجّت [بر مخالفان]، پیامبر حقّ ندارد به پیشنهادِ دیگران که نمی‌دانند در آنچه پیشنهاد می‌دهند خیر و صلاحشان است یا تباهی‌شان، [آوردنِ] معجزه‌ای را به خداوند پیشنهاد دهد.
الرّسول ( عَن أبی جَعفَر (خَطَبَ رَسُولُ اللهِ (فِی الیَومِ الغَدِیرِ فَقَالَ (... مَعَاشِرَ النَّاسِ إِنَّ إِبْلِیسَ أَخْرَجَ آدَمَ (مِنَ الْجَنَّهًِْ بِالْحَسَدِ فَلَا تَحْسُدُوهُ فَتَحْبَطَ أَعْمَالُکُمْ وَ تَزِلَّ أَقْدَامُکُمْ فَإِنَّ آدَمَ (أُهْبِطَ إِلَی الْأَرْضِ بِخَطِیئَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ وَ هُوَ صَفْوَهًُْ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ کَیْفَ بِکُمْ وَ أَنْتُمْ أَنْتُمْ وَ مِنْکُمْ أَعْدَاءُ اللَّهِ أَلَا إِنَّهُ لَا یُبْغِضُ عَلِیّاً (إِلَّا شَقِیٌّ وَ لَا یَتَوَالَی عَلِیّاً (إِلَّا تَقِیٌّ وَ لَا یُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مُؤْمِنٌ مُخْلِصٌ فِی عَلِیٍّ (وَ اللَّهِ نَزَلَتْ سُورَهًُْ الْعَصْرِ؛ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، وَ الْعَصْر ... مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدْ أَشْهَدْتُ اللَّهَ وَ بَلَّغَتْکُمْ رِسَالَتِی وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِینُ.
پیامبر ( امام باقر (در روز عید غدیر این خطبه را ایراد کرد: «ای مردم! همانا ابلیس آدم (را با حسد و رشک از بهشت بیرون کرد، شما بر او حسادت نکنید که اعمال شما تباه و قدم‌های شما لغزان شود. همانا آدم (با اینکه برگزیده‌ی خداوند بود با یک ترک اولی به زمین فرستاده شد و این موضوع درباره‌ی شما چگونه خواهد بود؟ و حال آنکه شما نه تنها معصوم نیستید، بلکه برخی از شما دشمنان خدا هستند. همانا کسی جز بدبخت و شقیّ علی (را دشمن نمی‌دارد و کسی جز پرهیزگار او را دوست نمی‌دارد و کسی جز مؤمن مخلص به او ایمان نمی‌آورد. به خدا سوگند سوره‌ی و العصر درباره‌ی علی (نازل شده است بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ وَ الْعَصْرِ (عصر/۱) ای مردم! من خدا را گواه گرفتم و پیام و رسالت او را به شما تبلیغ کردم بر پیامبر چیزی جز رساندن آشکار نیست.
الرّسول ( أَیُّهَا النَّاسُ لَا تَسُبُّوا عَلِیّاً (وَ لَا تَحْسُدُوهُ فَإِنَّهُ وَلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَهًٍْ بَعْدِی فَأَحِبُّوهُ بِحُبِّی إیّاهُ وَ أَکْرِمُوهُ لِکَرَامَتِی وَ أَطِیعُوهُ للهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ اسْتَرْشِدُوهُ تَوَفَّقُوا وَ تَرْشُدُوا فَإِنَّهُ الدَّلِیلُ لَکُمْ عَلَی اللَّهِ بَعْدِی فَقَدْ بَیَّنْتُ لَکُمْ أَمْرَ عَلِیٍّ فَاعْقِلُوهُ وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ الْمُبِینُ.
پیامبر ( ای مردم! به علی (دشنام ندهید و نسبت به او حسادت نورزید چرا که علی (بعد از من، سرپرست [و امامِ] هر مرد و زن با ایمان است؛ پس او را به خاطر اینکه من او را دوست می‌دارم دوست بدارید و به خاطر اینکه من او را گرامی می‌دارم گرامی بدارید، أَطِیعُوهُ لِلهِ وَ لِرَسُولِهِ و به خاطر خدا و رسولش از او پیروی کرده و از او راهنمایی بخواهید تا کامیاب شده و هدایت یابید؛ چرا که او بعد از من، راهنمای شما به‌سوی خداوند است. من آنچه مربوط به علی (است را برای شما بیان کردم، پس در آنچه گفتم بیاندیشید؛ وَ ما عَلَی الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلاغُ المُبِینُ.