آیه ۳۰ - سوره نور

آیه قُلْ لِلْمُؤْمِنينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى لَهُمْ إِنَّ اللهَ خَبيرٌ بِما يَصْنَعُونَ [30]

به مؤمنان بگو چشم‌هاى خود را [از نگاه به نامحرمان] فرو گيرند، و دامان خود را [از بى‌عفّتى] حفظ كنند؛ اين براى آنان پاكيزه‌تر است؛ خداوند به آنچه انجام مى‌دهند آگاه است.

سبب نزول

۱
(نور/ ۳۰)

الباقر ( اسْتَقْبَلَ شَابٌّ مِنَ الْأَنْصَارِ امْرَأَهًًْ بِالْمَدِینَهًِْ وَ کَانَ النِّسَاءُ یَتَقَنَّعْنَ خَلْفَ آذَانِهِنَّ فَنَظَرَ إِلَیْهَا وَ هِیَ مُقْبِلَهًٌْ فَلَمَّا جَازَتْ نَظَرَ إِلَیْهَا وَ دَخَلَ فِی زُقَاقٍ قَدْ سَمَّاهُ بِبَنِی فُلَانٍ فَجَعَلَ یَنْظُرُ خَلْفَهَا وَ اعْتَرَضَ وَجْهَهُ عَظْمٌ فِی الْحَائِطِ أَوْ زُجَاجَهًٌْ فَشَقَّ وَجْهَهُ فَلَمَّا مَضَتِ الْمَرْأَهًُْ نَظَرَ فَإِذَا الدِّمَاءُ تَسِیلُ عَلَی صَدْرِهِ وَ ثَوْبِهِ فَقَالَ وَ اللَّهِ لآَتِیَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (وَ لَأُخْبِرَنَّهُ قَالَ فَأَتَاهُ فَلَمَّا رَآهُ رَسُولُ اللَّهِ (قَالَ لَهُ مَا هَذَا فَأَخْبَرَهُ فَهَبَطَ جَبْرَئِیلُ (بِهَذِهِ الْآیَهًِْ قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللهَ خَبِیرٌ بِما یَصْنَعُونَ.

امام باقر ( جوانی از انصار در مدینه با زنی روبرو شد. در آن زمان، زنان از پشت گوش‌هایشان نقاب می‌زدند. جوان به آن زن که از روبرو می‌آمد نگاه می‌کرد و هنگامی‌که زن از پیش‌روی او گذشت نیز همچنان به او چشم دوخته بود. دراین‌هنگام وارد کوچه‌ای به نام بنی‌فلان شده، از پشت به آن زن نگاه می‌کرد که دراین‌حال استخوان یا شیشه‌ای که از دیوار بیرون آمده بود، صورتش را شکافت، وقتی زن رفت، آن جوان دید که خون بر سینه و لباسش ریخته، با خود گفت: «به خدا سوگند نزد رسول خدا (رفته و ایشان را در جریان می‌گذارم». چون به محضر پیامبر (رسید، پیامبر (از او پرسید: «چه شده است» جوان، حضرت را در جریان امر گذاشت، جبرئیل این آیه را بر پیامبر (نازل فرمود: قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِکَ أَزْکَی لَهُمْ إِنَّ اللهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۶
الکافی، ج۵، ص۵۲۱/ وسایل الشیعهًْ، ج۲۰، ص۱۹۲/ نورالثقلین/ البرهان

به مؤمنان بگو چشم‌های خود را [از نگاه به نامحرمان] فرو گیرند

۱ -۱
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( فَرَضَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی الْبَصَرِ أَنْ لَا یَنْظُرَ إِلَی مَا حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَ أَنْ یُعْرِضَ عَمَّا نَهَی اللَّهُ عَنْهُ مِمَّا لَا یَحِلُّ لَهُ وَ هُوَ عَمَلُهُ وَ هُوَ مِنَ الْإِیمَانِ فَقَالَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ فَنَهَاهُمْ أَنْ یَنْظُرُوا إِلَی عَوْرَاتِهِمْ وَ أَنْ یَنْظُرَ الْمَرْءُ إِلَی فَرْجِ أَخِیهِ وَ یَحْفَظَ فَرْجَهُ أَنْ یُنْظَرَ إِلَیْه.

امام صادق ( خداوند واجب کرده که انسان به آنچه خدا بر او حرام کرده است، نگاه نکند و از آنچه برای او حلال نیست، روی برگرداند و این همان عمل اوست که ناشی از ایمان است. خداوند تبارک‌وتعالی فرموده است: قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ. مراد آن است که خداوند مردان مؤمن را از نگاه‌کردن به عورت خود و برادرانشان نهی کرده و همین‌طور از آنان خواسته که اجازه ندهند که به عورت آنان نگاه شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۶
الکافی، ج۲، ص۳۵/ بحارالأنوار، ج۶۶، ص۲۵/ نورالثقلین/ البرهان
۱ -۲
(نور/ ۳۰)

أمیرالمؤمنین ( فَرَضَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عَلَی الْبَصَرِ أَنْ لَا یَنْظُرَ إِلَی مَا حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهِ فَقَالَ عَزَّ مِنْ قَائِلٍ قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ فَحَرَّمَ أَنْ یَنْظُرَ أَحَدٌ إِلَی فَرْجِ غَیْرِه.

امام علی ( خدای عزّوجلّ بر چشم فرض و مقرّر داشته است که بر چیزی که خدای عزّوجلّ آن را بر او حرام کرده است، نگاه نکند، پس خدای عزّوجلّ دراین‌باره فرموده است: قُل لِّلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ. و نگریستن شخص به عورت دیگری را تحریم کرده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۸
من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۶۲۶/ وسایل الشیعهًْ، ج۱۵، ص۱۶۸/ نورالثقلین
۱ -۳
(نور/ ۳۰)

أمیرالمؤمنین ( إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی مَا فَرَضَ الْإِیمَانَ عَلَی جَارِحَهًٍْ مِنْ جَوَارِحِ الْإِنْسَانِ إِلَّا وَ قَدْ وُکِلَتْ بِغَیْرِ مَا وُکِلَتْ بِهِ الْأُخْرَی ... أَمَّا مَا فَرَضَهُ عَلَی الْعَیْنَیْنِ فَمِنْهُ النَّظَرُ إِلَی آیَاتِ اللَّهِ تَعَالَی وَ غَضُّ الْبَصَرِ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی أَ فَلا یَنْظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ وَ إِلَی السَّماءِ کَیْفَ رُفِعَتْ وَ إِلَی الْجِبالِ کَیْفَ نُصِبَتْ وَ إِلَی الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ وَ قَالَ تَعَالَی أَ وَ لَمْ یَنْظُرُوا فِی مَلَکُوتِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما خَلَقَ اللهُ مِنْ شَیْءٍ وَ قَالَ سُبْحَانَهُ انْظُرُوا إِلی ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ یَنْعِهِ وَ قَالَ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ عَمِیَ فَعَلَیْها وَ هَذِهِ الْآیَهًُْ جَامِعَهًٌْ لِأَبْصَارِ الْعُیُونِ وَ أَبْصَارِ الْقُلُوبِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی فَإِنَّها لا تَعْمَی الْأَبْصارُ وَ لکِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ وَ مِنْهُ قَوْلُهُ تَعَالَی قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ مَعْنَاهُ لَا یَنْظُرُ أَحَدُکُمْ إِلَی فَرْجِ أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ أَوْ یُمَکِّنُهُ مِنَ النَّظَرِ إِلَی فَرْجِهِ ثُمَّ قَالَ سُبْحَانَهُ وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ أَیْ مِمَّنْ یُلْحِقُهُنَّ النَّظَرَ کَمَا جَاءَ فِی حِفْظِ الْفَرْجِ وَ النَّظَرُ سَبَبُ إِیقَاعِ الْفِعْلِ مِنَ الزِّنَا وَ غَیْرِه.

امام علی ( خداوند متعال برای هریک از اعضاء و جوارح انسانی وظیفه‌ای را معیّن کرده است که این وظیفه به عضوی دیگر ارتباط ندارد. امّا واجبات چشم یکی از آن‌ها نگاه‌کردن در آیات خداوند و پوشیدن دیده از آنچه خداوند حرام کرده است، در قرآن مجید می‌فرماید: آیا به شتر نمی‌نگرند که چگونه آفریده شده؟ و به آسمان که چسانش برافراشته‌اند؟ و به کوه‌ها که چگونه برکشیده‌اند؟ و به زمین که چسان گسترده شده؟. (غاشیه/۲۰۱۷) در آیه دیگری فرمود: آن‌ها به ملکوت آسمان‌ها و زمین توجّه ندارند و به مخلوقات خدا نگاه نمی‌کنند. (اعراف/۱۸۵) در جای دیگر فرموده: به میوه‌های درخت هنگامی‌که می‌رسد توجّه کنید. (انعام/۹۹) در آیه‌ی دیگر فرمود: هرکس بصیرت پیدا کند به نفع خودش می‌باشد و هرکس کور شد به زیان او خواهد بود. (انعام/۱۰۴) این آیه در بینایی دل‌ها و چشم‌ها بسیار جامعیّت دارد و حقیقت را روشن می‌کند. در آیه‌ی دیگری فرمود: دیده‌ها کور نیستند ولی دل‌های سینه کور می‌باشند و حقیقت را دریافت نمی‌کنند. (حج/۴۶) در جای دیگر فرمود: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ معنای آیه این است که به عورت دیگری نگاه نکند و اگر توانست به عورت خود هم نگاه نکند. در آیه‌ی دیگری فرموده: به زنان مؤمن بگویید دیدگان خود را بپوشانند، و عورت‌های خود را نگه دارند. (نور/۳۱) یعنی همان‌گونه که دامن‌ها را نگه می‌دارند، دیدگان خود را هم از نگاه‌کردن به این و آن حفظ کنند؛ زیرا نگاه‌کردن به صورت‌ها موجب زنا و چیزهای دیگر می‌گردد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۸
بحارالأنوار، ج۶۶، ص۷۶/ مستدرک الوسایل، ج۱۱، ص۱۴۶؛ «الظنون» بدل «القلوب»
۱ -۴
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( سُئِلَ الصَّادِقُ (عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ فَقَالَ کُلُّ مَا کَانَ فِی کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَی مِنْ ذِکْرِ حِفْظِ الْفَرْجِ فَهُوَ مِنَ الزِّنَا إِلَّا فِی هَذَا الْمَوْضِعِ فَإِنَّهُ لِلْحِفْظِ مِنْ أَنْ یُنْظَرَ إِلَیْهِ.

امام صادق ( از امام صادق (درباره‌ی فرمایش خدای عزّوجلّ: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکی لَهُمْ پرسیدند. آن حضرت فرمود: «تمامی مواردی که در کتاب خدای تعالی از حفظ و نگهداری فرج یا عورت سخن به میان آمده منظور خودداری از زنا است جز در اینجا که آیه‌ی مربوط به حفظ عورت از دیده‌شدن و نظرکردن نامحرمان به آن است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۸
من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۱۴/ وسایل الشیعهًْ، ج۱، ص۳۰۰
۱ -۵
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( قَالَ الصَّادِقُ (مَا اعْتَصَمَ أَحَدٌ بِمِثْلِ مَا اعْتَصَمَ بِغَضِّ الْبَصَرِ فَإِنَّ الْبَصَرَ لَا یُغَضُّ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ إِلَّا وَ قَدْ سَبَقَ إِلَی قَلْبِهِ مُشَاهَدَهًُْ الْعَظَمَهًِْ وَ الْجَلَالِ وَ سُئِلَ أَمِیرُ‌الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (بِمَا یُسْتَعَانُ عَلَی غَمْضِ الْبَصَرِ فَقَالَ بِالْخُمُودِ تَحْتَ سُلْطَانِ الْمُطَّلِعِ عَلَی سَتْرِکِ وَ الْعَیْنُ جَاسُوسُ الْقَلْبِ وَ بَرِیدُ الْعَقْلِ فَغُضَّ بَصَرَکَ عَمَّا لَا یَلِیقُ بِدِینِکَ وَ یَکْرَهُهُ قَلْبُکَ وَ یُنْکِرُهُ عَقْلُکَ قَالَ النَّبِیُّ (غُضُّوا أَبْصَارَکُمْ تَرَوْنَ الْعَجَائِبَ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ قَالَ عِیسَی‌بْنُ‌مَرْیَمَ (لِلْحَوَارِیِّینَ إِیَّاکُمْ وَ النَّظَرَ إِلَی الْمَحْذُورَاتِ فَإِنَّهَا بَذْرُ الشَّهَوَاتِ وَ نَبَاتُ الْفِسْقِ وَ قَالَ یَحْیَی‌بْنُ‌زَکَرِیَّا (الْمَوْتُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ نَظْرَهًٍْ لِغَیْرِ وَاجِبٍ.

امام صادق ( امام صادق (می‌فرماید: کسی به چیزی چنگ نزد (دست نیاویخت)، مانند فروبستن چشم؛ زیرا چشم از حرام‌های الهی بسته نمی‌شود مگر اینکه پیش از آن، جلوه عظمت و جلال [خداوندی] در دل مشاهده گردد. و از امیرمؤمنان (سؤال شد: «برای موفّق شدن به کنترل چشم، از چه وسیله‌ای می‌توان کمک گرفت»؟ فرمود: «به‌وسیله‌ی خضوع و فروافتادگی در زیر سُلطه و حکومت کسی که بر باطن تو آگاه است، و چشم، جاسوس قلب و سفیر عقل است، بنابراین از آنچه مناسب با دینت نیست، و از چیزی که قلبت از آن کراهت دارد و یا عقلت آن را نمی‌پذیرد، چشم خود را بپوشان». پیامبر (فرمود: «چشمانتان را فروبندید تا عجایب و شگفتی‌ها را ببینید». و خداوند عزوجل فرمود: قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ. عیسی‌بن‌مریم به حواریان گفت: «مبادا به چیزهای ممنوع نگاه کنید، زیرا آن بذر شهوات و رویش فسق (گناه) است». و یحیی‌بن‌زکریا فرمود: «مرگ برای من دوست داشتنیتر است از نگاهی که واجب و لازم نباشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۱۸
بحارالأنوار، ج۱۰۱، ص۴
۱ -۶
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( عَنْ مَرْوَکِ‌بْنِ‌عُبَیْدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (قَالَ: قُلْتُ لَهُ مَا لِلرَّجُلِ أَنْ یَرَی مِنَ الْمَرْأَهًِْ إِذَا لَمْ یَکُنْ لَهَا بِمَحْرَمٍ قَالَ الْوَجْهَ وَ الْکَفَّیْنِ وَ الْقَدَمَیْنِ.

امام صادق ( مروک‌بن‌عبید از یکی از شیعیان نقل می‌کند: به امام صادق (عرض کردم: «آنچه مرد می‌تواند از زن نامحرم ببیند چیست»؟ فرمود: «صورت و دو دست و دو پا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الخصال، ج۱، ص۳۲ / نورالثقلین
۱ -۷
(نور/ ۳۰)

الرّسول ( کُلُ عَیْنٍ بَاکِیَهًٌْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ إِلَّا ثَلَاثَهًَْ أَعْیُنٍ عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشْیَهًِْ اللَّهِ وَ عَیْنٌ بَاتَتْ سَاهِرَهًًْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ عَیْنٌ غُضَّتْ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ.

پیامبر ( هر چشمی در قیامت گریان خواهد بود مگر سه چشم؛ چشم گریان از ترس خدا، چشمی که از گناه پوشیده شود و چشمی که شب‌ها برای خدا بیدار بماند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
ثواب الأعمال، ص۱۷۷ / نورالثقلین
۱ -۸
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( أَرْبَعَهًٌْ لَا یَشْبَعْنَ مِنْ أَرْبَعَهًٍْ الْأَرْضُ مِنَ الْمَطَرِ وَ الْعَیْنُ مِنَ النَّظَرِ وَ الْأُنْثَی مِنَ الذَّکَرِ وَ الْعَالِمُ مِنَ الْعِلْمِ.

امام صادق ( چهار چیز از چهار چیز سیر نمی‌گردند: زمین از باران، چشم از نگاه، زن از مرد و عالم از علم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الخصال، ج۱، ص۲۲۱ / نورالثقلین
۱ -۹
(نور/ ۳۰)

الرّضا ( عَنْ أَحْمَدَ‌بْنِ‌مُحَمَّدِ‌بْنِ‌أَبِی‌نَصْرٍ عَنِ الرِّضَا (قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ یَحِلُّ لَهُ أَنْ یَنْظُرَ إِلَی شَعْرِ أُخْتِ امْرَأَتِهِ فَقَالَ لَا إِلَّا أَنْ تَکُونَ مِنَ الْقَوَاعِدِ قُلْتُ لَهُ أُخْتُ امْرَأَتِهِ وَ الْغَرِیبَهًُْ سَوَاءٌ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ فَمَا لِی مِنَ النَّظَرِ إِلَیْهِ مِنْهَا فَقَالَ شَعْرُهَا وَ ذِرَاعُهَا.

امام رضا ( احمدبن‌ابی‌نصر بزنطی گوید: از امام رضا (پرسیدم: «آیا مرد می‌تواند به موی خواهر زنش نگاه کند»؟ امام (فرمود: «خیر، مگر اینکه جزو زنان از کار افتاده و سالخورده باشد [که امیدی به ازدواج ندارند]». به حضرت عرض کردم: «یعنی خواهر زنش با زن بیگانه یکی هستند»؟! امام (فرمود: «آری»! عرض کردم: «به کدام یک از اعضای زنان سالخورده می‌توانم نگاه کنم»؟ امام (فرمود: «به مو و آرنج او».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
وسایل الشیعه، ج۲۰، ص۱۹۹
۱ -۱۰
(نور/ ۳۰)

الرّسول ( لَا حُرْمَهًَْ لِنِسَاءِ أَهْلِ الذِّمَّهًِْ أَنْ یُنْظَرَ إِلَی شُعُورِهِنَّ وَ أَیْدِیهِنَّ.

پیامبر ( نگاه‌کردن به مو و دست‌های زنان اهل ذمّه حرام نیست [البتّه نگاهی که بدون قصد لذّت باشد].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الکافی، ج۵، ص۵۲۴
۱ -۱۱
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( لَا بَأْسَ بِالنَّظَرِ إِلی رُؤُوسِ أَهْلِ التِّهَامَهًِْ وَ الْأَعْرَابِ، وَ أَهْلِ السَّوَادِ، وَ الْعُلُوجِ؛ لِأَنَّهُمْ إِذَا نُهُوا لَایَنْتَهُون قَال‌َ: وَ الْمَجْنُونَهًِْ، وَ الْمَغْلُوبَهًِْ عَلی عَقْلِهَا، وَ لَا بَأْسَ بِالنَّظَرِ إِلی شَعْرِهَا وَ جَسَدِهَا مَا لَمْ یَتَعَمَّدْ ذلِکَ.

امام صادق ( اشکالی ندارد که به سرهای اهل تهامه و اعراب و کوه‌نشینان از اهل ذمّه نگاه نمود زیرا ایشان را اگر نهی کنند اطاعت نمی‌کنند. و نیز حضرت فرمود: «نگاه کردن به موها و جسد زنان مغلوبه و زیر دست اشکالی ندارد به شرطی که عمدی نباشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الکافی، ج۵، ص۵۲۴
۱ -۱۲
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (عَنِ الْمَمْلُوکِ یَرَی شَعْرَ مَوْلَاتِهِ قَالَ لَا بَأْسَ.

امام صادق ( عبدالرّحمن‌بن‌ابی‌عبدالله گوید: خدمت امام صادق (عرض کردم: «آیا برده می‌تواند موی صاحبش را که زن است ببیند»؟ فرمود: «اشکالی ندارد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الکافی، ج۵، ص۵۳۱ / نورالثقلین
۱ -۱۳
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( عَنْ مُعَاوِیَهًَْ‌بْنِ‌عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (الْمَمْلُوکُ یَرَی شَعْرَ مَوْلَاتِهِ وَ سَاقَهَا قَالَ لَا بَأْسَ.

امام صادق ( معاویهًْ‌بن‌عمار گوید: خدمت امام صادق (عرض کردم: «برده می‌تواند موی و ساق پای صاحبش را که زن است، مشاهده کند»؟ فرمود: «آری، اشکالی ندارد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الکافی، ج۵، ص۵۳۱ / نورالثقلین
۱ -۱۴
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( لَا یَحِلُ لِلْمَرْأَهًِْ أَنْ یَنْظُرَ عَبْدُهَا إِلَی شَیْءٍ مِنْ جَسَدِهَا إِلَّا إِلَی شَعْرِهَا غَیْرَ مُتَعَمِّدٍ لِذَلِکَ.

امام صادق ( برای زن حلال نیست که غلامش به عضوی از بدن او بنگرد مگر موی سرش به شرط اینکه غلام، قصد [لذّت بردن] نداشته باشد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۰
الکافی، ج۵، ص۵۳۱ / نورالثقلین
۱ -۱۵
(نور/ ۳۰)

الرّسول ( مَنْ مَلَأَ عَیْنَیْهِ حَرَاماً یَحْشُوهُمَا اللَّهُ تَعَالَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ مَسَامِیرَ مِنَ النَّارِ ثُمَّ حَشَاهُمَا نَاراً إِلَی أَنْ تَقُومَ النَّاسُ ثُمَ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَی النَّار.

پیامبر ( هرکس چشم‌های خود را از دیدن حرام سیر کند، خدای متعال او را در روز قیامت برمی‌انگیزد درحالی‌که در چشم او میخ‌های آتشین می‌باشد پس چشم او پر از آتش می‌شود تا آنکه خدا میان مردم حکم کند بعد از آن امر می‌کند او را به دوزخ ببرند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۲
جامع الأخبار، ص۹۳
۱ -۱۶
(نور/ ۳۰)

أمیرالمؤمنین ( مَنْ أَطْلَقَ نَاظِرَهُ أَتْعَبَ خَاطِرَهُ مَنْ تَتَابَعَتْ لَحَظَاتُهُ دَامَتْ حَسَرَاتُهُ.

امام علی ( هرکس چشم خود را [برای نگاه کردن به نامحرم] باز کند، آرامش خود را به خطر می‌اندازد و هرکس پی‌درپی نگاه کند حسرت‌های او فراوان می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۲
جامع الأخبار، ص۹۳
۱ -۱۷
(نور/ ۳۰)

الرّسول ( النَّظَرُ سَهْمٌ مَسْمُومٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِیس.

پیامبر ( نگاه، تیری مسموم از تیرهای شیطان است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۲
جامع الأخبار، ص۹۳
۱ -۱۸
(نور/ ۳۰)

الصّادق ( لَا یَحِلُ لِلرَّجُلِ أَنْ یَنْظُرَ إِلَی فَرْجِ أُخْتِهِ وَ لَا یَحِلُّ لِلْمَرْأَهًِْ أَنْ تَنْظُرَ إِلَی فَرْجِ أَخِیهَا.

امام صادق ( برای مرد، نگاه‌کردن به شرمگاه خواهرش و برای زن، نگاه‌کردن به شرمگاه برادرش حلال نیست.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۲
فقه القرآن، ج۲، ص۱۲۷
۱ -۱۹
(نور/ ۳۰)

الرّسول ( عَنْ أُمِّ سَلَمَهًَْ قَالَتْ کُنْتُ عِنْدَ النَّبِیِّ (وَ عِنْدَهُ مَیْمُونَهًُْ فَأَقْبَلَ ابْنُ أُمِ مَکْتُومٍ وَ ذَلِکَ بَعْدَ أَنْ أُمِرَ بِالْحِجَابِ فَقَالَ احْتَجِبَا فَقُلْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ (أَ لَیْسَ أَعْمَی لَا یُبْصِرُنَا فَقَالَ أَ فَعَمْیَاوَانِ أَنْتُمَا أَ لَسْتُمَا تُبْصِرَانِه.

پیامبر ( ام سلمه گوید: من با میمونه نزد پیغمبر (بودیم، ابن‌ام مکتوم آمد پس از نزول آیه‌ی حجاب پیغمبر دستور داد که پشت پرده برویم، گفتیم: «ای رسول خدا (این شخص کور نیست»؟ حضرت فرمود: «مگر شما هم کورید و او را نمی‌بینید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۲۲
مکارم الأخلاق، ص۲۳۳ / نورالثقلین
بیشتر