آیه ۴۶ - سوره نور

آیه لَقَدْ أَنْزَلْنا آياتٍ مُبَيِّناتٍ وَ اللهُ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ [46]

ما آيات روشنگرى نازل كرديم؛ و خدا هركه را بخواهد [و شايسته باشد] به راه راست هدايت مى‌كند.

۱
(نور/ ۴۶)

الرّسول ( عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ (قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ (إِذَا أَرَادَ حَاجَهًًْ أَبْعَدَ فِی الْمَشْیِ فَأَتَی یَوْماً وَادِیاً لِحَاجَهًٍْ فَنَزَعَ خُفَّهُ وَ قَضَی حَاجَتَهُ ثُمَّ تَوَضَّأَ وَ أَرَادَ لُبْسَ خُفِّهِ فَجَاءَ طَائِرٌ أَخْضَرُ فَحَمَلَ الْخُفَّ فَارْتَفَعَ بِهِ ثُمَّ طَرَحَهُ فَخَرَجَ مِنْهُ أَسْوَدُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (هَذِهِ کَرَامَهًٌْ أَکْرَمَنِیَ اللَّهُ بِهَا اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ مَنْ یَمْشِی عَلی بَطْنِهِ وَ مِنْ شَرِّ مَنْ یَمْشِی عَلی رِجْلَیْنِ وَ مِنْ شَرِّ مَنْ یَمْشِی عَلی أَرْبَعٍ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ ذِی شَرٍّ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ دَابَّهًٍْ أَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها إِنَّ رَبِّی عَلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ.

پیامبر ( ابن‌عبّاس (گوید: روزی برای رسول خدا (هرگاه میخواست قضای حاجت کند قدم زنان دور میشد. روزی به دشتی رفت و کفشش را درآورد و قضای حاجت کرد و سپس وضو گرفت. وقتی خواست کفشش را بپوشد، ناگهان پرندهای سبزرنگ آمد و کفش را برداشت و بالا برد و سپس پایین انداخت. ناگاه ماری سیاه از کفش بیرون آمد. حضرت فرمود: «این کرامتی است که خداوند مرا با آن ارج نهاد، خداوندا به تو پناه میبرم از شرّ آنچه بر روی شکم راه می‌رود و از شرّ آنچه بر روی دو پا راه میرود. و از شرّ آنچه بر روی چهار [پا] راه می‌رود. و از شرّ هر شروری و از شرّ هر چهارپایی که تو بر آن تسلّط داری [امّا سلطه‌ای با عدالت! چرا که] پروردگار من بر راه راست است!. (هود/۵۶)

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۹۴
بحارالأنوار، ج۱۷، ص۴۰۵
۲
(نور/ ۴۶)

علی‌بن‌إبراهیم ( وَ اللهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ أَیْ مِنْ مَنِیٍ فَمِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی بَطْنِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی رِجْلَیْنِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلی أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللهُ ما یَشاءُ إِنَّ اللهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ قَالَ عَلَی رِجْلَیْنِ النَّاسُ وَ عَلَی بَطْنِهِ الْحَیَّاتُ وَ عَلَی أَرْبَعٍ الْبَهَائِمُ وَ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (وَ مِنْهُمْ مَنْ یَمْشِی عَلَی أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ.

علی‌بن‌ابراهیم ( وَ اللهُ خَلَقَ کُلَّ دَابَّةٍ؛ یعنی از آب منی؛ فَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی بَطْنِهِ وَ مِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی رِجْلَیْنِ وَ مِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَی أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللهُ مَا یَشَاء إِنَّ اللهَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ؛ آن‌هایی که بر دو پا راه می‌روند، مردم‌اند و آن‌ها که بر شکم راه می‌روند، مارها هستند و آن‌ها که بر چهار پا راه می‌روند، چهارپایان می‌باشند و امام صادق (فرمود: «برخی هم بر بیشتر از چهار پا راه می‌روند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۲۹۴
بحارالأنوار، ج۶۱، ص۲۴/ القمی، ج۲، ص۱۰۷/ نورالثقلین؛ «بتفاوت لفظی»/ البرهان
بیشتر