آیه وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللهِ جَميعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ [31]
كنيزانشان)، يا مردان سفيه وابسته [به آن‌ها] كه تمايلى به زن ندارند، يا كودكانى كه از امور جنسى مربوط به زنان آگاه نيستند؛ و [به زنان با ايمان بگو: هنگام راه رفتن] پاهاى خود را به زمين نزنند تا زينتِ پنهانيشان دانسته شود [و صداى خلخال كه برپا دارند به گوش رسد]. و اى مؤمنان همگى به‌سوى خدا بازگرديد، تا رستگار شويد.
أمیرالمؤمنین ( ثُمَّ قَالَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ أَیْ مِمَّا یُلْحِقُهُنَّ مِنَ النَّظَرِ کَمَا جَاءَ فِی حِفْظِ الْفُرُوجِ فَالنَّظَرُ سَبَبُ إِیقَاعِ الْفِعْلِ مِنَ الزِّنَا وَ غَیْرِهِ.
امام علی ( در آیه‌ی دیگری فرموده: قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ یعنی همان‌گونه که دامن‌ها را نگه می‌دارند، دیدگان خود را هم از نگاه‌کردن به این و آن حفظ کنند، زیرا نگاه‌کردن به صورت‌ها موجب زنا و چیزهای دیگر می‌گردد.
الصّادق ( إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها قَالَ الْوَجْهُ وَ الذِّرَاعَانِ.
امام صادق ( إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها منظور، صورت و ساق‌ها می‌باشد.
الصّادق ( عَن الْفُضَیْلِ‌بْنِ‌یَسَار قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاعَبْدِ‌اللَّهِ (عَنِ الذِّرَاعَیْنِ مِنَ الْمَرْأَهًِْ أَ هُمَا مِنَ الزِّینَهًِْ الَّتِی قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ قَالَ نَعَمْ وَ مَا دُونَ الْخِمَارِ مِنَ الزِّینَهًِْ وَ مَا دُونَ السِّوَارَیْنِ.
امام صادق ( فضیل‌بن‌یسار گوید: از امام صادق (پرسیدم: «آیا ساعد زنان جزیی از زینت است؛ آن‌طور که خداوند متعال می‌فرماید: وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ؟ آن حضرت (در جواب فرمود: «بله، پایین‌تر از روسری و پایین‌تر از دست بند، جزء زینت است».
الصّادق ( عَن زُرَارَهًَْ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (فِی قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها قَالَ الزِّینَهًُْ الظَّاهِرَهًُْ الْکُحْلُ وَ الْخَاتَمُ.
امام صادق ( إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا، منظور از زینت ظاهر، سورمه و انگشتر است.
الصّادق ( عَن أَبِی‌بَصِیرٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَی وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها قَالَ الْخَاتَمُ وَ الْمَسَکَهًُْ وَ هِیَ الْقُلْبُ وَ فِی رِوَایَهًٍْ أُخْرَی قَالَ الْخَاتَمُ وَ الْمَسَکَهًُْ وَ هُوَ الَّذِی یَظْهَرُ مِنَ الزِّینَهًِْ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ الْقَلَائِدَ وَ الْقُرْطَهًَْ وَ الدَّمَالِیجَ وَ الْخَلَاخِیلَ.
امام صادق ( از امام صادق (روایت شده که در توضیح آیه: إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها، فرمود: «یعنی صورت و دو ذراع (ساعد دست‌ها)». همچنین از آن حضرت روایت شده که در توضیح إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها، فرمود: «زینت آشکار یعنی سُرمه و انگشتری». و در روایت دیگری فرمود: «زینت آشکار، انگشتری و دستبند است و در وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَ، مقصود گلوبند، گوشواره، دستبند، النگو و خلخال».
الباقر ( عَن أَبِی‌الجَارُودِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (فِی قَوْلِهِ وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها فَهِیَ الثِّیَابُ وَ الْکُحْلُ وَ الْخَاتَمُ وَ خِضَابُ الْکَفِّ وَ السِّوَارُ وَ الزِّینَهًُْ ثَلَاثٌ زِینَهًٌْ لِلنَّاسِ وَ زِینَهًٌْ لِلْمَحْرَمِ وَ زِینَهًٌْ لِلزَّوْجِ فَأَمَّا زِینَهًُْ النَّاسِ فَقَدْ ذَکَرْنَا وَ أَمَّا زِینَهًُْ الْمَحْرَمِ الْقِلَادَهًُْ فَمَا فَوْقَهَا وَ الدُّمْلُجُ وَ مَا دُونَهُ وَ الْخَلْخَالُ وَ مَا أَسْفَلَ مِنْهُ وَ أَمَّا زِینَهًُْ الزَّوْجِ فَالْجَسَدُ کُلُّهُ.
امام باقر ( در روایت ابوجارود آمده است: امام باقر (پیرامون این کلام خداوند: وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها فرمود: «زینت آشکار عبارت است از: جامه، سُرمه، انگشتر، خضاب کفِ دست و دستبند. و زینت [که آشکارکردنش اشکالی ندارد] سه نوع است: زینتی برای مردم عادی، زینتی برای مَحْرم و زینتی برای شوهر؛ امّا زینتی که برای مردم [آشکار کردنش مجاز] است، همان است که بیان کردیم؛ امّا زینتی که برای محرم است عبارت است از: جای‌بستن گردنبند و بالاتر از آن، محلّ بستن بازوبند و پایین‌تر از آن و محلّ بستن خلخال و پایین‌تر از آن. امّا زینتی که برای شوهر است تمام بدن زن می‌باشد».
الصّادق ( لَا یَنْبَغِی لِلْمَرْأَهًِْ أَنْ تَنْکَشِفَ بَیْنَ یَدَیِ الْیَهُودِیَّهًِْ وَ النَّصْرَانِیَّهًِْ فَإِنَّهُنَّ یَصِفْنَ ذَلِکَ لِأَزْوَاجِهِنَّ.
امام صادق ( سزاوار نیست زن مسلمان تن خود را در مقابل زن یهودیّ یا زن نصرانیّ برهنه کند زیرا آن‌ها برای شوهرانشان وصف می‌کنند.
الرّسول ( إِنَّ رَسُولَ اللهِ (لَعَنَ السَّلْتَاءَ مِنَ النِّسَاءِ وَ الْمَرْهَاءَ، فَالسَّلْتَاءُ الَّتِی لَا تَخْضِبُ وَ الْمَرْهَاءُ الَّتِی لَا تَکْتَحِلُ، وَ لَعَنَ الْمُسَوِّفَهًَْ وَ الْمُفَسِّلَهًَْ فَالْمُسَوِّفَهًُْ الَّتِی إِذَا دَعَاهَا زَوْجُهَا إِلَی الْمُبَاشَرَهًِْ قَالَتْ: سَوْفَ أَفْعَلُ. وَ الْمُفَسِّلَهًُْ هِیَ الَّتِی إِذَا دَعَاهَا قَالَتْ: أَنَا حَائِضٌ وَ هِیَ غَیْرُ حَائِضٍ.
پیامبر ( رسول خدا (زنانی که [برای همسرانشان] خضاب نمی‌کنند و سرمه به چشم نمی‌کشند را نفرین فرمود. همچنین زنی که شوهرش او را به آمیزش بخواند و او بگوید خواهم آمد [و شوهرش را منتظر بگذارد] و زنی که شوهرش او را به آمیزش بخواند و او بگوید من درحالت حیض هستم درحالی‌که چنین نیست را نفرین فرمود.
الصّادق ( عَنْ مُعَاوِیَهًَْ‌بْنِ‌عَمَّارٍ قَالَ: کُنَّا عِنْدَ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (نَحْواً مِنْ ثَلَاثِینَ رَجُلًا إِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ أَبِی‌فَرَحَّبَ بِهِ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (وَ أَجْلَسَهُ إِلَی جَنْبِهِ فَأَقْبَلَ عَلَیْهِ طَوِیلًا ثُمَّ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (إِنَّ لِأَبِی‌مُعَاوِیَهًَْ حَاجَهًًْ فَلَوْ خَفَّفْتُمْ فَقُمْنَا جَمِیعاً فَقَالَ لِی أَبِی ارْجِعْ یَا مُعَاوِیَهًُْ فَرَجَعْتُ فَقَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (هَذَا ابْنُکَ قَالَ نَعَمْ وَ هُوَ یَزْعُمُ أَنَّ أَهْلَ الْمَدِینَهًِْ یَصْنَعُونَ شَیْئاً لَا یَحِلُّ لَهُمْ قَالَ وَ مَا هُوَ قُلْتُ إِنَّ الْمَرْأَهًَْ الْقُرَشِیَّهًَْ وَ الْهَاشِمِیَّهًَْ تَرْکَبُ وَ تَضَعُ یَدَهَا عَلَی رَأْسِ الْأَسْوَدِ وَ ذِرَاعَیْهَا عَلَی عُنُقِهِ فَقَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (یَا بُنَیَّ أَ مَا تَقْرَأُ الْقُرْآنَ قُلْتُ بَلَی قَالَ اقْرَأْ هَذِهِ الْآیَهًَْ لا جُناحَ عَلَیْهِنَّ فِی آبائِهِنَّ وَ لا أَبْنائِهِنَ حَتَّی بَلَغَ وَ لا ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُنَ ثُمَّ قَالَ یَا بُنَیَّ لَا بَأْسَ أَنْ یَرَی الْمَمْلُوکُ الشَّعْرَ وَ السَّاقَ.
امام صادق ( معاویهًْ‌بن‌عمّار گوید: نزدیک به سی‌نفر نزد امام صادق (بودیم که پدرم بر او وارد و امام صادق (به او خوش آمد گفت و او را نزد خود نشاند و مدّتی طولانی با او صحبت می‌کرد. پس امام صادق (فرمود: «اگر اجازه دهید پدر معاویه کاری دارد». پس ما برخاستیم، پدرم به من گفت: «ای معاویه تو نرو»، پس من برگشتم، و آن حضرت (فرمود: «این، پسر توست»؟ عرض کرد: «آری، و او گمان می‌کند که مردم مدینه عملی را مرتکب می‌شوند که برای آنان حلال نیست». آن حضرت (فرمود: «آن چه عملی است»؟ عرض کردم: «زنان قریشی و هاشمی بر اسب سوار می‌شوند، دست بر سر غلامان سیاه می‌مالند، و دست بر گردن آنان می‌اندازند». امام صادق (فرمود: «فرزندم، آیا قرآن خوانده‌ای»؟ عرض کردم: «آری»! آن حضرت (فرمود: «این آیه را بخوان: بر زنان در مورد پدران و پسران و برادران و پسران برادران و پسران خواهران و زنان (همکیش) و بردگانشان گناهی نیست [که دیده شوند] و باید از خدا پروا بدارید که خدا همواره بر هر چیزی گواه است. (احزاب/۵۵) سپس فرمود: «ای پسرم! مانعی ندارد که غلام، مو و ساق پای مالک خود را ببیند».
الباقر ( عَن زُرَارَهًَْ قاَلَ سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَر (عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ ... قَالَ الْأَحْمَقُ الَّذِی لَا یَأْتِی النِّسَاءَ.
امام باقر ( زراره گوید: از امام باقر (در مورد سخن خداوند: أَوِ التّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یَظْهَرُوا عَلی عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یَضْرِ بْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَی اللهِ جَمِیعاً أَیُّهَا المُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ پرسیدم. آن حضرت (فرمود: «مراد، کم‌خردی است که شهوت به زنان ندارد».
علی‌بن‌إبراهیم ( أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ فَهُوَ الشَّیْخُ الْکَبِیرُ الْفَانِی الَّذِی لَا حَاجَهًَْ لَهُ فِی النِّسَاء.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجال مراد از غَیْرِ أُوْلِی الْإِرْبَةِ؛ مرد فرتوتی است که نیازی به زنان ندارد و کودکی است که عورت زنان را تشخیص نمی‌دهد.
الصّادق ( کَانَ بِالْمَدِینَهًِْ رَجُلَانِ یُسَمَّی أَحَدُهُمَا هِیتَ وَ الْآخَرُ مَانِعٌ فَقَالا لِرَجُلٍ وَ رَسُولُ اللَّهِ (یَسْمَعُ إِذَا افْتَتَحْتُمُ الطَّائِفَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَعَلَیْکَ بِابْنَهًِْ غَیْلَانَ الثَّقَفِیَّهًِْ فَإِنَّهَا شُمُوعٌ بَخْلَاءُ مُبَتَّلَهًٌْ هَیْفَاءُ شَنْبَاءُ إِذَا جَلَسَتْ تَثَنَّتْ وَ إِذَا تَکَلَّمَتْ غَنَّتْ تُقْبِلُ بِأَرْبَعٍ وَ تُدْبِر عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌مَیْمُونٍ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ (قَالَ: کَانَ بِالْمَدِینَهًِْ رَجُلَانِ یُسَمَّی أَحَدُهُمَا هِیتَ وَ الْآخَرُ مَانِعٌ فَقَالا لِرَجُلٍ وَ رَسُولُ اللَّهِ (یَسْمَعُ إِذَا افْتَتَحْتُمُ الطَّائِفَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَعَلَیْکَ بِابْنَهًِْ غَیْلَانَ الثَّقَفِیَّهًِْ فَإِنَّهَا شُمُوعٌ بَخْلَاءُ مُبَتَّلَهًٌْ هَیْفَاءُ شَنْبَاءُ إِذَا جَلَسَتْ تَثَنَّتْ وَ إِذَا تَکَلَّمَتْ غَنَّتْ تُقْبِلُ بِأَرْبَعٍ وَ تُدْبِر بِثَمَانٍ بَیْنَ رِجْلَیْهَا مِثْلُ الْقَدَحِ فَقَالَ النَّبِیُّ (لَا أُرِیکُمَا مِنْ أُولِی الْإِرْبَهًِْ مِنَ الرِّجالِ فَأَمَرَ بِهِمَا رَسُولُ اللَّهِ (فَغُرِّبَ بِهِمَا إِلَی مَکَانٍ یُقَالُ لَهُ الْعَرَایَا وَ کَانَا یَتَسَوَّقَانِ فِی کُلِّ جُمُعَهًٍْ.
امام صادق ( در مدینه دو مرد بودند یکی به نام هیت و دیگری به نام مانع. درحالی‌که رسول خدا (حرف آن‌ها را می‌شنید، به مردی گفتند: « ان‌شاءالله وقتی طائف را فتح کردید نزد دختر غیلان ثقفی برو چرا که او زنی بذله‌گو، درشت چشم، زیبارو، کمر باریک و سفید دندان است. هرگاه می‌نشیند، به یک‌سو مایل می‌شود و چون زبان به سخن گشاید گویی ترانه‌سر می‌دهد، از روبرو با چهار چیز می‌آید و با هشت چیز پشت می‌کند و می‌رود، میان پاهایش چیزی چون پیاله‌ی [شراب] است». پیامبر (فرمود: «گمان نمی‌کنم از مردانی باشید که نسبت به زنان شهوت چندانی ندارند». پس پیامبر (دستور داد که آنان را به جایی به نام عرایا بردند تا از زنان دور باشند. این دو در روزهای جمعه برای معامله به بازار می‌آمدند.
علی‌بن‌إبراهیم ( وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ یَقُولُ وَ لَا تَضْرِبُ إِحْدَی رِجْلَیْهَا بِالْأُخْرَی لِتَقْرَعَ الْخَلْخَالَ بِالْخَلْخَال.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( مراد از وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ این است که زنان پای خود را به یکدیگر نزنند تا صدای خلخال از آن برآید.
الرّسول ( أَنَّهُ نَهَی الْمَرْأَهًَْ أَنْ تَضْرِبَ بِرِجْلَیْهَا الْأَرْضَ لِیُسْمَعَ صَوْتُ خَلْخَالِهَا وَ یُعْلَمَ مَا یَخْفَی مِنْ زِینَتِهَا.
پیامبر ( رسول خدا (از اینکه زن دو پایش را بر زمین بکوبد تا صدای خلخالش [که بر پای دارد] به گوش [مرد نامحرم] برسد و زینت‌های پنهانش آشکار شود، نهی فرمود.