آیه لَتَرْكَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ [19]
كه همه‌ی شما پيوسته از حالي به حال ديگر منتقل مي‌شويد [تا به كمال برسيد.]
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- قَوْلُهُ ... لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ یَقُولُ حَالًا بَعْدَ حَالٍ یَقُولُ لَتَرْکَبُنَّ سُنَّهًَْ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ وَ الْقُذَّهًِْ بِالْقُذَّهًِْ لَا تُخْطِئُونَ طَرِیقَهُمْ وَ لَا یُخْطَی شِبْرٌ بِشِبْرٍ وَ ذِرَاعٌ بِذِرَاعٍ وَ بَاعٌ بِبَاعٍ حَتَّی أَنْ لَوْ کَانَ مَنْ قَبْلَکُمْ دَخَلَ جُحْرَ ضَبٍّ لَدَخَلْتُمُوهُ قَالُوا الْیَهُودَ وَ النَّصَارَی تَعْنِی یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ فَمَنْ أَعْنِی لَتَنْقُضُنَّ عُرَی الْإِسْلَامِ عُرْوَهًًْ عُرْوَهًًْ فَیَکُونُ أَوَّلَ مَا تَنْقُضُونَ مِنْ دِینِکُمُ الْأَمَانَهًُْ وَ آخِرَهُ الصَّلَاهًُْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ یعنی حالی بعد از حال؛ می‌گوید: به راهی که پیشینیان رفته‌اند می‌روید بدون تفاوت. به‌اندازه‌ی یک وجب هم با آن‌ها تفاوت نخواهید داشت حتی پر تیری مانند پر تیر و گشادی دست به‌اندازه‌ی گشادی دست به‌طوری که اگر یکی از پیشینیان وارد سوراخ سوسماری شده باشد شما نیز داخل خواهید شد. گفتند: «منظورتان یهود و نصاری هستند». یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) فرمود: «پس منظورم کیست»؟ دست آویزهای اسلام را یکی پس از دیگری می‌شکنید اوّلین چیزی که از دین خود در هم می‌شکنید امانت است [در نسخه دیگری امامت است] و آخر آن نماز است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ فِی رِوَایَهًِْ سُلَیْمِ‌بْنِ‌قَیْسٍ الْهِلَالِیِّ عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ (رحمة الله علیه) أَنَّهُ قَالَ: ... ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَیَّ سَلْمَانُ فَقَالَ ... سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَقُولُ لَتَرْکَبَنَّ أُمَّتِی سُنَّهًَْ بَنِی إِسْرَائِیلَ حَذْوَ النَّعْلِ بِالنَّعْلِ {وَ حَذْوَ} الْقُذَّهًِْ بِالْقُذَّهًِْ شِبْراً بِشِبْرٍ وَ ذِرَاعاً بِذِرَاعِ وَ بَاعاً بِبَاعٍ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سلمان (رحمة الله علیه) گوید: از پیامبر (صلی الله علیه و آله) شنیدم که می‌فرمود: «امّت من سنّت بنی‌اسرائیل را مرتکب خواهند شد به‌طوری که قدم جای قدم آنان می‌گذارند و تیر به همان‌جا که آنان زدند می‌زنند، و وجب به وجب و ذراع به ذراع و باع به باع کارهای آنان را انجام خواهند داد».
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ قَسَمٌ وَ جَوَابُهُ لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ أَیْ مَذْهَباً بَعْدَ مَذْهَب.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فَلا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ قسم است و جواب آن جمله: لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ است. یعنی مذهبی بعد از مذهب دیگر.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَنَانِ‌بْنِ‌سَدِیرٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَال: قَال إِنَّ لِلْقَائِمِ مِنَّا غَیْبَهًًْ یَطُولُ أَمَدُهَا فَقُلْتُ لَهُ وَ لِمَ ذَاکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَبَی إِلَّا أَنْ یُجْرِیَ فِیهِ سُنَنَ الْأَنْبِیَاءِ (علیهم السلام) فِی غَیْبَاتِهِمْ وَ إِنَّهُ لَا بُدَّ لَهُ یَا سَدِیرُ مِنِ اسْتِیفَاءِ مَدَدِ غَیْبَاتِهِمْ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ أَیْ سَنَناً عَلَی سَنَنِ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- حنان‌بن‌سدیر از پدرش از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: امام زمان غیبتی طولانی مدّت خواهد داشت. به ایشان عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! به چه دلیل»؟ فرمود: «خداوند عزّوجلّ خواست که سنّت‌های پیامبران در غیبت‌هایشان بر این امام اجرا شود. ای سدیر! پس ناگزیر است که مدّت زمان غیبت پیامبران (علیهم السلام) را به اتمام برساند. خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: لَتَرْکَبُنَّ طَبَقًا عَن طَبَقٍ، یعنی اینکه برطبق سنّت‌های کسانی که قبل از شما بودند».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- جَاءَ بَعْضُ الزَّنَادِقَهًِْ إِلَی أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ قَالَ لَوْ لَا مَا فِی الْقُرْآنِ مِنَ الِاخْتِلَافِ وَ التَّنَاقُضِ لَدَخَلْتُ فِی دِینِکُمْ فَقَالَ لَهُ عَلِیٌّ (علیه السلام) ... لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ أَیْ لَتَسْلُکُنَّ سَبِیلَ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ مِنَ الْأُمَمِ فِی الْغَدْرِ بِالْأَوْصِیَاءِ بَعْدَ الْأَنْبِیَاءِ (علیهم السلام).
امام علی (علیه السلام)- فرد زندیقی نزد امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمده و گفت: «اگر این اختلاف در آیات قرآن شما نبود حتما به دین شما می‌گرویدم». حضرت فرمود: «لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ یعنی به راه امّت‌های پیش از خود، در عهدشکنی با اوصیاء پس از انبیاء (علیهم السلام) می‌روید».
الباقر (علیه السلام)- وَ فِی رِوَایَهًِْ أَبِی‌الْجَارُودِ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ ... لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ یَقُولُ حَالًا بَعْدَ حَال.
امام باقر (علیه السلام)- لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ؛ یعنی حالی بعد از حال می‌گوید.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ قَالَ یَعنِی نَبِیُّکُم (صلی الله علیه و آله) حَالًا بَعْدَ حَال.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ؛ یعنی پیامبر شما حالی بعد از حال می‌گوید.
الصّادق (علیه السلام)- وَ عَنْ أَبِی عُبَیْدَهًَْ: لَتَرْکَبُنَّ سُنَنَ {مَنْ} کَانَ قَبْلَکُمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ أَحْوَالَهُمْ وَ رُوِیَ ذَلِکَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- لَتَرْکَبُنَّ، منظور سنّت‌های پیشینیان قبل از شما و احوال آن‌هاست.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لَتَرْکَبُنَّ طَبَقاً عَنْ طَبَقٍ أَیْ لَتَصْعَدُنَّ لَیْلَهًَْ الْمِعْرَاجِ مِنْ سَمَاءٍ إِلَی سَمَاءٍ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لَتَرْکَبُنَّ طَبَقًا عَن طَبَقٍ، منظور این است که در شب معراج، از آسمانی به آسمان دیگری بالا می‌روید.