آیه وَ إِنْ كادُوا لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الْأَرْضِ لِيُخْرِجُوكَ مِنْها وَ إِذاً لايَلْبَثُونَ خِلافَكَ إِلّا قَلِيلًا [76]
و نزديك بود [با نيرنگ و توطئه] جايگاه تو را در اين سرزمين سست ساخته، تا از آن بيرونت كنند و هرگاه چنين مى‌كردند، [گرفتار مجازات سخت الهى شده و] پس از تو، جز مدّت كمى باقى نمى‌ماندند.
علی‌بن‌إبراهیم ( وَ إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ الْأَرْضِ یَعْنِی أَهْلَ مَکَّهًَْ إِلَّا قَلِیلًا حَتَّی قُتِلُوا بِبَدْرٍ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- و نزدیک بود اهل مکّه [با نیرنگ و توطئه] جایگاه تو را در این سرزمین سست ساخته. و هرگاه چنین می‌کردند، [گرفتار مجازات سخت الهی شده و] پس از تو، جز مدّت کمی باقی نمی‌ماندند، که در بدر کشته شدند.
ابن‌عبّاس ( وَ قَالَ قُرَیْشُ مَکَّهًَْ أَوْ یَهُودُ الْمَدِینَهًِْ إِنَّ هَذِهِ الْأَرْضَ لَیْسَتْ بِأَرْضِ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِنَّمَا أَرْضُ الْأَنْبِیَاءِ الشَّامُ فَأْتِ الشَّامَ فَنَزَلَ وَ إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ الْأَرْضِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قبیله‌ی قریش مکّه یا یهودیان مدینه [خطاب به پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)] گفتند: این سرزمین (مکّه یا مدینه) سرزمین پیامبران (نیست بلکه شام، سرزمین پیامبران (است، تو نیز به سرزمین شام برو، دراین‌هنگام آیه: وَ إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ الْأَرْضِ نازل شد.
ابن‌عبّاس ( قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (لَمَّا قَدِمَ الْمَدِینَهًَْ حَسَدَتْهُ الْیَهُودُ مُقَامَهُ بِالْمَدِینَهًِْ وَ نِظَامَ أَمْرِهِ بِهَا فَقَالُوا بِأَجْمَعِهِمْ لَقَدْ کَرِهْنَا قُرْبَ هَذَا الرَّجُلِ فَلَا نَأْمَنُ مِنْهُ أَنْ یُفْسِدَ عَلَیْنَا دِینَنَا فَاجْتَمَعُوا عِنْدَهُ یَوْماً فَقَالُوا یَا مُحَمَّدُ أَنْتَ نَبِیٌّ قَالَ نَعَمْ قَالُوا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ قَالَ نَعَمْ فَقَالُوا وَ اللَّهِ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هَذِهِ بِأَرْضِ الْأَنْبِیَاءِ وَ إِنَّ أَرْضَ الْأَنْبِیَاءِ الشَّامُ کَانَ بِهَا إِبْرَاهِیمُ وَ الْأَنْبِیَاءُ بَعْدَهُ فَإِنْ کُنْتَ نَبِیّاً مِثْلَهُمْ فَأْتِ الشَّامَ فَإِنَّ اللَّهَ سَیَمْنَعُکَ بِهَا مِنَ الرُّومِ إِنْ کُنْتَ نَبِیّاً وَ هِیَ الْمُقَدَّسَهًُْ وَ أَرْضُ الْمَحْشَرِ وَ إِنَّ الْأَنْبِیَاءَ لَمْ یَکُونُوا بِهَذَا الْبَلَدِ قَالَ فَعَسْکَرَ رَسُولُ اللَّهِ (عَلَی رَأْسِ ثَلَاثَهًِْ أَمْیَالٍ مِنَ الْمَدِینَهًِْ حَتَّی یَرْتَادَ وَ یَجْتَمِعَ إِلَیْهِ أَصْحَابُهُ فَنَزَلَ جَبْرَئِیلُ (فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ وَ إِنْ کادُوا یَعْنِی الْیَهُودَ لَیَسْتَفِزُّونَکَ أَیْ لَیَسْتَخِفُّونَکَ مِنَ الْأَرْضِ یَعْنِی أَرْضَ الْمَدِینَهًِْ فَیُخْرِجُوکَ مِنْهَا إِلَی الشَّامِ وَ إِذاً لا یَلْبَثُونَ خِلافَکَ إِلَّا قَلِیلًا یَعْنِی بَعْدَکَ إِلَّا یَسِیراً حَتَّی یَهْلِکُوا سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَکَ یَقُولُ هَکَذَا سُنَّتِی فِیمَنْ مَضَی إِنْ أُهْلِکَ مَنْ عَصَی الرَّسُولَ وَ لَا أُهْلِکَهُمُ وَ نَبِیُّهُمْ بَیْنَهُمْ وَ مَعَهُمْ بَیْنَ أَظْهُرِهِمْ حَتَّی یَخْرُجَ مِنْ عِنْدِهِمْ فَإِذَا خَرَجَ عُذِّبُوا فَرَجَعَ رَسُولُ اللَّهِ (إِلَی الْمَدِینَهًِْ وَ لُقِّنَ حَتَّی قَالَ رَبِّ أَدْخِلْنِی یَعْنِی الْمَدِینَهًَْ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِی یَعْنِی إِلَی مَکَّهًَْ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصِیراً فَاسْتَجَابَ اللَّهُ دُعَاهُ وَ فَتَحَ عَلَی یَدَیْهِ بَنِی إِسْرَائِیلَ {وَ} مَکَّهًَْ وَ نَصَرَهُ عَلَیْهِمْ وَ ذَلِکَ قَوْلُهُ تَعَالَی وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) گوید: چون پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مدینه آمد، یهودیان بر امامت ایشان در آن شهر حسد ورزیدند و چون مرتّب‌شدن کارهای ایشان را دیدند، همگی به یکدیگر گفتند: «ما از بودن این مرد در این شهر ناراحتیم و در امان نیستیم که دین ما را تباه نکند». روزی به حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله) آمدند و پرسیدند: «آیا تو پیامبری»؟ فرمود: «آری»! پرسیدند: «از جانب خدا»؟ فرمود: «آری»! گفتند: «بنابراین خودت می‌دانی که این شهر سرزمین پیامبران (نیست و سرزمین پیامبران (شام است که ابراهیم و پیامبران (پس از او، آنجا بودند و اگر تو نیز پیامبری همچون ایشان هستی به شام برو که اگر پیامبر (صلی الله علیه و آله) باشی، خداوند به‌زودی در آن شهر تو را از رومیان محفوظ خواهد داشت که آنجا سرزمین مقدّس و محل حشر است و مدّت‌هاست که پیامبران (در این سرزمین (مدینه) نبوده‌اند». پیامبر (صلی الله علیه و آله) در سه میلی مدینه اردو زد تا مستقر شود و یارانش آنجا جمع شوند. دراین‌هنگام جبرئیل فرود آمد و آن آیه را آورد که ای محمّد! خداوند می‌فرماید: یهودیان می‌خواهند جایگاه تو را در این سرزمین سست ساخته، تا تو را از مدینه بیرونت کنند و به شام روانه دارند و هرگاه چنین می‌کردند، [گرفتار مجازات سخت الهی شده و] پس از تو، جز مدّت کمی باقی نمی‌ماندند؛ درآن‌صورت آنان اندکی پس از تو آنجا مقام خواهند داشت و سپس هلاک می‌شوند و این آیین و سنّت من است که گروه‌هایی را که نسبت به پیامبران (سرکشی می‌کنند، نابود می‌سازم و آنان را درحالی‌که پیامبرشان میان ایشان باشد، نابود نمی‌سازم ولی همین‌که پیامبرشان از پیش ایشان برود عذاب می‌شوند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مدینه برگشت و این آیه از همان سوره به ایشان وحی شد که می‌فرماید: « «پروردگارا! مرا [در هر کار] با صداقت به مدینه وارد کن و با صداقت خارج ساز! و از سوی خود، حجتی یاری‌کننده برایم قرار ده! (اسراء/۸۰) [یعنی مرا به مدینه درآور و سپس به مکّه برسان] و خداوند دعای ایشان را برآورده فرمود و به‌دست آن حضرت (صلی الله علیه و آله) سرزمین یهودیان و مکّه را گشود و بر آنان پیروزی بخشید و این است معنی گفتار خداوند که در همان آیه می‌فرماید: و بگو: «حق آمد، و باطل نابود شد یقیناً باطل نابود شدنی است»! (اسراء/۸۱)».