آیه اِقْرَأْ كِتابَكَ كَفى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيباً [14]
[و به او مى‌گوييم]: نامه‌ی [اعمال] خود را بخوان، كافیست كه امروز، خود حسابرس خويش باشى!
الصّادق ( یَذَّکَّرُ الْعَبْدُ جَمِیعَ مَا عَمِلَ وَ مَا کُتِبَ عَلَیْهِ حَتَّی کَأَنَّهُ فَعَلَهُ تِلْکَ السَّاعَهًَْ فَلِذَلِکَ قَوْلُهُ یا وَیْلَتَنا ما لِهذَا الْکِتابِ لا یُغادِرُ صَغِیرَةً وَ لا کَبِیرَةً إِلَّا أَحْصاها.
امام صادق (علیه السلام)- هرچه را که بنده انجام داده و آنچه برایش مقدّر شده بود، به یادش آورده می‌شود، چنانکه گویی همان ساعت آن را انجام داده است. به‌همین‌خاطر می‌گویند: «ای وای بر ما! این چه کتابی است که هیچ عمل کوچک و بزرگی را فرونگذاشته مگر اینکه آن را به شمار آورده است؟! (کهف/۴۹)».
الرّسول ( قَالَ عَلِیِّ‌بْنِ‌مُوسَی الرِّضَا (... قَالَ فَلَمَّا قَرَعَهُمْ بِهَذَا رَسُولُ اللَّهِ (حَضَرَهُ مِنْهُمْ جَمَاعَهًْ ... . یَا مُحَمَّدُ فَأَخْبِرْنِی کَمْ لِلْعَبْدِ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ قَالَ لِکُلِ عَبْدٍ مَلَکَانِ مَلَکٌ عَنْ یَمِینِهِ وَ مَلَکٌ عَنْ شِمَالِهِ الَّذِی عَنْ یَمِینِهِ یَکْتُبُ الْحَسَنَاتِ وَ الَّذِی عَنْ شِمَالِهِ یَکْتُبُ السَّیِّئَاتِ قَالَ فَأَیْنَ مَقْعَدُ الملکان {الْمَلَکَیْنِ} وَ مَا قَلَمُهُمَا وَ مَا دَواتُهُمَا وَ مَا لَوْحُهُمَا قَالَ مَقْعَدُهُمَا کَتِفَاهُ وَ قَلَمُهُمَا لِسَانُهُ وَ دَوَاتُهُمَا حَلْقُهُ وَ مِدَادُهُمَا رِیقُهُ وَ لَوْحُهُمَا فُؤَادُهُ یَکْتُبُونَ أَعْمَالَهُ إِلَی مَمَاتِهِ وَ قَالَ سُبْحَانَهُ اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: ... وقتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آنان را به این شکل مورد ملامت و سرزنش قرار داد، گروهی از آنان نزد حضرت آمدند ... [از پیامبر (صلی الله علیه و آله) سؤال شد]: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)! بفرمایید هر بنده‌ای چند ملک دارد»؟ فرمود: «هر بنده‌ای دارای دو ملک است؛ یکی طرف راست و دیگری طرف چپ. ملک طرف راست حسنات و کارهای نیک را می‌نویسد و فرشته‌ی طرف چپ خطاها را یادداشت می‌کند». گفت: «فرشته‌ها کجا می‌نشینند و قلم آن‌ها چیست و دوات چه‌چیز است و لوح ایشان چه»؟ فرمود: «محلّ آن‌ها؛ روی دو شانه است، قلم آن‌ها، زبان اوست و دوات، حلق او و مرکّب، آب دهانش و لوح آن دو، دل اوست که اعمال او را تا روز وفاتش می‌نویسند؛ اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً».
الرّسول ( فَقَامَ جَابِرُ‌بْنُ‌عَبدِ اللهِ الأنْصَارِیِّ فَقَالَ ... مَا الْحِکْمَهًُْ فِی أَنَّهُ جُعِلَ لِلصَّلَاهًِْ الْأَذَانُ وَ لَمْ یُجْعَلْ لِسَائِرِ الْعِبَادَاتِ أَذَان وَ لَا دُعَاءٌ قال رسول الله (: قَالَ لِأَنَ الصَّلَاهًَْ شَبِیهٌ بِأَحْوَالِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ... وَ الْقِرَاءَهًَْ فِی الصَّلَاهًِْ شَبِیهٌ بِقِرَاءَهًِْ الْکُتُبِ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّ الْعَالَمِینَ کَمَا قَالَ اللَّهُ تَعَالَی اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیبا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- جابربن‌عبدالله انصاری بلند شد و به رسول خدا (صلی الله علیه و آله) عرض کرد: «... حکمت اینکه برای نماز، اذان قرار داده شده ولی برای عبادت‌های دیگر، اذان و دعایی قرار داده نشده است چیست»؟ رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چون نماز همانند حوادث روز قیامت است چرا که اذان، همانند دمیدن اوّل در شیپور [توسّط اسرافیل] برای مردن همه‌ی موجودات است و قرائت در نماز همانند خواندن نامه‌های اعمال در محضر پروردگار جهانیان است، چنانکه خداوند فرموده است: اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیبا».
الرّسول ( الْکُتُبُ کُلُّهَا تَحْتَ الْعَرْشِ، فَإِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ بَعَثَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی رِیحاً تُطِیرُهَا بِالْأَیْمَانِ وَ الشَّمائِلِ، أَوَّلُ حَرْفِهِ اقْرَأْ کِتابَکَ کَفی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- نامه‌ی اعمال همه‌ی انسان‌ها زیر عرش الهی است. در روز قیامت خداوند بادی را می‌فرستد. باد، نامه‌ها را به چپ و راست می‌برد، اوّلین جمله‌ای که در آن‌ها نوشته شده این است: اقْرَأْ کَتَابَکَ کَفَی بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیبًا.