آیه وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَ كَلَّمَ اللهُ مُوسى تَكْليماً [164]
و پيامبرانى كه سرگذشت آن‌ها را پيش از اين، براى تو بازگفته‌ايم؛ و پيامبرانى كه سرگذشت آن‌ها را بيان نكرده‌ايم؛ و خداوند با موسى سخن گفت. [و اين امتياز، از آن او بود].
الباقر (علیه السلام)- کَانَ مَنْ بَیْنَ آدَمَ وَ نُوحٍ (علیها السلام) مِنَ الْأَنْبِیَاءِ (مُسْتَخْفِینَ وَ لِذَلِکَ خَفِیَ ذِکْرُهُمْ فِی الْقُرْآنِ فَلَمْ یُسَمَّوْا کَمَا سُمِّیَ مَنِ اسْتَعْلَنَ مِنَ الْأَنْبِیَاءِ (وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ رُسُلًا قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَیْکَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ یَعْنِی لَمْ أُسَمِّ الْمُسْتَخْفِینَ کَمَا سَمَّیْتُ الْمُسْتَعْلِنِینَ مِنَ الْأَنْبِیَاءِ (.
امام باقر (علیه السلام)- در زمان نوح (علیه السلام) برخی از پیامبران بودند که به طور پنهانی به رسالت مشغول بودند لذا نام آنان در قرآن نیامده و مانند دیگر پیامبرانی که به طور علنی به رسالت مشغول بوده‌اند برای آنان نامی ذکر نشده است. این مطلب در آیه: وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْنَاهُمْ علَیْکَ مِن قَبْلُ وَ رُسُلاً لَّمْ نَقْصُصْهُمْ علَیْکَ وَ کَلَّمَ اللهُ مُوسَی تَکْلِیمًا یعنی خداوند برای پیامبران در خفا نامی مانند دیگر پیامبران (در نظر نگرفت.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِی قَوْلِهِ وَ رُسُلًا قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَیْکَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَیْکَ بَعَثَ اللَّهُ نَبِیّاً (صلی الله علیه و آله) أَسْوَدَ لَمْ یَقُصَّ عَلَیْنَا قِصَّتَهُ.
امام علی (علیه السلام)- وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْنَاهُمْ علَیْکَ مِن قَبْلُ وَ رُسُلاً لَّمْ نَقْصُصْهُمْ علَیْکَ پیامبرانی [با داستان‌های تاریک و مبهم و] سیاه هستند که داستان آن‌ها برای ما نقل نشده است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْمُفَضَّلِ‌بْنِ‌عُمَرَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) فَقُلْتُ إِنِّی أَشْتَاقُ إِلَی الْغَرِیِّ قَالَ فَمَا شَوْقُکَ إِلَیْهِ قُلْتُ لَهُ إِنِّی أُحِبُّ أَنْ أَزُورَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فَقَالَ (علیه السلام) ... هُوَ قِطْعَهًٌْ مِنَ الْجَبَلِ الَّذِی کَلَّمَ اللهُ عَلَیْهِ مُوسی تَکْلِیماً وَ قَدَّسَ عَلَیْهِ عِیسَی (علیه السلام) تَقْدِیساً وَ اتَّخَذَ عَلَیْهِ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا وَ اتَّخَذَ عَلَیْهِ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) حَبِیباً وَ جَعَلَهُ لِلنَّبِیِّینَ مَسْکَناً وَ اللَّهِ مَا سَکَنَ فِیهِ أَحَدٌ بَعْدَ أَبَوَیْهِ الطَّیِّبَیْنِ آدَمَ وَ نُوحٍ (علیها السلام) أَکْرَمُ مِنْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- مفضّل گوید: خدمت امام صادق (علیه السلام) رسیده و عرض کردم: «مایل و مشتاقم که به غریّ بروم». حضرت فرمود: «چه اشتیاقی به آن داری»؟ عرض کردم: «امیرالمؤمنین (علیه السلام) را دوست داشته و به زیارتش علاقمند هستم»... حضرت فرمود: «غری بخشی از کوهی است که خداوند بر روی آن با موسی (علیه السلام) سخن گفت، عیسی (علیه السلام) را مقدّس گرداند، ابراهیم (علیه السلام) را به دوستی برگزید و محمّد (صلی الله علیه و آله) را به عنوان محبوب خود انتخاب کرد، و آن را برای پیامبران محل سکونت قرار داد، خداوند بعد از دو پدر پاکش یعنی آدم (علیه السلام) و نوح (علیه السلام) کسی را بزرگوارتر از امیر المؤمنین (علیه السلام) در آن ساکن نکرده است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- فِی خَبَرِ ابْنِ‌سَلَامٍ أَنَّهُ سَأَلَ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) عَنِ الْوَادِ الْمُقَدَّسِ لِمَ سُمِّیَ الْمُقَدَّسَ قَالَ لِأَنَّهُ قُدِّسَتْ فِیهِ الْأَرْوَاحُ وَ اصْطُفِیَتْ فِیهِ الْمَلَائِکَهًُْ وَ کَلَّمَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ مُوسی تَکْلِیماً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در روایت ابن‌سلام از پیامبر (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی علّت نامگذاری وادی مقدّس پرسش شده، آن حضرت فرمود: «مقدّس‌بودن آن وادی به‌جهت تزکیه و تقدیس روح‌ها در آن مکان و ارسال ملائکه در آنجا و وقوع تکلّم خداوند با موسی (علیه السلام) است».
الباقر (علیه السلام)- الْغَاضِرِیَّهًُْ هِیَ الْبُقْعَهًُْ الَّتِی کَلَّمَ اللَّهُ فِیهَا مُوسَی بْنَ عِمْرَانَ (علیه السلام) وَ نَاجَی نُوحاً فِیهَا وَ هِیَ أَکْرَمُ أَرْضِ اللَّهِ عَلَیْهِ.
امام باقر (علیه السلام)- قاضریّه همان مکانی است که خداوند با موسی (علیه السلام) در آنجا صحبت کرد و با نوح (علیه السلام) نجوا کرد و آنجا با کرامت‌ترین زمین‌های خداست.
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ صَفْوَانَ‌بْنِ‌یَحْیَی قَالَ: سَأَلَنِی أَبُو قُرَّهًَْ الْمُحَدِّثُ صَاحِبُ شُبْرُمَهًَْ أَنْ أُدْخِلَهُ عَلَی أَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) فَاسْتَأْذَنَهُ فَأَذِنَ لَهُ فَدَخَلَ فَسَأَلَهُ عَنْ أَشْیَاءَ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ وَ الْفَرَائِضِ وَ الْأَحْکَامِ حَتَّی بَلَغَ سُؤَالُهُ إِلَی التَّوْحِیدِ فَقَالَ لَهُ أَخْبِرْنِی جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ عَنْ کَلَامِ اللَّهِ لِمُوسَی (علیه السلام)؟ فَقَالَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِأَیِّ لِسَانٍ کَلَّمَهُ بِالسُّرْیَانِیَّهًِْ أَمْ بِالْعِبْرَانِیَّهًِْ فَأَخَذَ أَبُو قُرَّهًَْ بِلِسَانِهِ فَقَالَ إِنَّمَا أَسْأَلُکَ عَنْ هَذَا اللِّسَانِ فَقَالَ أَبُو الْحَسَنِ (علیه السلام) سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا تَقُولُ وَ مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ یُشْبِهَ خَلْقَهُ أَوْ یَتَکَلَّمَ مَا هُمْ بِهِ مُتَکَلِّمُونَ وَ لَکِنَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ لَا کَمِثْلِهِ قَائِلٌ وَ لَا فَاعِلٌ قَالَ کَیْفَ ذَلِکَ؟ قَالَ کَلَامُ الْخَالِقِ لِمَخْلُوقٍ لَیْسَ کَکَلَامِ الْمَخْلُوقِ لِمَخْلُوقٍ وَ لَا یَلْفَظُ بِشَقِّ فَمٍ وَ لِسَانٍ وَ لَکِنْ یَقُولُ لَهُ کُنْ فَکَانَ بِمَشِیَّتِهِ مَا خَاطَبَ بِهِ مُوسَی (علیه السلام) مِنَ الْأَمْرِ وَ النَّهْیِ مِنْ غَیْرِ تَرَدُّدٍ فِی نَفَسٍ.
امام رضا (علیه السلام)- صفوان‌بن‌یحیی گوید: ابوقرّه محدّث رفیق شبرمه از من خواست ترتیب ملاقات او را با امام رضا (علیه السلام) بدهم، من نیز اذن دخول گرفتم و آن حضرت اجازه فرمود، ابو قرّه داخل شد و از امام (علیه السلام) مسائلی در حلال و حرام و فرائض و احکام پرسید تا اینکه رسید به پرسشهای توحیدی. گفت: «فدایت شوم، نحوه‌ی کلام خداوند با حضرت موسی (علیه السلام) را توضیح فرما»؟ فرمود: «خدا و رسول او داناترند که به چه زبانی با او سخن راند، به زبان سریانی یا عبرانی»، ابوقرّه با اشاره به زبان خود گفت: «منظورم این است که با این [ماهیچه] زبان صحبت کرد»؟! فرمود: «سبحان‌اللَّه از این طرز تفکّر! و پناه بر خدا در شباهت او به خلق، یا تشبیه تکلّم حضرت حقّ به سخنرانان، ولی هیچ چیزی مانند او نیست؛ نه گوینده و نه عمل‌کننده‌ای». پرسید: «پس چگونه بوده»؟ فرمود: «کلام آفریننده به مخلوق همچون کلام مخلوق با مخلوق نیست، و نه با حرکت لب و زبان، بلکه بدو می‌فرماید: «بشو و می‌شود»، و کلام حضرت حقّ با موسی (علیه السلام) بنا بر مشیّت او از امر و نهی بود بدون آنکه تردّدی در نفس پیش آید».
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ ابْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ: لَمْ یَزَلِ اللَّهُ مُتَکَلِّماً؟ قَالَ: فَقَالَ: إِنَّ الْکَلَامَ صِفَهًٌْ مُحْدَثَهًٌْ لَیْسَ بِأَزَلِیَّهًٍْ کَانَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ لَا مُتَکَلِّمَ.
امام صادق (علیه السلام)- ابن‌مسکان گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «آیا خداوند همیشه [با بندگان برگزیده‌اش] صحبت می‌کرده»؟ فرمود: «صحبت‌کردن، صفتی غیر ازلی است و صفتی محدث است، درحالی‌که خداوند بوده است و هیچ متکلّمی نبوده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فِیمَا أَجَابَ بِهِ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ أَسْئِلَهًِْ الزِّنْدِیقِ الْمُدَّعِی لِلتَّنَاقُضِ فِی الْقُرْآنِ قَالَ (علیه السلام) وَ أَمَّا قَوْلُهُ وَ ما کانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللهُ إِلَّا وَحْیاً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ ما یَشاءُ وَ قَوْلُهُ وَ کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً وَ قَوْلُهُ وَ ناداهُما رَبُّهُما وَ قَوْلُهُ یا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّةَ فَأَمَّا قَوْلُهُ ما کانَ لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللهُ إِلَّا وَحْیاً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجابٍ مَا یَنْبَغِی لِبَشَرٍ أَنْ یُکَلِّمَهُ اللهُ إِلَّا وَحْیاً وَ لَیْسَ بِکَائِنٍ إِلَّا مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ یُرْسِلَ رَسُولًا فَیُوحِیَ بِإِذْنِهِ ما یَشاءُ کَذَلِکَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی عُلُوّاً کَبِیراً قَدْ کَانَ الرَّسُولُ (صلی الله علیه و آله) یُوحَی إِلَیْهِ مِنْ رُسُلِ السَّمَاءِ فَتَبْلُغُ رُسُلُ السَّمَاءِ رُسُلَ الْأَرْضِ وَ قَدْ کَانَ الْکَلَامُ بَیْنَ رُسُلِ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ بَیْنَهُ مِنْ غَیْرِ أَنْ یُرْسِلَ بِالْکَلَامِ مَعَ رُسُلِ أَهْلِ السَّمَاءِ وَ قَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَا جَبْرَئِیلُ هَلْ رَأَیْتَ رَبَّکَ فَقَالَ جَبْرَئِیلُ إِنَّ رَبِّی لَا یُرَی فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مِنْ أَیْنَ تَأْخُذُ الْوَحْیَ فَقَالَ آخُذُهُ مِنْ إِسْرَافِیلَ فَقَالَ وَ مِنْ أَیْنَ یَأْخُذُهُ إِسْرَافِیلُ قَالَ یَأْخُذُهُ مِنْ مَلَکٍ فَوْقَهُ مِنَ الرُّوحَانِیِّینَ قَالَ فَمِنْ أَیْنَ یَأْخُذُهُ ذَلِکَ الْمَلَکُ قَالَ یَقْذِفُ فِی قَلْبِهِ قَذْفاً فَهَذَا وَحْیٌ وَ هُوَ کَلَامُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ کَلَامُ اللَّهِ لَیْسَ بِنَحْوٍ وَاحِدٍ مِنْهُ مَا کَلَّمَ اللَّهُ بِهِ الرُّسُلَ وَ مِنْهُ مَا قَذَفَهُ فِی قُلُوبِهِمْ وَ مِنْهُ رُؤْیَا یُرِیهَا الرُّسُلَ وَ مِنْهُ وَحْیٌ وَ تَنْزِیلٌ یُتْلَی وَ یُقْرَأُ فَهُوَ کَلَامُ اللَّهِ فَاکْتَفِ بِمَا وَصَفْتُ لَکَ مِنْ کَلَامِ اللَّهِ فَإِنَّ مَعْنَی کَلَامِ اللَّهِ لَیْسَ بِنَحْوٍ وَاحِدٍ فَإِنَّهُ مِنْهُ مَا تَبْلُغُ مِنْهُ رُسُلُ (السَّمَاءِ رُسُلَ الْأَرْض.
امام علی (علیه السلام)- امیرالمؤمنین (علیه السلام) در جواب سؤالات فرد بی‌دین که مدّعی بود در قرآن تناقض وجود دارد [چنین] فرمود: «در آیه: و شایسته‌ی هیچ انسانی نیست که خدا با او سخن گوید، مگر از راه وحی یا از پشت حجاب، یا رسولی می‌فرستد و به فرمان او آنچه را بخواهد وحی می‌کند. (شوری/۵۱) و آیه: و پروردگارشان آن‌ها را نداد داد. (اعراف/۲۲) و آیه: ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن. (بقره/۳۵). و آیه: و شایسته‌ی هیچ انسانی نیست که خدا با او سخن گوید، مگر از راه وحی یا از پشت حجاب. (شوری/۵۱)؛ وحی یا از پشت یک حجاب است یا به‌واسطه‌ی فرستادن رسول و فرستاده و هرطور که خود بخواهد وحی می‌کند. در مورد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چنین بود که از فرستادگان آسمان [یعنی فرشتگان و خصوصاً جناب جبرئیل] به‌سویش وحی می‌شد؛ پس فرستادگان آسمان به فرستادگان زمین می‌رسانیدند؛ و گاه بود که کلام در میانه‌ی فرستادگان اهل زمین و خدا بود، بی‌آنکه کلام را با فرستادگان اهل آسمان بفرستد. گاهی پیامبر (صلی الله علیه و آله) از جبرائیل می‌پرسید: «آیا تو خدا را دیده‌ای»؟ جبرئیل می‌گفت: «خدای من دیدنی نیست». پیامبر (صلی الله علیه و آله) می‌پرسید: «وحی را چگونه دریافت می‌کنی»؟ گفت: «از اسرافیل». پرسید: «اسرافیل از کجا می‌گرفت»؟ گفت: «از یکی از فرشتگان روحانی فوق خود می‌گیرد». پرسید: «آن فرشته از کجا می‌گیرد»؟ گفت: «به‌نحوی در قلبش قرار می‌گیرد و این وحی است و کلام خدا این چنین است، کلام خدا همیشه به یک شکل ثابت نیست، گاهی با فرستادگان خود صحبت می‌کند، گاهی در قلبشان می‌نهد و گاهی به‌صورت رویا به رسولان خود نشان می‌دهد و گاهی وحی و نزول است که خوانده می‌شود و تلاوت می‌گردد. این کلام خداست و به همین مقدار که برایت کلام خدا را وصف کردم کفایت کن که معنای کلام خدا به یک معنای ثابت نیست و اینکه به رسولان آسمانی می‌دهد تا به رسولان زمینی فقط یک نوع از آن است». آن مرد عرض کرد: «اندوه را از من بردی؛ خدا اندوه را از تو ببرد! و گره‌ای را از من گشودی؛ پس خدا مزد تو را بزرگ گرداند، یا امیرالمؤمنین (علیه السلام)»!
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَی مُوسَی (علیه السلام) بِالْکَلَامِ وَ الْمُنَاجَاهًِْ حِینَ تُرَی خُضْرَهًُْ الْبَقْلِ مِنْ بَطْنِهِ مِنْ هُزَالِهِ وَ مَا سَأَلَ مُوسَی (علیه السلام) حِینَ تَوَلَّی إِلَی الظِّلِّ إِلَّا طَعَاماً یَأْکُلُهُ مِنْ جُوع ... یُبْغِضُ مَا أَبْغَضَ اللَّهُ وَ یُصَغِّرُ مَا صَغَّرَ اللَّهُ وَ یُزْهِدُ مَا أَزْهَدَ اللَّهُ وَ قَدْ أَثْنَی اللَّهُ عَلَیْهِمْ فِی مُحْکَمِ کِتَابِهِ فَقَالَ وَ کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خدا موسی (علیه السلام) را به سخن گفتن و نیایش هنگامی اختیار کرد که رنگ سبز سبزی‌ها از شکم او از شدّت لاغری دیده می‌شد و موسی (علیه السلام) وقتی‌که پشت به سایه می‌کرد [و از عبادت فارغ می‌شد] جز غذایی که آن را از گرسنگی نجات دهد نمی‌خورد،... آنچه را که خدا دشمن می‌داشت، دشمن می‌دانست و آنچه را که خدا کوچک می‌شمرد، کوچک می‌شمرد و دوری می‌کنند از هرچه که خدا از آن دوری می‌کرد، اجتناب می‌کرد و خدا او را در کتاب محکمش ستایش می‌کند و به موسی (علیه السلام) فرموده: وَ کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- فِی کِتَابِ الإِحتِجَاجِ لِلطَّبَرسَی عَن النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) حَدَیثٌ طَوِیلٌ فِی مُکَالَمَهًٍْ بَینَهُ وَ بَینَ الیَهُودِ وَ فِیهِ: قَالَتِ الْیَهُودُ مُوسَی (علیه السلام) خَیْرٌ مِنْکَ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ لِمَ؟ قَالُوا لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ کَلَّمَهُ بِأَرْبَعَهًِْ آلَافِ کَلِمَهًٍْ وَ لَمْ یُکَلِّمْکَ بِشَیْءٍ فَقَالَ النَّبِیُ (صلی الله علیه و آله) لَقَدْ أُعْطِیتُ أَنَا أَفْضَلَ مِنْ ذَلِکَ قَالُوا وَ مَا ذَاکَ؟ قَالَ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ هُوَ سُبْحانَ الَّذِی أَسْری.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در مکالمه‌ای که بین پیامبر (صلی الله علیه و آله) و یهودیان انجام شد، یهودیان گفتند: «موسی (علیه السلام) از تو بهتر بود». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چرا»؟ گفتند: «چون خداوند چهار هزار کلمه با موسی (علیه السلام) سخن گفت امّا با تو هیچ سخنی نگفته است». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «به من بهتر از آن عطا شده». گفتند: «چه»؟ فرمود: «این کلام خدا: پاک و منزّه است خدایی که بنده‌اش را در یک شب، از مسجد الحرام به مسجد الاقصی که گرداگردش را پربرکت ساخته‌ایم برد، تا برخی از آیات خود را به او نشان دهیم چرا که او شنوا و بیناست. (اسراء/۱)».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- جَاءَ ابْنَ‌سَلَامٍ إِلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ ... فَأَخْبِرْنِی مَا الْوَاحِدُ وَ ... وَ أَرْبَعَهًٌْ وَ عِشْرُونَ ... قَالَ نَعَمْ یَا ابْنَ‌سَلَامٍ أَمَّا الْوَاحِدُ فَ هُوَ اللَّهُ الْواحِد ... وَ أَمَّا الْأَرْبَعَهًُْ وَ الْعِشْرُونَ کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- ابن‌سلام به پیامبر (صلی الله علیه و آله) گفت: «مرا از [سرّ] عدد یک و... و بیست‌وچهار و... آگاه کن». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «بله، ای ابن‌سلام! عدد یک، خداوند یکتا است و... عدد بیست‌وچهار اشاره به کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً دارد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ نَاجَی مُوسَی بْنَ عِمْرَانَ (علیه السلام) بِمِائَهًِْ أَلْفِ کَلِمَهًٍْ وَ أَرْبَعَهًٍْ وَ عِشْرِینَ أَلْفَ کَلِمَهًٍْ فِی ثَلَاثَهًِْ أَیَّامٍ وَ لَیَالِیهِنَّ مَا طَعِمَ فِیهَا مُوسَی (علیه السلام) وَ لَا شَرِبَ فِیهَا فَلَمَّا انْصَرَفَ إِلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ وَ سَمِعَ کَلَامَهُمْ مَقَتَهُمْ لِمَا کَانَ وَقَعَ فِی مَسَامِعِهِ مِنْ حَلَاوَهًِْ کَلَامِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خدای عزّوجلّ با موسی‌بن‌عمران (علیه السلام) در سه روز و سه شب یک صدوبیست‌وچهار هزار کلمه مناجات کرد که در تمام این مدّت موسی (علیه السلام) نه غذایی خورد و نه چیزی آشامید و چون به‌سوی بنی‌اسرائیل بازگشت و سخن گفتن آنان را شنید بدش می‌آمد که هنوز شیرینی کلام خدای عزّوجلّ در گوش جان او بود.
الکاظم (علیه السلام)- صَعِدَ مُوسَی (علیه السلام) إِلَی الطُّورِ وَ سَأَلَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَنْ یُکَلِّمَهُ وَ یُسْمِعَهُمْ کَلَامَهُ فَکَلَّمَهُ اللَّهُ تَعَالَی ذِکْرُهُ وَ سَمِعُوا کَلَامَهُ مِنْ فَوْقُ وَ أَسْفَلُ وَ یَمِینُ وَ شِمَالُ وَ وَرَاءُ وَ أَمَامُ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحْدَثَهُ فِی الشَّجَرَهًِْ ثُمَ جَعَلَهُ مُنْبَعِثاً مِنْهَا حَتَّی سَمِعُوهُ مِنْ جَمِیعِ الْوُجُوهِ.
امام کاظم (علیه السلام)- موسی (علیه السلام) به‌سوی طور بالا رفت و از خدای تبارک‌وتعالی سؤال کرد: که با او سخن گوید و سخنش را به گوش ایشان برساند. سپس خدا با او سخن گفت و ایشان سخن خدا را از بالا و زیر و راست و چپ و پشت‌سر و پیش‌رو شنید زیرا که خدای عزّوجلّ آن را در درخت ایجاد فرموده و پدید آورده بود بعد از آن، آن صدا را از آن درخت خارج و برانگیخته گردانید تا آنکه آن را از همه‌ی وجوه و اطراف و جوانب شنید.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کَلَّمَ مُوسی تَکْلِیماً بِلَا جَوَارِحَ وَ أَدَوَاتٍ وَ لَا شَفَهًٍْ وَ لَا لَهَوَاتٍ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی عَنِ الصِّفَاتِ.
امام علی (علیه السلام)- کَلَّمَ اللهُ مُوسَی تَکْلِیما امّا نه به کمک اعضا و وسایل و بدون لب و زبان کوچک. خداوند از این صفات بسیار برتر و منزّه است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- فِی تَفْسِیرِ عَلِیِّ‌بْنِ‌إِبْرَاهِیمَ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) حَدِیثٌ فِی قِصَّهًِْ الْإِسْرَاءِ وَ فِیهِ یقول (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ رَکِبْتُ وَ مَضَیْنَا مَا شَاءَ اللَّهُ ثُمَّ قَالَ لِی: انْزِلْ فَصَلِّ فَنَزَلْتُ وَ صَلَّیْتُ فَقَالَ لِی: أَ تَدْرِی أَیْنَ صَلَّیْتَ؟ فَقُلْتُ: لَا. فَقَالَ: صَلَّیْتَ بِطُورِ سَیْنَاءَ حَیْثُ کَلَّمَ اللهُ مُوسَی تَکْلِیماً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- در ماجرای معراج، پیامبر (صلی الله علیه و آله) می‌فرمود: «سوار شدم و هرکجا که خدا می‌خواست می‌رفتیم تا جایی که به من فرمود: «پیاده شو و نماز بخوان و من نیز پیاده شدم و نماز خواندم». فرمود: «می‌دانی در کجا نماز خواندی»؟ گفتم: «نه». گفت: «در طور سینا نماز خواندی که خداوند در آن با موسی (علیه السلام) صحبت کرد».
الصّادق (علیه السلام)- وَ مَا کَلَّمَ اللهُ مُوسی تَکْلِیماً إِلَّا بِوَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام).
امام صادق (علیه السلام)- خداوند با موسی (علیه السلام) جز در مورد ولایت علی (علیه السلام) هیچ سخنی نگفت.
الباقر (علیه السلام)- أَوْحَی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَی مُوسَی (علیه السلام) أَ تَدْرِی لِمَا اصْطَفَیْتُکَ لِکَلَامِی دُونَ خَلْقِی فَقَالَ مُوسَی (علیه السلام) لَا یَا رَبِّ فَقَالَ یَا مُوسَی (علیه السلام) إِنِّی قَلَّبْتُ عِبَادِی ظَهْراً لِبَطْنٍ فَلَمْ أَجِدْ فِیهِمْ أَحَداً أَذَلَّ لِی مِنْکَ نَفْساً یَا مُوسَی (علیه السلام) إِنَّکَ إِذَا صَلَّیْتَ وَضَعْتَ خَدَّیْکَ عَلَی التُّرَابِِ.
امام باقر (علیه السلام)- خداوند به موسی (علیه السلام) وحی کرد که: «آیا می‌دانی چرا از میان بندگان تو را برای هم صحبتی با خود انتخاب کردم»؟ موسی (علیه السلام) گفت: «نه، ای خدای من». فرمود: «چون ای موسی (علیه السلام) اگر بندگان را به پشت و به شکم می‌افکندم [و ذلیلشان می‌کردم] هیچ‌کس را خاکسارتر از تو نمی‌یافتم». تو وقتی نماز می‌خواندی گونه‌هایت را روی خاک می‌گذاشتی».