آیه ۸۱ - سوره نساء

آیه وَ يَقُولُونَ طاعَةٌ فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذي تَقُولُ وَ اللهُ‌ يَكْتُبُ ما يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ تَوَكَّلْ عَلَى اللهِ‌ وَ كَفى بِاللهِ‌ وَكيلاً [81]

[آن‌ها در حضور تو] مى‌گويند: «فرمانبرداريم»؛ امّا هنگامى‌كه از نزد تو بيرون مى‌روند، جمعى از آنان بر‌خلاف گفته‌هاى تو، جلسات شبانه تشكيل مى‌دهند؛ آنچه را در اين جلسات مى‌گويند، خداوند مى‌نويسد. اعتنايى به آن‌ها نكن؛ [و از نقشه‌هاى آنان وحشت نداشته باش]؛ و بر خدا توكّل كن؛ كافى است كه او يار و مدافع تو باشد.

۱
(نساء/ ۸۱)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَولُهُ عَزَّوَجَلَّ یَحکِی قَولَ المُنَافِقِینَ فَقَالَ وَ یَقُولُونَ طاعَةٌ فَإِذا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِکَ بَیَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَ اللهُ یَکْتُبُ ما یُبَیِّتُونَ أی یُبَدِّلُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ تَوَکَّلْ عَلَی اللهِ وَ کَفی بِاللهِ وَکِیلًا.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- این آیه کلام منافقین را بیان می‌کند که می‌گفتند: وَ یَقُولُونَ طَاعةٌ فَإِذَا بَرَزُواْ مِنْ عندِکَ بَیَّتَ طَآئِفَةٌ مِّنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَ اللهُ یَکْتُبُ مَا یُبَیِّتُونَ یعنی خداوند آن چیزی را که منافقان آن را تغییر می‌دهند، ثبت می‌کند. فَأَعرِضْ عنْهُمْ وَ تَوَکَّلْ علَی اللهِ وَ کَفَی بِاللهِ وَکِیلاً.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۳۳۰
القمی، ج۱، ص۱۴۵/ البرهان
۲
(نساء/ ۸۱)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ الْکَاظِمِ عَنْ أَبِیهِ (علیه السلام) قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) فِی وَصِیَّتِهِ لِعَلِیٍّ (علیه السلام) وَ النَّاسُ حُضُورٌ حَوْلَهُ أَمَا وَ اللَّهِ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) لَیَرْجِعَنَّ أَکْثَرُ هَؤُلَاءِ کُفَّاراً یَضْرِبُ بَعْضُهُمْ رِقَابَ بَعْضٍ وَ مَا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ أَنْ تَرَی ذَلِکَ إِلَّا أَنْ یَغِیبَ عَنْکَ شَخْصِی وَ قَالَ فِی مِفْتَاحِ الْوَصِیَّهًِْ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) مَنْ شَاقَّکَ مِنْ نِسَائِی وَ أَصْحَابِی فَقَدْ‌عَصَانِی وَ مَنْ عَصَانِی فَقَدْ عَصَی اللَّهَ وَ أَنَا مِنْهُمْ بَرِیءٌ فَابْرَأْ مِنْهُمْ فَقَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) نَعَمْ قَدْ فَعَلْتُ فَقَالَ اللَّهُمَّ فَاشْهَدْ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّ الْقَوْمَ یَأْتَمِرُونَ بَعْدِی یَظْلِمُونَ وَ یُبَیِّتُونَ عَلَی ذَلِکَ وَ مَنْ بَیَّتَ عَلَی ذَلِکَ فَأَنَا مِنْهُمْ بَرِیءٌ وَ فِیهِمْ نَزَلَتْ بَیَّتَ طائِفَةٌ مِنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَ اللهُ یَکْتُبُ ما یُبَیِّتُونَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام کاظم (علیه السلام) از پدرش روایت می‌کند: پیامبر (صلی الله علیه و آله) در وصیّت خود به امام علی (علیه السلام) درحالی‌که مردم نیز نزد آنان حاضر بودند. فرمود: «به خدا قسم ای علی! بیشتر این مردم کافر می‌شوند و گردن یکدیگر را می‌زنند، فقط کافی است من از میان شما بروم تا این اتّفاق بیفتد». پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آغاز وصیّت خود چنین فرمود: «ای علی! هرکس از زنان و صحابه‌ی من که با تو مخالفت کند از من نافرمانی کرده و هرکس از من نافرمانی کند از خدا نافرمانی کرده است. من از آن‌ها بیزارم، تو هم از آن‌ها بیزار باش». علی (علیه السلام) فرمود: «بله این کار را می کنم». پس فرمود: «خدایا گواه باش. ای علی! این گروه بعد از من دسیسه می‌کنند و ظلم و ستم می‌نمایند و شبانه بر آن تدبیری می‌اندیشند و هرکس شبانه تدبیر کند با آن‌ها دسیسه می‌کند من از او بیزارم و در مورد آن‌ها این آیه نازل شده است: بَیَّتَ طَآئِفَةٌ مِّنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَاللّهُ یَکْتُبُ مَا یُبَیِّتُونَ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۳۳۰
بحارالأنوار، ج۲۲، ص۴۸۷
بیشتر