آیه ۱۵۷ - سوره نساء

آیه وَ قَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسيحَ عيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللهِ‌ وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَ إِنَّ الَّذينَ اخْتَلَفُوا فيهِ لَفي شَكٍّ مِنْهُ ما لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اتِّباعَ الظَّنِّ وَ ما قَتَلُوهُ يَقيناً [157]

و اينكه گفتند: «ما، مسيح عيسى‌بن‌مريم پيامبر خدا را كشتيم». در‌حالى‌كه نه او را كشتند، و نه بردار كردند؛ بلكه امر بر آن‌ها مشتبه شد. و كسانى كه در مورد [قتل] او اختلاف كردند، نسبت به آن در شك هستند و به هيچ‌صورت علم به آن ندارند و تنها از پندارهاى بى‌اساس پيروى مى‌كنند؛ و به يقين او را نكشتند.

۱
(نساء/ ۱۵۷)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ حُمْرَانَ‌بْنِ‌أَعْیَنَ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَال‌َ: إِنَّ عِیسَی (علیه السلام) وَعَدَ أَصْحَابَهُ لَیْلَهًَْ رَفَعَهُ اللهُ إِلَیْهِ فَاجْتَمَعُوا إِلَیْهِ عِنْدَ الْمَسَاءِ وَ هُمْ اثْنَا عَشَرَ رَجُلًا فَأَدْخَلَهُمْ بَیْتاً ثُمَّ خَرَجَ عَلَیْهِمْ مِنْ عَیْنٍ فِی زَاوِیَهًِْ الْبَیْتِ وَ یَنْفُضُ رَأْسَهُ مِنَ الْمَاءِ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ أَوْحَی إِلَیَّ أَنَّهُ رَافِعِی إِلَیْهِ السَّاعَهًَْ وَ مُطَهِّرِی مِنَ الْیَهُودِ فَأَیُّکُمْ یُلْقَی عَلَیْهِ شَبَحِی فَیُقْتَلَ وَ یُصْلَبَ وَ یَکُونَ مَعِی فِی دَرَجَتِی فَقَالَ شَابٌّ مِنْهُمْ أَنَا یَا رُوحَ اللَّهِ قَالَ فَأَنْتَ هُوَ ذَا فَقَالَ لَهُمْ عِیسَی (علیه السلام) أَمَا إِنَّ مِنْکُمْ لَمَنْ یَکْفُرُ بِی قَبْلَ أَنْ یُصْبِحَ اثْنَتَیْ عَشْرَهًَْ کَفْرَهًًْ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْهُمْ أَنَا هُوَ یَا نَبِیَّ اللَّهِ فَقَالَ لَهُ عِیسَی (علیه السلام) أَ تُحِسُّ بِذَلِکَ فِی نَفْسِکَ فَلْتَکُنْ هُوَ ثُمَّ قَالَ لَهُمْ عِیسَی (علیه السلام) أَمَا إِنَّکُمْ سَتَفْتَرِقُونَ بَعْدِی عَلَی ثَلَاثِ فِرَقٍ فِرْقَتَیْنِ مُفْتَرِیَتَیْنِ عَلَی اللَّهِ فِی النَّارِ وَ فِرْقَهًٍْ تَتْبَعُ شَمْعُونَ صَادِقَهًًْ عَلَی اللَّهِ فِی الْجَنَّهًِْ ثُمَّ رَفَعَ اللَّهُ عِیسَی (علیه السلام) إِلَیْهِ مِنْ زَاوِیَهًِْ الْبَیْتِ وَ هُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْهِ ثُمَّ قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) إِنَّ الْیَهُودَ جَاءَتْ فِی طَلَبِ عِیسَی (علیه السلام) مِنْ لَیْلَتِهِمْ فَأَخَذُوا الرَّجُلَ الَّذِی قَالَ لَهُ عِیسَی (علیه السلام) إِنَّ مِنْکُمْ لَمَنْ یَکْفُرُ بِی قَبْلَ أَنْ یُصْبِحَ اثْنَتَیْ عَشْرَهًَْ کَفْرَهًًْ وَ أَخَذُوا الشَّابَّ الَّذِی أُلْقِیَ عَلَیْهِ شَبَحُ عِیسَی (علیه السلام) فَقُتِلَ وَ صُلِبَ وَ کَفَرَ الَّذِی قَالَ لَهُ عِیسَی (علیه السلام) تَکْفُرُ قَبْلَ أَنْ تُصْبِحَ اثْنَتَیْ عَشْرَهًَْ کَفْرَهًًْ.

امام باقر (علیه السلام)- حمران‌بن‌اعین نقل می‌کند: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «عیسی (علیه السلام) در عصر شبی که خداوند او را به آسمان بالا برد، با اصحاب خود وعده نهاد و دوازده حواری خود را در خانه‌ای جمع کرد و خود از میان چشمه‌ای در گوشه‌ی آن خانه بر آن‌ها ظاهر شد، درحالی‌که سرش از آب بیرون بود و به آن‌ها گفت: «خداوند در همین لحظه مرا به آسمان می‌برد و از آزار یهود بر کنار می‌دارد، کدامیک از شما می‌خواهد به‌صورت من ممثّل شده و به دست آن‌ها مصلوب شود تا به درجه‌ی من نایل گردد»؟ جوانی از میان آن جمع گفت: «ای روح خدا، من حاضرم». عیسی (علیه السلام) گفت: «پس تو به‌صورت من در خواهی آمد». سپس فرمود: «به‌زودی یکی از شما قبل از صبح و قبل از دیگران به من کافر خواهد شد». یکی از آن‌ها گفت: «آیا من هم از کافران خواهم بود»؟ عیسی (علیه السلام) گفت: «اگر در نفست چیزی دراین‌باره وجود دارد، چنین خواهی بود». عیسی (علیه السلام) فرمود: «شما بعد از من به سه فرقه تقسیم خواهید شد، دو فرقه که به خداوند افترا می‌زنند و در آتش دوزخ خواهند بود و یک فرقه که از شمعون پیروی می‌کنند و صادق هستند که جایگاهشان بهشت خواهد بود». سپس عیسی (علیه السلام) از همان زاویه درحالی‌که آن‌ها نظاره می‌کردند عروج کرد. امام (علیه السلام) فرمود: «پس از آن، یهود در طلب عیسی (علیه السلام) بر آمدند و آن مردی را که عیسی (علیه السلام) به او فرمود: تو به‌زودی کافر خواهی شد، دستگیر کردند و آن جوانی را که به‌صورت عیسی (علیه السلام) ممثّل شد زندانی کرده و به صلیب کشیدند و آن مرد دستگیر شده همان‌طور که عیسی (علیه السلام) فرموده بود، به عیسی (علیه السلام) کافر شد و در مجموع دوازده نفر کافر شدند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۲
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۳۳۶/ نورالثقلین
۲
(نساء/ ۱۵۷)

الصّادق (علیه السلام)- عَنْ سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ دَخَلْتُ أَنَا وَ الْمُفَضَّلُ‌بْنُ‌عُمَرَ وَ أَبُو بَصِیرٍ وَ أَبَانُ‌بْنُ‌تَغْلِبَ عَلَی مَوْلَانَا أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) ... فَقُلْنَا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ کَرِّمْنَا وَ شَرِّفْنَا بِإِشْرَاکِکَ إِیَّانَا فِی بَعْضِ مَا أَنْتَ تَعْلَمُهُ مِنْ عِلْمٍ قَال إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَدَارَ فِی الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مِنَّا ثَلَاثَهًًْ أَدَارَهَا فِی ثَلَاثَهًٍْ مِنَ الرُّسُلِ قَدَّرَ مَوْلِدَهُ تَقْدِیرَ مَوْلِدِ مُوسَی (علیه السلام) وَ قَدَّرَ غَیْبَتَهُ تَقْدِیرَ غَیْبَهًِْ عِیسَی (علیه السلام) وَ قَدَّرَ إِبْطَاءَهُ تَقْدِیرَ إِبْطَاءِ نُوحٍ (علیه السلام) وَ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ذَلِکَ عُمُرَ الْعَبْدِ الصَّالِحِ أَعْنِی الْخَضِرَ دَلِیلًا عَلَی عُمُرِهِ فَقُلْتُ اکْشِفْ لَنَا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنْ وُجُوهِ هَذِهِ الْمَعَانِی قَال ... أَمَّا غَیْبَهًُْ عِیسَی (علیه السلام) فَإِنَّ الْیَهُودَ وَ النَّصَارَی اتَّفَقَتْ عَلَی أَنَّهُ قُتِلَ وَ کَذَّبَهُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِقَوْلِهِ وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ کَذَلِکَ غَیْبَهًُْ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَإِنَّ الْأُمَّهًَْ تُنْکِرُهَا لِطُولِهَا فَمِنْ قَائِلٍ بِغَیْرِ هُدًی بِأَنَّهُ لَمْ یُولَدْ وَ قَائِلٍ یَقُولُ إِنَّهُ وُلِدَ وَ مَاتَ وَ قَائِلٍ یَکْفُرُ بِقَوْلِهِ إِنَّ حَادِیَ عَشَرَنَا کَانَ عَقِیماً وَ قَائِلٍ یَمْرُقُ بِقَوْلِهِ إِنَّهُ یَتَعَدَّی إِلَی ثَالِثَ عَشَرَ فَصَاعِداً وَ قَائِلٍ یَعْصِی اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ بِقَوْلِهِ إِنَّ رُوحَ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یَنْطِقُ فِی هَیْکَلِ غَیْرِهِ.

امام صادق (علیه السلام)- سدیر صیرفی گوید: من و مفضّل‌بن‌عمر و ابوبصیر و ابان‌بن‌تغلب به حضور امام صادق (علیه السلام) شرفیاب شدیم ... عرض کردیم: «ای پسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! ما را نیز در اطّلاع قسمتی از آنچه در این باره می‌دانید سهیم نموده و سرافراز فرمائید»! فرمود: «خداوند متعال سه چیز را که در مورد پیغمبران عملی ساخت، در خصوص قائم ما (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز عملی می‌سازد: ولادت او را مانند ولادت موسی (علیه السلام) و غیبتش را چون غیبت عیسی (علیه السلام) و طول عمرش را بسان طول عمر نوح (علیه السلام) مقدّر فرموده، و سپس طول عمر بنده‌ی صالح خدا، خضر پیغمبر (علیه السلام) را دلیل طول عمر آن حضرت قرار داده است». عرض کردیم: «ای پسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! علل این معانی را که فرمودی برای ما شرح بده». فرمود: «غیبت عیسی (علیه السلام) نیز بدین‌گونه بود: یهود و نصاری اتّفاق دارند که وی کشته شده، ولی خداوند آن‌ها را تکذیب فرمود: وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ؛ غیبت قائم ما (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نیز چنین است. زیرا امّت اسلام به‌واسطه‌ی طولانی‌شدن غیبتش وجود او را انکار می‌کنند. بعضی خواهند گفت. هنوز متولّد نشده، و گروهی می‌گویند: متولّد شده و وفات کرده. و طایفه‌ای می‌گویند: امام یازدهم عقیم بوده، و جماعتی ائمّه (را سیزده تن و بیشتر خواهند دانست. و عدّه‌ای هم می‌گویند: روح قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در بدن دیگری سخن می‌گوید»!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۴
بحارالأنوار، ج۵۱، ص۲۱۹/ الصراط المستقیم، ج۲، ص۲۲۷/ کمال الدین، ج۲، ص۳۵۲/ منتخب الأنوارالمضییهًْ، ص۱۷۹
۳
(نساء/ ۱۵۷)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: إِنَّ فِی الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف)ِ مِنْ أَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) شَبَهاً مِنْ خَمْسَهًٍْ مِنَ الرُّسُلِ وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَی أَنْ قَالَ وَ أَمَّا شَبَهُهُ مِنْ عِیسَی (علیه السلام) فَاخْتِلَافُ مَنِ اخْتَلَفَ فِیهِ قَالَتْ طَائِفَهًٌْ مِنْهُمْ مَا وُلِدَ وَ قَالَتْ طَائِفَهًٌْ مَاتَ وَ طَائِفَهًٌْ قَالَتْ قُتِلَ وَ صُلِبَ. وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: فِی صَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ أَرْبَعُ سُنَنٍ مِنْ أَرْبَعَهًِْ أَنْبِیَاءَ (وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَی أَنْ قَالَ وَ أَمَّا مِنْ عِیسَی (علیه السلام) فَیُقَالُ إِنَّهُ مَاتَ وَ لَمْ یَمُتْ.

امام باقر (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم نقل می‌کند: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) شباهتی به پنج تن از رسولان الهی دارد: شباهت او به عیسی (علیه السلام)؛ اختلاف‌نظر افراد راجع به اوست که عدّه‌ای می‌گویند اصلاً متولّد نشده و عدّه‌ای می‌گویند مرده و عدّه‌ای می‌گویند کشته‌شده و عدّه‌ای می‌گویند به صلیب کشیده شده». و ابوبصیر از امام باقر (علیه السلام) نقل کرده که فرمود: «امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و صاحب این امر، چهار سنّت از چهار پیامبر با خود دارد، سنّت او از عیسی (علیه السلام)، این است که او [ظاهراً] وفات نموده امّا در واقعیت وفات نکرده است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۴
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۳۳۹/ بحرالعرفان، ج۳، ص۴۴۴
۴
(نساء/ ۱۵۷)

الصّادق (علیه السلام)- وَ أَمَّا غَیْبَهًُْ عِیسَی (علیه السلام) فَإِنَّ الْیَهُودَ وَ النَّصَارَی اتَّفَقَتْ عَلَی أَنَّهُ قُتِلَ فَکَذَّبَهُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِقَوْلِهِ وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ.

امام صادق (علیه السلام)- در مورد غیبت عیسی (علیه السلام) یهودیان و مسیحیان اتّفاق‌نظر داشتند که کشته شده است امّا خداوند آن‌ها را تکذیب کرده و فرمود: وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۴
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۳۳۹/ نورالثقلین
۵
(نساء/ ۱۵۷)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- لَمَّا مَسَخَ اللَّهُ الَّذِینَ سَبُّوا عِیسَی (علیه السلام) وَ أُمَّهُ بِدُعَائِهِ بَلَغَ ذَلِکَ یَهُودَا وَ هُوَ رَأْسُ الْیَهُودِ فَخَافَ أَنْ یَدْعُوَ عَلَیْهِ فَجَمَعَ الْیَهُودَ وَ اتَّفَقُوا عَلَی قَتْلِهِ فَبَعَثَ اللَّهُ جَبْرَئِیلَ یَمْنَعُهُ مِنْهُمْ وَ یُعِینُهُ عَلَیْهِمْ وَ ذَلِکَ مَعْنَی قَوْلِهِ: وَ أَیَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ فَاجْتَمَعَ الْیَهُودُ حَوْلَ عِیسَی (علیه السلام) فَجَعَلُوا یَسْأَلُونَهُ فَیَقُولُ لَهُمْ: یَا مَعْشَرَ الْیَهُودِ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یُبْغِضُکُمْ فَثَارُوا إِلَیْهِ لِیَقْتُلُوهُ فَأَدْخَلَهُ جَبْرَئِیلُ خَوْخَهًَْ الْبَیْتِ الدَّاخِلَ لَهَا رَوْزَنَهًًْ فِی سَقْفِهَا فَرَفَعَهُ جَبْرَئِیلُ إِلَی السَّمَاءِ فَبَعَثَ یَهُودَا رَأْسُ الْیَهُودِ رَجُلًا مِنْ أَصْحَابِهِ اسْمُهُ ططیانوسُ لِیَدْخُلَ عَلَیْهِ الْخَوْخَهًَْ فَیَقْتُلَهُ فَدَخَلَ فَلَمْ یَرَهُ فَأَبْطَأَ عَلَیْهِمْ فَظَنُّوا أَنَّهُ یُقَاتِلُهُ فِی الْخَوْخَهًِْ فَأَلْقَی اللَّهُ عَلَیْهِ شِبْهَ عِیسَی (علیه السلام) فَلَمَّا خَرَجَ عَلَی أَصْحَابِهِ قَتَلُوهُ وَ صَلَبُوهُ وَ قِیلَ: أَلْقَی عَلَیْهِ شِبْهَ وَجْهِ عِیسَی (علیه السلام) وَ لَمْ یُلْقِ عَلَیْهِ شِبْهَ جَسَدِهِ. فَقَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ: إِنَّ الْوَجْهَ وَجْهُ عِیسَی (علیه السلام) وَ الْجَسَدَ جَسَدُ ططیانُوسَ. وَ قَالَ بَعْضُهُمْ: إِنْ کَانَ هَذَا ططیانُوسَ فَأَیْنَ عِیسَی (علیه السلام)؟ وَ إِنْ کَانَ هَذَا عِیسَی (علیه السلام) فَأَیْنَ ططیانوسُ؟ فَاشْتَبَهَ الْأَمْرُ عَلَیْهِمْ وَ قَالَ وَهْبُ بْنُ مُنَبِّهٍ: أَتَی عِیسَی (علیه السلام) وَ مَعَهُ سَبْعَهًَْ عَشَرَ مِنِ الْحَوَارِیِّینَ فِی بَیْتٍ فَأَحَاطُوا بِهِمْ فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَیْهِمْ صَیَّرَهُمُ اللَّهُ کُلَّهُمْ عَلَی صُورَهًِْ عِیسَی (علیه السلام) فَقَالُوا لَهُمْ: سَحَرْتُمُونَا لِتُبْرِزُنَّ لَنَا عِیسَی (علیه السلام) أَوْ لِنَقْتُلَنَّکُمْ جَمِیعاً. فَقَالَ عِیسَی (علیه السلام) لِأَصْحَابِهِ: مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ مِنْکُمُ الْیَوْمَ بِالْجَنَّهًِْ؟ فَقَالَ رَجُلٌ مِنْهُمْ اسْمُهُ سَرْجِسُ: أَنَا. فَخَرَجَ إِلَیْهِمْ فَقَالَ: أَنَا عِیسَی (علیه السلام). فَأَخَذُوهُ وَ قَتَلُوهُ وَ صَلَبُوهُ وَ رَفَعَ اللَّهُ عِیسَی (علیه السلام) مِنْ یَوْمِهِ ذَلِکَ وَ بِهِ قَالَ قَتَادَهًُْ وَ مُجَاهِدٌ وَ ابْنُ إِسْحَاقَ وَ إِنِ اخْتَلَفُوا فِی عَدَدِ الْحَوَارِیِّینَ وَ لَمْ یَذْکُرْ أَحَدٌ غَیْرُ وَهْبٍ أَنَّ شِبْهَهُ أُلْقِیَ عَلَی جَمِیعِهِمُ بَلْ قالُوا: أُلْقِیَ شِبْهُهُ عَلَی وَاحِدٍ وَ رَفَعَ اللَّهُ عِیسَی (علیه السلام) مِنْ بَیْنِهِمْ. قَالَ الطَّبَرِیُّ: وَ قَوْلُ وَهْبٍ أَقْوَی لِأَنَّهُ لَوْ أُلْقِیَ شِبْهُهُ عَلَی وَاحِدٍ مِنْهُمْ مَعَ قَوْلِ عِیسَی (علیه السلام): أَیُّکُمْ یُلْقَی عَلَیْهِ شِبْهِی فَلَهُ الْجَنَّهًُْ ثُمَّ رَأَوْا عِیسَی (علیه السلام) رُفِعَ مِنْ بَیْنِهِمْ لَمَا اشْتَبَهَ عَلَیْهِمْ وَ لَمَا اخْتَلَفُوا وَ إِنْ جَازَ أَنْ یَشْتَبِهَ عَلَی أَعْدَائِهِمْ مِنَ الْیَهُودِ الَّذِینَ مَا عَرَفُوهُ لَکِنْ أُلْقِیَ شِبْهُهُ عَلَی جَمِیعِهِمْ وَ کَانُوا یَرَوْنَ کُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ بِصُورَهًِْ عِیسَی (علیه السلام) فَلَمَّا قُتِلَ أَحَدُهُمْ اشْتَبَهَ الْحَالُ عَلَیْهِمْ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وقتی خداوند کسانی را که عیسی (علیه السلام) و مادرش مسخره می‌کردند به دعای آنان مسخ کرد و این خبر به یهودا که سرکرده‌ی یهود بود رسید، ترسیدند که نکند در مورد آن‌ها نیز نفرین کنند لذا همه‌ی یهودیان را جمع کردند و تصمیم به کشتن او گرفتند. خداوند جبرئیل را فرستاد تا از آن‌ها ممانعت کند و عیسی (علیه السلام) را در برابر آنان یاری دهد. این همان معنای این آیه است که فرمود: و او را به روح‌القدس تأیید نمودیم. (بقره/۸۷). یهودیان اطراف عیسی (علیه السلام) جمع شدند و در مورد او سؤال می‌کردند و به آن‌ها می‌گفتند: «ای یهودیان، خداوند [به خاطر وجود عیسی (علیه السلام)] بر شما خشم گرفته، بر او حمله کنید تا او را بکشید». جبرئیل از پنجره‌ی خانه که روزنه‌ای در سقف بود وارد شد و عیسی (علیه السلام) را به آسمان بالا برد. یهودا که سرکرده‌ی آنان بود یکی از یارانش را که اسمش ططیانوس بود را به‌دنبال عیسی (علیه السلام) فرستاد تا داخل آن روزنه شود و عیسی (علیه السلام) را بکشد. [او رفت] امّا دیگر او را ندیدند و خیلی طول کشید و گمان کردند که او را در آن روزنه کشته است. خداوند نیز چهره‌ای شبیه چهره‌ی عیسی (علیه السلام) بر او افکند و وقتی که او پیش دوستانش رفت او را کشتند و به صایب کشیدند و گفته شده که فقط چهره‌ی او شبیه عیسی (علیه السلام) شد امّا همه‌ی بدن او شبیه عیسی (علیه السلام) نبود لذا عدّه‌ای از افراد گفتند که او صورتش شبیه عیسی (علیه السلام) است، امّا بدنش شبیه ططیانوس است. عدّه‌ای نیز می‌گفتند اینکه ططیانوس است پس عیسی (علیه السلام) کو؟ و اگر این عیسی (علیه السلام) است پس ططیانوس کو؟ و امر بر آنان مشتبه شد. وهب‌بن منبه گفت: «عیسی (علیه السلام) و هفده نفر از حواریون در یک خانه بودند که آن‌ها را محاصره کردند و وقتی وارد خانه شدند خداوند همه‌ی آن‌ها را به چهره‌ی عیسی (علیه السلام) تبدیل کرد، آن‌ها گفتند: ما را سحر کرده‌اید؟! یا عیسی (علیه السلام) را به ما نشان دهید یا همه‌تان را می‌کشیم». عیسی (علیه السلام) به یارانش گفت: «کدام شما امروز جانش را در قبال بهشت می‌فروشد»؟ مردی از آن‌ها که اسمش سرجس بود گفت: «من». پس بلند شد و گفت: «من عیسی (علیه السلام) هستم او را گرفتند و کشتند و صلیب کردند و از آن روز خداوند عیسی (علیه السلام) را به آسمان برد». قتاده و مجاهد و ابن‌اسحاق نیز همین روایت را نقل کرده‌اند با این تفاوت که در تعداد حواریون اختلاف دارند و جز وهب کسی نگفته که همه‌ی آن‌ها شبیه عیسی (علیه السلام) شدند و بقیّه گفته‌اند که فقط یک نفر شبیه عیسی (علیه السلام) شد و عیسی (علیه السلام) از میان آن‌ها به آسمان رفت. امّا طبری می‌گوید که کلام وهب محکم‌تر است زیرا اگر این شباهت فقط به یک نفر می‌رسید و با درنظرگرفتن کلام عیسی (علیه السلام) که گفت کدام شما می‌خواهد شبیه من شود تا به بهشت برود و سپس دیدند که موسی (علیه السلام) به آسمان رفت، دیگر امر بر کسی مشتبه نمی‌شد و اختلافی پیش نمی‌آمد و اگر لازم بود که امر بر دشمنان یهودی مشتبه شود که او را نشناسند ولی همه شبیه عیسی (علیه السلام) می‌شدند، و می‌دیدند که همه شبیه عیسی (علیه السلام) هستند اگر یکی را هم می‌کشتند باز امر بر آن‌ها مشتبه می‌شد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۴
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۳۴۰
۶
(نساء/ ۱۵۷)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَمَّا مَلَکَ أسیخُ‌بْنُ‌أَشْکَانَ وَ مَلَکَ مِائَتَیْنِ وَ سِتّاً وَ سِتِّینَ سَنَهًًْ فَفِی سَنَهًِْ إِحْدَی وَ خَمْسِینَ مِنْ مُلْکِهِ بَعَثَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عِیسَی‌ابْنَ‌مَرْیَمَ (علیه السلام) وَ اسْتَوْدَعَهُ النُّورَ وَ الْعِلْمَ وَ الْحِکْمَهًَْ وَ جَمِیعَ عُلُومِ الْأَنْبِیَاءِ (قَبْلَهُ وَ زَادَهُ الْإِنْجِیلَ وَ بَعَثَهُ إِلَی بَیْتِ الْمَقْدِسِ إِلَی بَنِی‌إِسْرَائِیلَ یَدْعُوهُمْ إِلَی کِتَابِهِ وَ حِکْمَتِهِ وَ إِلَی الْإِیمَانِ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) فَأَبَی أَکْثَرُهُمْ إِلَّا طُغْیَاناً وَ کُفْراً وَ أَتَی بَیْتَ الْمَقْدِسِ فَمَکَثَ یَدْعُوهُمْ وَ یُرَغِّبُهُمْ فِیمَا عِنْدَ اللَّهِ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِینَ سَنَهًًْ حَتَّی طَلَبَتْهُ الْیَهُودُ وَ ادَّعَتْ أَنَّهَا عَذَّبَتْهُ وَ دَفَنَتْهُ فِی الْأَرْضِ حَیّاً وَ ادَّعَی بَعْضُهُمْ أَنَّهُمْ قَتَلُوهُ وَ صَلَبُوهُ وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَجْعَلَ لَهُمْ سُلْطَاناً عَلَیْهِ وَ إِنَّمَا شُبِّهَ لَهُمْ وَ مَا قَدَرُوا عَلَی عَذَابِهِ وَ دَفْنِهِ وَ لَا عَلَی قَتْلِهِ وَ صَلْبِهِ لِقَوْلِهِ تَعَالَی إِنِّی مُتَوَفِّیکَ وَ رافِعُکَ إِلَیَّ وَ مُطَهِّرُکَ مِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا فَلَمْ یَقْدِرُوا عَلَی قَتْلِهِ وَ صَلْبِهِ لِأَنَّهُمْ لَوْ قَدَرُوا عَلَی ذَلِکَ کَانَ تَکْذِیباً لِقَوْلِهِ بَلْ رَفَعَهُ اللهُ إِلَیْهِ بَعْدَ أَنْ تَوَفَّاهُ فَلَمَّا أَرَادَ أَنْ یَرْفَعَهُ أَوْحَی إِلَیْهِ أَنِ اسْتَوْدِعْ نُورَ اللَّهِ وَ حِکْمَتَهُ وَ عِلْمَ کِتَابِهِ شَمْعُونَ‌بْنَ‌حَمُّونَ الصَّفَا.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چون اشک [اسیخ] پسر اشکان به پادشاهی رسید و دویست‌وشصت‌وشش سال پادشاهی کرد، در سال پنجاه‌ویکم از سلطنتش خدای تعالی عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) را مبعوث فرمود و نور و علم و حکمت و جمیع علوم انبیاء (پیشین را به او داد و انجیل را به آن افزود و او را در بیت‌المقدس و بر بنی‌اسرائیل پیامبر ساخت و آن‌ها را به کتاب و حکمتش و ایمان به خداوند و رسولش فرا خواند. بیشتر آنان سرکشی و کفر را پیشه ساختند و چون به او ایمان نیاوردند، پروردگارش را خواند و او را سوگند داد و بعضی از آن‌ها را مانند شیاطین مسخ کرد تا آنکه نشانه‌ای به آن‌ها ارائه کرده باشد و آن‌ها عبرت گیرند، امّا آن نیز جز به طغیان و کفر آن‌ها نیفزود، پس از آن به بیت‌المقدس آمد و آنجا توقّف کرد و مردم آنجا را به مدّت سی‌وسه سال دعوت کرد و به آنچه نزد خداوند است ترغیب فرمود تا آنکه یهود به تعقیب او بر آمدند و مدّعی شدند که او را شکنجه کرده و زنده در زیر خاک دفن کردند و بعضی دیگر ادّعا کردند که او را کشته و به صلیب کشیدند، امّا خداوند آن‌ها را بر او مسلّط نکرد و امر بر آن‌ها مشتبه گردید، آن‌ها نتوانستند او را عذاب کرده و دفن نمایند، همچنین نتوانستند او را کشته و به صلیب کشند، زیرا خدای تعالی فرموده است من تو را برمی‌گیرم و به‌سوی خود، بالا می‌برم و تو را از کسانی که کافر شدند، پاک می‌سازم. (آل عمران/۵۵). و نتوانستند او را بکشند و به صلیب کشند، زیرا اگر توانسته بودند چنین کنند، قول خدای تعالی دروغ بود، امّا خداوند پس از آنکه او را گرفت، به‌سوی خود بالا برد و چون خواست او را بالا برد بدو وحی کرد که نور و حکمت و علم کتاب خدا را به شمعون‌بن‌حمون الصفا که جانشین او بر مؤمنان بود بسپارد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۶
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۳۳۵/ قصص الأنبیاءللجزایری، ص۴۷۳/ نورالثقلین
۷
(نساء/ ۱۵۷)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) قَالَ: لَمَّا اجْتَمَعَتِ الْیَهُودُ إِلَی عِیسَی (علیه السلام) لِیَقْتُلُوهُ بِزَعْمِهِمْ أَتَاهُ جَبْرَائِیلُ (علیه السلام) فَغَشَّاهُ بِجَنَاحِهِ فَطَمَحَ عِیسَی (علیه السلام) بِبَصَرِهِ فَإِذَا هُوَ بِکِتَابٍ فِی بَاطِنِ جَنَاحِ جَبْرَئِیلَ وَ هُوَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَدْعُوکَ بِاسْمِکَ الْوَاحِدِ الْأَعَزِّ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الصَّمَدِ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْعَظِیمِ الْوَتْرِ وَ أَدْعُوکَ اللَّهُمَّ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ الَّذِی ثَبَتَتْ بِهِ أَرْکَانُکَ کُلُّهَا أَنْ تَکْشِفَ عَنِّی مَا أَصْبَحْتُ وَ أَمْسَیْتُ فِیهِ فَلَمَّا دَعَا بِهِ عِیسَی (علیه السلام) أَوْحَی اللَّهُ تَعَالَی إِلَی جَبْرَئِیلَ أَنِ ارْفَعْهُ إِلَی عِنْدِی ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَا بَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ صِلُوا رَبَّکُمْ بِهَذِهِ الْکَلِمَاتِ فَوَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ مَا دَعَا بِهِنَّ عَبْدٌ بِإِخْلَاصِ نِیَّتِهِ إِلَّا اهْتَزَّ الْعَرْشُ وَ إِلَّا قَالَ اللَّهُ لِلْمَلَائِکَهًِْ اشْهَدُوا قَدِ اسْتَجَبْتُ لَهُ بِهِنَّ وَ أَعْطَیْتُهُ سُؤْلَهُ فِی عَاجِلِ دُنْیَاهُ وَ آجِلِ آخِرَتِهِ ثُمَّ قَالَ لِأَصْحَابِهِ سَلُوا بِهَا وَ لَا تَسْتَبْطِئُوا الْإِجَابَهًَْ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) از پدرانش روایت کرده است: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «چون جماعت یهودی اجتماع نمودند و اراده نمودند که حضرت عیسی (علیه السلام) را به قتل رسانند، جبرئیل آمد و آن حضرت را به بال خود پوشانید. چون عیسی (علیه السلام) به بالا نگاه کرد دید که در زیر بال او این دعا نوشته است و آن این است: خداوندا به‌درستی که من می‌خوانم تو را به‌حقّ نام تو که یکتای عزیزتر از همه چیز است و خداوندا تو را به نام تو که دائمی است می‌خوانم. خداوندا تو را به نام تو که بزرگ بی‌همتاست می‌خوانم، خداوندا تو را به نام تو که بزرگ بلند مرتبه است می‌خوانم که به سبب آن نام همه رکن‌های تو ثابت است، که از من آنچه را که روز و شب بر من می‌آید برطرف کنی». چون عیسی (علیه السلام) این دعا را خواند. خدای عزّوجلّ به جبرئیل وحی فرستاد که او را به نزد من بالا بیاور .آنگاه حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) فرمود که: «ای اولاد عبدالمطلب! پروردگار خود را به این کلمات سؤال کنید. پس قسم به کسی که نفس من به دست قدرت اوست هرکس این دعا را با اخلاص در دین خود بخواند، عرش می‌لرزد و خدای تعالی به فرشتگان می‌گوید که شاهد باشید به آنکه حاجت او را به برکت این دعا بر می‌آورم و سؤال او را عطا می‌کنم». پس آنگاه آن حضرت به اصحاب خود فرمود: «خدای تعالی را به برکت این دعا سؤال کنید و در اجابت آن شک نکنید».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۸
مهج الدعوات، ص۳۱۲
۸
(نساء/ ۱۵۷)

الباقر (علیه السلام)- سَیَأْتِی عَلَی النَّاسِ زَمَانٌ لَا یَعْرِفُونَ اللَّهَ مَا هُوَ وَ التَّوْحِیدَ حَتَّی یَکُونَ خُرُوجُ الدَّجَّالِ وَ حَتَّی یَنْزِلَ عِیسَی‌ابْنُ‌مَرْیَمَ (علیه السلام) مِنَ السَّمَاءِ وَ یَقْتُلَ اللَّهُ الدَّجَّالَ عَلَی یَدَیْهِ وَ یُصَلِّیَ بِهِمْ رَجُلٌ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ أَ لَا تَرَی أَنَّ عِیسَی (علیه السلام) یُصَلِّی خَلْفَنَا وَ هُوَ نَبِیٌّ إِلَّا وَ نَحْنُ أَفْضَلُ مِنْهُ.

امام باقر (علیه السلام)- روزی بر مردم خواهد آمد که خداوند و توحید را نخواهند شناخت تا ظهور دجّال و تا موقعی که عیسی‌بن‌مریم (علیه السلام) از آسمان فرود آید. و خداوند دجّال را بدست او می‌کشد و یکی از ما اهل بیت بر آن‌ها امامت می‌کند و نماز می‌خواند، نمی‌بینی عیسی (علیه السلام) پشت سر ما نماز می‌خواند با اینکه پیامبر است!؟ ما از او برتر و بالاتریم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۸
بحرالعرفان، ج۳، ص۴۴۵
۹
(نساء/ ۱۵۷)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عِیسَی (علیه السلام) لَمْ یَمُتْ وَ أَنَّهُ رَاجِعٌ إِلَیْکُمْ قَبْلَ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عیسی (علیه السلام) نمرده است و قبل از برپایی قیامت به میان شما رجعت خواهد کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۵۰۸
بحار الأنوار، ج۱۴، ص۳۴۴
بیشتر