آیه وَ مَنْ يُهاجِرْ في سَبيلِ اللهِ يَجِدْ فِي الْأَرْضِ مُراغَماً كَثيراً وَ سَعَةً وَ مَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللهِ وَ كانَ اللهُ غَفُوراً رَحيماً [100]
و هركس كه در راه خدا هجرت كند، مناطق امن فراوان و امكانات وسيعى در زمين مى‌يابد. و هركس از خانه‌ی خود به‌عنوان مهاجرت به‌سوى خدا و پيامبر او، خارج شود، سپس مرگش فرا رسد، پاداش او بر خداست؛ و خداوند، آمرزنده و مهربان است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قَولُهُ وَ مَنْ یُهاجِرْ فِی سَبِیلِ اللهِ یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُراغَماً کَثِیراً وَ سَعَةً أی یَجِد خَیراً إِذَا جَاهَدَ مَعَ الإمَامِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ یُهاجِرْ فِی سَبِیلِ اللهِ یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُراغَماً کَثِیراً یعنی اگر همراه با امامش مجاهدت نماید، خیر بسیار و واسع نصیبش می‌گردد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُراغَماً کَثِیراً وَ سَعَةً أَیْ مُتَحَوِّلاً مِنَ الْأَرْضِ وَ سَعَهًًْ فِی الرِّزْقِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُراغَماً کَثیراً وَ سَعَةً یعنی در دیگر سرزمین‌ها وسعت رزق پیدا می‌کنند.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهَاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ قَالَ: إِذَا خَرَجَ إِلَی الْإِمَامِ ثُمَّ مَاتَ قَبْلَ أَنْ یَبْلُغَهُ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ؛ اگر [برای پیداکردن امام خود] از شهر خود خارج شود و قبل از آنکه به او برسد بمیرد چنین است.
الکاظم (علیه السلام)- مُحَمَّدُ‌بْنُ‌حَکِیمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌الْحَسَنِ‌الْأَوَّلِ (علیه السلام) فَذَکَرْتُ لَهُ زُرَارَهًَْ وَ تَوْجِیهَ ابْنِهِ‌عُبَیْدٍ إِلَی الْمَدِینَهًِْ فَقَالَ أَبُوالْحَسَنِ إِنِّی لَأَرْجُو أَنْ یَکُونَ زُرَارَهًُْ مِمَّنْ قَالَ اللَّهُ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ.
امام کاظم (علیه السلام)- محمّدبن‌حکیم گوید: به امام کاظم (علیه السلام) ماجرای زراره و فرستادن فرزندش به مدینه را عرض کردم. ایشان فرمود: «امیدوارم زراره از جمله کسانی باشد که خداوند درباره‌ی ایشان فرمود: وَ مَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَع أَجْرُهُ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَی قَالَ: ... قال (علیه السلام) إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا هَلَکَ وَقَعَتْ حُجَّهًُْ وَصِیِّهِ عَلَی مَنْ هُوَ مَعَهُ فِی الْبَلَدِ وَ حَقُّ النَّفْرِ عَلَی مَنْ لَیْسَ بِحَضْرَتِهِ إِذَا بَلَغَهُمْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ قُلْتُ فَنَفَرَ قَوْمٌ فَهَلَکَ بَعْضُهُمْ قَبْلَ أَنْ یَصِلَ فَیَعْلَمَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ جَلَّ وَ عَزَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالأعلی گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «وقتی امام بمیرد برهان وصیّش بر کسانی است که در سرزمین او هستند [پس آن‌ها باید وصیّ امام را با برهان امامت تعیین کنند] و بر کسانی که در شهر امام نیستند، چون خبر وفات او را شنیدند، لازم است کوچ کنند، خدای عزّوجلّ می‌فرماید: چرا از هر گروهی دسته‌ای به سفر نروند تا دانش دین خویش را بیاموزند و چون بازگشتند مردم خود را هشدار دهند، باشد که از زشتکاری حذر کنند؟ (توبه/۱۲۲)». عرض کردم: «اگر دسته‌ای کوچ کردند و بعضی از آن‌ها پیش از آنکه [به شهر امام] برسد و بداند، بمیرد چه»؟ فرمود: «خدای عزّوجلّ می‌فرماید: وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ المَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الْأَعْلَی قَالَ: قُلْت ُ لِأَبِی‌عَبْداللَّهِ (علیه السلام) إِنْ بَلَغَنَا وَفَاهًُْ الْإِمَامِ کَیْفَ نَصْنَعُ قَالَ عَلَیْکُمْ النَّفِیرُ قُلْتُ النَّفِیرُ جَمِیعاً قَالَ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ ... قُلْتُ نَفَرْنَا فَمَاتَ بَعْضُهُمْ فِی الطَّرِیقِ قَالَ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ.
امام صادق (علیه السلام)- عبدالأعلی گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «اگر خبر به ما برسد که امام از دنیا رفته است چه کار باید بکنیم»؟ حضرت فرمود: «بر شما واجب است کوچ کرده و در تحصیل علم به‌سوی امام بعدی سفر نمایید» .عرض کردم: «جملگی باید کوچ کنیم»؟ حضرت فرمود: «خداوند می‌فرماید: چرا از هر گروهی دسته‌ای به سفر نروند تا دانش دین خویش را بیاموزند. (توبه/۱۲۲)». عرض کردم: «اگر کوچ کردیم و در راه برخی از ما اگر فوت نمود حکمش چیست»؟ حضرت فرمود: «خداوند می‌فرماید: وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ أَ‌فَیَسَعُ النَّاسَ إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ أَنْ لَا یَعْرِفُوا الَّذِی بَعْدَهُ فَقَالَ أَمَّا أَهْلُ هَذِهِ الْبَلْدَهًِْ فَلَا یَعْنِی الْمَدِینَهًَْ وَ أَمَّا غَیْرُهَا مِنَ الْبُلْدَانِ فَبِقَدْرِ مَسِیرِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ قَالَ قُلْتُ أَ‌رَأَیْتَ مَنْ مَاتَ فِی طَلَبِ ذَلِکَ فَقَالَ بِمَنْزِلَهًِْ مَنْ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: [به امام صادق (علیه السلام)] عرض کردم: «آیا زمانی‌که امام از دنیا رفت مردم اگر ندانند امام بعد از او کیست، معذورند»؟ حضرت فرمود: «اهل این شهر یعنی مدینه، معذور نیستند چون تمکّن از علم دارند و امّا غیر این شهر از شهرهای دیگر، به قدر زمان حرکتشان از مکان خود تا اینجا که برای تحصیل علم در سفر هستند معذور می‌باشند، خداوند متعال در قرآن می‌فرماید: چرا از هر گروهی دسته‌ای به سفر نروند تا دانش دین خویش را بیاموزند و چون بازگشتند مردم خود را هشدار دهند، باشد که از زشتکاری حذر کنند؟. (توبه/۲۲)». عرض کردم: چه می‌فرمایید «درباره‌ی کسی که در طلب علم و آگاهی از امام خود از دنیا برود»؟ حضرت فرمود:ِ «مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌الصَّبَّاحِ قَال‌ََ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْداللَّهِ (علیه السلام) مَا تَقُولُ فِی رَجُلٍ دُعِیَ إِلَی هَذَا الْأَمْرِ فَعَرَفَهُ وَ هُوَ فِی أَرْضٍ مُنْقَطِعَهًٍْ إِذْ جَاءَهُ مَوْتُ الْإِمَامِ فَبَیْنَا هُوَ یَنْتَظِرُ إِذْ جَاءَهُ الْمَوْتُ فَقَالَ هُوَ وَ اللَّهِ بِمَنْزِلَهًِْ مَنْ هَاجَرَ إِلَی اللَّهِ وَ رَسُولِهِ (صلی الله علیه و آله) فَمَاتَ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِِ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوصبّاح گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «مردی را به مذهب اهل بیت دعوت کردند و او هم قبول کرد، جایی که او زندگی می‌کند دور است و دسترسی به مرکز نیست تا مطالب زودتر به او برسد، او خبر درگذشت امام را می‌شنود و منتظر می‌ماند تا امام بعدی را به او معرفی کنند که ناگهان فوت می‌کند، سرنوشت او چه می‌شود»؟ فرمود: «او مانند کسی می‌باشد که به طرف خدا و رسول مهاجرت کرده و خداوند مزد او را می‌دهد، فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللهِ».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ فَرَّ بِدِینِهِ مِنْ أَرْضٍ إِلَی أَرْضٍ وَ إِنْ کَانَ شِبْراً مِنَ الْأَرْضِ اسْتَوْجَبَ الْجَنَّهًَْ وَ کَانَ رَفِیقَ إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) وَ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس به خاطر دینش از جایی به جایی بگریزد، هرچند که یک وجب زمین باشد، بهشت بر او واجب می‌شود، و همراه پدرش ابراهیم (علیه السلام) و پیامبرش محمّد (صلی الله علیه و آله) می‌باشد.