آیه سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى [1]
منزّه شمار نام پروردگار بلند مرتبه ات را!
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- قِیلَ مَعنَاهُ قِیلَ بِاسمِ رَبِّکَ الأعلَی.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- رَبِّکَ الْأَعْلَی گفته شده معنایش یعنی به‌نام خداوند بلند مرتبه.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- کَانَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) إِذَا قَرَأَ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی قَالَ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- پیامبر (صلی الله علیه و آله) هرگاه آیه: سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی می‌خواند. می‌فرمود: سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی منزّه است پروردگار بزرگ من.
الباقر (علیه السلام)- إِذَا قَرَأْتَ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی فَقُلْ: سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی، وَ إِنْ کُنْتَ فِی الصَّلَاهًِْ فَقُلْ فِیمَا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ نَفْسِکَ.
امام باقر (علیه السلام)- هرگاه آیه: سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی را خواندی. پس بگو: سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی و اگر در نماز بودی در دلت بگو.
الرّضا (علیه السلام)- وَ إِذَا قَرَأَ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی قَالَ سِرّاً سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی.
امام رضا (علیه السلام)- هرگاه سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی را می‌خواند، آهسته می‌گفت: سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِذَا قَرَأْتُمْ مِنَ الْمُسَبِّحَاتِ الْأَخِیرَهًِْ فَقُولُوا سُبْحَانَ اللَّهِ الْأَعْلَی.
امام علی (علیه السلام)- وقتی سوره‌های مسبّحات را خواندید، بگویید: سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی.
الباقر (علیه السلام)- إِذَا قَرَأْتَ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی فَقُلْ فِی نَفْسِکَ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی.
امام باقر (علیه السلام)- هرگاه سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی را خواندی در دلت بگو: سبحان رَبِّیَ الْأَعْلَی.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ ابْنُ مَسْعُودٍ قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا أَقُولُ فِی السُّجُودِ فِی الصَّلَاهًِْ فَنَزَلَ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی قَالَ فَمَا أَقُولُ فِی الرُّکُوعِ فَنَزَلَ فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ فَکَانَ أَوَّلَ مَنْ قَالَ ذَلِکَ وَ أَنَّهُ صَلَّی قَبْلَ النَّاسِ کُلِّهِمْ سَبْعَ سِنِینَ وَ أَشْهُراً مَعَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ صَلَّی مَعَ الْمُسْلِمِینَ أَرْبَعَ عَشْرَهًَْ سَنَهًًْ وَ بَعْدَ النَّبِیِّ ثَلَاثِینَ سَنَهًًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابن‌مسعود گوید: امام علی (علیه السلام) عرض کرد: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! در رکوع چه بگویم»؟ نازل شد: فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظِیمِ. عرض کرد: «در سجود چه بگویم»؟ نازل شد: سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی. او اوِلین کسی بود که گفت. هفت سال و چندی با پیامبر (صلی الله علیه و آله) پیش از خواندن مردم و چهارده سال با مسلمانان و سی سال بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله).
السجّاد (علیه السلام)- إِنَّ لِلَّهِ تَعَالَی مَلَکاً یُقَالُ لَهُ خرقائیل لَهُ ثَمَانِیَهًَْ عَشَرَ أَلْفَ جَنَاحٍ مَا بَیْنَ الْجَنَاحِ إِلَی الْجَنَاحِ خَمْسُمِائَهًِْ عَامٍ فَخَطَر لَهُ خَاطِرٌ هَلْ فَوْقَ الْعَرْشِ شَیْءٌ فَزَادَهُ اللَّهُ تَعَالَی مِثْلَهَا أَجْنِحَهًًْ أُخْرَی فَکَانَ لَهُ سِتٌّ وَ ثَلَاثُونَ أَلْفَ جَنَاحٍ مَا بَیْنَ الْجَنَاحِ إِلَی الْجَنَاحِ خَمْسُمِائَهًِْ عَامٍ ثُمَّ أَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ أَیُّهَا الْمَلَکُ طِرْ فَطَارَ مِقْدَارَ عِشْرِینَ أَلْفَ عَامٍ لَمْ یَنَلْ رَأْسَ قَائِمَهًٍْ مِنْ قَوَائِمِ الْعَرْشِ ثُمَّ ضَاعَفَ اللَّهُ لَهُ فِی الْجَنَاحِ وَ الْقُوَّهًِْ وَ أَمَرَهُ أَنْ یَطِیرَ فَطَارَ مِقْدَارَ ثَلَاثِینَ أَلْفَ عَامٍ لَمْ یَنَلْ أَیْضاً فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ أَیُّهَا الْمَلَکُ لَوْ طِرْتَ إِلَی نَفْخِ الصُّورِ مَعَ أَجْنِحَتِکَ وَ قُوَّتِکَ لَمْ تَبْلُغْ إِلَی سَاقِ عَرْشِی فَقَالَ الْمَلَکُ سُبْحَانَ رَبِّیَ الْأَعْلَی فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی فَقَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) اجْعَلُوهَا فِی سُجُودِکُمْ.
امام سجاد (علیه السلام)- خدا را فرشته‌ایست بنام «خرقائیل» هجده هزار بال دارد که میان هر دو بالش پانصد سال راه است به خاطرش رسید که آیا بالای عرش چیزیست؟ خدا بال‌هایش را دو برابر کرد و دارای سی‌وشش هزار بال شد که میان هر دو بال پانصد سال راه بود و خدا به او وحی کرد بپر ای فرشته، بیست هزار سال پرید و بر سر یک ستون عرش نرسید، و خدا بال و نیرویش را دو چندان کرد و سی هزار سال دیگر پرید و باز هم نرسید، و خدا به او وحی کرد ای فرشته اگر تا دمیدن صور با بال‌هایت بپری به ساق عرشم نرسی. آن فرشته گفت: سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی. و خدا فرو فرستاد سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «آن را ذکر سجده کنید».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- الأَصْبَغِ أَنَّهُ سَأَلَ أَمِیرَ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی فَقَالَ مَکْتُوبٌ عَلَی قَائِمَهًِْ الْعَرْشِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ بِأَلْفَیْ عَامٍ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ فَاشْهَدُوا بِهِمَا وَ أَنَّ عَلِیّاً وَصِیُّ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
امام علی (علیه السلام)- از اصبغ روایت شده است که وی از امیرمؤمنان علی (علیه السلام) درباره‌ی کلام خداوند عزّوجلّ: سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَی پرسید. حضرت (علیه السلام) فرمود: «دو هزار سال پیش از آنکه خداوند آسمان ها و زمین ها را بیافریند، بر پایه‌ی عرش نوشته شده بود: لا إلهَ إلا اللهُ، وَحدَهُ لاَ شَرِیکَ لَهُ، وَ إنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ وَ رَسُولُهُ، فَاشهَدُوا بِهِمَا، وَ إنَّ عَلِیّاً وَصِیُّ مُحَمَّد».