آیه إِنْ تَتُوبا إِلَى اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِيلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذالِكَ ظَهِيرٌ [4]
اگر شما [دو همسر پيامبر] از كار خود توبه كنيد [به نفع شماست، زيرا] دل‌هايتان [از حق] منحرف گشته؛ و اگر برضدّ او دست به دست هم دهيد، [كارى از پيش نخواهيد برد] زيرا خداوند ياور اوست و همچنين جبرئيل و مؤمنان صالح، و فرشتگان بعد از آنان پشتيبان اويند.
الصّادق (علیه السلام)- قَالَ اللَّهُ فِیهَا (حفصهًْ) وَ فِی أُخْتِهَا إِنْ تَتُوبا إِلَی اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما أَیْ زَاغَتْ وَ الزَّیْغُ الْکُفْرُ.
امام صادق (علیه السلام)- خداوند در مورد او (حفصه) و خواهرش فرمود: إِنْ تَتُوبا إِلَی اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما، یعنی زاغت [از حق منحرف شد] و زیغ کفر است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما أَیْ مَالَتْ قُلُوبُکُمَا إِلَی الْإِثْمِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکُما یعنی قلب‌های شما را به‌سوی گناه متمایل می‌کند.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَیْهِ {قال} نَزَلَتْ فِی عَائِشَهًَْ وَ حَفْصَهًْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ إِن تَظَاهَرَا عَلَیْهِ این آیه درباره‌ی عایشه و حفصه نازل شده است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ، نَزَلَتْ فِی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) خَاصَّهًْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِیلُ این آیه فقط درباره‌ی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شده است.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ هُوَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- صَالِحُ المُؤْمِنِینَ منظور امیرالمؤمنین (علیه السلام) است.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ یَعْنِی أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ الْمَلائِکَةُ بَعْدَ ذلِکَ ظَهِیرٌ لِأَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام).
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- صَالِحُ الْمؤْمِنِینَ منظور امیرالمؤمنین (علیه السلام) است وَ الْملَائِکَةُ بَعْدَ ذَلِکَ ظَهِیرٌ منظور امیرالمؤمنین (علیه السلام) است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ قَالَ عَلِیٌ (علیه السلام) وَ أَشْیَاعُه.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- صالِحُ الْمؤْمِنِینَ منظور علی (علیه السلام) و یارانش است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ نَزَلَتْ فِی عَلِی (علیه السلام) خَاصَّهًْ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- صَالِحُ المُؤْمِنِینَ به‌طور ویژه در خصوص علی (علیه السلام) نازل شده است.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَلَی الْمِنْبَرِ أَنَا أَخُو الْمُصْطَفَی خَیْرِ الْبَشَرِ مِنْ هَاشِمٍ سَنَامُهُ الْأَکْبَرُ وَ نَبَأٌ عَظِیمٌ جَرَی بِهِ الْقَدَرُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ مَضَتْ بِهِ الْآیَاتُ وَ السُّوَرُ.
امام علی (علیه السلام)- امیرالمؤمنین (علیه السلام) بالای منبر فرمود: «من برادر مصطفی که بهترین انسان‌ها و از [نسل] هاشم است. و بزرگ‌ترین بزرگان قوم هستم و [منم] خبر بزرگ که تقدیر الهی در مورد آن جاری شده است و صالِحُ الْمؤْمِنِینَ که آیه‌ها و سوره‌ها در مورد او نازل شده است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَن عَمَّاربن‌یَاسِر قَالَ: سَمِعْتُ عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِی‌طَالِبٍ یَقُولُ دَعَانِی رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ: أَ لَا أُبَشِّرُکَ قُلْتُ: بَلَی یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا زِلْتَ مُبَشِّراً بِالْخَیْرِ. قَالَ: قَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ فِیکَ قُرْآناً. قُلْتُ: وَ مَا هُوَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: قُرِنْتَ بِجَبْرَئِیلَ ثُمَّ قَرَأَ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ فَأَنْتَ وَ الْمُؤْمِنُونَ مِنْ بَنِی أَبِیکَ الصَّالِحُونَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- عمّاربن‌یاسر گوید: از علیّبنابیطالب (علیه السلام) شنیدم که می‌گفت: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مرا خواند و گفت: آیا مژده‌ای به تو بدهم»؟ گفتم: «آری ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و من همواره با نیکی مژده داده شده‌ام». گفت: «خداوند درباره‌ی تو قرآنی فرستاده است». گفتم: «آن چیست ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)»؟ فرمود: «با جبرئیل هم ردیف شده‌ای، آنگاه قرائت کرد وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ المُؤْمِنِینَ؛ تو و مؤمنان از فرزندان پدرت، همان صالحان هستید.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَقَدْ عَرَّفَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلِیّاً (علیه السلام) أَصْحَابَهُ مَرَّتَیْنِ أَمَّا مَرَّهًًْ فَحَیْثُ قَالَ مَنْ کُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِیٌّ مَوْلَاهُ وَ أَمَّا الثَّانِیَهًَْ فَحَیْثُ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ الْآیَهًَْ أَخَذَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِیَدِ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقَالَ أَیُّهَا النَّاسُ هَذَا صَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ.
امام باقر (علیه السلام)- پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) علیّبنابیطالب (علیه السلام) را دوبار به اصحاب خود معرّفی کرد، یکبار هنگامی‌که گفت: «هرکس که من مولای او هستم علی (علیه السلام) مولای اوست و بار دیگر هنگامی بود که این آیه نازل شد: فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِیلُ وَ صالِحُ المُؤْمِنِینَ پیامبر (صلی الله علیه و آله) دست علی (علیه السلام) را گرفت. و فرمود: «ای مردم! شایسته‌ترین مؤمنان این شخص است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عَبْدِ‌اللَّه‌بْنِ‌أَبِی‌رَافِعٍ قَالَ لَمَّا کَانَ الْیَوْمُ الَّذِی تُوُفِّیَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)غُشِیَ عَلَیْهِ ثُمَّ أَفَاقَ وَ أَنَا أَبْکِی وَ أُقَبِّلُ یَدَیْهِ وَ أَقُولُ مَنْ لِی وَ لِوَالِدَیَّ بَعْدَکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَالَ لَکَ اللَّهُ بَعْدِی وَ وَصِیِّی صالِحُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- محمّدبن‌عبدالله‌بن‌ابی‌رافع گوید: هنگامی‌که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) رحلت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، فرا رسید، ایشان از هوش رفتند؛ سپس به هوش آمدند، درحالی‌که من گریه می‌کردم و دستان ایشان را می‌بوسیدم و می‌گفتم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! بعد از شما، من و پسرم چه کسی را داریم»؟ فرمود: «بعد از من خدا را داری و جانشین من، صالح المؤمنین علیّبنابیطالب (علیه السلام) را».