آیه وَ أَمَّا السّائِلَ فَلا تَنْهَرْ [10]
و سائل را از خود مران.
علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ أَیْ لَا تَطْرُد.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه)- وَأَمَّا السَّائِلَ فَلَا تَنْهَرْ یعنی او را مران.
الصّادق (علیه السلام)- سُئِلَ الصَّادِقُ (علیه السلام) عَنِ السَّائِلِ یَسْأَلُ وَ لَا یُدْرَی مَا هُوَ فَقَالَ أَعْطِ مَنْ وَقَعَتْ فِی قَلْبِکَ الرَّحْمَهًُْ لَه.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) دربارهی گدایی سؤال شد که درخواست کمک میکند و حقیقت حال او معلوم نیست [که واقعاً محتاج است یا نه]. امام (علیه السلام) فرمود: «به گدایی که در دل خود نسبت به او احساس مهربانی و دلسوزی کردی، کمک کن».
السّجاد (علیه السلام)- أَبُوخَالِدٍ الْکَابُلِیَّ یَقُولُ سَمِعْتُ زَیْنَ الْعَابِدِینَ عَلِیَّبْنَالْحُسَیْنِ (علیه السلام) یَقُول ... الذُّنُوبَ الَّتِی تَحْبِسُ غَیْثَ السَّمَاء ... ظُلْمُ الْیَتِیمِ وَ الْأَرْمَلَهًِْ وَ انْتِهَارُ السَّائِلِ وَ رَدُّهُ بِاللَّیْلِ.
امام سجّاد (علیه السلام)- ابوخالد کابلی گوید: از امام سجّاد (علیه السلام) شنیدم که میفرمود: «... گناهانی که باران آسمان را حبس میکند از جمله: ظلم کردن به یتیمان و بیوگان و رد کردن سائل در شب است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِذَا طَرَقَکُمْ سَائِلٌ ذَکَرٌ بِلَیْلٍ فَلَا تَرُدُّوهُ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هروقت گدایی شبانه در خانهی شما را کوبید و چیزی خواست، مبادا ردّش کنید.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: کَانَ فِیمَا نَاجَی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ بِهِ مُوسَی (علیه السلام) قَالَ یَا مُوسَی أَکْرِمِ السَّائِلَ بِبَذْلٍ یَسِیرٍ أَوْ بِرَدٍّ جَمِیلٍ لِأَنَّهُ یَأْتِیکَ مَنْ لَیْسَ بِإِنْسٍ وَ لَا جَانٍّ مَلَائِکَهًٌْ مِنْ مَلَائِکَهًِْ الرَّحْمَنِ یَبْلُونَک فِیمَا خَوَّلْتُکَ وَ یَسْأَلُونَکَ عَمَّا نَوَّلْتُکَ فَانْظُرْ کَیْفَ أَنْتَ صَانِعٌ یَا ابْنَ عِمْرَانَ.
امام باقر (علیه السلام)- در ضمن مناجات موسی (علیه السلام) با خدا عزّوجلّ این بود که خدا به او فرمود: «ای موسی (علیه السلام)! سائل را گرامی بدار، ببخش هرچند کم است یا پاسخی نیک بده، که آن شخصی که نزد تو میآید، نه آدمی و نه پری، بلکه از فرشتههای خداست تا تو را در آنچه من به تو دادم، آزمایش کنند. و از تو آنچه را که من به تو وا نهادم، میخواهند. ای پسر عمران! مراقب باش که چه میکنی»!
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- لَا تَقْطَعُوا عَلَی السَّائِلِ مَسْأَلَتَهُ فَلَوْلَا أَنَّ الْمَسَاکِینَ یَکْذِبُونَ مَا أَفْلَحَ مَنْ رَدَّهُمْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- درخواست سائل را رد نکنید که اگر دروغ مساکین و بیچارگان نبود، ردّکنندگان آنان بدبخت میشدند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْوَلِیدِبْنِصَبِیحٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: کُنْتُ عِنْدَهُ وَ عِنْدَهُ جَفْنَهًٌْ مِنْ رُطَبٍ فَجَاءَ سَائِلٌ فَأَعْطَاهُ ثُمَّ جَاءَ سَائِلٌ آخَرُ فَأَعْطَاهُ ثُمَ جَاءَ آخَرُ فَأَعْطَاهُ ثُمَّ جَاءَ آخَرُ فَقَالَ وَسَّعَ اللَّهُ عَلَیْکَ.
امام صادق (علیه السلام)- ولیدبنصبیح گوید: در محضر امام صادق (علیه السلام) بودم و گدائی آمد، حضرت (علیه السلام) به او خرما داد سپس گدای دیگری رسید، حضرت (علیه السلام) به او [نیز] خرما داد. سپس گدای دیگر آمد به او هم خرما داد. سپس گدای دیگر آمد فرمود: «خداوند گشایشی به کارت دهد».