آیه ۱۲ - سوره نوح

آیه وَ يُمْدِدْكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنينَ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَ يَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهاراً [12]

و شما را با اموال و فرزندان فراوان كمك كند و باغ‌هاي سرسبز و نهرهاي جاري در اختيارتان قرار دهد.

۱
(نوح/ ۱۲)

الصّادق (علیه السلام)- قَالَ مَالِکُ‌بْنُ‌أَنَسٍ قَالَ جَعْفَرٌ (علیه السلام) یَوْماً لِسُفْیَانَ‌الثَّوْرِی یَا سُفْیَانُ إِذَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْکَ بِنِعْمَهًٍْ فَأَحْبَبْتَ بَقَاءَهَا فَأَکْثِرْ مِنَ الْحَمْدِ وَ الشُّکْرِ عَلَی اللَّهِ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی کِتَابِهِ الْعَزِیزِ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ إِذَا اسْتَبْطَأْتَ الرِّزْقَ فَأَکْثِرْ مِنَ الِاسْتِغْفَارِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ قَالَ فِی کِتَابِهِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ یَعْنِی فِی الدُّنْیَا وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ یَعْنِی فِی الْآخِرَهًِْ یَا سُفْیَانُ إِذَا حَزَنَکَ أَمْرٌ مِنْ سُلْطَانٍ أَوْ غَیْرِهِ فَأَکْثِرْ مِنْ قَوْلِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ فَإِنَّهَا مِفْتَاحُ الْفَرَجِ وَ کَنْزٌ مِنْ کُنُوزِ الْجَنَّهًِْ.

امام صادق (علیه السلام)- مالک‌بن‌انس گوید: امام صادق (علیه السلام) روزی به سفیان ثوری فرمود: «ای سفیان! هرگاه خدا به تو نعمتی ارزانی داشت. و مایل بودی آن نعمت پایدار بماند زیاد حمد و سپاس خدا را بکن. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: اگر شکرگزاری کنید، [نعمت خود را] بر شما خواهم افزود. (ابراهیم/۷) و هرگاه دچار تنگدستی شدی، زیاد استغفار کن! زیرا خداوند می‌فرماید: اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً، یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً، وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ؛ یعنی در دنیا. وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ؛ یعنی در آخرت. ای سفیان! هرگاه مطلبی تو را غمگین کرد چه مربوط به سلطان باشد یا دیگری بسیار لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ بگو! که این ذکر کلید فرج و گنجی از گنجینه‌های بهشت است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
بحارالأنوار، ج۷۵، ص۲۰۰/ بحارالأنوار، ج۷۵، ص۲۲۶؛ «العزیز» و «فی کتابه» محذوف
۲
(نوح/ ۱۲)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ یَبْتَلِی عِبَادَهُ عِنْدَ الْأَعْمَالِ السَّیِّئَهًِْ بِنَقْصِ الثَّمَرَاتِ وَ حَبْسِ الْبَرَکَاتِ وَ إِغْلَاقِ خَزَائِنِ الْخَیْرَاتِ لِیَتُوبَ تَائِبٌ وَ یُقْلِعَ مُقْلِعٌ وَ یَتَذَکَّرَ مُتَذَکِّرٌ وَ یَزْدَجِرَ مُزْدَجِرٌ وَ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ الِاسْتِغْفَارَ سَبَباً لِدُرُورِ الرِّزْقِ وَ رَحْمَهًِْ الْخَلْقِ فَقَالَ سُبْحَانَهُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً* یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً* وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً فَرَحِمَ اللَّهُ امْرَأً اسْتَقْبَلَ تَوْبَتَهُ وَ اسْتَقَالَ خَطِیئَتَهُ وَ بَادَرَ مَنِیَّتَه.

امام علی (علیه السلام)- خداوند بندگانش را به وقت اعمال بدشان به کمبود میوه‌ها، و بازداشتن برکات، و بستن درِ خیرات آزمایش می‌کند، تا توبه‌کننده توبه کند، و گناهکار دل از گناه قطع نماید، و پندگیرنده پند گیرد، و خودداری‌کننده از گناه خودداری کند. و خداوند سبحان توبه را سبب فراوانی روزی و رحمت بر خلق قرار داد و فرمود: اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّارا؛ یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً، وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ (نوح/۱۲-۱۰) پس رحمت خدا بر کسی که به توبه روی آورد، و از گناهانش پوزش خواهد، و پیش از فرا رسیدن مرگ به اعمال شایسته بپردازد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
نهج البلاغهًْ، ص۱۹۹
۳
(نوح/ ۱۲)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِ نِعْمَهًًْ فَلْیَحْمَدِ اللَّهَ وَ مَنِ اسْتَبْطَأَ الرِّزْقَ فَلْیَسْتَغْفِرِ اللَّهَ وَ مَنْ حَزَنَهُ أَمْرٌ فَلْیَقُلْ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس که خدا به او نعمتی داده باشد، باید سپاسگزاری کند، و هرکس روزی او کم شود، باید استغفار کند. و هرکس از حادثه‌ای اندوهگین شود، باید بگوید: لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
کشف الغمه، ج۲، ص۱۵۷/ نورالثقلین
۴
(نوح/ ۱۲)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- اکثَرُ الِاسْتِغْفَارِ تَجْلِبُ الرِّزْقَ.

امام علی (علیه السلام)- استغفار زیاد باعث جلب رزق و روزی می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
نورالثقلین
۵
(نوح/ ۱۲)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ الِاسْتِغْفَارُ یَزِیدُ فِی الرِّزْق.

امام علی (علیه السلام)- استغفار موجب زیادی روزی می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
الخصال، ج۲، ص۵۰۵/ نورالثقلین
۶
(نوح/ ۱۲)

السجّاد (علیه السلام)- قَالَ عَلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ قُلْ فِی طَلَبِ الْوَلَدِ رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ وَ اجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا یَرِثُنِی فِی حَیَاتِی وَ یَسْتَغْفِرُ لِی بَعْدَ مَوْتِی وَ اجْعَلْهُ لِی خَلْقاً سَوِیّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ نَصِیباً اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ إِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ سَبْعِینَ مَرَّهًًْ فَإِنَّهُ مَنْ أَکْثَرَ مِنْ هَذَا الْقَوْلِ رَزَقَهُ اللَّهُ تَعَالَی مَا تَمَنَّی مِنْ مَالٍ وَ وَلَدٍ وَ مِنْ خَیْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ فَإِنَّهُ یَقُولُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهارا.

امام سجاد (علیه السلام)- امام سجّاد (علیه السلام) به یکی از یاران خود فرمود: «برای درخواست فرزند از خداوند این دعا را بخوان! [و با این کلمات از خدا فرزند بخواه]: «رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ وَ اجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا یَرِثُنِی فِی حَیَاتِی وَ یَسْتَغْفِرُ لِی بَعْدَ مَوْتِی وَ اجْعَلْهُ لِی خَلْقاً سَوِیّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ نَصِیباً اللهُمَّ إِنِّی أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ إِنَّکَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ». هفتاد بار این دعا را تکرار کن زیرا هرکس آن را بسیار بخواند هرچه از مال و فرزند و خیر دنیا و آخرت از خداوند طلب کند خدای تعالی وی را نصیب می‌گرداند، چون خود در قرآن می‌فرماید: اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّارا؛ یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً، وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ. (نوح/۱۲-۱۰).

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۶
من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۴۷۴/ نورالثقلین/ البرهان؛ «بتفاوت»
۷
(نوح/ ۱۲)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ (علیه السلام) لِقَائِلٍ بِحَضْرَتِهِ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ أَ تَدْرِی مَا الِاسْتِغْفَارُ إِنَّ الِاسْتِغْفَارَ دَرَجَهًُْ الْعِلِّیِّینَ وَ هُوَ اسْمٌ وَاقِعٌ عَلَی سِتَّهًِْ مَعَانٍ أَوَّلُهَا النَّدَمُ عَلَی مَا مَضَی وَ الثَّانِی الْعَزْمُ عَلَی تَرْکِ الْعَوْدِ إِلَیْهِ أَبَداً وَ الثَّالِثُ أَنْ تُؤَدِّیَ إِلَی الْمَخْلُوقِینَ حُقُوقَهُمْ حَتَّی تَلْقَی اللَّهَ أَمْلَسَ لَیْسَ عَلَیْکَ تَبِعَهًٌْ وَ الرَّابِعُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَی کُلِّ فَرِیضَهًٍْ عَلَیْکَ ضَیَّعْتَهَا فَتُؤَدِّیَ حَقَّهَا وَ الْخَامِسُ أَنْ تَعْمِدَ إِلَی اللَّحْمِ الَّذِی نَبَتَ عَلَی السُّحْتِ فَتُذِیبَهُ بِالْأَحْزَانِ حَتَّی یَلْصَقَ الْجِلْدُ بِالْعَظْمِ وَ یَنْشَأَ بَیْنَهُمَا لَحْمٌ جَدِیدٌ وَ السَّادِسُ أَنْ تُذِیقَ الْجِسْمَ أَلَمَ الطَّاعَهًِْ کَمَا أَذَقْتَهُ حَلَاوَهًَْ الْمَعْصِیَهًِْ فَعِنْدَ ذَلِکَ تَقُولُ أَسْتَغْفِرُ اللَّه.

امام علی (علیه السلام)- کسی در محضرش گفت: «استغفر اللّه» فرمود: «مادر به عزایت بنشیند، می‌دانی استغفار چیست؟ استغفار مقام مردم بلندمرتبه است، و آن نامی است که آن را شش معناست: اوّل؛ پشیمانی از گناه انجام گرفته، دوّم؛ تصمیم بر ترک گناه در آینده، سوّم؛ پرداخت حقوق مردم تا خدا را ملاقات کنی و حقّی از مردم بر عهده‌ات نباشد. چهارم؛ اراده بر ادای هر حقّ واجبی که آن را ضایع کرده‌ای و آن را بپردازی. پنجم؛ همّت بر آب کردن گوشتی که از حرام بر وجودت روییده با اندوه بر گذشته تا جایی که پوست را به استخوان بچسبانی و بین آن‌ها گوشت جدید روید. ششم؛ چشاندن رنج عبادت بر بدن چنانکه شیرینی گناه را بر آن چشاندی. آنگاه می‌گویی: «استغفر اللّه».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۵۸
نورالثقلین
بیشتر