آیه وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابي لَشَديدٌ [7]
و نیز به یاد آورید هنگامى را که پروردگارتان اعلام داشت: «اگر شکرگزارى کنید، [نعمت خود را] بر شما افزون خواهم کرد و اگر ناسپاسى کنید، مجازاتم شدید است»!
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ أَحْمَدَ‌بْنِ‌عُمَرَ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی أَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) أَنَا وَ حُسَیْنُ‌بْنُ‌ثُوَیْرِ بْنِ‌أَبِی‌فَاخِتَهًَْ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنَّا کُنَّا فِی سَعَهًٍْ مِنَ الرِّزْقِ وَ غَضَارَهًٍْ مِنَ الْعَیْشِ فَتَغَیَّرَتِ الْحَالُ بَعْضَ التَّغْیِیرِ‌فَادْعُ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ أَنْ یَرُدَّ ذَلِکَ إِلَیْنَا فَقَالَ أَیَّ شَیْءٍ تُرِیدُونَ تَکُونُونَ مُلُوکاً أَیَسُرُّکَ أَنْ تَکُونَ مِثْلَ طَاهِرٍ وَ هَرْثَمَهًَْ وَ إِنَّکَ عَلَی خِلَافِ مَا أَنْتَ عَلَیْهِ قُلْتُ لَا وَ اللَّهِ مَا یَسُرُّنِی أَنَّ لِیَ الدُّنْیَا بِمَا فِیهَا ذَهَباً وَ فِضَّهًًْ وَ إِنِّی عَلَی خِلَافِ مَا أَنَا عَلَیْهِ قَالَ فَقَالَ فَمَنْ أَیْسَرَ مِنْکُمْ فَلْیَشْکُرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ یَقُولُ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ قَالَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی اعْمَلُوا آلَ داوُدَ شُکْراً وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبادِیَ الشَّکُورُ.
امام رضا (علیه السلام)- احمدبن‌عمر گوید: من و حسینبنثویربنابیفاخته خدمت امام رضا (علیه السلام) شرفیاب شدیم. من به آن حضرت (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! ما در وسعت رزق و خوشی و خرّمی بودیم و اینک وضع دگرگون شده است، تو از خداوند عزّوجلّ بخواه که آن اوضاع را به ما بازگرداند». امام (علیه السلام) فرمود: «چه می‌خواهید، می‌خواهید سلطان باشید؟! آیا خوش داری که همچون طاهر و هرثمه باشی ولی دین و اعتقادات تو برخلاف آنچه که اکنون است باشد»؟! عرض کردم: «به خدا نه! من دوست ندارم دنیایی آکنده از سیم و زر داشته باشم، امّا اعتقادم بر خلاف آنچه اکنون است باشد». فرمود: «پس هرکس از شما توانگر است باید سپاسگزار باشد. زیرا خدای عزّوجلّ می‌فرماید: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ و نیز می‌فرماید: ای آل داوود! شکر [این همه نعمت را] بجا آورید ولی عدّه‌ی کمی از بندگان من شکرگزارند!. (سبأ/۱۳)
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ دَاوُدَ‌بْنِِ‌سِرْحَانَ، قَالَ: کُنَّا عِنْدَ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ سَدِیرٌ الصَّیْرَفِیُّ فَسَلَّمَ وَ جَلَسَ فَقَالَ لَهُ یَا سَدِیرُ مَا کَثُرَ مَالُ رَجُلٍ قَطُّ إِلَّا عَظُمَتِ الْحُجَّهًُْ لِلَّهِ عَلَیْهِ فَإِنْ قَدَرْتُمْ تَدْفَعُونَهَا عَلَی أَنْفُسِکُمْ فَافْعَلُوا فَقَالَ لَهُ یَا ابْنَ‌رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بِمَا ذَا قَالَ بِقَضَاءِ حَوَائِجِ إِخْوَانِکُمْ مِنْ أَمْوَالِکُمْ ثُمَّ قَالَ تَلَقَّوُا النِّعَمَ یَا سَدِیرُ بِحُسْنِ مُجَاوَرَتِهَا وَ اشْکُرُوا مَنْ أَنْعَمَ عَلَیْکُمْ وَ أَنْعِمُوا عَلَی مَنْ شَکَرَکُمْ فَإِنَّکُمْ إِذَا کُنْتُمْ کَذَلِکَ اسْتَوْجَبْتُمْ مِنَ اللَّهِ الزِّیَادَهًَْ وَ مِنْ إِخْوَانِکُمُ الْمُنَاصَحَهًَْ ثُمَّ تَلَا لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- داوودبن‌سرحان گوید: نزد امام صادق (علیه السلام) بودیم که سَدیر صیرفی وارد مجلس شد سلام کرد و نشست، امام (علیه السلام) فرمود: «ای سَدیر! هرکس ثروت بیشتری داشته باشد، حجت خدا هم بر او زیاد است (مسئولیت بیشتری دارد) و اگر شما می‌توانید ثروت خود را به خودتان بدهید». سدیر عرض کرد: «یعنی چه و چگونه انسان مال خودش را به خودش می‌پردازد»؟ فرمود: «به این ترتیب که نیازهای برادران دینی را از همین اموال تأمین نمایید و با بذل اموال، احتیاج آنان را برطرف سازید». سپس فرمود: «ای سدیر! نعمت های الهی را با حسن مجاورت و سپاسگزاری برخورد کرده و فراگیرید و از کسی که درباره شما احسان نموده، تشکر کنید و به کسی که از احسان شما تشکر می‌کند، انعام و بخشش کنید که اگر شیوه شما چنین باشد، مستوجب افزایش نعمت از خدا خواهید شد و از برادران خود محبت و خیرخواهی می‌بینید». سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمود: لَئِن شَکَرْتُمْ لأَزِیدَنَّکُمْ.
السّجّاد (علیه السلام)- عَنْ مَالِکِ‌بْنِِ‌أَعْیَنَ الْجُهَنِیِّ قَالَ: أَوْصَی عَلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) ابْنَهُ مُحَمَّد َ‌بْنَ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقَالَ بُنَیَّ إِنِّی جَعَلْتُکَ خَلِیفَتِی مِنْ بَعْدِی لَا یَدَّعِی فِیمَا بَیْنِی وَ بَیْنَکَ أَحَدٌ إِلَّا قَلَّدَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ طَوْقاً مِنْ نَارٍ فَاحْمَدِ اللَّهَ عَلَی ذَلِکَ وَ اشْکُرْهُ یَا بُنَیَّ اشْکُرْ لِمَنْ أَنْعَمَ عَلَیْکَ وَ أَنْعِمْ عَلَی مَنْ شَکَرَکَ فَإِنَّهُ لَا تَزُولُ نِعْمَهًٌْ إِذَا شُکِرَتْ وَ لَا بَقَاءَ لَهَا إِذَا کُفِرَتْ وَ الشَّاکِرُ بِشُکْرِهِ أَسْعَدُ مِنْهُ بِالنِّعْمَهًِْ الَّتِی وَجَبَ عَلَیْهِ بِهَا الشُّکْرُ وَ تَلَا عَلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ.
امام سجّاد (علیه السلام)- مالک جُهنی گوید: امام زین العابدین (علیه السلام) به فرزندش امام باقر (علیه السلام) وصیّت کرد و فرمود: «فرزندم! من تو را جانشین بعد خودم قرار دادم. هیچکس میان من و تو ادّعای امامت نمیکند مگر اینکه روز قیامت خدای متعال حلقهای از آتش به گردنش میافکند. پس خدا را ستایش کن و او را به‌خاطر این نعمت شکر کن. فرزندم از کسی که نعمتی به تو داد تشکّر کن و به کسی که از تو تشکّر کرد نیکی کن و انعام بده، زیرا هر نعمتی که شکر آن به‌جای آورده شود زائل نگردد و هر نعمتی که کفران شود باقی نماند و سعادت انسان شاکر به خاطر شکرش خیلی بیشتر از سعادت نعمتی است که شکر آن بر او واجب شده است». سپس امام زین العابدین (علیه السلام) این آیه را تلاوت فرمود: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ.
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْکَ بِنِعْمَهًٍْ فَأَحْبَبْتَ بَقَاءَهَا فَأَکْثِرْ مِنَ الْحَمْدِ وَ الشُّکْرِ عَلَی اللَّهِ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی کِتَابِهِ الْعَزِیزِ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- هرگاه خدای متعال به تو نعمتی داد و دوست داشتی که آن نعمت باقی باشد، بسیار خدا را ستایش کن و شکر او را به جای آور چرا که خدای عزّوجلّ فرموده است: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُم.
الصّادق (علیه السلام)- عن أبی‌ولاد قال قلت لأبی‌عبدالله (علیه السلام): أَرَأَیْتَ هَذِهِ النِّعْمَهًَْ الظَّاهِرَهًَْ عَلَیْنَا مِنَ اللَّهِ أَلَیْسَ إِنْ شَکَرْنَاهُ عَلَیْهَا وَ حَمِدْنَاهُ زَادَنَا کَمَا قَالَ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ فَقَالَ نَعَمْ مَنْ حَمِدَ اللَّهَ عَلَی نِعَمِهِ وَ شَکَرَهُ وَ عَلِمَ أَنَّ ذَلِکَ مِنْهُ لَا مِنْ غَیْرِهِ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوولّاد گوید: خدمت امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «مگر نه این است که اگر ما خدا را بر این نعمت‌های ظاهری شکر کنیم، او هم طبق آنچه که در قرآن فرموده است: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ، نعمتهایش را افزایش میدهد»؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: «بله! همینطور است، هرکس خدا را به خاطر نعمتهایش شکر و او را ستایش کند و بداند که این نعمت از اوست نه غیر او، خدا نعمتش را افزایش میدهد».
الصّادق (علیه السلام)- أیُّمَا عَبْدٍ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِ بِنِعْمَهًٍْ فَعَرَفَهَا بِقَلْبِهِ وَ حَمِدَ اللَّهَ عَلَیْهَا بِلِسَانِهِ لَمْ تَنْفَدْ حَتَّی یَأْمُرَ اللَّهُ لَهُ بِالزِّیَادَهًِْ وَ هُوَ قَوْلُهُ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- هر بنده‌ای که خداوند به او نعمتی ارزانی کند و او قلباً قدر آن نعمت را بداند و با زبانش خدا را به خاطر آن ستایش کند، هنوز آن نعمت تمام نشده، خدای متعال امر به افزایش نعمت او می‌کند و این همان سخن خدا در قرآن است که فرمود: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُعَاوِیَهًَْ‌بْنِ‌وَهْبٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: مَنْ أُعْطِیَ ثَلَاثاً لَمْ یُمْنَعْ ثَلَاثاً مَنْ أُعْطِیَ الدُّعَاءَ أُعْطِیَ الْإِجَابَهًَْ وَ مَنْ أُعْطِیَ الشُّکْرَ أُعْطِیَ الزِّیَادَهًَْ وَ مَنْ أُعْطِیَ التَّوَکُّلَ أُعْطِیَ الْکِفَایَهًَْ ثُمَّ قَالَ أَ‌تَلَوْتَ کِتَابَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللهِ فَهُوَ حَسْبُهُ وَ قَالَ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ قَالَ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- معاویهًْ‌بن‌وهب گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: هرکس به سه چیز برسد از سه چیز محروم نمی‌گردد: هرکس موفّق به دعا شد به اجابت هم خواهد رسید و هرکس شکر نعمت کرد به فزونی نعمت خواهد رسید و هرکس توکّل پیدا کرد، زندگی او تأمین خواهد شد. خدای متعال در قرآن می‌فرماید: هر کس بر خدا توکّل کند، کفایت امرش را می‌کند. (طلاق/۳) و در جای دیگر فرمود: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ. و در آیه‌ای دیگر فرمود: مرا بخوانید تا [دعای] شما را بپذیرم. (غافر/۶۰).
الباقر (علیه السلام)- عَنِ الْفُضَیْلِ‌بْنِ‌یَسَارٍ عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ (قَالَ: مَنْ أُعْطِیَ الدُّعَاءَ لَمْ یُحْرَمِ الْإِجَابَهًَْ وَ مَنْ أُعْطِیَ الشُّکْرَ لَمْ یُمْنَعِ الزِّیَادَهًَْ وَ تَلَا أَبُوجَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
امام باقر (علیه السلام)- فضیل‌بن‌سیار از امام باقر (علیه السلام) نقل می‌کند: «هرکس که خداوند متعال توفیق دعا را به او عطا فرموده باشد، از نعمت اجابت دعا محروم نخواهد شد و به هرکس زبان شکر داده باشند، از فزونی نعمت بهرهمند میگردد. آنگاه امام باقر (علیه السلام) این آیه را تلاوت فرمود: وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِن شَکَرْتُمْ لأَزِیدَنَّکُمْ».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَنْ أُعْطِیَ أَرْبَعاً لَمْ یُحْرَمْ أَرْبَعاً مَنْ أُعْطِیَ الدُّعَاءَ لَمْ یُحْرَمِ الْإِجَابَهًَْ وَ مَنْ أُعْطِیَ التَّوْبَهًَْ لَمْ یُحْرَمِ الْقَبُولَ وَ مَنْ أُعْطِیَ الِاسْتِغْفَارَ لَمْ یُحْرَمِ الْمَغْفِرَهًَْ وَ مَنْ أُعْطِیَ الشُّکْرَ لَمْ یُحْرَمِ الزِّیَادَهًَْ وَ تَصْدِیقُ ذَلِکَ فِی کِتَابِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ فِی الدُّعَاءِ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ وَ قَالَ فِی الِاسْتِغْفَارِ وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللهَ یَجِدِ اللهَ غَفُوراً رَحِیماً وَ قَالَ فِی الشُّکْرِ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ قَالَ فِی التَّوْبَهًِْ إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَی اللهِ لِلَّذِینَ یَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهالَةٍ ثُمَّ یَتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ فَأُولئِکَ یَتُوبُ اللهُ عَلَیْهِمْ وَ کانَ اللهُ عَلِیماً حَکِیماً.
امام علی (علیه السلام)- کسی که به چهار چیز برسد، از چهار چیز محروم نمیشود؛ کسی که موفّق به دعا شد از اجابت محروم نمیشود و کسی که به توبه رسید از پذیرفته‌شدن آن محروم نمیشود و کسی که توفیق استغفار پیدا کرد از بخشش محروم نمیشود و کسی که به مقام شکر رسید از فزونی نعمت محروم نخواهد شد و همه‌ی این موارد را قرآن تصدیق کرده است. در مورد دعا، قرآن می‌فرماید: مرا بخوانید تا [دعای] شما را بپذیرم!. (غافر/۶۰) در مورد استغفارمیفرماید: کسی که کار بدی انجام دهد یا به خود ستم کند، سپس از خداوند طلب آمرزش نماید، خدا را آمرزنده و مهربان خواهد یافت. (نساء/۱۱۰) و در مورد شکر فرمود: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ و درخصوص توبه فرمود: پذیرش توبه از سوی خدا، تنها برای کسانی است که کار بدی را از روی جهالت انجام می‌دهند، سپس زود توبه می‌کنند. خداوند، توبه چنین اشخاصی را می‌پذیرد و خدا دانا و حکیم است. (نساء/۱۷).
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّهًِْ الشُّکْرِ یَا ابْنَ آدَمَ إِذَا رَأَیْتَ رَبَّکَ سُبْحَانَهُ یُتَابِعُ عَلَیْکَ نِعْمَهًًْ فَاحْذَرْهُ وَ مَنْ أُعْطِیَ الشُّکْرَ لَمْ یُحْرَمِ الزِّیَادَهًَْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ احْذَرُوا نِفَارَ النِّعَمِ فَمَا کُلُّ شَارِدٍ بِمَرْدُود.
امام علی (علیه السلام)- هنگامیکه گوشهای از نعمت به شما رسید با کمسپاسی تمامِ آن را از دست ندهید. ای فرزند آدم! هنگامیکه دیدی نعمت‌های خدای متعال پیدرپی به تو میرسد، از او بترس. کسی که توفیق شکرگزاری پیدا کرد از فزونی نعمت بیبهره نخواهد بود. خدای متعال در قرآن می‌فرماید: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ، بترسید که نعمت‌ها از شما گرفته شود، چون اینطور نیست که هرچیزی که گرفته شد دوباره برگردد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ مَا کَانَ اللَّهُ لِیَفْتَحَ بَابَ الشُّکْرِ وَ یُغْلِقَ بَابَ الزِّیَادَهًِْ لِأَنَّهُ یَقُول لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
امام علی (علیه السلام)- اینطور نیست که خدای متعال درِ شکر را بگشاید و در فزونی و زیادی نعمت را ببندد، چون در قرآن می‌فرماید: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- شُکْرُ النِّعَمِ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ.
امام علی (علیه السلام)- شکر نعمت‌ها، روزی را زیاد می‌کند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- حُفِظَ مِنْ وَصِیَّهًِْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) لِرَجُلٍ مِنَ الْأَنْصَارِ أَنَّهُ قَال: احْفَظْ عَنِّی ثَلَاثا ... وَ عَلَیْکَ بِالشُّکْرِ فَإِنَّ مَعَهُ الزِّیَادَهًَْ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی قَالَ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِی لَشَدِیدٌ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- آنچه از سفارشات پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مرد انصاری حفظ شده این است که فرمود: «سه چیز را از من به خاطر بسپار؛ و بر تو باد به سپاسگزاری! که زیادی [نعمت] با آن است؛ چون خدای تعالی فرمود: لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَ لَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ».
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَسَنِ بْنِ فَضَّالٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ: السَّجْدَهًُْ بَعْدَ الْفَرِیضَهًِْ شُکْرٌ لِلَّهِ تَعَالَی عَلَی مَا وَفَّقَ لَهُ الْعَبْدَ مِنْ أَدَاءِ فَرْضِهِ وَ أَدْنَی مَا یُجْزِئُ فِیهَا مِنَ الْقَوْلِ أَنْ یَقُولَ شُکْراً لِلَّهِ شُکْراً لِلَّهِ شُکْراً لِلَّهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ قُلْتُ فَمَا مَعْنَی قَوْلِهِ شُکْراً لِلَّهِ قَالَ یَقُولُ هَذِهِ السَّجْدَهًُْ مِنِّی شُکْرٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَی مَا وَفَّقَنِی بِهِ مِنْ خِدْمَتِهِ وَ أَدَاءِ فَرْضِهِ وَ الشُّکْرُ مُوجِبٌ لِلزِّیَادَهًِْ فَإِنْ کَانَ فِی الصَّلَاهًِْ تَقْصِیرٌ لَمْ یَتِمَّ بِالنَّوَافِلِ تَمَّ بِهَذِهِ السَّجْدهًِْ.
امام رضا (علیه السلام)- علیّ‌بن‌فضال گوید: امام رضا (علیه السلام) فرمود: «سجدهی بعد از نماز فریضه به خاطر تشکّرنمودن بنده از خداوند متعال است که او را بر ادای واجب و انجام فریضه موفّق ساخت و کمترین ذکری که در آن سجده جایز است این است که سه مرتبه بگوید: شُکْراً لِلهِ شُکْراً لِلهِ شُکْراً لِلهِ»، پرسیدم: «معنای شُکْراً لِلهِ چیست»؟ فرمود: «یعنی این سجدهای است از طرف من برای تشکّر از خدا به خاطر توفیق خدمت او و انجام واجبش و شکر خدا موجب افزایش نعمت است و اگر در نماز نقصانی باشد با این سجده کامل میشود».
الصّادق (علیه السلام)- شُکْرُ النِّعْمَهًِْ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ تَمَامُ الشُّکْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِین.
امام صادق (علیه السلام)- شکر نعمت به اجتناب از گناهان است و کمال شکر آن است که شخص بگوید: ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است. (فاتحه/۲).
الصّادق (علیه السلام)- مَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَی عَبْدٍ بِنِعْمَهًٍْ صَغُرَتْ أَوْ کَبُرَتْ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ إِلَّا أَدَّی شُکْرَهَا.
امام صادق (علیه السلام)- هرگاه پروردگار متعال بنده‌ای را از نعمت کوچک یا بزرگی برخوردار کند و او بگوید: الحَمْدُ لِلهِ، شکر آن نعمت را به‌جای آورده است.
الکاظم (علیه السلام)- مَنْ حَمِدَ اللَّهَ عَلَی النِّعْمَهًِْ فَقَدْ شَکَرَهُ وَ کَانَ الْحَمْدُ أَفْضَلَ مِنْ تِلْکَ النِّعْمَهًْ.
امام کاظم (علیه السلام)- هرکس خدا را به خاطر نعمت سپاس گوید، شکر نعمت را به‌جای آورده است و ستایش خدا به خاطر نعمت از خود نعمت، برتر و بالاتر است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) هَلْ لِلشُّکْرِ حَدٌّ إِذَا فَعَلَهُ الْعَبْدُ کَانَ شَاکِراً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ مَا هُوَ قَالَ یَحْمَدُ اللَّهَ عَلَی کُلِّ نِعْمَهًٍْ عَلَیْهِ فِی أَهْلٍ وَ مَالٍ وَ إِنْ کَانَ فِیمَا أَنْعَمَ عَلَیْهِ فِی مَالِهِ حَقٌّ أَدَّاه.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «آیا به‌جای آوردن شکر خدا، حدّ و حدودی دارد که اگر بنده‌ای آن را انجام داد، سپاسگزار قلمداد شود»؟ فرمود: «آری»! عرض کردم: «حدّ و مرز آن چیست»؟ فرمود: «خدا را به خاطر هر نعمتی که به او ارزانی داشته است، اعمّ از خانواده و مال و ثروت سپاس گوید و اگر در میان نعمت‌هایی که خداوند به وی اعطا فرموده است، حقّی بر گردن اوست، آن حق را ادا کند».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ: خَرَجَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) مِنَ الْمَسْجِدِ وَ قَدْ ضَاعَتْ دَابَّتُهُ فَقَالَ لَئِنْ رَدَّهَا اللَّهُ عَلَیَّ لَأَشْکُرَنَّ اللَّهَ حَقَّ شُکْرِهِ قَالَ فَمَا لَبِثَ أَنْ أُتِیَ بِهَا فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ فَقَالَ لَهُ قَائِلٌ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَ لَیْسَ قُلْتَ لَأَشْکُرَنَّ اللَّهَ حَقَّ شُکْرِهِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) أَ لَمْ تَسْمَعْنِی قُلْتُ الْحَمْدُ لِلَّهِ.
امام صادق (علیه السلام)- حمّادبن‌عثمان گوید: امام صادق (علیه السلام) از مسجد بیرون آمد درحالیکه مرکبش را گم کرده بود، فرمود: «اگر خداوند آن را به من بازگرداند، بی‌گمان خداوند را آنگونه که شایستهی اوست سپاس خواهم گفت». مدّت زیادی نگذشت که مرکبش را آوردند امام (علیه السلام) فرمود: «الحَمْدُ لِلهِ». شخصی به امام (علیه السلام) گفت: «فدایت شوم! مگر نفرمودید اگر مرکبم بازگردد، خدا را آنطور که شایستهی اوست، سپاس خواهم گفت»؟! امام صادق (علیه السلام) فرمود: «مگر نشنیدی که گفتم: الحَمْدُ لِلهِ».
الصّادق (علیه السلام)- شُکْرُ کُلِ نِعْمَهًٍْ وَ إِنْ عَظُمَتْ أَنْ تَحْمَدَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَیْهَا.
امام صادق (علیه السلام)- شکر هر نعمتی هرچند که بزرگ و بسیار باشد، آن است که خدای را به خاطر آن نعمت، شکرگویی و سپاس بگزاری.