آیه وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرينَ [60]
پروردگار شما گفته است: «مرا بخوانيد تا [دعاى] شما را اجابت كنم. به يقين كسانى كه از عبادت من تكبّر مى‌ورزند به‌زودى با ذلّت وارد دوزخ مى‌شوند».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَنْزَلَ الْقُرْآنَ عَلَی سَبْعَهًِْ أَقْسَامٍ کُلٌّ مِنْهَا شَافٍ کَافٍ وَ هِیَ أَمْرٌ وَ زَجْرٌ وَ تَرْغِیبٌ وَ تَرْهِیبٌ وَ جَدَل ... أَمَّا التَّرْهِیبُ فِی کِتَابِ اللَّهِ فَقَوْلُهُ سُبْحَانَه ... إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِین.
امام علی (علیه السلام)- خداوند متعال قرآن را بر هفت قسم نازل فرمود که هر کدام آن‌ها شافی و کفایت کننده‌اند که عبارتند از: آیات امر، نهی، ترغیب، ترساندن، جدل ... برخی آیات نیز در ترساندن و تحذیر مردم آمده است، مانند این آیه ... إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِین.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا ابْنَ مَسْعُودٍ لَا تَخْتَرْ عَلَی ذِکْرِ اللَّهِ شَیْئاً فَإِنَ اللَّهَ یَقُولُ ... ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای پسر مسعود! هیچ‌چیز را بر ذکر خدا بر نگزین که خداوند می‌فرماید:ِ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ لَمْ یَکِلْنَا إِلَی أَنْفُسِنَا وَ لَوْ وَکَلَنَا إِلَی أَنْفُسِنَا لَکُنَّا کَبَعْضِ النَّاسِ وَ لَکِنْ نَحْنُ الَّذِینَ قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- خداوند ما را به خودمان وانگذاشته اگر ما را به خود وا می‌گذاشت مانند سایر مردم بودیم ولی ما کسانی هستیم که خداوند درباره‌ی آن‌ها فرموده: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
الصّادق (علیه السلام)- ادْعُ وَ لَا تَقُلْ قَدْ فُرِغَ مِنَ الْأَمْرِ فَإِنَّ الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَهًُْ إِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ یَقُولُ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ وَ قَالَ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
امام صادق (علیه السلام)- دعا کن و نگو کارها تمام شده است، زیرا دعا، همان عبادت است، خدای عزّوجلّ می‌فرماید: إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ و هم فرموده است: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ عِبادَتِی ... فِی هَذِهِ الآیَهًِْ قَالَ هُوَ الدُّعَاءُ وَ أَفْضَلُ الْعِبَادَهًِْ الدُّعَاء.
امام باقر (علیه السلام)- مراد دعا است و بهترین عبادت؛ دعا کردن است.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ... فَأَفْضَلُ الْعِبَادَهًِْ الدُّعَاءُ وَ إِیَّاهُ عَنَی.
امام صادق (علیه السلام)- خداوند می‌فرماید: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ پس بهترین عبادت، دعاست؛ مخصوصاً اگر از طرف من باشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَفْضَلُ عِبَادَهًِْ أُمَّتِی بَعْدَ قِرَاءَهًِْ الْقُرْآنِ الدُّعَاءُ ثُمَّ قَرَأَ (صلی الله علیه و آله) ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ أَ لَا تَرَی أَنَّ الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَهًُْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- افضل عبادت امّت من بعد از قرائت قرآن، دعاکردن است؛ سپس این آیه را تلاوت فرمود: ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرینَ آیا نمی‌بینی که دعا همان عبادت است؟
الباقر (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ یَقُولُ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ قَالَ هُوَ الدُّعَاءُ وَ أَفْضَلُ الْعِبَادَهًِْ الدُّعَاءُ قُلْتُ إِنَّ إِبْراهِیمَ (علیه السلام) لَأَوَّاهٌ حَلِیمٌ قَالَ الْأَوَّاهُ هُوَ الدَّعَّاءُ.
امام باقر (علیه السلام)- إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ؛ عبادت و پرستش یعنی دعا و نیایش. نیایش بالاترین جلوه پرستش است. من کلام خدا را مطرح کردم که می‌گوید: «همانا که ابراهیم غمگساری شکیبا بود». ابو جعفر گفت: یعنی از کیفر مردم متأسّف و غمناک می‌شد و برای آنان با تضرع و زاری دعا می‌کرد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عُبَیْدِ‌بْنِ‌زُرَارَهًَْ عَنْ أَبِیهِ عَنْ رَجُلٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه (علیه السلام) الدُّعَاءُ هُوَ الْعِبَادَهًُْ الَّتِی قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی ... ادْعُ اللَّهَ عزّوجلّ وَ لَا تَقُلْ إِنَّ الْأَمْرَ قَدْ فُرِغَ مِنْهُ قَالَ زُرَارَهًُْ إِنَّمَا یَعْنِی لَا یَمْنَعْکَ إِیمَانُکَ بِالْقَضَاءِ وَ الْقَدَرِ أَنْ تُبَالِغَ بِالدُّعَاءِ وَ تَجْتَهِدَ فِیهِ.
امام صادق (علیه السلام)- عبیدبن‌زراره، از پدرش از فرد دیگری روایت می‌کند که امام صادق (علیه السلام) فرمود: دعا همان عبادتی است که خداوند درباره آن می‌فرماید: إِنَّ الذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِی سَیَدْخُلونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ به درگاه خداوند دعا کن و نگو: دیگر کار تمام شده است. زراره می‌گوید: «منظور آن حضرت این بود که نباید ایمان به قضا و قدر مانع شود که بسیار دعا کنی و جدّ و جهد در دعا داشته باشی».
الصّادق (علیه السلام)- وَ عَنْ جَعْفَرِبْنِ‌مُحَمَّدٍ (علیه السلام) أَنَّهُ قَالَ فِی قَوْلِ اللَّهِ عزّوجلّ فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ وَ إِلی رَبِّکَ فَارْغَبْ قَالَ الدُّعَاءُ بَعْدَ الْفَرِیضَهًِْ إِیَّاکَ أَنْ تَدَعَهُ فَإِنَّ فَضْلَهُ بَعْدَ الْفَرِیضَهًِْ کَفَضْلِ الْفَرِیضَهًِْ عَلَی النَّافِلَهًِْ ثُمَّ قَالَ إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ فَأَفْضَلُ الْعِبَادَهًِْ الدُّعَاءُ.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) روایت شده که در مورد آیه فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ* وَ إِلی رَبِّکَ فَارْغَبْ فرمود: [منظور از آن،] دعا بعد از نماز واجب است؛ مراقب باش آن را ترک نکنی؛ زیرا فضیلت دعا بعد از نماز واجب، مانند فضیلت نماز واجب نسبت به نماز مستحب است. سپس فرمود: «خداوند فرموده است: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ پس بهترین عبادت، دعاست».
الصّادق (علیه السلام)- مُعَاوِیَهًَْ‌بْنِ‌عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) رَجُلَیْنِ افْتَتَحَا الصَّلَاهًَْ فِی سَاعَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ فَتَلَا هَذَا الْقُرْآنَ فَکَانَتْ تِلَاوَتُهُ أَکْثَرَ مِنْ دُعَائِهِ وَ دَعَا هَذَا أَکْثَرَ فَکَانَ دُعَاؤُهُ أَکْثَرَ مِنْ تِلَاوَتِهِ ثُمَّ انْصَرَفَا فِی سَاعَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ أَیُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ کُلٌّ فِیهِ فَضْلٌ کُلٌّ حَسَنٌ قُلْتُ إِنِّی قَدْ عَلِمْتُ أَنَّ کُلًّا حَسَنٌ وَ أَنَّ کُلًّا فِیهِ فَضْلٌ فَقَالَ الدُّعَاءُ أَفْضَلُ أَمَا سَمِعْتَ قَوْلَ اللَّهِ عزّوجلّ وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ هِیَ وَ اللَّهِ الْعِبَادَهًُْ هِیَ وَ اللَّهِ أَفْضَلُ هِیَ وَ اللَّهِ أَفْضَلُ أَ لَیْسَتْ هِیَ الْعِبَادَهًَْ هِیَ وَ اللَّهِ الْعِبَادَهًُْ هِیَ وَ اللَّهِ الْعِبَادَهًُْ أَ لَیْسَتْ هِیَ أَشَدَّهُنَّ هِیَ وَ اللَّهِ أَشَدُّهُنَّ هِیَ وَ اللَّهِ أَشَدُّهُنَّ.
امام صادق (علیه السلام)- معاویهًْ‌بن‌عمّار گوید: به امام صادق (علیه السلام) گفتم: «دو مرد در یک لحظه نماز را شروع کردند، و یکی از آن دو از قرآن تلاوت کرد و تلاوتش بیش تر از دعایش بود، و دیگری دعا کرد و دعایش بیش تر از تلاوتش بود، سپس در یک لحظه از نماز فارغ شدند، کدام یک از آن دو بهتر است»؟ فرمود: «در هر یک از آن فضلیتی و هر یک از آن دو نیکو است»، گفتم: «می‌دانستم که هر یک از آن‌ها نیک و در هر یک از آن ها فضلیتی است»، پس فرمود: «دعا بهتر است، آیا این سخن خداوند را نشنیدی: وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ به خدا سوگند آن عبادت است، به خدا سوگند آن عبادت است، آیا عبادت همان نماز نیست، آن به خدا سوگند عبادت است، آن به خدا سوگند عبادت است، آیا نماز سخت ترین عبادت نیست، آن به خدا سوگند سخت ترین عبادت است، آن به خدا سوگند سختترین عبادت است و آن به خدا سوگند سخت ترین عبادت است».
السّجّاد (علیه السلام)- و قلت ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ فَسَمَّیْتَ دُعَاءَکَ عِبَادَهًًْ، وَ تَرْکَهُ اسْتِکْبَاراً، وَ تَوَعَّدْتَ عَلَی تَرْکِهِ دُخُولَ جَهَنَّمَ دَاخِرِین.
امام سجّاد (علیه السلام)- پس دعایت را عبادت نامیدی و ترک آن را استکبار خواندی و بر ترک عبادتت وعده کردی که با خواری داخل جهنّم شوند.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ حَنَانِ‌بْنِ‌سَدِیرٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام): أَیُّ الْعِبَادَهًِْ أَفْضَلُ؟ فَقَالَ: مَا مِنْ شَیْءٍ أَفْضَلَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ مِنْ أَنْ یُسْئَلَ وَ یُطْلَبَ مِمَّا عِنْدَهُ وَ مَا أَحَدٌ أَبْغَضَ إِلَی اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ مِمَّنْ یَسْتَکْبِرُ عَنْ عِبَادَتِهِ وَ لَا یَسْأَلُ مَا عِنْدَهُ.
امام باقر (علیه السلام)- از حنان‌بن‌سدیر از پدرش روایت شده که به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «چه عبادتی از همه عبادت‌ها بالاتر است»؟ امام (علیه السلام) فرمود: «هیچ چیز نزد خداوند تبارک‌وتعالی از آن محبوب‌تر نیست که دعا کنی و از او حاجت بخواهی و هیچ کس نزد خداوند مبغوض‌تر از آن نمی‌باشد که در عبادت او [یعنی دعاکردن و حاجت‌خواستن از او تکبّرورزی و از نعمت‌هایش چیزی نخواهی].
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عُثْمَانَ‌بْنِ‌عِیسَی عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ آیَتَانِ فِی کِتَابِ اللَّهِ عزّوجلّ أَطْلُبُهُمَا فَلَا أَجِدُهُمَا قَالَ وَ مَا هُمَا قُلْتُ قَوْلُ اللَّهِ عزّوجلّ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ فَنَدْعُوهُ وَ لَا نَرَی إِجَابَهًًْ قَالَ أَ فَتَرَی اللَّهَ عزّوجلّ أَخْلَفَ وَعْدَهُ قُلْتُ لَا قَالَ فَمِمَّ ذَلِکَ قُلْتُ لَا أَدْرِی قَالَ لَکِنِّی أُخْبِرُکَ مَنْ أَطَاعَ اللَّهَ عزّوجلّ فِیمَا أَمَرَهُ ثُمَّ دَعَاهُ مِنْ جِهَهًِْ الدُّعَاءِ أَجَابَهُ قُلْتُ وَ مَا جِهَهًِْ الدُّعَاءِ قَالَ تَبْدَأُ فَتَحْمَدُ اللَّهَ وَ تَذْکُرُ نِعَمَهُ عِنْدَکَ ثُمَّ تَشْکُرُهُ ثُمَّ تُصَلِّی عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) ثُمَّ تَذْکُرُ ذُنُوبَکَ فَتُقِرُّ بِهَا ثُمَّ تَسْتَعِیذُ مِنْهَا فَهَذَا جِهَهًُْ الدُّعَاء.
امام صادق (علیه السلام)- عثمان‌بن‌عیسی از کسی که برای او از امام صادق (علیه السلام) حدیث گفته، نقل کرده است: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «دو آیه در کتاب خدا (قرآن) است که آن دو را می‌جویم و نمی‌یابم». فرمود: «کدام است آن دو آیه»؟ عرض کردم: «گفتار خدای عزّوجلّ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ و ما او را می‌خوانیم و اجابتی نمی‌بینیم»؟ فرمود: «آیا تو می‌پنداری که خداوند خلاف وعده‌ی خود کرده»؟ عرض کردم: «نه»، فرمود: «پس این [به اجابت نرسیدن دعاها] از چیست»؟ عرض کردم: «نمی‌دانم»، فرمود: «ولی من تو را آگاه کنم؛ هرکه خدای عزّوجلّ را در آنچه به او فرمان داده اطاعت کند، سپس او را از جهت دعا بخواند او را اجابت کند». عرض کردم: «جهت دعا چیست»؟ فرمود: «شروع می‌کنی پس خدا را حمد و ستایش می‌کنی، و نعمت‌هایی که به تو داده است به زبان می‌آوری، و سپس او را شکر می‌کنی، سپس بر محمّد (صلی الله علیه و آله) صلوات می‌فرستی، و سپس گناهان خود را یاد آور می‌شوی و بدان‌ها اعتراف می‌کنی و از آن‌ها به خدا پناه می‌بری، این است جهت [و راه] دعا».
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا طَلَبَ أَحَدُکُمُ الْحَاجَهًَْ فَلْیُثْنِ عَلَی رَبِّهِ وَ لْیَمْدَحْهُ فَإِنَّ الرَّجُلَ إِذَا طَلَبَ الْحَاجَهًَْ مِنَ السُّلْطَانِ هَیَّأَ لَهُ مِنَ الْکَلَامِ أَحْسَنَ مَا یَقْدِرُ عَلَیْهِ فَإِذَا طَلَبْتُمُ الْحَاجَهًَْ فَمَجِّدُوا اللَّهَ الْعَزِیزَ الْجَبَّارَ وَ امْدَحُوهُ وَ أَثْنُوا عَلَیْهِ تَقُولُ یَا أَجْوَدَ مَنْ أَعْطَی وَ یَا خَیْرَ مَنْ سُئِلَ یَا أَرْحَمَ مَنِ اسْتُرْحِمَ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ یَا مَنْ لَمْ یَتَّخِذْ صَاحِبَهًًْ وَ لَا وَلَداً یَا مَنْ یَفْعَلُ مَا یَشَاءُ وَ یَحْکُمُ مَا یُرِیدُ وَ یَقْضِی مَا أَحَبَّ یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ یَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَی یَا مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ یَا سَمِیعُ یَا بَصِیرُ وَ أَکْثِرْ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَإِنَّ أَسْمَاءَ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ کَثِیرَهًٌْ وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ قُلِ اللَّهُمَّ أَوْسِعْ عَلَیَّ مِنْ رِزْقِکَ الْحَلَالِ مَا أَکُفُّ بِهِ وَجْهِی وَ أُؤَدِّی بِهِ عَنِّی أَمَانَتِی وَ أَصِلُ بِهِ رَحِمِی وَ یَکُونُ عَوْناً لِی فِی الْحَجِّ وَ الْعُمْرَهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- هرگاه یکی از شماها حاجتی خواهد، باید پروردگارش را ستایش کند و مدح گوید، زیرا چون مردی حاجتی از سلطان جوید، برای او سخنی آماده سازد که بهتر از آن نتواند، پس هرگاه حاجت خواستید، خدای عزیز جبّار را تمجید کنید و مدح نمائید و بر او ستایش کنید، می‌گوئی: «ای بخشنده‌ترین هرکه عطا کرده و بهترین کسی که از او خواهش شده، ای مهربان‌تر کسی که از او مهر خواهند، ای یگانه، ای بی‌نیاز، ای کسی که نزاده‌ای و زائیده نشدی و نمی‌باشد برای او همتای، ای کسی که نگرفته است همسری و نه فرزندی، ای کسی که هر چه می‌خواهد، می‌کند، و هرچه اراده سازد، بدان حکم می‌دهد و هرچه را دوست دارد، اجرا می‌نماید، ای کسی که میان مرد و دلش حائل می‌شود، ای کسی که در منظره‌ی اعلا است، ای کسی که مانندش چیزی نیست، ای شنوا ای بینا. و از نام‌های خدای عزّوجلّ بسیار بیاور، زیرا نام‌های خدا بسیار است. و صلوات فرست بر محمّد (صلی الله علیه و آله) و آلش و بگو: «بار خدایا از روزی حلالت بر من وسعت بده و به اندازه‌ای که آبروی خود را نگهدارم و آنچه بر من سپرده است بپردازم به وسیله آن، و رحم خود را پیوست دارم و کمک کنم و برایم در حج و عمره کمک باشد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عِیصِ‌بْنِ‌الْقَاسِمِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه (علیه السلام) إِنَّ رَجُلًا دَخَلَ الْمَسْجِدَ فَصَلَّی رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ سَأَلَ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): عَجَّلَ الْعَبْدُ رَبَّهُ وَ جَاءَ آخَرُ فَصَلَّی رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ أَثْنَی عَلَی اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ صَلَّی عَلَی النَّبِیِّ وَ آلِهِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) سَلْ تُعْطَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام صادق (علیه السلام) فرمود: مردی به مسجد وارد شد، و دو رکعت نماز خواند و از خداوند حاجت خواست. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «این بنده عجله کرد»، دیگری آمد و نماز گزارد و خدا را مدح گفت و صلوات فرستاد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «حاجتت را بخواه که برآورده خواهد شد».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عُثْمَانَ‌بْنِ‌عِیسَی عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ آیَتَانِ فِی کِتَابِ اللَّهِ لَا أَدْرِی مَا تَأْوِیلُهُمَا؟ فَقَالَ: وَ مَا هُمَا؟ قَالَ: قُلْتُ: قَوْلُهُ تَعَالَی: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ ثُمَّ أَدْعُو فَلَا أَرَی الْإِجَابَهًَْ. قَالَ: فَقَالَ لِی: أَ فَتَرَی اللَّهَ تَعَالَی أَخْلَفَ وَعْدَهُ؟ قَالَ: قُلْتُ: لَا ... قَالَ لَکِنِّی أُخْبِرُکَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَی أَمَا إِنَّکُمْ لَوْ أَطَعْتُمُوهُ فِیمَا أَمَرَکُمْ بِهِ ثُمَّ دَعَوْتُمُوهُ لَأَجَابَکُمْ وَ لَکِنْ تُخَالِفُونَهُ وَ تَعْصُونَهُ فَلَا یُجِیبُکُمْ ... وَ لَوْ دَعَوْتُمُوهُ مِنْ جِهَهًِْ الدُّعَاءِ لَأَجَابَکُمْ وَ إِنْ کُنْتُمْ عَاصِینَ. قَالَ: قُلْتُ: وَ مَا جِهَهًُْ الدُّعَاءِ؟ قَالَ: إِذَا أَدَّیْتَ الْفَرِیضَهًَْ مَجَّدْتَ اللَّهَ وَ عَظَّمْتَهُ وَ تَمْدَحُهُ بِکُلِّ مَا تَقْدِرُ عَلَیْهِ وَ تُصَلِّی عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ تَجْتَهِدُ فِی الصَّلَاهًِْ عَلَیْهِ وَ تَشْهَدُ لَهُ بِتَبْلِیغِ الرِّسَالَهًِْ وَ تُصَلِّی عَلَی أَئِمَّهًِْ الْهُدَی (علیهم السلام) ثُمَّ تَذْکُرُ بَعْدَ التَّحْمِیدِ لِلَّهِ وَ الثَّنَاءِ عَلَیْهِ وَ الصَّلَاهًِْ عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) مَا أَبْلَاکَ وَ أَوْلَاکَ وَ تَذْکُرُ نِعَمَهُ عِنْدَکَ وَ عَلَیْکَ وَ مَا صَنَعَ بِکَ فَتَحْمَدُهُ وَ تَشْکُرُهُ عَلَی ذَلِکَ ثُمَّ تَعْتَرِفُ بِذُنُوبِکَ ذَنْبٍ ذَنْبٍ وَ تُقِرُّ بِهَا أَوْ بِمَا ذَکَرْتَ مِنْهَا وَ تُجْمِلُ مَا خَفِیَ عَلَیْکَ مِنْهَا فَتَتُوبُ إِلَی اللَّهِ مِنْ جَمِیعِ مَعَاصِیکَ وَ أَنْتَ تَنْوِی أَلَّا تَعُودَ وَ تَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْهَا بِنَدَامَهًٍْ وَ صِدْقِ نِیَّهًٍْ وَ خَوْفٍ وَ رَجَاءٍ وَ یَکُونُ مِنْ قَوْلِکَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ مِنْ ذُنُوبِی وَ أَسْتَغْفِرُکَ وَ أَتُوبُ إِلَیْکَ فَأَعِنِّی عَلَی طَاعَتِکَ وَ وَفِّقْنِی لِمَا أَوْجَبْتَ عَلَیَّ مِنْ کُلِّ مَا یُرْضِیکَ فَإِنِّی لَمْ أَرَ أَحَداً بَلَغَ شَیْئاً مِنْ طَاعَتِکَ إِلَّا بِنِعْمَتِکَ عَلَیْهِ قَبْلَ طَاعَتِکَ فَأَنْعِمْ عَلَیَّ بِنِعْمَهًٍْ أَنَالُ بِهَا رِضْوَانَکَ وَ الْجَنَّهًَْ ثُمَّ تَسْأَلُ بَعْدَ ذَلِکَ حَاجَتَکَ فَإِنِّی أَرْجُو أَنْ لَا یُخَیِّبَکَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَی.
امام صادق (علیه السلام)- عثمان‌بن‌عیسی از برخی شیعیان از امام صادق (علیه السلام) نقل کرده است: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: دو آیه در قرآن است که من تأویل آن را نمی‌دانم! حضرت پرسیدند: «کدام دو آیه»؟ عرض کردم: آیه «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ که من دعا می‌کنم ولی اجابت نمی‌بینم». حضرت فرمود: «آیا به نظر تو خداوند خلف وعده می‌کند»؟ گفتم: «نه» ... فرمود: «امّا من ان شاء الله تو را آگاه می‌کنم؛ آگاه باشید که اگر شما خدا را در آنچه به شما امر فرموده اطاعت کنید، سپس او را بخوانید، شما را اجابت خواهد کرد؛ ولی شما با او مخالفت کرده و نافرمانی او را می‌کنید و او نیز شما را اجابت نمی‌کند ... اگر او را به جهت دعا بخوانید، ولو معصیت کار هم باشید، شما را اجابت می‌کند». عرض کردم: «جهت دعا چیست»؟ فرمود: «وقتی فریضه را ادا کردی، خدا را تمجید می‌کنی و بزرگ می‌داری و او را به تمام مقداری که توان داری مدح می‌کنی و بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) صلوات می‌فرستی و در صلوات بر او مبالغه می‌کنی و گواهی می‌دهی که آن حضرت تبلیغ رسالت فرمود و بر ائمه هدی (علیهم السلام) نیز درود می‌فرستی و بعد از حمد و ثنای الهی و صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله)، آنچه را خدا با آن تو را امتحان نموده و از نظر تو شایسته‌تر است را ذکر می‌کنی و نعمت‌های او را که نزد تو و بر توست و آنچه با تو کرده یاد نموده و او را بر آن نعمت، حمد و شکر می‌کنی و سپس به گناهانت یکی یکی اعتراف می‌کنی و به آن اقرار می‌کنی یا به آن مقدار از گناهانت که یادت آمد؛ و به گناهانی که مرتکب شده ای و بر تو پنهان گشته اجمالاً اعتراف می‌کنی و از تمام معاصی خود، به سوی خدا توبه می‌کنی و قصد می‌کنی که دیگر آن گناهان را تکرار مکنی و با پشیمانی و صدق نیّت و خوف و رجا، نسبت به گناهانت از خداوند طلب مغفرت می‌کنی و این جملات را نیز باید بگویی که «خداوندا! من برای گناهانم از تو عذرخواهی می‌کنم و از تو طلب مغفرت نموده و به سوی تو باز می‌گردم؛ پس مرا بر طاعت خود یاری فرما و مرا بر هر چیزی که تو را خشنود می‌سازد، توفیق ده؛ زیرا من کسی را ندیده‌ام که موفّق به طاعتی از طاعات تو بشود، مگر به سبب نعمتی که تو قبل از طاعت او به وی ارزانی داشتی؛ پس بر من نیز نعمتی ارزانی دار که با آن به رضوان تو و بهشت برسم» سپس بعد از آن حاجت خود را می‌طلبی که من امیدوارم خداوند تو را نومید نفرماید، ان شاء الله تعالی».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ فِی کِتَابِ أَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) إِنَّ الْمِدْحَهًَْ قَبْلَ الْمَسْأَلَهًِْ فَإِذَا دَعَوْتَ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَمَجِّدْهُ. قُلْتُ: کَیْفَ أُمَجِّدُهُ قَالَ تَقُولُ: یَا مَنْ هُوَ أَقْرَبُ إِلَیَ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ یَا فَعَّالًا لِما یُرِیدُ، یَا مَنْ یَحُولُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ یَا مَنْ هُوَ بِالْمَنْظَرِ الْأَعْلَی یَا مَنْ هُوَ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
امام علی (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: در کتاب امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمده: مدح خداوند باید پیش از درخواست او باشد؛ پس وقتی خدای عزّوجلّ را خواندی پس او را تمجید کن». گفتم: «چگونه او را تمجید کنم»؟ فرمود: «می‌گویی: ای کسی که از رگ گردن به من نزدیک‌تری و ای کسی که بین مرد و قلب او حائل می‌شوی؛ ای کسی که در نظرگاه بلندتر قرار داری؛ ای کسی که مثل او چیزی نیست».
الصّادق (علیه السلام)- إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَدْعُوَ فَمَجِّدِ اللَّهَ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ وَ احْمَدْهُ وَ سَبِّحْهُ وَ هَلِّلْهُ وَ أَثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ وَ آلِهِ ثُمَّ سَلْ تُعْطَ.
امام صادق (علیه السلام)- هنگامی‌که می‌خواهی دعا کنی، خداوند عزّوجلّ را تمجید کن، و حمد گو و تسبیح نما، و تهلیل بگو و او را ثنا نما و بر نبیّ اکرم (صلی الله علیه و آله) درود فرست و سپس دعا کن که خواسته‌ات برآورده شود.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ خَطَبَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فِی الْجُمُعَهًِْ فَقَال ... أَلَا إِنَّ هَذَا الْیَوْمَ یَوْمٌ جَعَلَهُ اللَّهُ لَکُمْ عِیداً وَ هُوَ سَیِّدُ أَیَّامِکُمْ وَ أَفْضَلُ أَعْیَادِکُمْ وَ قَدْ أَمَرَکُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ بِالسَّعْیِ فِیهِ إِلَی ذِکْرِهِ فَلْتَعْظُمْ رَغْبَتُکُمْ فِیهِ وَ لْتَخْلُصْ نِیَّتُکُمْ فِیهِ وَ أَکْثِرُوا فِیهِ التَّضَرُّعَ وَ الدُّعَاءَ وَ مَسْأَلَهًَْ الرَّحْمَهًِْ وَ الْغُفْرَانِ فَإِنَّ اللَّهَ عزّوجلّ یَسْتَجِیبُ لِکُلِّ مَنْ دَعَاهُ وَ یُورِدُ النَّارَ مَنْ عَصَاهُ وَ کُلَّ مُسْتَکْبِرٍ عَنْ عِبَادَتِهِ قَالَ اللَّهُ عزّوجلّ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِین.
امام علی (علیه السلام)- [خطبه‌ی ایشان در روز جمعه]: همانا امروز روزی است که خدا آن را برای شما عید قرار داده است. و آن، سرور روزهای شما و برترین اعیاد شما است. و خدا در این روز شما را به شتافتن به‌سوی ذکر خود فرمان داده است، پس به خاطر همین باید علاقه‌ی قلبی شما به این روز عظمت یابد، و نیّت شما در این روز خالص گردد. و در این روز بر تضرّع و دعای خود، و بر تقاضای رحمت و مغفرت بیفزایید. زیرا خداوند عزّوجلّ هرکس را که دست دعا به‌سویش بردارد اجابت می‌کند، و هرکه را به معصیت او اقدام کند و از عبادتش کبر ورزد، به دوزخ داخل می‌سازد. خداوند عزّوجلّ فرموده است: ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِین.