آیه ۷۱ - سوره غافر

آیه إِذِ الْأَغْلالُ في أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ يُسْحَبُونَ [71]

در آن هنگام كه غل و زنجيرها برگردن آنان قرار گرفته و آن‌ها را مى‌كشند.

۱
(غافر/ ۷۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- سَأَلَ مُعَاوِیَهًُْ عَقِیلًا عَنْ قِصَّهًِْ الْحَدِیدَهًِْ الْمُحْمَاهًِْ الْمَذْکُورَهًِْ، فَبَکَی . . قَالَ: نَعَمْ أَقْوَیْتُ وَ أَصَابَتْنِی مَخْمَصَهًٌْ شَدِیدَهًٌْ فَسَأَلْتُهُ فَلَمْ تَنْدُ صِفَاتُهُ فَجَمَعْتُ صِبْیَانِی وَ جِئْتُهُ بِهِمْ وَ الْبُؤْسُ وَ الضُّرُّ ظَاهِرَانِ عَلَیْهِمْ. فَقَالَ: ائْتِنِی عَشِیَّهًًْ لِأَدْفَعَ إِلَیْکَ شَیْئاً، فَجِئْتُهُ یَقُودُنِی أَحَدُ وُلْدِی فَأَمَرَهُ بِالتَّنَحِّی. ثُمَّ قَالَ: أَلَا فَدُونَکَ. فَأَهْوَیْتُ حَرِیصاً قَدْ غَلَبَنِی الْجَشَعُ أَظُنُّهَا صُرَّهًًْ فَوَضَعْتُ یَدِی عَلَی حَدِیدَهًٍْ تَلْتَهِبُ ناراً. فَلَمَّا قَبَضْتُهَا نَبَذْتُهَا وَ خُرْتُ کَمَا یَخُورُ الثَّوْرُ تَحْتَ یَدِ جَازِرِهِ، فَقَالَ لِی: ثَکِلَتْکَ أُمُّکَ، هَذَا مِنْ حَدِیدَهًٍْ أَوْقَدْتُ لَهَا نَارَ الدُّنْیَا فَکَیْفَ بِکَ وَ بِیَ غَداً إِنْ سَلَکْنَا فِی سَلَاسِلِ جَهَنَّمَ. ثُمَّ قَرَأَ إِذِ الْأَغْلالُ فِی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُونَ. ثُمَّ قَالَ: لَیْسَ لَکَ عِنْدِی فَوْقَ حَقِّکَ الَّذِی فَرَضَهُ اللَّهُ لَکَ إِلاَّ مَا تَرَی فَانْصَرِفْ إِلَی أَهْلِکَ.

امام علی (علیه السلام)- معاویه از عقیل درباره‌ی داستان آهن گداخته سؤال کرد، عقیل گریه کرد ... گفت: «من فقیر شدم و گرسنگی شدیدی بر من عارض گشت، من از امیرالمؤمنین (علیه السلام) درخواست کردم ولی او از دادن بیت‌المال خودداری کرد. آنگاه من بچّه‌هایم را جمع کرده و نزد او بردم درحالی‌که بینوایی و فقر از آن‌ها پیدا بود و حضرت فرمود: «شبانگاه نزد من بیا تا چیزی به تو بدهم». یکی از فرزندانم مرا نزد او برد. حضرت به او دستور داد تا برگردد آنگاه فرمود: «هان این جلوی توست. درحالی‌که طمع و آز بر من غلبه کرده بود خود را به روی حصیر انداختم و فکر کردم کیسه‌ی پول است. پس دستم را روی آهنی که مانند آتش داغ بود گذاشتم، وقتی آن را گرفتم به یک باره انداختم و مانند گاوی که زیر جازره‌اش نعره می‌زند، فریاد زدم. آنگاه به من فرمود: «مادرت به عزایت بنشیند این از آهنی است که آتش دنیا را بر آن روشن ساخته‌ام پس من و تو در قیامت چگونه در روی زنجیرهای جهنّم قدم برداریم»؟ آنگاه این آیه را خواند: إِذِ الْأَغْلالُ فِی أَعْناقِهِمْ وَ السَّلاسِلُ یُسْحَبُونَ سپس فرمود: «تو نزد من بیش از حقّی که خداوند بر تو قرار داده است نداری جز آنچه را که می‌بینی پس به سوی خانواده‌ات برگرد»».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۴۶۰
شرح نهج البلاغهًْ، ج۱۱، ص۲۵۳
بیشتر