آیه وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ وَ تَبَتَّلْ إِلَيْهِ تَبْتيلاً [8]
نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.
الصّادق (علیه السلام)- وَ قَوْلُهُ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا قَالَ الدُّعَاءُ بِإِصْبَعٍ وَاحِدَهًٍْ تُشِیرُ بِهَا.
امام صادق (علیه السلام)- وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا؛ دعا، اشاره‌کردن با یک انگشت است.
الصّادقین (علیها السلام)- أَنَّ التَّبَتُّلَ هُنَا رَفْعُ الْیَدَیْنِ فِی الصَّلَاهًِْ.
امام باقر و امام صادق (علیها السلام)- التَّبَتُّلَ در اینجا، بالابردن دو دست برای نماز است.
الصّادقین (علیها السلام)- هُوَ رَفْعُ یَدَیْکَ إِلَی اللَّهِ وَ تَضَرُّعُکَ إِلَیْهِ.
امام باقر و امام صادق (علیها السلام)- التَّبَتُّلَ بالابردن دو دست خویش به‌سوی خداوند و تضرّع و التماس از اوست.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا قَالَ رَفْعُ الْیَدَیْنِ وَ تَحْرِیکُ السَّبَّابَتَیْنِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- تبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا منظور، بالابردن دو دست و حرکت‌دادن دو انگشت سبابه است.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا ... یَقُولُ أَخْلِصْ إِلَیْهِ إِخْلَاصا.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا؛ یعنی خود را برای او خالص کن.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌إِسْحَاقَ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: ... وَ قَوْلُهُ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا قَال الدُّعَاءُ بِإِصْبَعٍ وَاحِدَهًٍْ تُشِیرُ بِهَا.
امام صادق (علیه السلام)- ابواسحاق از امام صادق (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا دعاکردن به یک انگشت است که بدان اشاره کنی.
الکاظم (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ أَنْ تُقَلِّبَ کَفَّیْکَ فِی الدُّعَاءِ إِذَا دَعَوْتَ.
امام کاظم (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ در وَ اذْکُرِ اسْمَ رَبِّکَ وَ تَبَتَّلْ إِلَیْهِ تَبْتِیلًا؛ گردانیدن کف دستها است در دعا، در وقت خواندن دعا.
الصّادق (علیه السلام)- ٍ عَنْ مَرْوَکٍ بَیَّاعِ اللُّؤْلُؤِ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: ... وَ هَکَذَا التَّبَتُّلُ وَ یَرْفَعُ أَصَابِعَهُ مَرَّهًًْ وَ یَضَعُهَا مَرَّهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- و التَّبَتُّلُ؛ یعنی: انگشتانش را بالا می‌برد و پایین می‌آورد.
الصّادق (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ تُحَرِّکُ السَّبَّابَهًِْ الْیُسْرَی تَرْفَعُهَا إِلَی السَّمَاءِ رِسْلًا وَ تَضَعُهَا رِسْلا.
امام صادق (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ همان حرکت‌دادن انگشت سبّابه است به این صورت که آن را به سمت آسمان بالا ببری و پایین بیاوری.
الصّادق (علیه السلام)- وَ أَمَّا التَّبَتُّلُ فَإِیمَاءٌ بِإِصْبَعِکَ السَّبَّابَهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- امّا التَّبَتُّلُ پس آن اشاره‌کردن با انگشت سبابه است.
الصّادق (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ الْإِیمَاءُ بِالْإِصْبَع.
امام صادق (علیه السلام)- التَّبَتُّلُ اشاره با انگشت است.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ مَرَّ بِی رَجُلٌ وَ أَنَا أَدْعُو فِی صَلَاتِی بِیَسَارِی فَقَالَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ بِیَمِینِکَ فَقُلْتُ یَا عَبْدَ اللَّهِ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی حَقّاً عَلَی هَذِهِ کَحَقِّهِ عَلَی هَذِهِ وَ قَالَ الرَّغْبَهًُْ تَبْسُطُ یَدَیْکَ وَ تُظْهِرُ بَاطِنَهُمَا وَ الرَّهْبَهًُْ تَبْسُطُ یَدَیْکَ وَ تُظْهِرُ ظَهْرَهُمَا وَ التَّضَرُّعُ تُحَرِّکُ السَّبَّابَهًَْ الْیُمْنَی یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ التَّبَتُّلُ تُحَرِّکُ السَّبَّابَهًَْ الْیُسْرَی تَرْفَعُهَا فِی السَّمَاءِ رِسْلًا وَ تَضَعُهَا وَ الِابْتِهَالُ تَبْسُطُ یَدَیْکَ وَ ذِرَاعَیْکَ إِلَی السَّمَاءِ وَ الِابْتِهَالُ حِینَ تَرَی أَسْبَابَ الْبُکَاءِ.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید: شنیدم امام صادق (علیه السلام) فرمود: «مردی نزد من آمد، درحالی‌که در نماز بودم و با دست چپ خویش دعا می‌کردم». گفت: «ای اباعبدالله (علیه السلام)! با دست راست دعا کن». گفتم: «ای بنده‌ی خداوند! خداوند همان‌گونه که بر دست راست حق دارد، بر دست چپ نیز حق دارد». و فرمود: «رغبت؛ بازکردن دو دست درحالی‌که روی به آسمان باشند، است و رهبت؛ بازکردن دو دست درحالی‌که پشت به آسمان باشند، است و تضرّع؛ حرکت‌دادن انگشت سبابه دست راست به سمت راست و چپ است، و تبتّل؛ به آرامی حرکت‌دادن انگشت سبابه دست چپ به‌طرف بالا و پایین است، و ابتهال؛ عبارت است از بازکردن دستان خویش رو به آسمان، آن هنگام که در خود دلیلی برای اشک‌ریختن احساس کنی».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الدُّعَاءِ وَ رَفْعِ الْیَدَیْنِ فَقَالَ عَلَی أَرْبَعَهًِْ أَوْجُهٍ أَمَّا التَّعَوُّذُ فَتَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَهًَْ بِبَاطِنِ کَفَّیْکَ وَ أَمَّا الدُّعَاءُ فِی الرِّزْقِ فَتَبْسُطُ کَفَّیْکَ وَ تُفْضِی بِبَاطِنِهِمَا إِلَی السَّمَاءِ وَ أَمَّا التَّبَتُّلُ فَإِیمَاءٌ بِإِصْبَعِکَ السَّبَّابَهًِْ وَ أَمَّا الِابْتِهَالُ فَرَفْعُ یَدَیْکَ تُجَاوِزُ بِهِمَا رَأْسَکَ وَ دُعَاءُ التَّضَرُّعِ أَنْ تُحَرِّکَ إِصْبَعَکَ السَّبَّابَهًَْ مِمَّا یَلِی وَجْهَکَ وَ هُوَ دُعَاءُ الْخِیفَهًِْ.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی دعاکردن و بالابردن دستها پرسیدم. و ایشان فرمود: «به چهار صورت است: تعوّذ (پناهندگی) عبارت است از اینکه کف دو دست خویش را رو به قبله قرار دهی. امّا دعاکردن برای رزق و روزی: دو دست خود را باز می‌کنی و کف دست ها را به طرف آسمان می گیری، و تبتّل؛ با انگشت سبابه، اشاره‌کردن است، و ابتهال؛ بالابردن دست است تا جایی که از سر خویش بالاتر رود، و امّا تضرّع (التماس): حرکت‌دادن انگشت سبابه تا نزدیک صورت است. تضرّع، دعای ترس است».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ وَ زُرَارَهًَْ قَالا قُلْنَا لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) کَیْفَ الْمَسْأَلَهًُْ إِلَی اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی قَالَ تَبْسُطُ کَفَّیْکَ قُلْنَا کَیْفَ الِاسْتِعَاذَهًُْ قَالَ تُفْضِی بِکَفَّیْکَ وَ التَّبَتُّلُ الْإِیمَاءُ بِالْإِصْبَعِ وَ التَّضَرُّعُ تَحْرِیکُ الْإِصْبَعِ وَ الِابْتِهَالُ أَنْ تَمُدَّ یَدَیْکَ جَمِیعاً.
امام صادق (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم و زراره گویند: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردیم: «دعاکردن و خواهش‌کردن از خداوند تعالی چگونه است»؟ فرمود: «کف دو دست خویش را باز می‌کنید». عرض کردیم: «استعاذه (پناه‌بردن) به چه صورت است»؟ فرمود: «دو دست خویش را دراز کنید، و تبتّل؛ اشاره‌کردن با انگشت است و تضرّع، حرکت‌دادن انگشت است و ابتهال؛ آن است که دو دست خویش را کاملاً دراز کنید».