آیه ۵ - سوره انسان

آیه إِنَّ الْأَبْرارَ يَشْرَبُونَ مِنْ كَأْسٍ كانَ مِزاجُها كافُوراً [5]

به يقين ابرار [و نيكان] از جامي مي‌نوشند كه با عطر خوشي آميخته است.

۱
(انسان/ ۵)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ جَابِرٍ، عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ (علیه السلام)، قَالَ ... نَشَدْتُکُمْ بِاللَّهِ هَلْ فِیکُمْ أَحَدٌ أَنْزَلَ اللَّهُ فِیهِ وَ فِی وُلْدِهِ إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً ... إِلَی آخِرِ السُّورَهًِْ، غَیْرِی قَالُوا لا.

امام علی (علیه السلام)- شما را به خدا سوگند می‌دهم آیا غیر از من در میان شما کسی هست که خداوند درباره‌ی او و فرزندانش نازل فرماید: إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً. گفتند: «نه».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
بحارالأنوار، ج۳۱، ص۳۳۶/ الاحتجاج، ج۱، ص۱۳۹/ نورالثقلین
۲
(انسان/ ۵)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ مَسْلَمَهًَْ‌بْنِ‌خَالِدٍ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ (علیه السلام) فَوَثَبَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) حَتَّی دَخَلَ عَلَی فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) فَلَمَّا رَأَی مَا بِهِمْ انْکَبَّ عَلَیْهِمْ یَبْکِی وَ قَالَ أَنْتُمْ مُنْذُ ثَلَاثٍ فِیمَا أَرَی وَ أَنَا غَافِلٌ عَنْکُمْ فَهَبَطَ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) بِهَذِهِ الْآیَاتِ إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً عَیْناً یَشْرَبُ بِها عِبادُ اللَّهِ یُفَجِّرُونَها تَفْجِیراً قَالَ هِیَ عَیْنٌ فِی دَارِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) یُفَجِّرُ إِلَی دُورِ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْمُؤْمِنِینَ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- مسلمةبن‌خالد از امام صادق (علیه السلام) و ایشان از پدرش (علیه السلام) نقل می‌کند که فرمود: پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با شتاب برخاست و به خانه‌ی امیرالمؤمنین (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) آمد، و چون آن حال را مشاهده نمود، گریست و فرمود: «شما سه روز است که این وضع را دارید و من غافل از حال شما». پس جبرئیل با این آیات: إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً عَیْناً یَشْرَبُ بِها عِبادُ اللهِ یُفَجِّرُونَها تَفْجِیراً نازل شد. این چشمه در خانه‌ی پیامبر (صلی الله علیه و آله) می‌باشد که از آنجا می‌جوشد و و روانه‌ی خانه‌های انبیاء (علیهم السلام) و مؤمنان می‌گردد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
بحارالأنوار، ج۳۵، ص۲۴۷/ الأمالی للصدوق، ص۲۶۰/ روضهًْ الواعظین، ج۱، ص۱۶۳؛ «تفاوت لفظی»/کشف الغمهًْ، ج۱، ص۳۰۳؛ «تفجر» بدل «یفجر»/ بحارالأنوار، ج۳۵، ص۲۴۰/ بناءالمقالهًْ الفاطمیهًْ، ص۲۳۵/ العمدهًْ، ص۳۴۷
۳
(انسان/ ۵)

الحسن (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْحَنَفِیَّهًِْ عَنِ الْحَسَنِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) قَال کُلُّ مَا فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِنَّ الْأَبْرارَ فَوَ اللَّهِ مَا أَرَادَ بِهِ إِلَّا عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ أَنَا وَ الْحُسَیْنَ (علیه السلام) لِأَنَّا نَحْنُ أَبْرَارٌ بِآبَائِنَا وَ أُمَّهَاتِنَا وَ قُلُوبُنَا عَلَتْ بِالطَّاعَاتِ وَ الْبِرِّ وَ تَبَرَّأَتْ مِنَ الدُّنْیَا وَ حُبِّهَا وَ أَطَعْنَا اللَّهَ فِی جَمِیعِ فَرَائِضِهِ وَ آمَنَّا بِوَحْدَانِیَّتِهِ وَ صَدَّقْنَا بِرَسُولِهِ.

امام حسن (علیه السلام)- هرچه در قرآن مجید لفظ إِنَّ الْأَبْرارَ هست به خدا سوگند! جز علیّ‌بن‌ابی‌طالب و فاطمه و من و حسین (علیهم السلام) کسی دیگری را منظور نکرده‌اند. زیرا ما پاکان و نیکان از نظر پدرها و مادرانیم و دل‌های ما شیفته‌ی اطاعت خدا و نیکوکاری است و از دنیا و علاقه به آن بیزار است و در تمام فرایض و واجبات خدا را اطاعت نموده‌ایم و به یکتایی او ایمان داریم و پیامبرش را تصدیق نموده‌ایم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳/ المناقب، ج۴، ص۲/ نورالثقلین؛ «مبراهًْ من الدنیا» بدل «تبرأت من الدنیا»
۴
(انسان/ ۵)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) فِی قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَی: إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ قَالَ: {یَعْنِی بِهِمُ} الصِّدِّیقِینَ فِی إِیمَانِهِمْ عَلِیٍ (علیه السلام) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ الْحَسَنِ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام)، یَشْرَبُونَ فِی الْآخِرَهًْ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ منظور از ابرار کسانی هستند که در ایمان خود استوار بودند، علی و فاطمه و حسن و حسین (علیهم السلام)، آنان در آخرت از کاسه شرابی می‌خورند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
شواهدالتنزیل، ج۲، ص۴۰۴
۵
(انسان/ ۵)

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- عَلِیُّ‌بْنُ‌إِبْرَاهِیمَ فِی قَوْلِهِ إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِنْ کَأْسٍ کانَ مِزاجُها کافُوراً یَعْنِی بَرْدَهَا وَ طِیبَهَا لِأَنَّ فِیهَا الْکَافُورَ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- منظور از إِنَّ الْأَبْرَارَ یَشْرَبُونَ مِن کَأْسٍ کَانَ مِزَاجُهَا کَافُورًا، سردی و نیکوبودن آن است؛ زیرا کافور در آن است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
القمی، ج۲، ص۳۹۸/ البرهان
۶
(انسان/ ۵)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ إِلَی قَوْلِهِ إِنَّ هَذَا کَانَ لَکُمْ جَزَاءً وَ کَانَ سَعْیُکُمْ مَشْکُوراً نَزَلَتْ فِی عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهًَْ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ (علیهم السلام) وَ فِی جَارِیَهًٍْ لَهُمْ تُسَمَّی فِضَّهًَْ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ الْأَبْرارَ یَشْرَبُونَ مِن کَأْسٍ کَانَ مِزَاجُهَا کَافُورًا ... إِنَّ هذا کانَ لَکُمْ جَزاءً و کانَ سَعْیُکُمْ مَشْکُوراً؛ در شأن علی و فاطمه و حسن و حسین (علیهم السلام) و کنیز آنان به نام فضّه نازل گردیده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۲۳۸
تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۲۴/ نورالثقلین
بیشتر