آیه في أَيِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَكَّبَكَ [8]
و در هر صورتي كه خواست تو را تركيب نمود.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ قَالَ لَوْ شَاءَ رَکَّبَکَ عَلَی غَیْرِ هَذِهِ الصُّورَهًِْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فِی أَیِّ صُورَةٍ مَّا شَاء رَکَّبَکَ، اگر او می‌خواست، تو را به شکل دیگری غیر از این شکل فعلی بنا می‌نهاد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- ... وَ رُوِیَ عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) أَنَّهُ قَالَ لِرَجُلٍ مَا وُلِدَ لَکَ قَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ مَا عَسَی أَنْ یُولَدَ لِی إِمَّا غُلَاماً وَ إِمَّا جَارِیَهًًْ قَالَ فَمَنْ یُشْبِهُ قَالَ یُشْبِهُ أُمَّهُ أَوْ أَبَاهُ فَقَالَ (صلی الله علیه و آله) لَا تَقُلْ هَکَذَا إِنَّ النُّطْفَهًَْ إِذَا اسْتَقَرَّتْ فِی الرَّحِمِ أَحْضَرَهَا اللَّهُ کُلَّ نَسَبٍ بَیْنَهَا وَ بَیْنَ آدَمَ أَ مَا قَرَأْتَ هَذِهِ الْآیَهًَْ فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ أَیْ فِیمَا بَیْنَکَ وَ بَیْنَ آدَمَ (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام رضا (علیه السلام) از پدرانش از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل کرده است که پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به مردی فرمود: «چه برایت زاده شد»؟ گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مگر چه باشد؟ یا پسر است یا دختر». فرمود: «شبیه چه کسی است»؟ گفت: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ناچار شبیه پدرش یا مادرش». فرمود: «چنین مگو که چون نطفه در رحم استوار شود خدا هر نسبتی تا آدم دارد، حاضر می‌کند و آن را به‌صورت یکی از آن‌ها می‌سازد. آیا این آیه: فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ را در قرآن خدا نخواندی؟ یعنی از نسب میان تو و آدم.
الحسن (علیه السلام)- عَنْ مُقَاتِلٍ عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْحَنَفِیَّهًِْ عَنِ الْحَسَن‌بْنِ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ قَالَ صَوَّرَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ عَلِیَّ‌بْنَ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فِی ظَهْرِ أَبِی‌طَالِبٍ عَلَی صُورَهًِْ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) فَکَانَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ أَشْبَهَ النَّاسِ بِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ کَانَ الْحُسَیْنُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ أَشْبَهَ النَّاسِ بِفَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) وَ کُنْتُ أَنَا أَشْبَهَ النَّاسِ بِخَدِیجَهًَْ الْکُبْرَی (سلام الله علیها).
امام حسن (علیه السلام)- محمّدبن‌حنفیّه از امام حسن (علیه السلام) درباره‌ی آیه: فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ نقل کرده است: فرمود: «خداوند علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) را در نهاد ابوطالب پدرش به‌صورت حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) ترکیب نمود به‌همین جهت آن جناب از همه بیشتر شباهت به پیامبر داشت و حضرت حسین (علیه السلام) از همه شبیه‌تر به فاطمه (سلام الله علیها) بود و من از همه شبیه‌تر به خدیجه کبری هستم».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- وَ عَنْ مَالِکِ‌بْنِ‌الْحُوَیْرِثِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِذَا أَرَادَ اللَّهُ أَنْ یَخْلُقَ النَّسَمَهًَْ فَجَامَعَ الرَّجُلُ الْمَرْأَهًَْ طَارَ مَاؤُهُ فِی کُلِّ عِرْقٍ وَ عَصَبٍ مِنْهَا فَإِذَا کَانَ الْیَوْمُ السَّابِعُ أَحْضَرَ اللَّهُ لَهُ کُلَّ عِرْقٍ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ آدَمَ ثُمَّ قَرَأَ فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَکَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چون خدا خواهد آدمی آفریند مرد با زن جماع کند و آبش در هر رگ و پی او بجهد و چون روز هفتم شود خدا هر رگی میان او و آدم است گرد آورد و سپس خواند: فِی أَیِّ صُورَةٍ ما شاءَ رَکَّبَک.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَبْدُ اللَّهِ‌بْنُ‌الْعَبَّاسِ، وَ جَابِرُ‌بْنُ‌عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِیُّ، وَ کَانَ بَدْرِیّاً أُحُدِیّاً شَجَرِیّاً، وَ مِمَّنْ مَحَضَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی مَوَدَّهًِْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَالُوا: بَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی مَسْجِدِه ... أَقْبَلَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلَی عَلِیٍّ (علیه السلام) فَقَالَ: یَا أَبَا الْحَسَنِ ... قُلْ مَا أَوَّلُ نِعْمَهًٍْ بَلَاکَ اللَّهُ (عَزَّوَجَلَّ) وَ أَنْعَمَ عَلَیْکَ بِهَا قَالَ: أَنْ خَلَقَنِی جَلَّ ثَنَاؤُهُ وَ لَمْ أَکُ شَیْئاً مَذْکُوراً. قَالَ: صَدَقْتَ، فَمَا الثَّانِیَهًُْ قَالَ: أَنْ أَحْسَنَ بِی إِذْ خَلَقَنِی فَجَعَلَنِی حَیّاً لَا مَیِّتاً. قَالَ: صَدَقْتَ، فَمَا الثَّالِثَهًُْ قَالَ: أَنْ أَنْشَأَنِی فَلَهُ الْحَمْدُ فِی أَحْسَنِ صُورَهًٍْ وَ أَعْدَلِ تَرْکِیبٍ. قَالَ: صَدَقْتَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- جابر (رحمة الله علیه) گوید: پیامبر (صلی الله علیه و آله) به امیرالمؤمنین (علیه السلام) رو کرد و فرمود: «اوّلین نعمت خداوند که به شما ارزانی داشت چیزی اظهار کن». علی (علیه السلام) گفت: «نخستین نعمتی که خداوند به ما ارزانی داشت خلقت ما بود که ما را از عدم آفرید و به ما هستی بخشید»، فرمود: «راست گفتی، نعمت دوّم کدام است»؟ گفت: «خداوند به من نیکی کرد که در هنگام خلقت مرا زنده قرار داد و از مردگان به حساب نیاورد»، فرمود: «راست گفتی، سوّمی کدام است»؟ علی (علیه السلام) فرمود: «هنگام خلقت ما را به بهترین صورت خلق کرد و معتدل‌ترین ترکیب را برای ما مقرّر ساخت از این جهت او را سپاس می‌گوییم». فرمود: «راست گفتی».