آیه ۲۱ - سوره جن

آیه قُلْ إِنِّي لا أَمْلِكُ لَكُمْ ضَرّاً وَ لا رَشَداً [21]

بگو: «من مالك زيان و هدايتى براى شما نيستم».

۱
(جن/ ۲۱)

الکاظم (علیه السلام)- عَنْ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌الْفُضَیْلِ عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ‌الْمَاضِی (علیه السلام) قَال إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) دَعَا النَّاسَ إِلَی وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ فَاجْتَمَعَتْ إِلَیْهِ قُرَیْشٌ فَقَالُوا یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) أَعْفِنَا مِنْ هَذَا فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) هَذَا إِلَی اللَّهِ لَیْسَ إِلَیَّ فَاتَّهَمُوهُ وَ خَرَجُوا مِنْ عِنْدِهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ: قُلْ إِنِّی لا أَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لا رَشَداً قُلْ إِنِّی لَنْ یُجِیرَنِی مِنَ اللهِ إِنْ عَصَیْتُهُ أَحَدٌ وَ لَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً إِلَّا بَلاغاً مِنَ اللهِ وَ رِسالاتِهِ فِی عَلِیٍّ (علیه السلام) قُلْتُ هَذَا تَنْزِیلٌ. قَالَ: نَعَمْ ثُمَّ قَالَ تَوْکِیداً وَ مَنْ یَعْصِ اللهَ وَ رَسُولَهُ فِی وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ فَإِنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خالِدِینَ فِیها أَبَداً قُلْتُ حَتَّی إِذا رَأَوْا ما یُوعَدُونَ فَسَیَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً قَالَ: یَعْنِی بِذَلِکَ الْقَائِمَ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وَ أَنْصَارَه.

امام کاظم (علیه السلام)- محمّدبن‌فضیل از امام کاظم (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: «وقتی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مردم را به ولایت علی (علیه السلام) دعوت می‌نمود، قریش نزد آن حضرت (صلی الله علیه و آله) جمع شدند و گفتند: «ای محّمد (صلی الله علیه و آله)! ما را از این امر معاف کن». پیغمبر (صلی الله علیه و آله) به آن‌ها فرمود: «این امر با خداست با من نیست، آن‌ها حضرت (صلی الله علیه و آله) را متّهم کردند و از نزدش رفتند. پس خدا این آیه نازل فرمود: قُلْ إِنِّی لا أَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لا رَشَداً قُلْ إِنِّی لَنْ یُجِیرَنِی مِنَ اللهِ إِنْ عَصَیْتُهُ أَحَدٌ وَ لَنْ أَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً إِلَّا بَلاغاً مِنَ اللهِ وَ رِسالاتِهِ. عرض کردم: «این تنزیل است»؟ فرمود: «آری»! سپس خدا برای تأکید مطلب فرموده است: هرکس نافرمانی خدا و رسولش [در ولایت علی (علیه السلام)] کند، آتش دوزخ از آن اوست و جاودانه در آن می‌مانند!. (جن/۲۳) عرض کردم: «[این کار شکنی کفّار همچنان ادامه می‌یابد] تا آنچه را به آنها وعده داده شده، ببینند. آنگاه می‌دانند چه کسی یاورش ضعیفتر و جمعیّتش کمتر است»! (جن/۲۴) فرمود: «مقصود از این آیه قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و یاران اوست».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۱۲
الکافی، ج۱، ص۴۳۴/ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۳۸/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۰۵/ بحارالأنوار، ج۳۷، ص۱۶۱؛ «قلت حتی ابدا ... القایم و انصاره» محذوف/ المناقب، ج۳، ص۳۹؛ «قلت حتی ابدا ... القایم و انصاره» محذوف/ نورالثقلین؛ «قل انی لن یجیرنی ... القایم و أنصاره» محذوف
۲
(جن/ ۲۱)

الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) دَعَا النَّاسَ إِلَی وَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) فَکَرِهَ ذَلِکَ قَوْمٌ وَ قَالُوا فِیهِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ: قُلْ إِنِّی لا أَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لا رَشَداً قُلْ إِنِّی لَنْ یُجِیرَنِی مِنَ اللهِ أَحَدٌ إِنْ عَصَیْتُهُ فِیمَا أَمَرَنِی بِهِ.

امام صادق (علیه السلام)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مردم را به ولایت علی (علیه السلام) دعوت کرد و گروهی آن را نپسندیدند و درباره‌ی او [سخنان کفرآمیز] گفتند؛ در نتیجه خداوند نازل فرمود: قُلْ إِنِّی لا أَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لا رَشَداً * قُلْ إِنِّی لَنْ یُجِیرَنِی مِنَ اللهِ أَحَدٌ؛ اگر در مورد آنچه به من دستور داده او را نافرمانی کنم.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۱۲
بحارالأنوار، ج۳۹، ص۲۶۲/ المناقب، ج۳، ص۲۰۶
۳
(جن/ ۲۱)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قُلْ إِنَّما أَدْعُوا رَبِّی قُلْ إِنَّمَا أَمَرَ رَبِّی {فَ} لا أَمْلِکُ لَکُمْ ضَرًّا وَ لا رَشَداً إِنْ تَوَلَّیْتُمْ عَنْ وَلَایَتِهِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّی یعنی، بگو: «این فرمان خداست که من مالک برای شما نیستم! برای شما اختیار زیان و هدایتی ندارم اگر از ولایت او (علی (علیه السلام)) روی برگردانید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۱۲
بحارالأنوار، ج۳۶، ص۸۹/ القمی، ج۲، ص۳۸۹/ نورالثقلین
بیشتر