آیه وَ تَرى كُلَّ أُمَّةٍ جاثِيَةً كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعى إِلى كِتابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ [28]
در آن روز هر امّتى را مىبينى [كه از شدّت ترس و وحشت] به زانو درآمده، هر امّتى بهسوى كتابش خوانده مىشود، و [به آنها مىگويند]: امروز [جزاى] آنچه را انجام مىداديد به شما داده مىشود.
علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- قَولُهُ وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً أَیْ عَلَی رَکَبِهَا کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی کِتابِهَا قَالَ إِلَی مَا یَجِبُ عَلَیْهِمْ مِنْ أَعْمَالِهِمْ.
علیّبنابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً یعنی به زانو نشسته است و کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی کِتابِهَا گفت: «[یعنی] بهسوی آن دسته از اعمالشان که بر آنها واجب میباشد».
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً أَیْ وَ تَرَی یَوْمَ القیامه أَهْلِ کُلِّ ملهًْ بارکهًْ عَلَی رَکِبَهَا.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَة یعنی در روز قیامت، هر ملّتی را میبینی که بر زانو میایستند.
الباقر (علیه السلام)- الْبَاقِرُ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً ... قَالَ ذَاکَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) یَقُومُ عَلَیکَوْمٍ قَدْ عَلَا عَلَی الْخَلَائِقِ فَیَشْفَعُ ثُمَّ یَقُولُ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) اشْفَعْ فَیَشْفَعُ الرَّجُلُ فِی الْقَبِیلَهًِْ وَ یَشْفَعُ الرَّجُلُ لِأَهْلِ الْبَیْتِ وَ یَشْفَعُ الرَّجُلُ لِلرَّجُلَیْنِ عَلَی قَدْرِعَمَلِهِ فَذَلِکَ الْمَقَامُ الْمَحْمُودُ.
امام باقر (علیه السلام)- وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی کِتابِهَا الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ ماکُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ آنها [امّت] پیامبر (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) هستند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) بر بلندیای که از همهی مخلوقات بالاتر است، میایستد و شفاعت میکند آنگاه میفرماید: «ای علی (علیه السلام)! شفاعت کن». یک نفر در یک قبیله را شفاعت میکند و یکنفر خانوادهاش را شفاعت میکند و یکنفر، دو نفر را بهاندازهی عملش، شفاعت میکند و این همان مقام محمود است.
علیبنإبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْأُمَّهًُْ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَلَی وُجُوهٍ کَثِیرَهًْ ... وَ مِنْهُ یَعْنِی بِهِ الْخَلْقَ کُلَّهُمْ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی کِتابِهَا.
علیّبنابراهیم (رحمة الله علیه)- امّت در کتاب خدا، انواع زیادی دارد ... و از جملهی آن، [بخشی است که در آن] منظورش همهی مخلوقات است و این همان سخن اوست؛ وَ تَری کُلَّ أُمَّةٍ جاثِیَةً کُلُّ أُمَّةٍ تُدْعی إِلی کِتابِهَا.