آیه ۴۸ - سوره مدثر

آیه فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعينَ [48]

از اين‌رو شفاعت شفاعت‌كنندگان به حال آن‌ها سودي نمي‌بخشد.

۱
(مدثر/ ۴۸)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- عَنِ ابْنِ‎عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی: فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ قَالَ: یَعْنِی مَا تَنْفَعُ کُفَّارَ مَکَّهًَْ شَفَاعَهًُْ الشَّافِعِینَ ثُمَّ قَالَ أَوَّلُ مَنْ یَشْفَعُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فِی أُمَّتِهِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ أَوَّلُ مَنْ یَشْفَعُ فِی أَهْلِ بَیْتِهِ وَ وُلْدِهِ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ أَوَّلُ مَنْ یَشْفَعُ فِی الرُّومِ الْمُسْلِمِینَ صُهَیْبٌ وَ أَوَّلُ مَنْ یَشْفَعُ فِی مُؤْمِنِی الْحَبَشَهًِْ بِلَالٌ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- از ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) درباره‌ی سخن خدای تعالی فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ [نقل شده است] که: یعنی شفاعت شفاعت‌کنندگان به حال کافران مکّه سودی نمی‌بخشد. سپس گفت: «اوّلین کسی که روز قیامت درباره‌ی امّتش شفاعت می‌کند، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) است و اوّلین کسی که درباره‌ی اهل بیتش و فرزندانش شفاعت می‌کند امیرالمؤمنین (علیه السلام) است و اوّلین کسی که درباره‌ی مسلمانان روم شفاعت می‌کند صهیب است و اوّلین کسی که درباره‌ی مؤمنان حبشه شفاعت می‌کند بلال است».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۹۲
بحارالأنوار، ج۸، ص۴۳/ المناقب، ج۲، ص۱۶۴
۲
(مدثر/ ۴۸)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ فَمَا یَنْفَعُهُمْ شَفَاعَهًُْ مَخْلُوقٍ وَ لَنْ یَشْفَعَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ پس شفاعت هیچ‌کس به حال آن‌ها سود ندارد و پیغمبر (صلی الله علیه و آله) هم در روز رستاخیز از آنان شفاعت نخواهد کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۹۲
بحارالأنوار، ج۵۱، ص۶۱/ فرات الکوفی، ص۵۱۴
۳
(مدثر/ ۴۸)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ أیْ شَفَاعَهًُْ الْمَلَائِکَهًِْ وَ النَّبِیِّینَ (علیهم السلام) کَمَا نَفَعَتْ الْمُوَحِّدِینَ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ یعنی شفاعت فرشتگان و پیامبران (علیهم السلام) همانگونه که برای یکتاپرستان سودمند بود [به حال آن‌ها سودی نمی‌بخشد].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۹۲
بحارالأنوار، ج۸، ص۳۲/ نورالثقلین
۴
(مدثر/ ۴۸)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ قَالَ: لَوْ أَنَ کُلَ مَلَکٍ مُقَرَّبٍ وَ نَبِیٍ مُرْسَلٍ شَفَعُوا فِی نَاصِبِ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) مَا قُبِلَ مِنْهُمْ مَا شَفَعُوا فِیهِ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- فَما تَنْفَعُهُمْ شَفاعَةُ الشَّافِعِینَ اگر هر فرشته‌ی مقرّبی و پیامبر مرسلی درباره‌ی دشمن آل محمّد (علیهم السلام) شفاعت کنند، آنچه درباره‌ی آن شفاعت کرده‌اند از آن‌ها پذیرفته نمی‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۹۲
القمی، ج۲، ص۳۹۵
۵
(مدثر/ ۴۸)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌مُوسَی الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ حَدَّثَنِی أَبِی (علیه السلام) عَنْ أَبِیهِ (علیه السلام) عَنْ آبَائِهِ (علیهم السلام) عَنْ عَلِیٍّ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَرْبَعَهًٌْ أَنَا الشَّفِیعُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ لَوْ أَتَوْنِی بِذُنُوبِ أَهْلِ الْأَرْضِ مُعِینُ أَهْلِ بَیْتِی وَ الْقَاضِی لَهُمْ حَوَائِجَهُمْ عِنْدَ مَا اضْطُرُّوا إِلَیْهِ وَ الْمُحِبُّ لَهُمْ بِقَلْبِهِ وَ لِسَانِهِ وَ الدَّافِعُ عَنْهُمْ بِیَدِهِ.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- چهار کس را روز قیامت خودم شفاعت خواهم نمود؛ هرچند با بار گناه مردم روی زمین به نزد من آیند: یاور خاندانم را و آن را که نیازمندی آنان را هنگامی‌که راه چاره بر آنان بسته باشد برطرف سازد و کسی را که آنان را به دل و زبان دوست داشته باشد و کسی را که با دست خویش از آنان دفاع نماید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۱۹۲
الخصال، ج۱، ص۱۹۶
بیشتر