آیه ۶ - سوره طور

آیه وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ [6]

و درياى مملوّ و برافروخته.

۱
(طور/ ۶)

أمیرالمومنین (علیه السلام)- وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ بَحْرٌ فِی السَّمَاءِ تَحْتَ الْعَرْشِ.

امام علی (علیه السلام)- و البَحْرِ المَسْجُور دریایی در آسمان زیر عرش است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۷۸
بحارالأنوار، ج۵۵، ص۱۰۷
۲
(طور/ ۶)

علی‌ّبن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِقَالَ: یُسْجَرُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ.

علی‌ّبن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- و البَحْرِ المَسْجُور دریایی است که روز قیامت برافروخته می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۷۸
القمی، ج۲، ص۳۳۱/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(طور/ ۶)

أمیرالمومنین (علیه السلام)- الْمَسْجُور المُوقِد.

امام علی (علیه السلام)- المَسْجُور یعنی افروخته شده.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۷۸
البرهان
۴
(طور/ ۶)

الأئمّهًْ ( إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَجْعَلُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ الْبِحَارَ نَاراً یَسْجُرُ بِهَا جَهَنَّمَ أَوِ الْمُخْتَلِطَ.

ائمه (علیهم السلام)- خداوند در روز قیامت دریاها را آتش سازد و دوزخ را با آن‌ها برافروخته گرداند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۷۸
بحارالأنوار، ج۷، ص۲۸
۵
(طور/ ۶)

الباقر (علیه السلام)- إِنَّ یُونُسَ (علیه السلام) لَمَّا آذَاهُ قَوْمُهُ دَعَا اللَّهَ عَلَیْهِمْ فَأَصْبَحُوا أَوَّلَ یَوْمٍ وَ وُجُوهُهُمْ مُصْفَرَّهًٌْ وَ أَصْبَحُوا الْیَوْمَ الثَّانِیَ وَ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّهًٌْ قَالَ وَ کَانَ اللَّهُ وَاعَدَهُمْ أَنْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذَابُ حَتَّی نَالُوهُ بِرِمَاحِهِمْ فَفَرَّقُوا بَیْنَ النِّسَاءِ وَ أَوْلَادِهِنَّ وَ الْبَقَرِ وَ أَوْلَادِهَا وَ لَبِسُوا الْمُسُوحَ وَ الصُّوفَ وَ وَضَعُوا الْحِبَالَ فِی أَعْنَاقِهِمْ وَ الرَّمَادَ عَلَی رُءُوسِهِمْ وَ ضَجُّوا ضَجَّهًًْ وَاحِدَهًًْ إِلَی رَبِّهِمْ وَ قَالُوا آمَنَّا بِإِلَهِ یُونُسَ قَالَ‌فَصَرَفَ اللَّهُ عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَی جِبَالِ آمِدَ قَالَ وَ أَصْبَحَ یُونُسُ وَ هُوَ یَظُنُّ أَنَّهُمْ هَلَکُوا فَوَجَدَهُمْ فِی عَافِیَهًٍْ فَغَضِبَ وَ خَرَجَ کَمَا قَالَ اللَّهُ مُغَاضِباً حَتَّی رَکِبَ سَفِینَهًًْ فِیهَا رَجُلَانِ فَاضْطَرَبَتِ السَّفِینَهًُْ فَقَالَ الْمَلَّاحُ یَا قَوْمِ فِی سَفِینَتِی لَمَطْلُوبٌ فَقَالَ یُونُسُ أَنَا هُوَ وَ قَامَ لِیُلْقِیَ نَفْسَهُ فَأَبْصَرَ السَّمَکَهًَْ وَ قَدْ فَتَحَتْ فَاهَا فَهَابَهَا وَ تَعَلَّقَ بِهِ الرَّجُلَانِ وَ قَالا لَهُ أَنْتَ وَیْحَکَ وَ نَحْنُ رَجُلَانِ فَسَاهَمَهُمْ فَوَقَعَتِ السِّهَامُ عَلَیْهِ فَجَرَتِ السُّنَّهًُْ بِأَنَّ السِّهَامَ إِذَا کَانَتْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ أَنَّهَا لَا تُخْطِئ‌فَأَلْقَی نَفْسَهُ فَالْتَقَمَهُ الْحُوتُ فَطَافَ بِهِ الْبِحَارَ سَبْعَهًًْ حَتَّی صَارَ إِلَی الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ وَ بِهِ یُعَذَّبُ قَارُونُ.

امام باقر (علیه السلام)- هنگامی‌که قوم یونس (علیه السلام) او را اذیّت و آزار نمودند آن‌ها را نفرین نمود... بنابراین عذاب بر سرشان فرود آمد به‌طوری که سر نیزه‌هایشان به آن می‌رسید... [آن‌ها پشیمان شدند] و به درگاه پروردگارشان فریاد بلندی زدند و گفتند: «ما به خدای یونس (علیه السلام) ایمان آوردیم». خداوند نیز عذاب را از آن‌ها برطرف کرده و بر کوه‌های آمِد فرود آورد. [از طرف دیگر] یونس (علیه السلام) که گمان می‌کرد آن‌ها نابود شده‌اند به‌سمت شهر حرکت کرد ولی [با تعجّب] آن‌ها را در سلامتیِ کامل یافت؛ پس خشمگین از شهر خارج گشت... تا اینکه سوار بر کشتی شد... کشتی دچار تکان‌های شدیدی شد... یونس (علیه السلام) خود را به دریا انداخت و ماهی بزرگی او را بلعید و وی را همراه خود از هفت دریا عبور داد تا اینکه به وَ الْبَحْرِ الْمسْجُور رسید که قارون در آنجا عذاب می‌شود.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸۰
بحارالأنوار، ج۱۴، ص۳۹۹

دعا

۱
(طور/ ۶)

الصّادق (علیه السلام)- مَنْ دَعَا إِلَی اللَّهِ تَعَالَی أَرْبَعِینَ صَبَاحاً بِهَذَا الْعَهْدِ کَانَ مِنْ أَنْصَارِ قَائِمِنَا (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَإِنْ مَاتَ قَبْلَهُ أَخْرَجَهُ اللَّهُ تَعَالَی مِنْ قَبْرِهِ وَ أَعْطَاهُ بِکُلِّ کَلِمَهًٍْ أَلْفَ حَسَنَهًٍْ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَیِّئَهًٍْ وَ هُوَ هَذَا اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفِیعِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُور ...

امام‌صادق (علیه السلام)- هرکس چهل بامداد این [دعای] عهد را بخواند، از یاوران قائم ما (خواهد بود و اگر پیش از ظهور آن حضرت بمیرد خداوند [هنگام ظهور] او را از قبر بیرون آورد؛ و در مقابل هر کلمه از این دعا، هزار ثواب به او عطا فرموده و هزار گناه از [نامه‌ی عمل] او محو کند. و آن دعا این است: اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفِیعِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ المَسْجُور.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸۰
بحارالأنوار، ج۹۹، ص۱۱۱/ نورالثقلین؛ «بتفاوت»
۲
(طور/ ۶)

أمیرالمومنین (علیه السلام)- یَوْمَ لِقَائِهِ أهْلِ الشَّامَ بِصَفِّینِ رَفَعَ یَدَیْهِ إِلَی السَّمَاءِ فَقَالَ اللَّهُمَّ رَبَّ السَّقْفِ الْمَحْفُوظِ الْمَکْفُوفِ الَّذِی جَعَلْتَهُ مَغِیضاً لِلَّیْلِ وَ النَّهَارِ وَ جَعَلْتَ فِیهِ مَجْرًی لِلشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ وَ مَنَازِلَ الْکَوَاکِبِ وَ النُّجُومِ وَ جَعَلْتَ سُکَّانَهُ سِبْطاً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ لَا یَسْأَمُونَ الْعِبَادَهًَْ وَ رَبَّ هَذِهِ الْأَرْضِ الَّتِی جَعَلْتَهَا قَرَاراً لِلْأَنَامِ وَ الْهَوَامِّ وَ الْأَنْعَامِ وَ مَا لَا یُحْصَی مِمَّا یُرَی وَ مَا لَا یُرَی مِنْ خَلْقِکَ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ الْفُلْکِ الَّتِی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النَّاسَ وَ رَبَّ السَّحابِ الْمُسَخَّرِ بَیْنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ الْمُحِیطِ بِالْعَالَمِینَ وَ رَبَّ الرَّوَاسِی الَّتِی جَعَلْتَهَا لِلْأَرْضِ أَوْتَاداً وَ لِلْخَلْقِ مَتَاعاً إِنْ أَظْهَرْتَنَا عَلَی عَدُوِّنَا فَجَنِّبْنَا الْبَغْیَ وَ سَدِّدْنَا لِلْحَقِّ فَإِنْ أَظْهَرْتَهُمْ عَلَیْنَا فَارْزُقْنَا الشَّهَادَهًَْ وَ اعْصِمْ بَقِیَّهًَْ أَصْحَابِی مِنَ الْفِتْنَهًْ.

امام علی (علیه السلام)- روزی که امام علی (علیه السلام) در صفّین با اهل شام روبرو گردید، دو دستش را رو به آسمان بلند کرده و عرضه داشت: «ای خدای آسمان بر افراشته و فضای نگاه داشته شده که آن را زمینه‌ی پیدایش شب و روز، و محلّ گردش ماه و خورشید، و مسیر آمد و شد سیّارات و ستارگان قرار داده‌ای و جایگاه گروهی از فرشتگانت ساخته‌ای که از عبادت تو خسته نمی‌گردند، و ای پروردگار این زمین که آن را جایگاه سکونت انسان‌ها و مکان رفت‌وآمد حشرات و چارپایان و پدیده‌های دیدنی و نادیدنیِ [غیر قابل شمارش قرار داده‌ای] و ای پروردگارِ؛ کشتی‌هایی که در دریا به سود مردم در حرکتند. (بقره/۱۶۴) و ای پروردگارِ؛ ابرهایی که میان زمین و آسمان مسخّرند. (بقره/۱۶۴) و ای پروردگارِ الْبَحْرِ المَسْجُور که آن را احاطه‌کننده بر جهانیان قرار دادی و ای پروردگار کوه‌های بلند و پا برجا که آن‌ها را برای زمین، چونان میخ‌های محکم و برای مخلوقات، تکیه‌گاهی مطمئن ساخته‌ای! اگر بر دشمن پیروزمان ساختی، ما را از تجاوز بر کنار دار و بر راه حقّ استوار فرما و چنانچه آن‌ها را بر ما پیروز گرداندی شهادت را نصیب ما فرموده و دیگر اصحابم را از فتنه حفظ فرما»!

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸۰
بحارالأنوار، ج۹۷، ص۳۷
۳
(طور/ ۶)

العسکری (علیه السلام)- إِنَّ اللَّهَ یُنْزِلُ بَیْنَ نَفْخَتَیِ الصُّورِ بَعْدَ مَا یُنْفَخُ النَّفْخَهًُْ الْأُولَی مِنْ دُوَیْنِ سَمَاءِ الدُّنْیَا مِنَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ الَّذِی قَالَ اللَّهُ وَ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ وَ هِیَ مِنْ مَنِیٍّ کَمَنِیِّ الرَّجُلِ فَیَمْطُرُ ذَلِکَ عَلَی الْأَرْضِ فَیَلْقَی الْمَاءُ الْمَنِیُّ مَعَ الْأَمْوَاتِ الْبَالِیَهًِْ فَیَنْبُتُونَ مِنَ الْأَرْضِ وَ یَحْیَوْنَ.

امام عسکری (علیه السلام)- خداوند در زمانِ بین دو نفخه‌ی صور بعد از اینکه نفخه‌ی اوّل دمیده می‌شود، از جایی پایین‌تر از آسمانِِ دنیا از دریایی مملوّ و برافروخته که خداوند [پیرامونش] فرموده: وَ الْبَحْرِ الْمسْجُورِ، [آبی] نازل می‌کند که از آب‌ِ منیّ همچون آبِ منیّ مرد تشکیل یافته است. آن آب بر زمین فرو ریزد و آب منیّ با مردگانِ پوسیده درآمیزد و آن مردگان از زمین سر برآورند و زنده گردند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸۲
بحارالأنوار، ج۶، ص۳۲۹/ بحارالأنوار، ج۱۳، ص۲۷۲/ الإمام العسکری، ص۲۸۱

ولایت

۱
(طور/ ۶)

أمیرالمومنین (علیه السلام)- زیارَهًُْ أمیرِ الْمُؤْمِنین (علیه السلام) أَشْهَدُ أَنَّکَ الطُّورُ وَ الْکِتَابُ الْمَسْطُورُ وَ الرَّقُّ الْمَنْشُورُ وَ بَحْرُ الْعِلْمِ الْمَسْجُور.

امام علی (علیه السلام)- در زیارت امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمده است: گواهی می‌دهم که تویی طور و [تویی] آن کتاب نوشته شده و [تویی] صفحه‌ی گسترده و دریایِِ سرشار از علم و دانش.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۸۲
بحارالأنوار، ج۹۷، ص۳۱۳
بیشتر