آیه ۳۸ - سوره نازعات

آیه وَ آثَرَ الْحَياةَ الدُّنْيا [38]

و زندگي دنيا را [بر آخرت] مقدّم داشته.

۱
(نازعات/ ۳۸)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنِ الْحَسَنِ‌بْنِ‌أَبِی‌الْحَسَنِ الْبَصْرِیِّ قَالَ: لَمَّا قَدِمَ عَلَیْنَا أَمِیرُ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) الْبَصْرَهًَْ مَرَّ بِی وَ أَنَا أَتَوَضَّأُ فَقَالَ یَا غُلَامُ أَحْسِنْ وُضُوءَکَ یُحْسِنِ اللَّهُ إِلَیْکَ ثُمَّ جَازَنِی فَأَقْبَلْتُ أَقْفُو أَثَرَهُ فَحَانَتْ مِنْهُ الْتِفَاتَهًًْ فَنَظَرَ إِلَیَّ فَقَالَ یَا غُلَامُ أَ لَکَ إِلَیَّ حَاجَهًٌْ قُلْتُ نَعَمْ عَلِّمْنِی کَلَاماً یَنْفَعُنِی اللَّهُ بِهِ فَقَال ... اعْلَمْ یَا عَبْدَ‌اللَّهِ أَنَّ کُلَّ عَامِلٍ فِی الدُّنْیَا لِلْآخِرَهًِْ لَا بُدَّ أَنْ یُوَفَّی أَجْرَ عَمَلِهِ فِی الْآخِرَهًِْ وَ کُلُّ عَامِلِ دُنْیَا لِلدُّنْیَا عُمَالَتُهُ فِی الْآخِرَهًِْ نَارُ جَهَنَّمَ ثُمَّ تَلَا أَمِیرُ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَوْلَهُ تَعَالَی فَأَمَّا مَنْ طَغی وَ آثَرَ الْحَیاةَ الدُّنْیا فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوی.

امام علی (علیه السلام)- حسن بصری روایت کند هنگامی‌که امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) به بصره آمد بر من گذشت و من وضو می‌گرفتم به من فرمود: «پسر وضویت را خوب بگیر! خدا به تو نیکی کند». بعد از من گذشت، من دنبالش رفتم، سپس به من توجّه کرد و فرمود: «ای پسر! به من نیازی داری»؟ گفتم: «آری! به من سخنی بیاموز که خدا مرا سودی دهد به آن سخن». فرمود: «... بنده‌ی خدا! بدان که هرکس در دنیا برای آخرت کار کند ناگزیر پاداش عملش به تمام و کمال به او داده شود و هرکس به امور دینی به‌جهت دستیابی به دنیا عمل کند، اجر و پاداش وی در آخرت آتش دوزخ خواهد بود». سپس امیرالمؤمنین (علیه السلام) این آیات را تلاوت نمود: «فَأَمَّا مَنْ طَغی* وَ آثَرَ الْحَیاةَ الدُّنْیا* فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوی».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۳۶۲
بحارالأنوار، ج۷۴، ص۴۲۴/ بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۳۲/ الأمالی للمفید، ص۱۱۸
۲
(نازعات/ ۳۸)

الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَبْدِ‌اللَّهِ‌بْنِ‌مَسْعُودٍ قَالَ: دَخَلْتُ أَنَا وَ خَمْسَهًُْ رَهْطٍ مِنْ أَصْحَابِنَا یَوْماً عَلَی رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) ... قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): یَا ابْنَ مَسْعُودٍ لَا تَقْرَبَنَّ مِنَ الْحَرَامِ مِنَ الْمَالِ وَ النِّسَاءِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَقُولُ وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ وَ لَا تُؤْثِرَنَّ الْحَیَاهًَْ الدُّنْیَا عَلَی الْآخِرَهًِْ بِاللَّذَّاتِ وَ الشَّهَوَاتِ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَقُولُ فِی کِتَابِهِ فَأَمَّا مَنْ طَغی وَ آثَرَ الْحَیاةَ الدُّنْیا فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوی یَعْنِی الدُّنْیَا الْمَلْعُونَهًَْ وَ الْمَلْعُونُ مَا فِیهَا إِلَّا مَا کَانَ لِلَّه.

پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای پسر مسعود! نباید به حرام از جمله مال و زن نزدیک شوی، زیرا که خدای تعالی می‌فرماید: و برای کسی که از مقام پروردگارش بترسد، دو باغ بهشتی است! (الرحمن/۴۶) و نباید زندگی دنیا را بر آخرت به لذّت‌ها و شهوت‌هایش اختیار کنی زیرا که خدای تعالی در کتابش می‌فرماید: فَأَمَّا مَنْ طَغی* وَ آثَرَ الْحَیاةَ الدُّنْیا* فَإِنَّ الْجَحِیمَ هِیَ الْمَأْوی یعنی دنیا ملعون است و ملعون است آنچه که در آن است مگر آنچه که برای خدا باشد».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۳۶۲
بحارالأنوار، ج۷۴، ص۱۰۷؛ «جن» بدل «لاتقربن»/ مکارم الأخلاق، ص۴۵۵؛ بتفاوت یسیر
بیشتر