آیه فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً [5]
و آنها كه امور را تدبير ميكنند!
الکاظم (علیه السلام)- فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً وَ یَعْنِی بِذَلِکَ اثْنَیْ عَشَرَ بُرْجاً وَ سَبْعَ سَیَّارَاتٍ وَ الَّذِی یَظْهَرُ بِاللَّیْلِ وَ النَّهَارِ بِأَمْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ بَعْدَ عِلْمِ الْقُرْآنِ مَا یَکُونُ أَشْرَفَ مِنْ عِلْمِ النُّجُومِ وَ هُوَ عِلْمُ الْأَنْبِیَاءِ وَ الْأَوْصِیَاءِ وَ وَرَثَهًِْ الْأَنْبِیَاء.
امام کاظم (علیه السلام)- فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً و مقصود دوازده برج و هفت سیّاره است و آنچه در شب و روز به فرمان خدای عزّوجلّ پدیدار میشود و پس از علم قرآن اشرف از علم نجوم نیست و آن دانش انبیاء (علیهم السلام) و اوصیاء و وارثان انبیاء است.
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ أَبِیمُحَمَّدٍالْعَسْکَرِیِّ (علیه السلام) عَنْ آبَائِهِ عَنْ مُوسَیبْنِجَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ کَانَ قَوْمٌ مِنْ خَوَاصِّ الصَّادِقِ (علیه السلام) جُلُوساً بِحَضْرَتِهِ فِی لَیْلَهًٍْ مُقْمِرَهًٍْ مُصْحِیَهًٍْ فَقَالُوا یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا أَحْسَنَ أَدِیمَ هَذِهِ السَّمَاءِ وَ أَنْوَرَ هَذِهِ النُّجُومَ وَ الْکَوَاکِبَ فَقَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) إِنَّکُمْ لَتَقُولُونَ هَذَا وَ إِنَّ الْمُدَبِّرَاتِ الْأَرْبَعَهًَْ جَبْرَئِیلَ وَ مِیکَائِیلَ وَ إِسْرَافِیلَ وَ مَلَکَ الْمَوْتِ (علیهم السلام) یَنْظُرُونَ إِلَی الْأَرْضِ فَیَرَوْنَکُمْ وَ إِخْوَانَکُمْ فِی أَقْطَارِ الْأَرْضِ وَ نُورُکُمْ إِلَی السَّمَاوَاتِ وَ إِلَیْهِمْ أَحْسَنُ مِنْ نُورِ هَذِهِ الْکَوَاکِبِ وَ إِنَّهُمْ لَیَقُولُونَ کَمَا تَقُولُونَ مَا أَحْسَنَ أَنْوَارَ هَؤُلَاءِ الْمُؤْمِنِینَ.
امام کاظم (علیه السلام)- امام عسکری (علیه السلام) از پدرانش از امام کاظم (علیه السلام) روایت کرده است که جمعی از یاران مخلص امام صادق (علیه السلام) در شبی مهتابی نزد ایشان نشسته بودند و عرض کردند: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! پوستهی این آسمان چه زیبا است و نور این نجوم و ستارگان چه جالب است»! امام صادق (علیه السلام) فرمود: «شما این سخنان را میگویید درحالیکه چهار فرشتهی تدبیر کننده یعنی جبرئیل و میکائیل و اسرافیل و ملک الموت به زمین نگاه میکنند و شما و همتایانتان را در مناطق مختلف زمین میبینند، درحالیکه نوری که از شما به آسمانها و زمین میتابد، از نور این ستارگان زیباتر است و آنها نیز مشابه همان گفتهی شما را میگویند که: «نور این مؤمنان چه زیبا است»!
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِکَهًًْ سِوَی الْحَفَظَهًِْ یَکْتُبُونَ مَا یَسْقُطُ مِنْ وَرَقِ الشَّجَرِ فَإِذَا أَصَابَ أَحَدَکُمْ عَجْزُهُ بِأَرْضٍ فَلَاهًٍْ فَلْیُنَادِ أَعِینُوا عِبَادَ اللَّهِ رَحِمَکُمُ اللَّهُ.
ابنعبّاس (رحمة الله علیه)- خداوند فرشتگانی بهجز کاتبان اعمال دارد که هر برگ درختی که بر زمین میافتد را مینویسند، پس هرگاه یکی از شما در بیابانی درمانده شود، فریاد زند: «کمک کنید، ای بندگان خدا».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِنَّهَا الْمَلَائِکَهًُْ تُدَبِّرُ أَمْرَ الْعِبَادِ مِنَ السَّنَهًِْ إِلَی السَّنَهًِْ.
امام علی (علیه السلام)- آنها، فرشتگانی هستند که از این سال تا سال آینده، امور بندهگان خدا را تدبیر میکنند.
علیّبنابراهیم (رحمة الله علیه)- إِنَّهَا الْأَفْلَاکُ یَقَعُ فِیهَا أَمْرُ اللَّهِ تَعَالَی فَیَجْرِی بِهَا الْقَضَاءُ فِی الدُّنْیَا.
علیبنابراهیم (رحمة الله علیه)- آنها افلاک هستند که امر خدای تعالی در آن واقع میشود. پس به وسیله آن، حکم الهی در دنیا جاری میگردد.