آیه إِنَّ الَّذينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللهَ يَدُ اللهِ فَوْقَ أَيْديهِمْ فَمَنْ نَكَثَ فَإِنَّما يَنْكُثُ عَلى نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفى بِما عاهَدَ عَلَيْهُ اللهَ فَسَيُؤْتيهِ أَجْراً عَظيماً [10]
كسانى كه با تو بيعت مى‌كنند [در حقيقت] تنها با خدا بيعت مى‌نمايند، و دست خدا بالاى دست آنهاست پس هركس پيمان‌شكنى كند، تنها به زيان خود پيمان شكسته است و آن كس كه نسبت به عهدى كه با خدا بسته وفا كند، به‌زودى پاداش عظيمى به او خواهد داد.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ نَزَلَتْ فِی بِیعَهًِْ الرِّضْوَانِ لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَهًِْ اشْتَرَطَ عَلَیْهِمْ أَنْ لَا یُنْکِرُوا بَعْدَ ذَلِکَ عَلَی رسول الله (صلی الله علیه و آله) شَیْئاً یَفْعَلُهُ وَ لَا یُخَالِفُوهُ فِی شَیْءٍ یَأْمُرُهُمْ بِهِ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَعْدَ نُزُولِ آیَهًِْ الرِّضْوَانِ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً وَ إِنَّمَا رَضِیَ عَنْهُمْ بِهَذَا الشَّرْطِ أَنْ یَفُوا بَعْدَ ذَلِکَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ مِیثَاقِهِ وَ لَا یَنْقُضُوا عَهْدَهُ وَ عَقْدَهُ فَبِهَذَا الْعَقْدِ رَضِیَ عَنْهُم.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- این آیه در بیعت رضوان نازل شد که خداوند فرموده است: لقَدْ رَضِیَ اللهُ عَنِ المُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ خداوند شرط این رضایت خودش از آن ها را عدم انتقاد آن ها از هیچ‌کدام از اعمال پیامبر (صلی الله علیه و آله) و عدم مخالفت با اوامر آن حضرت دانسته است. خداوند پس از نازل‌کردن آیه‌ی بیعت رضوان، در آیه‌ی دیگری چنین فرموده است: إِنَّ الذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوقَ أَیْدِیهِمْ فَمَن نَّکَثَ فَإِنَّمَا یَنکُثُ عَلی نَفْسِهِ ومَنْ أَوفَی بِمَا عَاهَدَ عَلیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیماً رضایت خداوند از آن ها مشروط بر این بود که پس از آن به عهد و پیمان الهی وفادار باشند و پیمان‌شکنی نکنند. چنانچه به این عهد خود وفا کنند، پروردگار از آن ها راضی خواهد بود.
الصّادق (علیه السلام)- لَمَّا هَاجَرَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) إِلَی الْمَدِینَهًِْ وَ حَضَرَ خُرُوجُهُ إِلَی بَدْرٍ دَعَا النَّاسَ إِلَی الْبَیْعَهًِْ فَبَایَعَ کُلُّهُمْ عَلَی السَّمْعِ وَ الطَّاعَهًِْ وَ کَانَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) إِذَا خَلَا دَعَا علیا (علیه السلام) فَأَخْبَرَهُ مَنْ یَفِی مِنْهُمْ وَ مَنْ لَا یَفِی وَ یَسْأَلُهُ کِتْمَانَ ذَلِکَ ثُمَّ دَعَا رسول الله (صلی الله علیه و آله) علیا (علیه السلام) وَ حَمْزَهًَْ (رحمة الله علیه) وَ فَاطِمَهًَْ (سلام الله علیها) فَقَالَ لَهُمْ بَایِعُونِی بَیْعَهًَْ الرِّضَا فَقَالَ حَمْزَهًُْ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی عَلَی مَا نُبَایِعُ أَ لَیْسَ قَدْ بَایَعْنَا فَقَالَ یَا أَسَدَ اللَّهِ وَ أَسَدَ رَسُولِهِ تُبَایِعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ بِالْوَفَاءِ وَ الِاسْتِقَامَهًِْ لِابْنِ أَخِیکَ إِذَنْ تَسْتَکْمِلَ الْإِیمَانَ قَالَ نَعَمْ سَمْعاً وَ طَاعَهًًْ وَ بَسَطَ یَدَهُ فَقَالَ لَهُمْ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیکُمْ عَلِیٌّ أمیرالمؤمنین (علیه السلام) وَ حَمْزَهًُْ سَیِّدُ الشُّهَدَاءِ (رحمة الله علیه) وَ جَعْفَرٌ الطَّیَّارُ (رحمة الله علیه) فِی الْجَنَّهًِْ وَ فَاطِمَهًُْ سَیِّدَهًُْ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ (سلام الله علیها) وَ السِّبْطَانِ الْحَسَنُ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنُ (علیه السلام) سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ هَذَا شَرْطٌ مِنَ اللَّهِ عَلَی جَمِیعِ الْمُسْلِمِینَ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَجْمَعِینَ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً ثُمَّ قَرَأَ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللَّه.
امام صادق (علیه السلام)- زمانی‌که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مدینه هجرت کرد و لحظه‌ی خروج او به‌سوی جنگ بدر فرا رسید مردم را به بیعت فرا خواند و همه‌ی مردم با کمال میل اطاعت کردند. چون رسول خدا (صلی الله علیه و آله) تنها می شد علی (علیه السلام) را فرا می خواند تا نام کسانی را که به عهدشان وفادار می‌ماندند و کسانی که وفادار نمی‌ماندند را به او خبر دهد و از او می‌خواست که آن را پوشیده نگه دارد. سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، علی، حمزه و فاطمه (علیهم السلام) را صدا زد و به آنها فرمود: «با من از روی رضایتمندی بیعت کنید». حمزه (علیه السلام) گفت: «پدر و مادرم به فدایت. نسبت به چه چیزی با تو بیعت ببندیم؟ آیا ما پیش از این با تو بیعت نبسته‌ایم». پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ای شیر خدا و شیر رسول خدا! به خاطر خدا و رسول او از روی وفا و درستی با پسر برادرت بیعت ببند که دراین‌صورت ایمانت را کامل می‌کنی». گفت: «باشد من در خدمتم». و دستش را باز کرد. پیامبر (صلی الله علیه و آله) به آنها فرمود: «یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیکُمْ». و در ادامه گفت: علی (علیه السلام) امیرالمؤمنین و حمزه (علیه السلام) سیدالشّهداء است. جعفر دارای دو بال است که در بهشت پرواز می‌کند. فاطمه (سلام الله علیها) سرور زنان دو جهان و دو فرزندزاده پیامبر (صلی الله علیه و آله) حسن و حسین (علیها السلام) سرور جوانان اهل بهشتند. این شرطی از جانب خدا بر همه‌ی مسلمانانِ جن و انس است. فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً سپس این آیه را تلاوت کرد: إِنَّ الَّذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللهَ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- حَجَّ رسول الله (صلی الله علیه و آله) مِنَ الْمَدِینَهًِْ وَ قَدْ بَلَّغَ جَمِیعَ الشَّرَائِعِ قَوْمَهُ غَیْرَ الْحَجِّ وَ الْوَلَایَهًْ ... فَلَمَّا بَلَغَ غَدِیرَ خُمٍّ قَبْلَ الْجُحْفَهًِْ بِثَلَاثَهًِْ أَمْیَالٍ أَتَاهُ جبرئیل لَی خَمْسِ سَاعَاتٍ مَضَتْ مِنَ النَّهَارِ بِالزَّجْرِ وَ الِانْتِهَارِ وَ الْعِصْمَهًِْ مِنَ النَّاسِ فَقَالَ یا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ لَکَ یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ فِی عَلِی (علیه السلام) فقال (صلی الله علیه و آله) ... مَنْ بَایَعَ فَإِنَّمَا یُبَایِعُ اللَّهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ مَعَاشِرَ النَّاسِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ بَایِعُوا علیا (علیه السلام) أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ الْحَسَنَ (علیه السلام) وَ الْحُسَیْنَ (علیه السلام) وَ الْأَئِمَّهًَْ (علیهم السلام) کَلِمَهًًْ طَیِّبَهًًْ بَاقِیَهًًْ یُهْلِکُ اللَّهُ مَنْ غَدَرَ وَ یَرْحَمُ مَنْ وَفَی فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ الْآیَهًَْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از مدینه به حج رفت، زیرا همه‌ی احکام غیر از حج و ولایت را به قوم خود تعلیم داده بود ... سپس به راه خود ادامه داد تا اینکه به غدیرخم که در سه مایلی قبل از جحفه قرار دارد، رسید و درحالی‌که پنج ساعت از روز گذشته بود، جبرئیل با تهدید و نهیب و تضمین امان از مردم، از جانب خدا باز آمده و گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله)، خدای عزّوجلّ به تو سلام می رساند و می گوید: ای پیامبر! در مورد علی (علیه السلام) آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملًا [به مردم] برسان! (مائده/۶۷) و هرکه بیعت کرده، در حقیقت با خدا بیعت کرده است؛ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ. ای مردم، از خدا پروا نموده و با علی (علیه السلام) امیرالمؤمنین و با حسن و حسین و امامان (علیهم السلام) پس از ایشان که کلمه طیّبه‌ی باقیه‌ی خداوند است، بیعت کنید. خداوند هرکس را که خیانت کند به هلاکت میرساند و هرکس به پیمان خود وفا کند، رحم می‌کند. پس هر کس پیمان‌شکنی کند، تنها به زیان خود پیمان شکسته است ...
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنِ النَّبِیِ (صلی الله علیه و آله) حَدِیثٌ طَوِیلٌ یَقُولُ فیهِ (علیه السلام) فِی خُطْیَهًِْ الْغَدِیرِ: مَعَاشِرَ النَّاسِ قَدْ بَیَّنْتُ لَکُمْ وَ أَفْهَمْتُکُمْ وَ هَذَا عَلِیٌ (علیه السلام) یُفْهِمُکُمْ بَعْدِی أَلَا وَ إِنَ عِنْدَ انْقِضَاءِ خُطْبَتِی أَدْعُوکُمْ إِلَی مُصَافَقَتِی عَلَی بَیْعَتِهِ وَ الْإِقْرَارِ بِهِ ثُمَّ مُصَافَقَتِهِ بَعْدِی أَلَا إِنِّی قَدْ بَایَعْتُ اللَّهَ وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) قَدْ بَایَعَنِی وَ أَنَا آخِذُکُمْ بِالْبَیْعَهًِْ لَهُ عَنِ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ الْآیَهًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای مردم، من گفتنی ها را گفتم و آن ها را به شما فهماندم و این علی (علیه السلام) است که پس از من به شما می فهماند؛ بدانید که پس از پایان خطبه ام از شما دعوت خواهم کرد به‌عنوان بیعت با علی (علیه السلام) و اقرار به امامت او با من دست دهید و سپس با علی (علیه السلام) دست دهید. بدانید که من با خدا بیعت کردم و علی (علیه السلام) با من بیعت نمود و من از جانب خدای عزّوجلّ از شما برای علی (علیه السلام) بیعت می گیرم که خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ.
الباقر (علیه السلام)- لَیْسَ عَلَی النِّسَاءِ أَذَان الی ان قال (علیه السلام) وَ لَا تُبَایِعُ إِلَّا مِنْ وَرَاءِ ثَوْبِهَا.
امام باقر (علیه السلام)- ... زنان در هنگام بیعت پارچه‌ای به دست می‌گرفتند و بیعت می‌نمودند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنِ الْمُفَضَّلِ‌بْنِ‌عُمَرَ قَالَ سَأَلْتُ سَیِّدِیَ الصَّادِقَ (علیه السلام) هَلْ لِلْمَأْمُورِ الْمُنْتَظَرِ الْمَهْدِیِّ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) مِنْ وَقْتٍ مُوَقَّتٍ یَعْلَمُهُ النَّاسُ فَقَالَ حَاشَ لِلَّهِ أَنْ یُوَقِّتَ ظُهُورَهُ بِوَقْتٍ یَعْلَمُهُ شِیعَتُنَا ... یَقِفُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ فَیَصْرُخُ صَرْخَهًًْ فَیَقُولُ یَا مَعَاشِرَ نُقَبَائِی وَ أَهْلَ خَاصَّتِی وَ مَنْ ذَخَرَهُمُ اللَّهُ لِنُصْرَتِی قَبْلَ ظُهُورِی عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ ائْتُونِی طَائِعِینَ فَتَرِدُ صَیْحَتُهُ (علیه السلام) عَلَیْهِمْ وَ هُمْ عَلَی مَحَارِیبِهِمْ وَ عَلَی فُرُشِهِمْ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ وَ غَرْبِهَا فَیَسْمَعُونَهُ فِی صَیْحَهًٍْ وَاحِدَهًٍْ فِی أُذُنِ کُلِّ رَجُلٍ فَیَجِیئُونَ نَحْوَهَا وَ لَا یَمْضِی لَهُمْ إِلَّا کَلَمْحَهًِْ بَصَرٍ حَتَّی یَکُونَ کُلُّهُمْ بَیْنَ یَدَیْهِ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ فَیَأْمُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ النُّورَ فَیَصِیرُ عَمُوداً مِنَ الْأَرْضِ إِلَی السَّمَاءِ فَیَسْتَضِیءُ بِهِ کُلُّ مُؤْمِنٍ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ وَ یَدْخُلُ عَلَیْهِ نُورٌ مِنْ جَوْفِ بَیْتِهِ فَتَفْرَحُ نُفُوسُ الْمُؤْمِنِینَ بِذَلِکَ النُّورِ وَ هُمْ لَا یَعْلَمُونَ بِظُهُورِ قَائِمِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ (علیهم السلام) ثُمَّ یُصْبِحُونَ وُقُوفاً بَیْنَ یَدَیْهِ وَ هُمْ ثَلَاثُمِائَهًٍْ وَ ثَلَاثَهًَْ عَشَرَ رَجُلًا بِعِدَّهًِْ أَصْحَابِ رسول الله (صلی الله علیه و آله) یَوْمَ بَدْرٍ قَالَ الْمُفَضَّلُ یَا مَوْلَایَ یَا سَیِّدِی فَاثْنَانِ وَ سَبْعُونَ رَجُلًا الَّذِینَ قُتِلُوا مَعَ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) یَظْهَرُونَ مَعَهُمْ قَالَ یَظْهَرُ مِنْهُمْ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ (علیه السلام) فِی اثْنَیْ عَشَرَ أَلْفاً مُؤْمِنِینَ مِنْ شِیعَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ عَلَیْهِ عِمَامَهًٌْ سَوْدَاءُ قَالَ الْمُفَضَّلُ یَا سَیِّدِی فَبِغَیْرِ سُنَّهًِْ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بَایَعُوا لَهُ قَبْلَ ظُهُورِهِ وَ قَبْلَ قِیَامِهِ فَقَالَ (علیه السلام) یَا مُفَضَّلُ کُلُّ بَیْعَهًٍْ قَبْلَ ظُهُورِ الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) فَبَیْعَتُهُ کُفْرٌ وَ نِفَاقٌ وَ خَدِیعَهًٌْ لَعَنَ اللَّهُ الْمُبَایِعَ لَهَا وَ الْمُبَایَعَ لَهُ بَلْ یَا مُفَضَّلُ یُسْنِدُ الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظَهْرَهُ إِلَی الْحَرَمِ وَ یَمُدُّ یَدَهُ فَتُرَی بَیْضَاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ وَ یَقُولُ هَذِهِ یَدُ اللَّهِ وَ عَنِ اللَّهِ وَ بِأَمْرِ اللَّهِ ثُمَّ یَتْلُو هَذِهِ الْآیَهًَْ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ الْآیَهًَْ.
امام صادق (علیه السلام)- مفضّل‌بن‌عمر گوید: «از آقایم امام صادق (علیه السلام) پرسیدم: «آیا مأموریّت حضرت مهدی منتظر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) وقت معیّنی دارد که باید مردم بدانند کی خواهد بود؟ فرمود: «حاشا که خداوند وقت ظهور او را طوری معیّن کند که شیعیان ما آن را بدانند، آنگاه در بین رکن و مقام می‌ایستد و با صدای رسا میگوید: «ای نقبا و مردمی که به من نزدیک هستید! و ای کسانی که خداوند شما را پیش از ظهور من در روی زمین برای یاری من ذخیره کرده است! برای اطاعت از من به‌سوی من بیایید! صدای او به این افراد می‌رسد و آنها در شرق و غرب عالم، بعضی در محراب عبادت و گروهی خوابیده‌اند، با این وصف با یک صدا که می‌شنوند و با یک چشم‌به‌هم‌زدن، در بین رکن و مقام نزد او خواهند بود. سپس خداوند به نور دستور می‌دهد که به صورت عمودی از زمین تا آسمان جلوه کند و هرکه ساکن زمین است، از آن نور مستفیض می‌شود و نور از میان خانه‌اش بر وی می‌درخشد و از این نور دل‌های مؤمنین مسرور می‌گردد، درحالی‌که هنوز آنها نمی‌دانند که قائم ما اهل‌بیت ظهور کرده است. ولی چون صبح شود، همه در برابر قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) خواهند بود و آنها سیصدوسیزده مرد به تعداد لشکر پیغمبر در روز جنگ بدر هستند». مفضّل گفت: «آقا! آیا آن هفتادودو نفر که با امام حسین (علیه السلام) در کربلا شهید شدند هم با آنها ظهور میکنند؟ فرمود: «فقط حسین‌بن‌علی (علیه السلام) با دوازده هزار نفر از شیعیان امیرالمؤمنین (علیه السلام)، درحالی‌که حضرت عمامه‌ی سیاه پوشیده است، ظهور می‌کند». عرض کردم: «آقا! آیا مردم به غیر روش و سنّت قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قبل از ظهور و قیامش با امام حسین (علیه السلام) بیعت میکنند»؟ فرمود: «ای مفضّل! هر بیعتی قبل از ظهور قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، کفر و نفاق و نیرنگ است؛ خداوند بیعت‌کننده و بیعت‌گیرندگان آن را لعنت کند. بلکه ای مفضّل! تکیه به خانه‌ی خدا می‌دهد و دستش را دراز می‌کند و نوری که ضرری برای خود حضرت ندارد، از آن می‌جهد و میگوید: این دست خدا و از جانب خدا و به امر خداست. سپس این آیه را می خواند: إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ».
الصّادق (علیه السلام)- عن الصادق (علیه السلام) فی حدیث ظهور القائم:(عجل الله تعالی فرجه الشریف) یَا مُفَضَّلُ یُسْنِدُ الْقَائِمُ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ظَهْرَهُ إِلَی الْحَرَمِ وَ یَمُدُّ یَدَهُ فَتُرَی بَیْضَاءَ مِنْ غَیْرِ سُوءٍ وَ یَقُولُ هَذِهِ یَدُ اللَّهِ وَ عَنِ اللَّهِ وَ بِأَمْرِ اللَّهِ ثُمَّ یَتْلُو هَذِهِ الْآیَهًَْ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ الْآیَهًَْ فَیَکُونُ أَوَّلُ مَنْ یُقَبِّلُ یَدَهُ جَبْرَئِیلَ ثُمَّ یُبَایِعُه.
امام صادق (علیه السلام)- از امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی حدیث ظهور قائم (عجل الله تعالی فرجه الشریف): ای مفضّل! تکیه به خانه‌ی خدا می‌دهد و دستش را دراز می‌کند و نوری از آن می‌جهد و میگوید: این دست خدا و از جانب خدا و به امر خداست سپس این آیه را میخواند: إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ اوّل کسی که دست او را می‌بوسد، جبرئیل است، و با ایشان بیعت می‌کند.
الصّادق (علیه السلام)- حَمْزَهًَْ‌بْنِ‌بَزِیعٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَمَّا آسَفُونا انْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَقَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَا یَأْسَفُ کَأَسَفِنَا وَ لَکِنَّهُ خَلَقَ أَوْلِیَاءَ لِنَفْسِهِ یَأْسَفُونَ وَ یَرْضَوْنَ وَ هُمْ مَخْلُوقُونَ مَرْبُوبُونَ فَجَعَلَ رِضَاهُمْ رِضَا نَفْسِهِ وَ سَخَطَهُمْ سَخَطَ نَفْسِهِ لِأَنَّهُ جَعَلَهُمُ الدُّعَاهًَْ إِلَیْهِ وَ الْأَدِلَّاءَ عَلَیْهِ فَلِذَلِکَ صَارُوا کَذَلِکَ وَ لَیْسَ أَنَّ ذَلِکَ یَصِلُ إِلَی اللَّهِ کَمَا یَصِلُ إِلَی خَلْقِهِ لَکِنْ هَذَا مَعْنَی مَا قَالَ مِنْ ذَلِکَ وَ قَدْ قَالَ مَنْ أَهَانَ لِی وَلِیّاً فَقَدْ بَارَزَنِی بِالْمُحَارَبَهًِْ وَ دَعَانِی إِلَیْهَا وَ قَالَ مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ وَ قَالَ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَکُلُّ هَذَا وَ شِبْهُهُ عَلَی مَا ذَکَرْتُ لَک.
امام صادق (علیه السلام)- از حمزهًْ‌بن‌بزیع روایت شده است: که امام صادق (علیه السلام) درباره‌ی آیه: امّا هنگامی‌که ما را به خشم آوردند، از آنها انتقام گرفتیم. (زخرف/۵۵)» فرمود: «خداوند مانند ما غم و غصّه نمی‌خورد؛ بلکه او اولیایی را برای خودش آفریده است که اندوهگین و شاد می‌شوند. آنها آفریده و تربیت شده‌اند. خداوند، رضایت آنها را به‌عنوان رضایت خودش و خشم آنها را به‌عنوان خشم خودش قرار داده است. زیرا به آنها دستور داده است تا مردم را به‌سوی او دعوت کنند و راهنمایانی برای مردم به‌سوی او باشند. به همین دلیل آنها به چنان جایگاهی دست یافته‌اند. این بدان معنی نیست که خداوند مانند انسان‌ها شاد یا غمگین می‌شود؛ بلکه این، معنای آیه‌ی فوق است. خداوند همچنین فرموده است: «هرکس به یکی از اولیای من اهانت کند، آشکارا با من به جنگ برخاسته و مرا به جنگ با خودش دعوت کرده است. پروردگار در قرآن کریم فرموده است: کسی که از پیامبر اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است. (نساء/۸۰) همچنین در آیه‌ی دیگری می‌فرماید: إِنَّ الذِینَ یبَایعُونَکَ إِنَّمَا یبَایعُونَ اللهَ یدُ اللهِ فَوقَ أَیدِیهِمْ».
الرّضا (علیه السلام)- أَنَ الْمَأْمُونَ لَمَّا أَرَادَ أَنْ یَأْخُذَ الْبَیْعَهًَْ لِنَفْسِهِ بِإِمْرَهًِْ الْمُؤْمِنِینَ وَ لِأَبِی‌الْحَسَنِ عَلِیِّ‌بْنِ‌مُوسَی الرِّضَا (علیه السلام) بِوَلَایَهًِْ الْعَهْدِ وَ لِفَضْلِ‌بْنِ‌سَهْلٍ بِالْوِزَارَهًِْ أَمَرَ بِثَلَاثَهًِْ کَرَاسِیَّ فَنُصِبَتْ لَهُمْ فَلَمَّا قَعَدُوا عَلَیْهَا أَذِنَ لِلنَّاسِ فَدَخَلُوا یُبَایِعُونَ فَکَانُوا یَصْفِقُونَ بِأَیْمَانِهِمْ عَلَی أَیْمَانِ الثَّلَاثَهًِْ مِنْ أَعْلَی الْإِبْهَامِ إِلَی الْخِنْصِرِ وَ یَخْرُجُونَ حَتَّی بَایَعَ فِی آخِرِ النَّاسِ فَتًی مِنَ الْأَنْصَارِ فَصَفَقَ بِیَمِینِهِ مِنْ أَعْلَی الْخِنْصِرِ إِلَی أَعْلَی الْإِبْهَامِ فَتَبَسَّمَ أَبُوالْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) ثُمَّ قَالَ: کُلُّ مَنْ بَایَعَنَا بَایَعَ بِفَسْخِ الْبَیْعَهًِْ غَیْرَ هَذَا الْفَتَی فَإِنَّهُ بَایَعَنَا بِعَقْدِهَا. فَقَالَ الْمَأْمُونُ: وَ مَا فَسْخُ الْبَیْعَهًِْ مِنْ عَقْدِهَا. قَالَ أَبُوالْحَسَنِ (علیه السلام): عَقْدُ الْبَیْعَهًِْ هُوَ مِنْ أَعْلَی الْخِنْصِرِ إِلَی أَعْلَی الْإِبْهَامِ وَ فَسْخُهَا مِنْ أَعْلَی الْإِبْهَامِ إِلَی أَعْلَی الْخِنْصِرِ. قَالَ: فَمَاجَ النَّاسُ فِی ذَلِکَ وَ أَمَرَ الْمَأْمُونُ بِإِعَادَهًِْ النَّاسِ إِلَی الْبَیْعَهًِْ عَلَی مَا وَصَفَهُ أَبُوالْحَسَنِ (علیه السلام) وَ قَالَ النَّاسُ: کَیْفَ یَسْتَحِقُّ الْإِمَامَهًَْ مَنْ لَا یَعْرِفُ عَقْدَ الْبَیْعَهًِْ إِنَّ مَنْ عَلِمَ لَأَوْلَی بِهَا مِمَّنْ لَا یَعْلَمُ؟ قَالَ: فَحَمَلَهُ ذَلِکَ عَلَی مَا فَعَلَهُ مِنْ سَمِّهِ.
امام رضا (علیه السلام)- وقتی مأمون خواست برای خود به خلافت و برای امام رضا (علیه السلام) به ولایتعهدی و برای فضل‌بن‌سهل به وزارت بیعت بگیرد، دستور داد سه کرسی گذاشتند. وقتی هرکدام بر کرسی خود قرار گرفتند، به مردم اجازه‌ی ورود داد. مردم وارد شدند و شروع به بیعت کردند و با دست راست، از بالای انگشت شست تا انگشت کوچک بر دست راست هریک از این سه نفر می‌گذاشتند و خارج می‌شدند. تا بالأخره جوانی از انصار در آخر بیعت کرد و دست راست خود را از انگشت کوچک تا بالای شست بر دست آنها گذاشت. امام رضا (علیه السلام) تبسّم کرد و آنگاه فرمود: «هرکس با ما بیعت کرد، بیعتی کرد که آن را بشکند، جز این جوان که بیعت محکم و پایدار کرد». مأمون گفت: «شکستن و پایداری بیعت از کجا معلوم شد»؟ امام رضا (علیه السلام) فرمود: «پایداری بیعت از بالای انگشت کوچک تا بالای انگشت شست است و فسخ بیعت از بالای شست تا بالای انگشت کوچک است». مردم با شنیدن این جریان با یکدیگر به صحبت پرداختند. مأمون دستور داد برگردند و آن‌طوری که امام رضا (علیه السلام) دستور می‌دهد بیعت کنند. مردم می‌گفتند: «از کجا لیاقت امامت دارد کسی که شیوه‌ی بیعت‌کردن را نمی‌داند؟ کسی که می‌داند از او شایسته‌تر است. این سخنان باعث شد که مأمون، امام رضا (علیه السلام) را مسموم کند».
الرّضا (علیه السلام)- فِی بَیْعَهًِْ النَّاسِ لِلرّضَا (علیه السلام) عِنْدَ الْمَأمُونِ وَ فِیهِ جَلَسَ الْمَأْمُونُ وَ وَضَعَ لِلرِّضَا (علیه السلام) وِسَادَتَیْنِ عَظیِمَتَیْنِ حَتَّی لَحِقَ بِمَجْلِسِهِ وَ فَرْشِهِ وَ أَجْلَسَ الرِّضَا (علیه السلام) عَلَیْهِمَا فِی الْخُضْرَهًِْ وَ عَلَیْهِ عِمَامَهًٌْ وَ سَیْفٌ ثُمَّ أَمَرَ ابْنَهُ الْعَبَّاسَ‌بْنَ‌الْمَأْمُونِ أَنْ یُبَایِعَ لَهُ أَوَّلَ النَّاسِ فَرَفَعَ الرِّضَا (علیه السلام) یَدَهُ فَتَلَقَّی بِظَهْرِهَا وَجْهَ نَفْسِهِ وَ بِبَطْنِهَا وُجُوهَهُمْ فَقَالَ لَهُ الْمَأْمُونُ: ابْسُطْ یَدَکَ لِلْبَیْعَهًِْ. وَ قَالَ لَهُ الرِّضَا (علیه السلام) إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) هَکَذَا کَانَ یُبَایِعُ فَبَایَعَهُ النَّاسُ وَ یَدُهُ فَوْقَ أَیْدِیهِم.
امام رضا (علیه السلام)- در جریان بیعت‌کردن مردم با امام رضا (علیه السلام) نزد مأمون آمده است: مأمون نشست و برای امام رضا (علیه السلام) دو پشتی بزرگ نزدیک خود قرار داده بود آن جناب با لباس سبز در جایگاه خود نشست؛ عمّامه‌ای بر سر داشت و شمشیری بر کمر آویخته بود، مأمون دستور داد که اوّلین شخص پسرش عبّاس‌بن‌مأمون بیعت کند، امام (علیه السلام) دست خود را طوری بلند کرد که پشت دست آن جناب مقابل صورت خودش و کف دست رو به مردم بود. مأمون گفت: «دست خود را برای بیعت بگشایید». فرمود: «پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) این چنین بیعت می‌کرد». مردم بیعت کردند؛ دست امام رضا (علیه السلام) بالای دست آنها بود.
الرّضا (علیه السلام)- الْهَمْدَانِیُّ عَنْ عَلِیٍّ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الْهَرَوِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌مُوسَی الرِّضَا (علیه السلام) یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَا تَقُولُ فِی الْحَدِیثِ الَّذِی یَرْوِیهِ أَهْلُ الْحَدِیث أَنَّ الْمُؤْمِنِینَ یَزُورُونَ رَبَّهُمْ مِنْ مَنَازِلِهِمْ فِی الْجَنَّهًِْ فَقَالَ (علیه السلام) یَا أَبَا الصَّلْتِ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فَضَّلَ نَبِیَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه و آله) عَلَی جَمِیعِ خَلْقِهِ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ جَعَلَ طَاعَتَهُ طَاعَتَهُ وَ مُبَایَعَتَهُ مُبَایَعَتَهُ وَ زِیَارَتَهُ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَهًِْ زِیَارَتَهُ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللهَ وَ قَالَ إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ وَ قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) مَنْ زَارَنِی فِی حَیَاتِی أَوْ بَعْدَ مَوْتِی فَقَدْ زَارَ اللَّهَ وَ دَرَجَهًُْ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) فِی الْجَنَّهًِْ أَرْفَعُ الدَّرَجَاتِ فَمَنْ زَارَهُ إِلَی دَرَجَتِهِ فِی الْجَنَّهًِْ مِنْ مَنْزِلِهِ فَقَدْ زَارَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی.
امام رضا (علیه السلام)- اباصلت گوید: «به امام رضا (علیه السلام) عرض کردم: «ای فرزند رسول خدا (صلی الله علیه و آله)! درباره‌ی حدیثی که اهل حدیث آن را روایت می کنند: «مؤمنان در بهشت در منزل‌های خود پروردگار خود را زیارت می کنند، چه می‌فرمایید؟ امام فرمود: «ای اباصلت! به‌درستی که خدای تبارک‌وتعالی پیامبرش محمّد (صلی الله علیه و آله) را بر همه‌ی آفریدگانش از پیامبران و فرشتگان برتری داد و اطاعت او را اطاعت خود و متابعت او را متابعت خود و زیارت او را در دنیا و آخرت زیارت خود قرار داد. و فرمود: کسی که از پیامبر اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است. (نساء/۸۰) و فرموده است: إِنَّ الَّذِینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللهَ یَدُ اللهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ و پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «هرکس مرا در حیات من یا بعد از وفات من زیارت کند در حقیقت خدای تعالی را زیارت کرده است».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَا عَیْنُ اللَّهِ وَ أَنَا یَدُ اللَّهِ وَ أَنَا جَنْبُ اللَّهِ وَ أَنَا بَابُ اللَّه.
امام علی (علیه السلام)- منم چشم خدا، منم دست خدا، منم جنب خدا (یعنی به خدا نزدیکم و مردم باید از ناحیه‌ی من به خدا تقرّب جویند) منم باب خدا (هرکه معرفت و خشنودی خدا را طلب کند باید از طریق من وارد شود).
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- أَنَا عِلْمُ اللَّهِ وَ أَنَا قَلْبُ اللَّهِ الْوَاعِی وَ لِسَانُ اللَّهِ النَّاطِقُ وَ عَیْنُ اللَّهِ النَّاظِرَهًُْ وَ أَنَا جَنْبُ اللَّهِ وَ أَنَا یَدُ اللَّه.
امام علی (علیه السلام)- منم علم خدا و منم قلب واعی خدا یعنی دل خدا که حافظ و نگاهدارنده است و زبان گویای خدا و چشم خدا و جنب و پهلوی خدا و منم دست خدا.
الصّادق (علیه السلام)- أَمَّا ن فَکَانَ نَهَراً فِی الْجَنَّهًِْ أَشَدَّ بَیَاضاً مِنَ الثَّلْجِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ لَهُ: کُنْ مِدَاداً. فَکَانَ مِدَاداً ثُمَ أَخَذَ شَجَرَهًًْ فَغَرَسَهَا بِیَدِهِ ثُمَّ قَالَ وَ الْیَدُ الْقُوَّهًُْ وَ لَیْسَ بِحَیْثُ تَذْهَبُ إِلَیْهِ الْمُشَبِّهَهًْ.
امام صادق (علیه السلام)- و امّا نون؛ عبارت است از نهری در بهشت که آبش از برف سفیدتر و از عسل شیرین‌تر است؛ حق‌تعالی به این آب می‌فرماید: «مرکّب شو»! پس بلافاصله مرکّب می‌گردد، سپس درختی را با دستش می‌کارد [امام (علیه السلام) برای رفع شبهه‌ای که برای گروه مشبّهه پیش آمده بلافاصله فرمود: مقصود از «ید» قوّه و قدرت است نه آن معنایی که در توهّم گروه مشبّهه می‌باشد].
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فِی کِتَابِهِ الَّذِی کَتَبَهُ إِلَی شِیعَتِهِ وَ یَذْکُرُ فِیهِ خُرُوجَ عَائِشَهًَْ إِلَی الْبَصْرَهًِْ وَ عِظَمَ خَطَإِ طَلْحَهًَْ وَ الزُّبَیْرِ فَقَالَ وَ أَیُّ خَطِیئَهًٍْ أَعْظَمُ مِمَّا أَتَیَا أَخْرَجَا زَوْجَهًَْ رسول الله (صلی الله علیه و آله) مِنْ بَیْتِهَا وَ کَشَفَا عَنْهَا حِجَاباً سَتَرَهُ اللَّهُ عَلَیْهَا وَ صَانَا حَلَائِلَهُمَا فِی بُیُوتِهِمَا مَا أَنْصَفَا لَا لِلَّهِ وَ لَا لِرَسُولِهِ مِنْ أَنْفُسِهِمَا ثَلَاثُ خِصَالٍ مَرْجِعُهَا عَلَی النَّاسِ فِی کِتَابِ اللَّهِ الْبَغْیُ وَ الْمَکْرُ وَ النَّکْثُ قَالَ اللَّهُ یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّما بَغْیُکُمْ عَلی أَنْفُسِکُمْ وَ قَالَ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ قَالَ وَ لا یَحِیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ وَ قَدْ بَغَیا علینَا وَ نَکَثَا بَیْعَتِی وَ مَکَرَا بِی.
امام علی (علیه السلام)- امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نامه‌ای به شیعیان خویش نوشته و در آن متذکّر خروج عایشه به بصره شده و اشتباهات فاحش طلحه و زبیر را برشمرده و فرمود: «چه خطایی عظیم‌تر از این عمل این دو نفر است که همسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) را از خانه‌ی خویش بیرون آورده و حجاب و پوششی که خداوند برای وی قرار داده بود را کشف نموده‌اند درحالی‌که همسران خویش را در خانه محافظت می‌کردند. ایشان برای خداوند و رسولش در سه مورد انصاف را رعایت ننمودند که در کتاب خداوند بازگشت آن به مردم است و آن اعمال ظلم و مکر و عهدشکنی است؛ خداوند تعالی می‌فرماید: ای مردم! ستم‌های شما، به زیان خود شماست!. (یونس/۲۳) و فرمود: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ و فرمود: امّا این نیرنگ‌ها تنها دامان صاحبانش را می‌گیرد. (فاطر/۴۳) و این افراد بر من ستم نموده و پیمان‌شکنی کرده و برعلیه من مکر نمودند.
الصّادق (علیه السلام)- ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کُنَّ عَلَیْهِ الْمَکْرُ وَ النَّکْثُ وَ الْبَغْیُ وَ ذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ وَ لا یَحِیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ فَانْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ مَکْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْناهُمْ وَ قَوْمَهُمْ أَجْمَعِینَ وَ قَالَ جَلَّ وَ عَزَّ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ قَالَ یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّما بَغْیُکُمْ عَلی أَنْفُسِکُمْ مَتاعَ الْحَیاةِ الدُّنْیا.
امام صادق (علیه السلام)- سه چیز در هرکس باشد به ضرر اوست: مکر، پیمان‌شکنی و ستم. و این‌ها به دلیل فرموده خدا است: امّا این نیرنگ‌ها تنها دامان صاحبانش را می‌گیرد. (فاطر/۴۳) مکر و حیله‌بازی بد جز صاحب خود را فرانمی‌گیرد. بنگر عاقبت توطئه‌ی آنها چه شد، که ما آنها و قومشان همگی را نابود کردیم. (نمل/۵۱) و خداوند فرموده: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ و فرموده است: ای مردم! ستم‌های شما، به زیان خود شماست! از زندگی دنیا بهره [می‌برید]. (یونس/۲۳)».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- خَمْسَهًٌْ فِی کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَی مَنْ کُنَّ فِیهِ کُنَّ عَلَیْهِ قِیلَ وَ مَا هِیَ یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله)؟ قَالَ: النَّکْثُ وَ الْمَکْرُ وَ الْبَغْیُ وَ الْخِدَاعُ وَ الظُّلْمُ فَأَمَّا النَّکْثُ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِه.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پنج خصلت است که در کتاب خدا ذکر شده؛ هرکس دارای آنها باشد ضرر آنها به صاحبانش برمی‌گردد. گفتند: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن پنج‌چیز کدام است»؟ فرمود: «عهدشکستن، مکرکردن، ستم‌نمودن، فریب‌دادن و ظلم‌نمودن است». پس آن حضرت آیات شریفه این پنج خصلت را قرائت فرمود: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنِ الطَّبَرِیِّ ... أَرْسَلَ طَلْحَهًُْ وَ الزُّبَیْرُ إِلَی عَلِیٍّ (علیه السلام) قَبْلَ خُرُوجِهِمَا إِلَی مَکَّهًَْ مَعَ مُحَمَّدِ‌بْنِ‌طَلْحَهًْ ثُمَّ جَاءَاهُ علیا (علیه السلام) فَاسْتَأْذَنَاهُ فِی الْخُرُوجِ إِلَی مَکَّهًَْ لِلْعُمْرَهًِْ فَأَذِنَ لَهُمَا بَعْدَ أَنْ أَحْلَفَهُمَا أَنْ لَا یَنْقُضَا بَیْعَتَهُ وَ لَا یَغْدِرَا بِهِ وَ لَا یَشُقَّا عَصَا الْمُسْلِمِینَ وَ لَا یُوقِعَا الْفُرْقَهًَْ بَیْنَهُمْ وَ أَنْ یَعُودَا بَعْدَ الْعُمْرَهًِْ إِلَی بُیُوتِهِمَا بِالْمَدِینَهًِْ فَحَلَفَا عَلَی ذَلِکَ کُلِّهِ ثُمَّ خَرَجَا فَفَعَلَا مَا فَعَلَا قَالَ وَ لَمَّا خَرَجَا قَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) لِأَصْحَابِهِ وَ اللَّهِ مَا یُرِیدَانِ الْعُمْرَهًَْ وَ إِنَّمَا یُرِیدَانِ الْغَدْرَهًَْ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً.
امام علی (علیه السلام)- از طبری روایت شده است: ... طلحه و زبیر قبل از خروج به‌سمت مکّه و قیام برعلیه حضرت علی (علیه السلام) دنبال آن حضرت فرستاده و محمّدبن‌طلحه نیز همراه آنها بود ... سپس خدمت علی (علیه السلام) آمده و از آن حضرت برای تشرّف به مکّه برای انجام اعمال عمره اجازه خواستند. آن حضرت بعد از اینکه از ایشان خواست که پیمان‌شکنی نکنند و بر وی ستم روا ندارند و بین امّت اسلام اختلاف نیندازند و بعد از انجام اعمال عمره به خانه‌ی خویش در مدینه باز گردند به ایشان اجازه داده و آن دونفر قسم یاد نمودند و از شهر خارج شدند و آنچه را می‌خواستند مرتکب شدند و چون ایشان از محضر امیرالمؤمنین (علیه السلام) خارج شدند آن حضرت به اصحاب خویش فرمود: «به خدا قسم این دو قصد به‌جا آوردن حج عمره ندارند بلکه قصد خروج در سر دارند و فرمود: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ مَنْ أَوْفی بِما عاهَدَ عَلَیْهُ اللهِ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ (رحمة الله علیه) قَالَ خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) یَوْمَ عَرَفَهًَْ فَقَالَ: أَیُّهَا النَّاسُ إِنَ اللَّهَ بَاهَی بِکُمُ الْیَوْمَ لِیَغْفِرَ لَکُمْ عَامَّهًًْ وَ یَغْفِرُ لِعَلِیٍّ (علیه السلام) خَاصَّهًًْ فَقَالَ: ادْنُ مِنِّی یَا عَلِیُّ (علیه السلام) فَدَنَا فَأَخَذَ بِیَدِهِ ثُمَّ قَالَ: إِنَّ السَّعِیدَ کُلَّ السَّعِیدِ حَقَّ السَّعِیدِ مَنْ أَطَاعَکَ وَ تَوَلَّاکَ مِنْ بَعْدِی وَ إِنَّ الشَّقِیَّ کُلَّ الشَّقِیِّ حَقَّ الشَّقِیِّ مَنْ عَصَاکَ وَ نَصَبَ لَکَ الْعَدَاوَهًَْ مِنْ بَعْدِی وَ رَوَوْا عَنْ أَبِی‌أَیُّوبَ مِثْلَهُ إِلَّا أَنَّهُ قَالَ: خَرَجَ عَلَیْنَا رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَقَالَ: یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ بَاهَی بِکُمْ فِی هَذَا الْیَوْمِ فَغَفَرَ لَکُمْ عَامَّهًًْ وَ غَفَرَ لِعَلِیٍّ (علیه السلام) خَاصَّهًًْ فَأَمَّا الْعَامَّهًُْ فَفِیهِمْ مَنْ یُحْدِثُ بَعْدِی أَحْدَاثاً وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَ: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ أَمَّا الْخَاصَّهًُْ فَطَاعَتُهُ طَاعَتِی وَ مَنْ عَصَاهُ فَقَدْ عَصَانِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- سلمان (رحمة الله علیه) گوید: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز عرفه در بین اصحاب چنین فرمود: «ای مردم همانا خداوند در این روز به شما مباهات می‌کند تا همگی شما را مورد مغفرت خویش قرار دهد و علی (علیه السلام) را مشمول غفران خاص خویش سازد». سپس فرمود: «ای علی (علیه السلام) نزدیک من بیا». و آن حضرت جلو آمد و پیامبر دست علی (علیه السلام) را گرفته و فرمود: «حقیقتا خوشبخت کسی است که بعد از من از تو اطاعت نماید و تو را دوست داشته باشد و بدبخت به تمام معنا آن است که بعد از من با تو مخالفت نموده و با تو دشمنی کند». و از ابوایّوب نیز این‌گونه روایت شده است. با این تفاوت که فرمود رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بر ما وارد شده و فرمود: «ای مردم خداوند در این روز بر شما مباهات نموده و شما را به صورت عمومی و علی (علیه السلام) را به صورت خاص مشمول مغفرت خویش نموده است. امّا غفران عمومی این است که در بین امّت بعد از من اموری حادث می‌گردد که خداوند فرموده است: فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ امّا مغفرت خاص این است که هرکس از علی (علیه السلام) پیروی نماید درحقیقت از من پیروی نموده و سرپیچی از امر او سرپیچی از دستور من است».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- اتَّقُوا اللَّهَ عِبَادَ اللَّهِ وَ اثْبُتُوا عَلَی مَا أَمَرَکُمْ بِهِ رسول الله (صلی الله علیه و آله) مِنْ تَوْحِیدِ اللَّهِ وَ مِنَ الْإِیمَانِ بِنُبُوَّهًِْ محمد (صلی الله علیه و آله) رسول الله (صلی الله علیه و آله) وَ مِنَ الِاعْتِقَادِ بِوَلَایَهًِْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَلِیِّ اللَّهِ وَ لَا یَغُرَّنَّکُمْ صَلَاتُکُمْ وَ صِیَامُکُمْ وَ عِبَادَتُکُمُ السَّالِفَهًُْ إِنَّمَا تَنْفَعُکُمْ إِنْ وَافَیْتُمُ الْعَهْدَ وَ الْمِیثَاقَ فَمَنْ وَفَی وُفِیَ لَهُ وَ تَفْضُلُ بِالْإِفْضَالِ عَلَیْهِ وَ فَمَنْ نَکَثَ فَإِنَّما یَنْکُثُ عَلی نَفْسِهِ وَ اللَّهُ وَلِیُّ الِانْتِقَامِ مِنْهُ وَ إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِخَوَاتِیمِهَا.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- تقوای خدا را پیشه کنید و در راه فرمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) درباره‌ی توحید و ایمان به نبوّت محمّد رسول خدا و اعتقاد به ولایت علی ولی الله پایدار باشید. مبادا شما را نماز و روزه و عبادت‌های گذشته‌تان بفریبد. و آنچه به شما سود می‌بخشد؛ وفا نمودن به عهد و پیمان است. اگر وفا کردید نسبت به شما وفا خواهد شد و مورد محبّت قرار می‌گیرید. پس هرکس پیمان‌شکنی کند، تنها به زیان خود پیمان شکسته است. خداوند انتقام‌گیرنده از اوست و اعمال شما در آخر آن معلوم خواهد شد.