آیه ۱۱ - سوره لقمان

آیه هذا خَلْقُ اللهِ فَأَرُونِي ما ذا خَلَقَ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظّالِمُونَ فِي ضَلالٍ مُبِينٍ [11]

صلی الله علیه و آله) [بگو] اين آفرينش خداست؛ امّا به من نشان دهيد [معبودانى] غير او چه چيز را آفريده اند؟! ولى ستمكاران در گمراهى آشكارند.

۱
(لقمان/ ۱۱)

الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ، فَقَالَ هِیَ: مَحْبُوکَهًٌْ إِلَی الْأَرْضِ وَ شَبَّکَ بَیْنَ أَصَابِعِهِ؟ فَقُلْتُ: کَیْفَ تَکُونُ مَحْبُوکَهًًْ إِلَی الْأَرْضِ وَ اللَّهُ یَقُولُ رَفَعَ السَّماواتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقَالَ: سُبْحَانَ اللَّهِ! أَ لَیْسَ اللَّهُ یَقُولُ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقُلْتُ بَلَی فَقَالَ ثَمَّ عَمَدٌ وَ لَکِنْ لَا تَرَوْنَهَا.

امام رضا (علیه السلام)- حسین‌بن‌خالد نقل می‌کند که از امام رضا (علیه السلام) در مورد آیه: وَ السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ، پرسیدیم. فرمود: «آسمان‌ها به زمین وابسته هستند». و انگشتان خود را در هم کرد. گفتم: «چگونه وابسته به زمین هستند، با اینکه خداوند می‌فرماید: آسمان‌ها را، بدون ستون‌هایی که برای شما دیدنی باشد، برافراشت. (رعد/۲)». فرمود: «سبحان اللَّه! آیا خداوند نمی‌فرماید: بدون ستونی که آن را ببینید»؟ گفتم: «بلی». فرمود: «پس ستونی هست، ولی دیده نمی‌شود».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۵۰۸
القمی، ج۲، ص۳۲۸/ نورالثقلین
۲
(لقمان/ ۱۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَمِنْ شَوَاهِدِ خَلْقِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ مُوَطَّدَاتٍ بِلَا عَمَدٍ قَائِمَاتٍ بِلَا سَنَد.

امام علی (علیه السلام)- از نشانه‌های آفرینش او، خلقت آسمان‌های پا برجا بدون ستون و تکیه گاه است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۵۰۸
بحار الأنوار، ج۴، ص۳۱۴/ نورالثقلین
۳
(لقمان/ ۱۱)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- کلام له (علیه السلام) یذکر فیه خلق السَمَاوَاتِ: ... جَعَلَ سُفْلَاهُنَّ مَوْجاً مَکْفُوفاً وَ عُلْیَاهُنَّ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ سَمْکاً مَرْفُوعاً بِغَیْرِ عَمَدٍ یَدْعَمُهَا وَ لَا دِسَارٍ یَنْتَظِمُهَا.

امام علی (علیه السلام)- امام علی (علیه السلام) در خطبه‌ای در نهج‌البلاغه، خلقت آسمان‌ها را یادآوری کرد ... آسمان پایین را چون موج مهار شده و آسمان‌های بالا را مانند سقفی استوار و بلند قرار داد، بی آنکه نیازمند به ستونی باشد یا میخ‌هایی که آن‌ها را استوار کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۵۰۸
بحار الأنوار، ج۵۴، ص۱۷۷/ نورالثقلین
۴
(لقمان/ ۱۱)

الصّادق (علیه السلام)- فَنَظَرَتِ الْعَیْنُ إِلَی خَلْقٍ مُخْتَلِفٍ مُتَّصِلٍ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ وَ دَلَّهَا الْقَلْبُ عَلَی أَنَّ لِذَلِکَ خَالِقاً وَ ذَلِکَ أَنَّهُ فَکَّرَ حَیْثُ دَلَّتْهُ الْعَیْنُ عَلَی مَا عَایَنَتْ مِنْ عِظَمِ السَّمَاءِ وَ ارْتِفَاعِهَا فِی الْهَوَاءِ بِغَیْرِ عَمَدٍ وَ لَا دِعَامَهًٍْ تُمْسِکُهَا وَ أَنَّهَا لَا تَتَأَخَّرُ فَتَنْکَشِطَ وَ لَا تَتَقَدَّمُ فَتَزُولَ وَ لَا تَهْبِطُ مَرَّهًًْ فَتَدْنُوَ وَ لَا تَرْتَفِعُ فَلَا تُرَی.

امام صادق (علیه السلام)- دیده‌ی بینا به این همه مخلوقات مختلف نظری می‌اندازد که به یکدیگر وابستگی و ارتباط دارند و باطن انسان، [و قلب سلیم او] دلالت می‌کند که این [نظم] خالقی دارد، وقتی تفکّر می‌کند و چشم به او چیزهای بزرگی که در آسمان پهناور می‌بیند نشان می‌دهد و بالا قرار گرفتن آن را در هوا، بدون اینکه ستونی آن را نگه داشته باشد، می‌بیند؛ [به شگفت می‌آید و به وجود خالق اعتراف می‌کند] طبقات آسمان از هم عقب نمی‌مانند که از روی هم جدا شوند و جلو نمی‌افتند که سقوط کنند، نه آنچنان پایین می‌آیند که به زمین نزدیک شوند و نه آنچنان بالا می‌روند که دیده نشوند. [و در نظمی خاص قرار دارند].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۵۰۸
نورالثقلین
۵
(لقمان/ ۱۱)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ وَ بَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ یَقُولُ: جَعَلَ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّهًٍْ. وَ قَوْلُهُ وَ أَنْزَلْنَا مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ یَقُولُ: مِنْ کُلِّ لَوْنٍ حَسَنٍ وَ الزَّوْجُ اللَّوْنُ الْأَصْفَرُ وَ الْأَخْضَرُ وَ الْأَحْمَرُ وَ الْکَرِیمُ الْحَسَنُ.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- وَ بَثَّ فِیهَا مِن کُلِّ دَابَّةٍ؛ از هر نوع حیوانی در آن قرار داد. وَ أَنْزَلْنا مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنا فِیها مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ؛ از هر رنگ زیبایی، و زوج: رنگ زرد و سبز و قرمز، کریم: نیکو».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۵۱۰
القمی، ج۳۱، ص۱۶۱/ البرهان
بیشتر