آیه ما أَصابَ مِنْ مُصيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا في أَنْفُسِكُمْ إِلاَّ في كِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِكَ عَلَى اللهِ يَسيرٌ [22]
هيچ مصيبتى [ناخواسته] در زمين و نه در وجود شما روى نمى دهد مگر اين كه همه آنها قبل از آن كه زمين را بيافرينيم در لوح محفوظ ثبت است؛ و اين امر براى خدا آسان است.
الصّادق (علیه السلام): لَمَّا أُدْخِلَ عَلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) عَلَی یَزِیدَ لَعَنَهُ اللَّهُ نَظَرَ إِلَیْهِ ثُمَّ قَالَ لَهُ یَا عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ (علیه السلام) وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَهًٍْ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ فَقَالَعلِیُّ‌بْنُ‌الْحُسَیْنِ (علیه السلام) کَلَّا مَا هَذِهِ فِینَا نَزَلَتْ وَ إِنَّمَا نَزَلَتْ فِینَا ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللهِ یَسِیرٌ.
امام صادق (صلی الله علیه و آله)- وقتی حضرت علی‌بن‌الحسین (علیه السلام) بر یزید وارد شد و یزید نظری به آن بزرگوار کرد و این آیه را خواند و گفت: «ای علی‌بن‌الحسین! این مصیبتی که دچار شما شد نتیجه رفتار خودتان بود». امام سجّاد (علیه السلام) فرمود: «ابدا این آیه در شأن ما نازل نشده است. بلکه این آیه درباره‌ی ما نازل شده که می‌فرماید: ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللهِ یَسِیرٌ».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- تَحَوَّلُ النُّطْفَهًُْ فِی الرَّحِمِ أَرْبَعِینَ یَوْماً فَمَنْ أَرَادَ أَنْ یَدْعُوَ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَفِی تِلْکَ الْأَرْبَعِینَ قَبْلَ أَنْ تُخْلَقَ ثُمَّ یَبْعَثُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مَلَکَ الْأَرْحَامِ فَیَأْخُذُهَا فَیَصْعَدُ بِهَا إِلَی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ فَیَقِفُ مِنْهُ مَا شَاءَ اللَّهُ فَیَقُولُ یَا إِلَهِی أَ ذَکَرٌ أَمْ أُنْثَی فَیُوحِی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَیْهِ مِنْ ذَلِکَ مَا یَشَاءُ وَ یَکْتُبُ الْمَلَکُ ثُمَّ یَقُولُ إِلَهِی أَ شَقِیٌّ أَمْ سَعِیدٌ فَیُوحِی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَیْهِ مِنْ ذَلِکَ مَا یَشَاءُ وَ یَکْتُبُ الْمَلَکُ فَیَقُولُ اللَّهُمَّ کَمْ رِزْقُهُ وَ مَا أَجَلُهُ ثُمَّ یَکْتُبُهُ وَ یَکْتُبُ کُلَّ شَیْءٍ یُصِیبُهُ فِی الدُّنْیَا بَیْنَ عَیْنَیْهِ ثُمَّ یَرْجِعُ بِهِ فَیَرُدُّهُ فِی الرَّحِمِ فَذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها.
امام علی (علیه السلام)- نطفه تا چهل روز در حال تغییر و تبدیل است و هرکه پسر یا دختر بخواهد در این چهل روز از خدا بخواهد، و پس از این چهل روز خداوند ملک موکّل بر رحم را می‌فرستد برای صورت‌بندی طفل. و آن ملک گوید: «خدایا پسر باشد یا دختر». خدای سبحان به او وحی می‌فرماید آنچه را که بخواهد و آن ملک می‌نویسد. و سپس گوید: «خدایا شقی باشد یا سعادتمند». خدای متعال به او هرچه خود بخواهد (طبق آنچه که شخص در عالم ذر قبول کرده) وحی می‌فرماید و آن ملک می‌نویسد و بار دیگر عرض کند خدایا روزی و مدت عمرش چقدر باشد پروردگار بر او معلوم فرماید و آن ملک با هر چه که در دنیا به آن طفل اصابت میکند در پیشانیش بنویسد. و معنی آیه شریفه همین است که می‌فرماید: ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها، هر رنج و مصیبتی که در زمین (از قحطی و آفت نباتات و فقر و ستم) و یا در نفس خودتان (مانند بیماری و حزن و اندوه و وحشت) بشما اصابت کند و برسد همه آنها نوشته شده در لوح محفوظ پیش از آنکه آنها را خلق کنیم.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها صَدَقَ اللَّهُ وَ بَلَّغَتْ رُسُلُهُ وَ کِتَابُهُ فِی السَّمَاءِ عِلْمُهُ بِهَا وَ کِتَابُهُ فِی الْأَرْضِ إِعْلَامُنَا فِی لَیْلَهًِْ الْقَدْرِ وَ فِی غَیْرِهَا إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسِیرٌ.
امام صادق (صلی الله علیه و آله)- عبد الرّحمن‌بن‌کثیر از امام صادق (علیه السلام) روایت میکند که درباره‌ی آیه: ما أَصابَ مِنْ مُصِیبَةٍ فِی الْأَرْضِ وَ لا فِی أَنْفُسِکُمْ إِلَّا فِی کِتابٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَبْرَأَها فرمود: «راست فرموده! خداوند و پیامبرانش تبلیغ کرده‌اند و کتاب خدا در آسمان، علم خدا است به آن و کتاب خدا در زمین، اعلام خدا است به ما در شب قدر و در غیر شب قدر إِنَّ ذلِکَ عَلَی اللهِ یَسِیرٌ».