آیه ۴۹ - سوره روم

آیه وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِينَ [49]

هرچند پيش از آنكه بر آنان نازل شود مأيوس بودند.

۱
(روم/ ۴۹)

الصّادق (علیه السلام)- مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی مُسْهِرٍ بِالرَّمْلَهًِْ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ: کَتَبَ الْمُفَضَّلُ‌بْنُ‌عُمَرَ‌الْجُعْفِیُّ إِلَی أَبِی‌عَبْدِ‌اللَّهِ جَعْفَرِ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ (علیه السلام) یُعْلِمُهُ أَنَّ أَقْوَاماً ظَهَرُوا مِنْ أَهْلِ هَذِهِ الْمِلَّهًِْ یَجْحَدُونَ الرُّبُوبِیَّهًَْ وَ یُجَادِلُونَ عَلَی ذَلِکَ وَ یَسْأَلُهُ أَنْ یَرُدَّ عَلَیْهِمْ قَوْلَهُمْ وَ یَحْتَجَّ عَلَیْهِمْ فِیمَا ادَّعَوْا بِحَسَبِ مَا احْتَجَّ بِهِ عَلَی غَیْرِهِمْ فَکَتَبَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (علیه السلام) ... فَجَعَلَ مُدَبِّرُ هَذِهِ الْأَشْیَاءِ وَ خَالِقُهَا النَّهَارَ مُبْصِراً وَ اللَّیْلَ سَکَناً وَ أَهْبَطَ فِیهِمَا الْحَرَّ وَ الْبَرْدَ مُتَبَایِنَیْنِ لَوْ‌دَامَ وَاحِدٌ مِنْهُمَا بِغَیْرِ صَاحِبِهِ مَا نَبَتَتْ شَجَرَهًٌْ وَ لَا طَلَعَتْ ثَمَرَهًٌْ وَ لَهَلَکَتِ الْخَلِیقَهًُْ لِأَنَّ ذَلِکَ مُتَّصِلٌ بِالرِّیحِ الْمُصَرَّفَهًِْ فِی الْجِهَاتِ الْأَرْبَعِ بَارِدَهًًْ تُبَرِّدُ أَنْفَاسَهُمْ وَ حَارَّهًًْ تَلْقَحُ أَجْسَادَهُمْ وَ تَدْفَعُ الْأَذَی عَنْ أَبْدَانِهِمْ وَ مَعَایِشِهِمْ وَ رُطُوبَهًًْ تُرَطِّبُ طَبَائِعَهُمْ وَ یُبُوسَهًًْ تُنَشِّفُ رُطُوبَاتِهِمْ وَ بِهَا یَأْتَلِفُ الْمُفْتَرِقُ وَ بِهَا یَتَفَرَّقُ الْغَمَامُ الْمُطَبِّقُ حَتَّی یَنْبَسِطَ فِی السَّمَاءِ کَیْفَ یَشَاءُ مُدَبِّرُهُ فَ یَجْعَلُهُ کِسَفاً فَتَرَی الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ لِمَعَاشٍ مَفْهُومٍ وَ أَرْزَاقٍ مَقْسُومَهًٍْ وَ آجَالٍ مَکْتُوبَهًٍْ وَ لَوِ‌احْتُبِسَ عَنْ أَزْمِنَتِهِ وَ وَقْتِهِ هَلَکَتِ الْخَلِیقَهًُْ وَ یَبِسَتِ الْحَدِیقَهًُْ فَأَنْزَلَ اللَّهُ الْمَطَرَ فِی أَیَّامِهِ وَ وَقْتِهِ إِلَی الْأَرْضِ الَّتِی خَلَقَهَا لِبَنِی آدَمَ (علیه السلام) وَ جَعَلَهَا فَرْشاً وَ مِهَاداً وَ حَبَسَهَا أَنْ تَزُولَ بِهِمْ.

امام صادق (علیه السلام)- محمدبن ابی مسهر از پدرانش نقل می‌کند: مفضّل‌بن‌عمر جعفی به امام صادق (علیه السلام) نامه‌ای نوشت و در آن اعلام نمود، عده‌ای از اهل این ملّت ظاهر شده‌اند که ربوبیّت را انکار کرده، و بر آن مجادله و بحث می‌کنند و از آن حضرت خواست که عقیده‌ی آنان را مردود و باطل سازد، و بر علیه آن‌ها و آنچه ادّعا می‌کنند استدلال کند به همان گونه که بر دیگران استدلال می‌نماید. پس امام صادق (علیه السلام) برای او نوشت: ... پس تدبیر کننده‌ی این امور و آفریننده‌ی آن‌ها، روز را روشن و شب را آرام‌بخش قرار داد و در آن‌ها گرمی و سردی را به طور مجزّا قرار داد که اگر یکی از آن‌ها بدون دیگری دائمی می‌شد، هیچ درختی نروییده یا میوه‌ای آشکار نمی‌شد و تمام مخلوقات نابود می‌شدند، زیرا آن‌ها مرتبط به باد هستند که در چهار جهت حرکت می‌کند سرد است که جان‌ها را خنک می‌کند و گرم است که مایه‌ی لقاح می‌شود و رنج را از بدن و زندگی آن‌ها می‌زداید و مرطوب است که طبیعت آنان را مرطوب می‌سازد و خشک است که رطوبت‌های آن‌ها را خشک می‌سازد و به وسیله‌ی آن پراکنده‌ها را جمع نموده و ابرهای سنگین را پراکنده می‌سازد تا اینکه در آسمان پخش می‌شوند آن گونه که تدبیرکننده‌ی آن‌ها می‌خواهد. پس ابرها را پاره‌ای می‌گرداند، باران را می‌بینید که به اندازه‌ی معلوم برای زندگی مردم و روزی خوردن آن‌ها معین شده و تا زمان معینی که برای آن‌ها قرار داده شده، از آن ابرها جاری می‌شود. و اگر در زمان و هنگام خودش نبارد، مخلوقات نابود شده و باغ دنیا خشک می‌شود، پس خداوند متعال، باران را در هنگام خودش به زمینی نازل می‌کند که برای فرزندان آدم خلق نموده است و آن را فرش و گهواره قرار داده است و مانع از این شده که آنان را به یک باره نابود کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۴۹۲
بحار الأنوار، ج۳، ص۱۹۱
۲
(روم/ ۴۹)

الصّادق (علیه السلام)- فَتَرَی الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ وَ رُوِیَ عَنْ أَبِی عَبْدِ‌اللهِ (علیه السلام) مِنْ خَلَلِهِ.

امام صادق (علیه السلام)- فَتَرَی الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِه؛ منظور، خلل است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۴۹۲
نورالثقلین
۳
(روم/ ۴۹)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- ذَکَرَ عَزَّوَجَلَّ عَظِیمَ قُدْرَتِهِ وَ تَفَضُّلِهِ عَلَی خَلْقِهِ فَقَالَ اللهُ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیاحَ فَتُثِیرُ سَحاباً أیْ تَرْفَعَهُ فَیَبْسُطُهُ فِی السَّماءِ کَیْفَ یَشاءُ وَ یَجْعَلُهُ کِسَفاً قَالَ بَعْضُهُ عَلَی بَعْضِ فَتَرَی الْوَدْقَ أی الْمَطَرَ یَخْرُجُ مِنْ خِلالِه.

علیّ‌ّّّّبن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- سپس خداوند عزّوجلّ با تمام عظمتِ قدرت و لطفی که به خلق خویش دارد، می‌فرماید: اللهُ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیاحَ فَتُثِیرُ سَحاباً؛ ابری برمی‌انگیزد. فَیَبْسُطُهُ فِی السَّماءِ کَیْفَ یَشاءُ وَ یَجْعَلُهُ کِسَفاً؛ پس می‌بینی که باران از لابه‌لای آن بیرون می‌آید.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۴۹۴
القمی، ج۲، ص۱۶۰/ نورالثقلین
بیشتر