آیه ۱۹ - سوره ذاریات

آیه وَ فِي أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ [19]

و در اموال آن‌ها ‌حقّى براى سائل و محروم بود.

۱
(ذاریات/ ۱۹)

الصّادق (علیه السلام)- الْمَحْرُومُ الْمُحَارَفُ الَّذِی قَدْ حُرِمَ کَدَّ یَدِهِ فِی الشِّرَاءِ وَ الْبَیْعِ.

امام صادق (علیه السلام)- المَحْرُومِ؛ حرفه از دست داده‌ای است که دیگر نمی‌تواند خرید و فروش کند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۲
تهذیب الأحکام، ج۴، ص۱۰۸/ نورالثقلین
۲
(ذاریات/ ۱۹)

علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- السَّائِلُ الَّذی یَسْأَلُ وَ الْمَحْرُومُ الَّذِی قَدْ مُنِعَ کَدَّ یَدِه.

علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- السّائِلِ کسی است که درخواست می‌کند و المَحْرُومِ؛ کسی است که از حاصل تلاشش محروم شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۲
القمی، ج۲، ص۳۸۶/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(ذاریات/ ۱۹)

الصّادقین (علیها السلام)- الْمَحْرُومُ الرَّجُلُ الَّذِی لَیْسَ بِعَقْلِهِ بَأْسٌ وَ لَمْ یُبْسَطْ لَهُ فِی الرِّزْقِ وَ هُوَ مُحَارَفٌ.

امام باقر و امام صادق ( المَحْرُومِ؛ آن شخصی است که عقل او اندک نیست ولی روزی فراوان نصیب او نگردیده است و آن همان محارف است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۲
الکافی، ج۳، ص۵۰۰/ البرهان/ نورالثقلین
۴
(ذاریات/ ۱۹)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- وَالْمَحْرُومُ هُوَ مُحَارَفٌ.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- منظور از الْمحْرُومُ، محارف؛ کسی که در کسب روزی و مال دچار نقص شده است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۲
بحرالعرفان، ج۱۵، ص۱۴۰
۵
(ذاریات/ ۱۹)

الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَی‌بْنِ‌جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ (علیه السلام) أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ أَبَاهُ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِیٍّ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ وَ الَّذِینَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ فَقَالَ لَهُ أَبِی احْفَظْ یَا هَذَا وَ انْظُرْ کَیْفَ تَرْوِی عَنِّی أَنَّ السَّائِلَ وَ الْمَحْرُومَ شَأْنُهُمَا عَظِیمٌ أَمَّا السَّائِلُ فَهُوَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فِی مَسْأَلَهًِْ اللَّهِ لَهُمْ حَقَّهُ وَ الْمَحْرُومُ هُوَ مَنْ أَحْرَمَ الْخُمُسَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِی طَالِبٍ وَ ذُرِّیَّتُهُ الْأَئِمَّهًَْ (علیهم السلام) هَلْ سَمِعْتَ وَ فَهِمْتَ لَیْسَ هُوَ کَمَا تَقُولُ النَّاس.

امام باقر (علیه السلام)- وَ الَّذِینَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ لِلسَّائِلِ وَ المَحْرُومِ مواظب باش چگونه از من نقل‌می‌کنی! سائل و محروم در این آیه شأن و مقامشان عظیم است، امّا سائل، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است که از خداوند درخواست حقّ خود را از مردم نمود و محروم هرکسی است که امیرالمؤمنین علیّ‌بن ابی‌طالب (علیه السلام) و فرزندان او ائمّه‌ی طاهرین (علیهم السلام) را از خمس محروم نماید. شنیدی و فهمیدی؟! آن‌طور که مردم می‌گویند نیست. [منحصر به‌معنی ظاهری آیه نیست که مردم می‌گویند].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۵، ص۱۱۲
تأویل الآیات الظاهره، ص۶۹۹
بیشتر