آیه وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُكِ [7]
قسم به آسمان! كه داراى چين و شكن‌هاى زيباست.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ عَنْ أبی جَعْفَر (علیه السلام): وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ السَّمَاءُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) ذَاتُ الْحُبُکِ.
امام باقر (علیه السلام)- ابوحمزه‌ی ثمالی از امام باقر (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: در آیه: وَ السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ منظور از آسمان، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد و منظور از بافته شده، حضرت علی (علیه السلام) می‌باشد.
الباقر (علیه السلام)- عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ السَّمَاءُ فِی بَطْنِ الْقُرْآنِ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْحُبُکُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) وَ هُوَ ذَاتُ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ أَهْلُ بَیْتِهِ (علیهم السلام).
امام باقر (علیه السلام)- ابوحمزه‌ی ثمالی گوید: به امام باقر (علیه السلام) گفتم: «منظور از وَ السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ چیست»؟ حضرت فرمود: «منظور از آسمان در باطن قرآن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و منظور از و الحُبُک؛ امیرالمؤمنین علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) است و او و خاندانش، همان نفس پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستند».
الباقر (علیه السلام)- وَ السَّماءِ ذاتِالْحُبُکِ فَإنَّهُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله).
امام باقر (علیه السلام)- و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ، منظور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) می‌باشد.
الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الْحُسَیْنِ‌بْنِ‌خَالِدٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِی عَنْ قَوْلِ اللَّهِ وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ، فَقَالَ هِیَ: مَحْبُوکَهًٌْ إِلَی الْأَرْضِ وَ شَبَّکَ بَیْنَ أَصَابِعِهِ. فَقُلْتُ: کَیْفَ تَکُونُ مَحْبُوکَهًًْ إِلَی الْأَرْضِ وَ اللَّهُ یَقُولُ رَفَعَ السَّماواتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقَالَ: سُبْحَانَ اللَّهِ! أَ لَیْسَ اللَّهُ یَقُولُ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها فَقُلْتُ بَلَی فَقَالَ ثَمَّ عَمَدٌ وَ لَکِنْ لَا تَرَوْنَهَاقُلْتُ کَیْفَ ذَلِکَ جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ فَبَسَطَ کَفَّهُ الْیُسْرَی ثُمَ‌وَضَعَ الْیُمْنَی عَلَیْهَا فَقَالَ: هَذِهِ أَرْضُ الدُّنْیَا وَ السَّمَاءُ الدُّنْیَا عَلَیْهَا فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الثَّانِیَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الدُّنْیَا وَ السَّمَاءُ الثَّانِیَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الثَّالِثَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ وَ السَّمَاءُ الثَّالِثَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ الرَّابِعَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الثَّالِثَهًِْ وَ السَّمَاءُ الرَّابِعَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ‌وَ الْأَرْضُ الْخَامِسَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الرَّابِعَهًِْ وَ السَّمَاءُ الْخَامِسَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ السَّادِسَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ الْخَامِسَهًِْ وَ السَّمَاءُ السَّادِسَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ الْأَرْضُ السَّابِعَهًُْ فَوْقَ السَّمَاءِ السَّادِسَهًْ وَ السَّمَاءُ السَّابِعَهًُْ فَوْقَهَا قُبَّهًٌْ وَ عَرْشُ الرَّحْمَنِ تَبَارَکَ اللَّهُ فَوْقَ السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ طِباقاً وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَ فَأَمَّا صَاحِبُ الْأَمْرِ فَهُوَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ الْوَصِیُّ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) قَائِمٌ هُوَ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ فَإِنَّمَا یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ إِلَیْهِ مِنْ فَوْقِ السَّمَاءِ مِنْ بَیْنِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ قُلْتُ: فَمَا تَحْتَنَا إِلَّا أَرْضٌ وَاحِدَهًٌْ فَقَالَ: مَا تَحْتَنَا إِلَّا أَرْضٌ وَاحِدَهًٌْ وَ إِنَّ السِّتَّ لَهُنَّ فَوْقَنَا.
امام رضا (علیه السلام)- حسین‌بن‌خالد گوید: از امام رضا (علیه السلام) درباره‌ی آیه: و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ پرسیدم، حضرت (علیه السلام) فرمود: «آسمان و زمین به هم بافته شده است». و برای نشان‌دادن آن، انگشتان دو دست خود را در هم فرو برد. عرض کردم: «چگونه ممکن است آسمان به زمین بافته شده باشد درحالی‌که خداوند می‌فرماید: آسمان‌ها را، بدون ستون‌هایی که برای شما دیدنی باشد، برافراشت. (رعد/۲)». فرمود: «خداوند پاک و منزّه است، مگر نفرموده است: بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَونَهَا». عرض کردم: «بلی»! فرمود: «ستون‌هایی دارد ولی شما آن‌ها را نمی‌بینید». عرض کردم: «جانم فدای تو باد! چگونه چنین چیزی ممکن است»؟ حضرت (علیه السلام) درحالی‌که کف دست چپش را باز کرده بود و کف دست راست را بر آن قرار داده بود، فرمود: «این زمین اوّل است و این هم آسمان اوّل که بر بالای آن به‌صورت گنبد است. زمین دوّم بر بالای آسمان دوّمی است و آسمان دوّم مانند یک گنبد بر روی آن قرار دارد. زمین سوّم بر بالای آسمان دوّم است و آسمان سوّم به‌صورت یک گنبد بر بالای آن قرار دارد. زمین چهارم بر بالای آسمان سوّم است و آسمان چهارم به شکل گنبدی بر بالای آن قرار دارد و زمین پنجم بر بالای آسمان چهارم است و آسمان چهارم به‌صورت یک گنبد بر روی آن قرار دارد. زمین ششم بر بالای آسمان پنجم است و آسمان ششم به‌صورت یک گنبد بر بالای آن قرار دارد و زمین هفتم در بالای آسمان ششم قرار دارد و آسمان هفتم مانند یک گنبد در روی آن است و عرش خداوند تبارک‌وتعالی بر بالای آسمان هفتم است و این است که خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: خداوند همان کسی است که هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آن‌ها را فرمان او در میان آن‌ها پیوسته فرود می‌آید. (طلاق/۱۲) و امّا صاحب الأمر همان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و وصیّ پس از او قائم بر روی زمین می‌باشد؛ پس همانا از بالای آسمان و از میان آسمان‌ها و زمین‌ها، امر بر او نازل می‌شود». پرسیدم: «پس در زیر ما فقط یک زمین قرار دارد»؟ فرمود: «در زیر ما فقط یک زمین قرار دارد و عالم الست در بالای ماست».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- سَأَلَ ابْنُ‌الْکَوَّاءِ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ ذَاتِ الْخَلْقِ الْحَسَنِ قَالَ فَمَا الْمَجَرَّهًُْ قَالَ (علیه السلام) یَا وَیْلَکَ سَلْ تَفَقُّهاً وَ لَا تَسْأَلْ تَعَنُّتاً یَا وَیْلَکَ سَلْ عَمَّا یَعْنِیکَ وَ دَع مَا قَالَ فَوَ اللَّهِ إِنَّ مَا سَأَلْتُکَ عَنْهُ لَیَعْنِینِی قَالَ أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) إِنَّهَا شَرَجُ السَّمَاءِ وَ مِنْهَا فُتِحَتِ السَّمَاء.
امام علی (علیه السلام)- ابن‌کوّاء از امیرالمؤمنین (علیه السلام) تفسیر قول خداوند متعال و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ را پرسید؛ حضرت (علیه السلام) فرمود: «همان خلقت نیکوست». گفت: «پس کهکشان چیست»؟ فرمود: «وای بر تو! برای فهمیدن بپرس نه برای رنج‌دادن [از روی عناد]، ای وای بر تو! از آن بپرس که به کارت می‌آید و ترک کن آنچه را که به کارت نمی‌آید». گفت: «به خدا قسم! آنچه را که به کارم می‌آید را پرسیدم (واقعاً برای فهمیدن پرسیدم)». فرمود: «کهکشان، رودخانه‌ی آسمان است و آسمان از آن گشوده شد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- ذاتِ الحبُک ذاتُ الطَّرائِقِ الْحَسَنَهًِْ إلی قَوْلِهِ وَ قیلَ ذاتُ الْحُسْنِ وَ الزّینَهًِْ.
امام علی (علیه السلام)- ذَاتِ الحُبُکِ؛ صاحب راه و روش‌های نیکو و زیباست و گفته شده همان کمال و زینت است.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فی قوله تعالی: وَ السَّماءِ ذاتِ الْحُبُکِ قَالَ حُسْنُهَا وَ اسْتِوَاؤُهَا.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- و السَّمَاء ذَاتِ الحُبُکِ؛ یعنی زیبایی و مستقرشدن آسمان.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- السَّماءِ ذاتِالْحُبُکِ قَالَ ذَاتُ الْخَلْقِ الْحَسَنِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- معنی السَّماءِ ذاتِ الحُبُکِ چیست؟ گفت: «صاحب خلقت نیکوست».