آیه وَ فِي عادٍ إِذْ أَرْسَلْنا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ [41]
و [همچنين] در سرگذشتِ «عاد» [آيتى است] در آن‌هنگام كه تندبادى بى‌باران بر آن‌ها فرستاديم.
الباقر (علیه السلام)- عَن أَبِی بَصِیرٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنِ الرِّیَاحِ الْأَرْبَعِ الشَّمَالِ وَ الْجَنُوبِ وَ الصَّبَا وَ الدَّبُورِ وَ قُلْتُ إِنَّ النَّاسَ یَذْکُرُونَ أَنَّ الشَّمَالَ مِنَ الْجَنَّهًِْ وَ الْجَنُوبَ مِنَ النَّارِ فَقَالَ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ جُنُوداً مِنْ رِیَاحٍ یُعَذِّبُ بِهَا مَنْ یَشَاءُ مِمَّنْ عَصَاهُ وَ لِکُلِّ رِیحٍ مِنْهَا مَلَکٌ مُوَکَّلٌ بِهَا فَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ أَنْ یُعَذِّبَ قَوْماً بِنَوْعٍ مِنَ الْعَذَابِ أَوْحَی إِلَی الْمَلَکِ الْمُوَکَّلِ بِذَلِکَ النَّوْعِ مِنَ الرِّیحِ الَّتِی یُرِیدُ أَنْ یُعَذِّبَهُمْ بِهَا قَالَ فَیَأْمُرُهَا الْمَلَکُ فَیَهِیجُ کَمَا یَهِیجُ الْأَسَدُ الْمُغْضَبُ قَالَ وَ لِکُلِّ رِیحٍ مِنْهُنَّ اسْمٌ أَ مَا تَسْمَعُ قَوْلَهُ تَعَالَی کَذَّبَتْ عادٌ فَکَیْفَ کانَ عَذابِی وَ نُذُرِ. إِنَّا أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ رِیحاً صَرْصَراً فِی یَوْمِ نَحْسٍ مُسْتَمِرٍّ وَ قَالَالإمامُ الباقر (علیه السلام) الرِّیحَ الْعَقِیمَ.
امام باقر (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: از امام باقر (علیه السلام) پیرامون بادهای چهارگانه؛ شمال، جنوب، صبا و دبور پرسیدم: «مردم می‌گویند باد شمال از بهشت و باد جنوب از آتش می‌آید»؟ امام باقر (علیه السلام) فرمود: «خدا سپاهیانی از باد دارد که هرکدام از بندگان نافرمان خویش را بخواهد با آن عذاب می‌دهد و بر هر بادی ملکی گمارده است و هنگامی‌که خدا بخواهد مردمی را به‌گونه‌ای عذاب دهد به فرشته‌ی گماشته به این‌گونه باد که قرار است وسیله‌ی عذاب باشد دستور می‌دهد، سپس آن فرشته به باد فرمان می‌دهد، پس آن باد چون شیر ژیان می‌جهد». فرمود: «هرکدام از این بادها را نامی است، آیا نشنیده‌ای که خداوند می‌فرماید: قوم عاد [نیز پیامبر خود را] تکذیب کردند پس [ببینید] عذاب و انذارهای من چگونه بود! ما تندباد وحشتناک و سردی را در یک روز شوم مستمر بر آنان فرستادیم. (قمر/۱۹۱۸) و فرمود: «الرِّیحَ الْعَقِیمَ».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- إِذْ أَرْسَلْنا عَلَیْهِمُ الرِّیحَ الْعَقِیمَ وَ هِیَ الَّتِی لَا تُلْقِحُ الشَّجَرَ وَ لَا تُنْبِتُ النَّبَاتَ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- إِذْ أَرْسَلْنا عَلَیْهِمُ الرِّیحَ الْعَقِیمَ؛ و آن بادهایی است که نه درخت را بارور می‌کند و نه گیاه می‌رویاند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَا خَرَجَتْ رِیحٌ قَطُّ إِلَّا بِمِکْیَالٍ إِلَّا زَمَنَ عَادٍ فَإِنَّهَا عَتَتْ عَلَی خُزَّانِهَا فَخَرَجَتْ فِی مِثْلِ خَرْقِ الْإِبْرَهًِْ فَأَهْلَکَتْ قَوْمَ عَادٍ (علیه السلام).
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- باد هرگز بی‌پیمانه بیرون نشده جز درباره‌ی عاد که بر دربانانش سرکشی کرد و مانند سوراخ‌های سوزن بیرون شد و قوم عاد را نابود کرد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- الرِّیَاحُ خَمْسَهًٌْ مِنْهَا الْعَقِیمُ فَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شَرِّهَا.
حضرت علی (علیه السلام)- بادها پنج تا هستند که یکی از آن‌ها الرِّیحَ الْعَقِیمَ؛ بادهای نابارور است. (بادهایی که ابر باران‌زا نمی‌آورند و سبب بارور شدن درختان نمی‌شوند).
الباقر (علیه السلام)- الرِّیحُ الْعَقِیمُ تَخْرُجُ مِنْ تَحْتِ الْأَرَضِینَ السَّبْعِ وَ مَا یَخْرُجُ مِنْهَا شَیْءٌ قَطُّ إِلَّا عَلَی قَوْمِ عَادٍ حِینَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ فَأَمَرَ الْخُزَّانَ أَنْ یُخْرِجُوا مِنْهَا مِثْلَ سَعَهًِْ الْخَاتَمِفَعَصَتْ عَلَی الْخَزَنَهًْ فَخَرَجَ مِنْهَا مِثْلَ مِقْدَارِ مَنْخِرِ الثَّوْرِتَغَیُّظاً مِنْهَا عَلَی قَوْمِ عَادٍ (علیه السلام) فَضَجَّ الْخَزَنَهًُْ إِلَی اللَّهِ مِنْ ذَلِکَ وَ قَالُوا یَا رَبَّنَا إِنَّهَا قَدْ عَتَتْ عَلَیْنَا وَ نَحْنُ نَخَافُ أَنْ یَهْلِکَ مَنْ لَمْ یَعْصِکَ مِنْ خَلْقِکَ وَ عُمَّارِ بِلَادِکَ فَبَعَثَ اللَّهُ جَبْرَئِیلَ فَرَدَّهَا بِجَنَاحِهِ وَ قَالَ لَهَا اخْرُجِی عَلَی مَا أُمِرْتِ بِهِ فَرَجَعَتْ وَ خَرَجَتْ عَلَی مَا أُمِرَتْ بِهِ فَأَهْلَکَتْ قَوْمَ عَادٍ (علیه السلام) وَ مَنْ کَانَ بِحَضْرَتِهِم.
امام باقر (علیه السلام)- الرِّیحَ الْعَقِیمَ آن باد عقیم از زیر زمین هفتم خارج شد و هنگام غضب الهی فقط بر قوم عاد وزید و خداوند، به ملائکه‌ی نگهبان و خازن آن امر نمود که تنها به‌قدر یک انگشتر منفذی ایجاد کنند، آنگاه به‌اندازه‌ی اندکی از آن باد وزیدن گرفت و با این همه آن خازنان از شدّت وزش این باد به خداوند شکایت کردند و گفتند: «ای پروردگار ما! این باد بر ما نیز می‌وزد و ما بیم داریم که مردمی که تو را عصیان نکرده‌اند و شهرها را آباد کرده‌اند نیز از وزش این باد هلاک شوند آن‌وقت خداوند جبرئیل را گسیل نمود تا به‌وسیله‌ی بال خود آن باد را فقط به‌جانب قوم عاد محدود کند و او به باد فرمان داد: «ای باد! خارج شو و به‌سوی همان قومی که مأمور شده‌ای بِِِرو، پس آن باد فقط بر قوم عاد وزید و آن‌ها را هلاک نمود».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- الرِّیحَ الْعَقِیمَ الشَّدِیدُ الَّتِی لَا تُلْقِحُ الشَّجَرَ وَ لَا تُثِیرُ السَّحَابَ وَ لَا بَرَکَهًَْ فِیهَا وَ لَا مَنْفَعَهًَْ وَ لَا یَنْزِلُ مِنْهَا غَیْثٌ وَ لَا یُلْقَحُ بِهَاشَجَرٌ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- باد نازا باد سختی است که درختی را بارور نمی‌کند و گیاهی را نمی‌رویاند، نه برکت دارد و نه سود؛ باران از آن نمی‌بارد و درخت برنگیرد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- مَا هَبَّتْ رِیحٌ قَطُّ إِلَّا جَثَا النَّبِیُّ (صلی الله علیه و آله) عَلَی رُکْبَتَیْهِ وَ قَالَ اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا رَحْمَهًًْ وَ لَا تَجْعَلْهَا عَذَاباً اللَّهُمَّ اجْعَلْهَا رِیَاحاً وَ لَا تَجْعَلْهَا رِیحاً قَالَ إبن‌عَبَّاس (رحمة الله علیه) تَفْسِیرُ ذَلِکَ فِی کِتَابِ اللَّهِ أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ رِیحاً صَرْصَراً إِذْ أَرْسَلْنا عَلَیْهِمُ الرِّیحَ الْعَقِیم.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- هرگز بادی نمی‌وزید جز آنکه پیغمبر (صلی الله علیه و آله) بر دو زانو می‌نشست و می‌فرمود: «بار خدایا! ریاح باشد و ریح نباشد، بار خدایا! رحمتش ساز و عذابش مساز». ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه) می‌گوید: «تفسیر آن در کتاب خداست: ما تندباد وحشتناک و سردی را بر آنان فرستادیم. (قمر/۱۹) و إِذْ أَرْسَلْنا عَلَیْهِمُ الرِّیحَ الْعَقِیم.