آیه فاطِرُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً وَ مِنَ الْأَنْعامِ أَزْواجاً يَذْرَؤُكُمْ فيهِ لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْ‌ءٌ وَ هُوَ السَّميعُ الْبَصيرُ [11]
او آفريننده‌ی آسمان‌ها و زمين است و همسرانى از جنس خودتان براى شما قرار داد و نيز جفت‌هايى از چهارپايان آفريد و شما را به اين وسيله [از طريق زوجيّت] زياد مى‌كند، هيچ‌چيز همانند او نيست و او شنوا و بيناست.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- وَ قَوْلُهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً یَعْنِی النِّسَاءَ، وَ مِنَ الْأَنْعامِ أَزْواجاً یَعْنِی ذَکَراً وَ أُنْثَی، یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ یَعْنِی النَّسْلَ الَّذِی یَکُونُ مِنِ الذُّکُورِ وَ الْإِنَاثِ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( جَعَل لکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْواجًا، یعنی برای شما از نوع خودتان زنانی را آفریده است. و مِنَ الأَنْعَامِ أَزْواجًا، یعنی در میان چهارپایان، نر و مادّه قرار داده است. یذْرَؤُکُمْ فِیهِ، یعنی بر نسل شما که از نر و مادّه تشکیل شده است می‌افزاید.
الرّضا (علیه السلام)- عَن مُحَمَّدِ‌بنِ‌عَبِیدٍ قَالَ دَخَلْتُ عَلَی الرِّضَا (علیه السلام) فَقَالَ لِی قُلْ لِلْعَبَّاسِیِّ یَکُفَّ عَنِ الْکَلَامِ فِی التَّوْحِیدِ وَ غَیْرِهِ وَ یُکَلِّمِ النَّاسَ بِمَا یَعْرِفُونَ وَ یَکُفَّ عَمَّا یُنْکِرُونَ وَ إِذَا سَأَلُوکَ عَنِ التَّوْحِیدِ فَقُلْ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ اللهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ وَ إِذَا سَأَلُوکَ عَنِ الْکَیْفِیَّهًِْ فَقُلْ کَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
امام رضا (علیه السلام)- محمّدبن‌عبید گوید، نزد امام رضا (علیه السلام) رفتم، حضرت (علیه السلام) به من فرمود: «به عبّاسی بگو تا از سخن‌گفتن در توحید و غیر آن بازایستد و با مردم به آنچه می‌شناسند سخن گوید و از آنچه انکار می‌نمایند و نمی‌دانند بازایستد و چون از تو در مورد توحید سؤال کنند بگو؛ چنان‌که خدای عزّوجلّ فرموده: بگو: خداوند، یکتا و یگانه است. خداوندی است که همه نیازمندان قصد او می‌کنند. [هرگز] نزاد، و زاده نشد، و برای او هیچگاه شبیه و مانندی نبوده است!. (اخلاص/۴-۱) و چون تو را از کیفیّت و چگونگی سؤال کنند بگو؛ چنان‌که خدای عزّوجلّ فرموده: لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
الباقر (علیه السلام)- عَن مُحَمَّدِ‌بنِ‌مُسلِمٍ ... یَا مُحَمَّدُ إِنَّ النَّاسَ لَا یَزَالُ لَهُمُ الْمَنْطِقُ حَتَّی یَتَکَلَّمُوا فِی اللَّهِ فَإِذَا سَمِعْتُمْ ذَلِکَ فَقُولُوا لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْوَاحِدُ الَّذِی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
امام باقر (علیه السلام)- محمّدبن‌مسلم گوید، امام باقر (علیه السلام) فرمود: «ای محمد! مردم همیشه و از هر دری سخن می‌گویند تا آنجا که درباره‌ی خدا هم سخن می‌گویند چون شما آن را شنیدید، بگوئید: خدایی جز خدای یکتایی که چیزی شبیه او نمی‌باشد، نیست.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- ثُمَّ رَدَّ اللَّهُ عَلَی مَنْ وَصَفَ اللَّهَ فَقَالَ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( سپس خداوند به ردّ سخن کسانی که او را توصیف می‌کنند پرداخته و می‌فرماید: «لیسَ کَمِثْلهِ شَیءٌ و هُو السَّمِیعُ البَصِیرُ».
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ طَاهِرِ‌بْنِ‌حَاتِمِ‌بْنِ‌مَاهَوَیْه قال کَتَبْتُ إِلَی الطَّیِّبِ یَعْنِی ابا الحسن (علیه السلام) مَا الَّذِی لَا یُجْتَزَأُ فِی مَعْرِفَهًِْ الْخَالِقِ جَلَّ جَلَالُهُ بِدُونِهِ فَکَتَبَ (علیه السلام) لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ لَمْ یَزَلْ سَمِیعاً وَ عَلِیماً وَ بَصِیراً وَ هُوَ الْفَعَّالُ لِمَا یُرِیدُ.
امام کاظم (علیه السلام)- طاهربن‌حاتم‌بن‌ماهویه گوید: به خدمت طیّب یعنی امام کاظم (علیه السلام) نوشتم که: «چیست آنچه در معرفت آفریدگار به کمتر از آن اکتفاء نمی‌شود»؟ حضرت (علیه السلام) در جواب نوشت: «اعتقاد به اینکه هیچ‌چیز همانند او نیست و همیشه شنوا و دانا و بینا بوده و می‌باشد و اوست که آنچه را خواهد به فعل می‌آورد».
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ بِشْرِ‌بْنِ‌بَشَّارٍ النَّیْسَابُورِیِّ قَال کَتَبْتُ إِلَی الرَّجُلِ (علیه السلام) أَنَّ مَنْ قِبَلَنَا قَدِ اخْتَلَفُوا فِی التَّوْحِیدِ فَمِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ هُوَ جِسْمٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ هُوَ صُورَهًٌْ فَکَتَبَ إِلَیَّ: سُبْحَانَ مَنْ لَا یُحَدُّ وَ لَا یُوصَفُ وَ لَا یُشْبِهُهُ شَیْءٌ وَ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
امام کاظم (علیه السلام)- بشربن‌بشّار نیشابوری گوید، به امام کاظم (علیه السلام) نوشتم: «کسانی که در نزد ما هستند در توحید اختلاف کرده‌اند در میان ایشان کسی است که می‌گوید: خدا جسم است و باز کسی است که می‌گوید صورت است». حضرت (علیه السلام) نوشت: «پاک و منزّه است آنکه او را اندازه نمی‌توان کرد و وصف نمی‌توان نمود؛ و لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ.
الکاظم (علیه السلام)- عَنْ حَمْزَهًَْ‌بْنِ‌مُحَمَّدٍ قَال کَتَبْتُ إِلَی أَبِی‌الْحَسَنِ (علیه السلام) أَسْأَلُهُ عَنِ الْجِسْمِ وَ الصُّورَهًِْ فَکَتَبَ (علیه السلام) سُبْحَانَ مَنْ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ لَا جِسْمٌ وَ لَا صُورَهًٌْ.
امام کاظم (علیه السلام)- حمزهًْ‌بن‌محمّد گوید: به امام کاظم (علیه السلام) نوشتم و درباره‌ی جسم و صورت از او پرسیدم، حضرت (علیه السلام) نوشت؛ منزّه باد آنکه هیچ‌چیز همانند او نیست نه جسم است و نه صورت.
الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الْفَتْحِ‌بْنِ‌یَزِیدَ الْجُرْجَانِی قال: سَأَلْتُهُ عَنْ أَدْنَی الْمَعْرِفَهًِْ فَقَالَ الْإِقْرَارُ بِأَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شِبْهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ لَهُ وَ أَنَّهُ قَدِیمٌ مُثْبَتٌ مَوْجُودٌ غَیْرُ فَقِیدٍ وَ أَنَّهُ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
امام کاظم (علیه السلام)- فتح‌بن‌یزید گرگانی گوید: از امام کاظم (علیه السلام) سؤال کردم: فتح‌بن‌یزید گرگانی گوید: «از امام رضا (علیه السلام) سؤال کردم: کمترین معرفت و شناخت چیست»؟ حضرت فرمود: «اقرار به اینکه معبودی جز خدا نیست، شبیه و نظیری ندارد، ثابت است، قدیم است، موجود است، گم نگشته هیچ چیز مثل او نیست».
الصّادق (علیه السلام)- حَدُّ الْمَعْرِفَهًِْ أَنْ یَعْرِفَ أَنَّهُ لَا إِلَهَ غَیْرُهُ وَ لَا شَبِیهَ لَهُ وَ لَا نَظِیرَ وَ أَنْ یَعْرِفَ أَنَّهُ قَدِیمٌ مُثْبَتٌ مَوْجُودٌ غَیْرُ فَقِیدٍ مَوْصُوفٌ مِنْ غَیْرِ شَبِیهٍ وَ لَا مُبْطِلٍ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیر.
امام صادق (علیه السلام)- حدّ معرفت این است که اقرار کند که معبودی جز او نیست و شبیه و مانندی برای او نیست و بداند که او قدیم و ثابت و موجود است و به چیزی مقیّد نیست، توان او را توصیف کرد ولی نه از روی شبیه و مانند و بداند که او باطل نیست؛ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیر.
الرّضا (علیه السلام)- قَالَ بَعْضُ الزَّنَادِقَهًِْ لِأَبِی‌الْحَسَنِ (علیه السلام) هَلْ یُقَالُ لِلَّهِ إِنَّهُ شَیْءٌ فَقَالَ نَعَمْ وَ قَدْ سَمَّی نَفْسَهُ بِذَلِکَ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ قُلْ أَیُّ شَیْءٍ أَکْبَرُ شَهادَةً قُلِ اللهُ شَهِیدٌ بَیْنِی وَ بَیْنَکُمْ فَهُوَ شَیْءٌ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ.
امام رضا (علیه السلام)- زندیقی از امام رضا (علیه السلام) سؤال کرد: «آیا می‌توان درباره‌ی خدا گفت: او «شیء» است»؟ حضرت فرمود: «آری، او خود را در قرآن «شیء» نامیده است آنجا که می‌فرماید: بگو: «بالاترین گواهی، گواهی کیست؟» [و خودت پاسخ بده و] بگو: «خداوند، گواه است». (انعام/۱۹) او «شیء» ای است که هیچ چیز مثل او نیست.
الکاظم (علیه السلام)- عن الْحَسَنُ‌بْنُ‌عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْحِمَّانِیُ قَال: قُلْتُ لِأَبِی‌إِبْرَاهِیمَ (علیه السلام) إِنَّ هِشَامَ‌بْنَ‌الْحَکَمِ زَعَمَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی جِسْمٌ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ عَالِمٌ سَمِیعٌ بَصِیرٌ قَادِرٌ مُتَکَلِّمٌ نَاطِقٌ وَ الْکَلَامُ وَ الْقُدْرَهًُْ وَ الْعِلْمُ یَجْرِی مَجْرَی وَاحِدٍ لَیْسَ شَیْءٌ مِنْهَا مَخْلُوقاً فَقَالَ قَاتَلَهُ اللَّهُ أَ مَا عَلِمَ أَنَّ الْجِسْمَ مَحْدُودٌ وَ الْکَلَامَ غَیْرُ الْمُتَکَلِّمِ مَعَاذَ اللَّهِ وَ أَبْرَأُ إِلَی اللَّهِ مِنْ هَذَا الْقَوْلِ لَا جِسْمٌ وَ لَا صُورَهًٌْ وَ لَا تَحْدِیدٌ وَ کُلُّ شَیْءٍ سِوَاهُ مَخْلُوقٌ وَ إِنَّمَا تَکُونُ تُکَوَّنُ الْأَشْیَاءُ بِإِرَادَتِهِ وَ مَشِیئَتِهِ مِنْ غَیْرِ کَلَامٍ وَ لَا تَرَدُّدٍ فِی نَفَسٍ وَ لَا نُطْقٍ بِلِسَانٍ.
امام کاظم (علیه السلام)- حسن‌بن‌عبد الرّحمن حمّانی گوید: «به امام موسی‌بن‌جعفر (علیه السلام) گفتم: «هشام‌بن‌حکم عقیده دارد که خدا جسمی است که چیزی مانند او نیست، و او دانا، شنوا، بینا، توانا، متکلّم و ناطق است، و کلام و قدرت و علم یک گونه می‌باشند هیچ کدام از آنها مخلوق نیست». امام (علیه السلام) فرمود: «گوینده این کلام از رحمت خدا دور باد! مگر نمی‌داند که جسم محدود است و کلام، غیر متکلّم است، پناه بر خدا و از این سخن به درگاه خدا بیزاری جویم. خدا نه جسم است و نه صورت، و نه دارای حد، و هر چیز جز او مخلوق است که به محض اراده و مشیّت او موجود می‌شود، بدون کلام و حرکت خاطر و سخن زبانی».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَإِذَا کَانَتْ هَذِهِ النَّارُ الْمَخْلُوقَهًُْ الْمُدَبَّرَهًُْ فِی ضَعْفِهَا وَ سُرْعَهًِْ زَوَالِهَا لَا تَجِدُ لَهَا وَجْهاً فَکَیْفَ مَنْ خَلَقَ هَذِهِ النَّارَ وَ جَمِیعُ مَا فِی مَلَکُوتِهِ مِنْ شَیْءٍ أَجَابَهُ کَیْفَ یُوصَفُ بِوَجْهٍ أَوْ یُحَدُّ بِحَدٍّ أَوْ یُدْرَکُ بِبَصَرٍ أَوْ یُحِیطُ بِهِ عَقْلٌ أَوْ یَضْبِطُهُ وَهْمٌ وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
امام علی (علیه السلام)- ... پس وقتی که برای این آتش آماده شده و ضعیف باسرعت زوالی که دارد، صورتی نمی‌یابی پس چطور کسی که این آتش و همه‌ی چیزهایی را که در ملک اوست، خلق کرده برایش صورت، تصوّر می‌کنی؟ و یا او را به حدّی محدود می‌سازی؟ و یا با چشمی دیده می‌شود؟ و یا عقلی او را احاطه می‌کند؟ و یا گمانی او را در خود ضبط می‌نماید؟ درحالی‌که خدا می‌فرماید: و لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- وَ لَا لَهُ مِثْلٌ فَیُعْرَفَ بِمِثْلِه.
امام علی (علیه السلام)- او را مانند و نظیری نیست تا بمانند خویش شناخته شود.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ عَن أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ (علیه السلام) حَدَّ الْأَشْیَاءَ کُلَّهَا عِنْدَ خَلْقِهِ إِیَّاهَا إِبَانَهًًْ لَهَا مِنْ شَبَهِهِ وَ إِبَانَهًًْ لَهُ مِنْ شَبَهِهَا.
امام علی (علیه السلام)- همه‌چیز را در آن هنگام که آفرید جداجدا آفرید تا بر ایشان ظاهر سازد که به او شباهتی ندارند و آن جناب به ایشان شباهتی ندارد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَا یَخْطُرُ بِبَالِ أُولِی الرَّوِیَّاتِ خَاطِرَهًٌْ مِنْ تَقْدِیرِ جَلَالِ عِزَّتِهِ لِبُعْدِهِ مِنْ أَنْ یَکُونَ فِی قُوَی الْمَحْدُودِینَ لِأَنَّهُ خِلَافُ خَلْقِهِ فَلَا شِبْهَ لَهُ مِنَ الْمَخْلُوقِینَ وَ إِنَّمَا یُشَبَّهُ الشَّیْءُ بِعَدِیلِهِ فَأَمَّا مَا لَا عَدِیلَ لَهُ فَکَیْفَ یُشَبَّهُ بِغَیْرِ مِثَالِه.
امام علی (علیه السلام)- اندیشه از اندازه‌ی جلال عزّتش در دل صاحبان اندیشه‌ها به‌جهت دوری‌اش از آنکه در قوّه‌های اندازه‌شدگان باشد، خطور نکند. چراکه آن جناب خلاف آفریدگان خویش است پس او را در میان آفریدگان مانندی نیست و جز این نیست که هر چیزی به عدیل و نظیر خود تشبیه می‌شود و امّا آنچه برایش عدیل و نظیری نیست چگونه به غیر مثال خود تشبیه می‌شود.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ إِذْ کَانَ الشَّیْءُ مِنْ مَشِیَّتِهِ فَکَانَ لَا یُشْبِهُهُ مُکَوَّنُه.
امام علی (علیه السلام)- و لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ زیرا هرچیز به مشیّت و خواست او خلق می‌شود و آفریده شده شبیه آفریده‌گارش نیست.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَارَقَ الْأَشْیَاءَ لَا عَلَی اخْتِلَافِ الْأَمَاکِنِ وَ یَکُونُ فِیهَا لَا عَلَی وَجْهِ الْمُمُازَجَهًِْ وَ عَلِمَهَا لَا بِأَدَاهًٍْ لَا یَکُونُ الْعِلْمُ إِلَّا بِهَا وَ لَیْسَ بَیْنَهُ وَ بَیْنَ مَعْلُومِهِ عِلْمُ غَیْرِهِ بِهِ کَانَ عَالِماً بِمَعْلُومِهِ.
امام علی (علیه السلام)- از هرچیزی جداست نه به‌وسیله‌ی مسافت [یعنی برای او مکانی تصوّر نمی‌شود] و در همه‌چیز وجود دارد نه بر وجه آمیزش و ممازجت [بلکه به همه‌ی اشیاء احاطه دارد یک نوع احاطه که تصوّری نیست] دانایی او به ابزار و آلات نیست، علمش به‌خود ذات است و میان او و معلوم او علمی که جز او باشد و به‌وسیله‌ی آن دانا به معلوم باشد وجود ندارد [چون علمش عین ذات است تصوّری و توهّمی نباشد].
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌مُوسَی الرِّضَا (علیه السلام) عَن أَبِیهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رسول الله (صلی الله علیه و آله) قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ مَا عَرَفَنِی مَنْ شَبَّهَنِی بِخَلْقِی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام رضا (علیه السلام) از پدرش (علیه السلام) از پدرانش از امیرالمؤمنین (علیه السلام) روایت کرد که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خدا بلند مرتبه فرمود: و کسی که مرا به خلق و آفریده‌ام تشبیه و همانند بسازد، مرا نشناخته است».
الباقر (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ‌بْنِ‌أَبِی نَجْرَانَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنِ التَّوْحِیدِ فَقُلْتُ: أَتَوَهَّمُ شَیْئاً فَقَالَ: نَعَمْ غَیْرَ مَعْقُولٍ وَ لَا مَحْدُودٍ فَمَا وَقَعَ وَهْمُکَ عَلَیْهِ مِنْ شَیْءٍ فَهُوَ خِلَافُهُ لَا یُشْبِهُهُ شَیْءٌ وَ لَا تُدْرِکُهُ الْأَوْهَامُ کَیْفَ تُدْرِکُهُ الْأَوْهَامُ وَ هُوَ خِلَافُ مَا یُعْقَلُ وَ خِلَافُ مَا یُتَصَوَّرُ فِی الْأَوْهَامِ إِنَّمَا یُتَوَهَّمُ شَیْءٌ غَیْرُ مَعْقُولٍ وَ لَا مَحْدُود.
امام باقر (علیه السلام)- عبدالرّحمن‌بن‌ابی‌نجران گوید: از امام باقر (علیه السلام) درباره‌ی توحید سؤال کردم و گفتم: «می‌توانم خدا را چیزی تصوّر کنم»؟ فرمود: «آری! ولی چیزی که حقیقتش درک نمی‌شود و حدّی ندارد زیرا هرچیزی که به خاطرت می‌آید خدا غیر او می‌باشد، چیزی مانند او نیست و خاطرها او را درک نمی‌کنند، چگونه خاطرها درکش کنند در صورتی که او بر خلاف آنچه تعقّل می‌شود و در خاطر نقش می‌بندد، می‌باشد، درباره‌ی خدا تنها همین اندازه به خاطر می‌گذرد؛ چیزی که حقیقتش درک نمی‌شود و حدّی ندارد».
الرّضا (علیه السلام)- لِلنَّاسِ فِی التَّوْحِیدِ ثَلَاثَهًُْ مَذَاهِبَ نَفْیٌ وَ تَشْبِیهٌ وَ إِثْبَاتٌ بِغَیْرِ تَشْبِیهٍ فَمَذْهَبُ النَّفْیِ لَا یَجُوزُ وَ مَذْهَبُ التَّشْبِیهِ لَا یَجُوزُ لِأَنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی لَا یُشْبِهُهُ شَیْءٌ وَ السَّبِیلُ فِی الطَّرِیقَهًِْ الثَّالِثَهًِْ إِثْبَاتٌ بِلَا تَشْبِیهٍ.
امام رضا (علیه السلام)- برای مردم در توحید سه مذهب وجود دارد؛ یکی نفی و دیگری تشبیه و سوّم اثبات بدون تشبیه. پس مذهب نفی جایز نیست و مذهب تشبیه روا نباشد زیرا که خدای تبارک وتعالی چیزی به او شباهت ندارد و راه درست در طریقه‌ی سوّم باشد که اثبات بدون تشبیه است.