آیه ۲۶ - سوره فاطر

آیه ثُمَّ أَخَذْتُ الَّذينَ كَفَرُوا فَكَيْفَ كانَ نَكيرِ [26]

سپس من كافران را [بعد از اتمام حجّت] مجازات كردم، پس [ببين] مجازات من نسبت به آنان چگونه بود؟!

۱
(فاطر/ ۲۶)

الباقر ( عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (أَنَّهُ قَال: ... یَا مَعْشَرَ الشِّیعَهًِْ یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ قِیلَ یَا أَبَاجَعْفَرٍ (نَذِیرُهَا مُحَمَّدٌ (قَالَ صَدَقْتَ فَهَلْ کَانَ نَذِیرٌ وَ هُوَ حَیٌّ مِنَ الْبِعْثَهًِْ فِی أَقْطَارِ الْأَرْضِ فَقَالَ السَّائِلُ لَا قَالَ أَبُوجَعْفَرٍ (أَرَأَیْتَ بَعِیثَهُ أَ لَیْسَ نَذِیرَهُ کَمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (فِی بِعْثَتِهِ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ نَذِیرٌ فَقَالَ بَلَی قَالَ فَکَذَلِکَ لَمْ یَمُتْ مُحَمَّدٌ (إِلَّا وَ لَهُ بَعِیثٌ نَذِیرٌ قَالَ فَإِنْ قُلْتُ لَا فَقَدْ ضَیَّعَ رَسُولُ اللَّهِ (مَنْ فِی أَصْلَابِ الرِّجَالِ مِنْ أُمَّتِهِ قَالَ وَ مَا یَکْفِیهِمُ الْقُرْآنُ قَالَ بَلَی إِنْ وَجَدُوا لَهُ مُفَسِّراً قَالَ وَ مَا فَسَّرَهُ رَسُولُ اللَّهِ (قَالَ بَلَی قَدْ فَسَّرَهُ لِرَجُلٍ وَاحِدٍ وَ فَسَّرَ لِلْأُمَّهًِْ شَأْنَ ذَلِکَ الرَّجُلِ وَ هُوَ علی‌بن‌ابی‌طالب (.

امام باقر ( امام باقر (فرمود: ... ای گروه شیعه! خدای تبارک‌وتعالی می‌فرماید: وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ. عرض شد: «ای اباجعفر! بیم رسان امّت، محمّد (است»؟ فرمود: «درست گفتی ولی آیا پیغمبر (در زمان حیاتش چاره‌ای از فرستادن نمایندگان در اطراف زمین داشت»؟ [یعنی می‌توانست آن‌ها را نفرستد]؟ گفت: «نه»! امام فرمود: «به من بگو مگر فرستاده‌ی پیغمبر (بیم‌رسان او نیست چنانکه خود پیغمبر (فرستاده‌ی خدای عزّوجلّ و بیم‌رسان او بود»؟ گفت: «چرا»! فرمود: «پس همچنین پیغمبر (برای پس از مرگ خود هم فرستاده و بیم‌رسان دارد، اگر بگویی ندارد، لازم می‌آید که پیغمبر (آن‌هایی را که در صلب مردان امّتش بودند، ضایع کرده [و بدون رهبر گذاشته] باشد». آن مرد گفت: «مگر قرآن برای آن‌ها کافی نیست»؟ فرمود: «چرا درصورتی‌که مفسّری برای قرآن داشته باشند». گفت: «مگر پیغمبر (قرآن را تفسیر نفرموده است»؟ فرمود: «چرا تنها برای یک مرد تفسیر کرد و شأن آن مرد را که علیّ‌بن‌ابی‌طالب (است به امّت خود گفت».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۴۳۲
الکافی، ج۱، ص۲۴۹/ بحار الأنوار، ج۲۵، ص۷۱/ تأویل الآیات الظاهرهًْ، ص۷۹۶
۲
(فاطر/ ۲۶)

الصّادق ( إِنَّ اللَّهَ قَدِ اسْتَخْلَصَ الرُّسُلَ لِأَمْرِهِ ثُمَّ اسْتَخْلَصَهُمْ مُصَدِّقِینَ بِذَلِکَ فِی نُذُرِهِ فَقَالَ وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیر.

امام صادق ( خداوند پیامبران را برای [ابلاغ] فرمان خود برگزید، سپس آنان (والیان امر) را برای تصدیق فرمان خود درباره‌ی بیم دادن خود برگزید: وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیر.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۴۳۲
الکافی، ج۱، ص۱۸۱/ الکافی، ج۲، ص۴۷/ بحار الأنوار، ج۶۶، ص۱۰/ القمی، ج۱، ص۳۲۳؛ «بتفاوت»
۳
(فاطر/ ۲۶)

علی‌بن‌إبراهیم ( قَوْلُهُ وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ قَالَ لِکُلِّ زَمَانٍ إِمَامٌ (.

علیّ‌بن‌ابراهیم ( وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ؛ و هر امّتی در گذشته انذارکننده‌ای داشته است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۴۳۲
بحار الأنوار، ج۹، ص۲۳۱/ نورالثقلین/ القمی، ج۲، ص۲۰۸/ بحار الأنوار، ج۲۳، ص۲۹
۴
(فاطر/ ۲۶)

الصّادق ( فی احتجاج أبی‌عبدالله الصادق (: قَالَ السَائِلُ: قَالَ فَأَخْبِرْنِی عَنِ الْمَجُوسِ أَ فَبَعَثَ اللَّهُ إِلَیْهِمْ نَبِیّاً فَإِنِّی أَجِدُ لَهُمْ کُتُباً مُحْکَمَهًًْ وَ مَوَاعِظَ بَلِیغَهًًْ وَ أَمْثَالًا شَافِیَهًًْ یُقِرُّونَ بِالثَّوَابِ وَ الْعِقَابِ وَ لَهُمْ شَرَائِعُ یَعْمَلُونَ بِهَا قَالَ (مَا مِنْ أُمَّهًٍْ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ وَ قَدْ بُعِثَ إِلَیْهِمْ نَبِیٌّ بِکِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَأَنْکَرُوهُ وَ جَحَدُوا کِتَابَه.

امام صادق ( در کتاب احتجاج از امام صادق (روایت است: شخص سؤال‌کننده پرسید: «مرا از مجوس باخبر کنید که آیا خداوند بر ایشان پیامبری مبعوث فرمود؟ زیرا من در آن‌ها کتابی محکم و مواعظی رسا و مثال‌هایی شفّاف یافته‌ام، و نیز آنان به ثواب و عقاب معتقد و برخوردار از دستوراتی دینی بوده و همه‌ی آن را رعایت می‌کنند». فرمود: «هیچ امّتی نیست مگر اینکه در میانشان انذاردهنده‌ای بوده، و در میان مجوس نیز پیامبری با کتاب مبعوث شده، ولی هر دو مورد انکار قوم واقع شدند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۴۳۴
الإحتجاج، ج۲، ص۳۴۶/ نورالثقلین
۵
(فاطر/ ۲۶)

أمیرالمومنین ( وَ مِنْهُ أَجْنَاسُ جَمِیعِ الْحَیَوَانِ وَ هُوَ قَوْلُهُ وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ وَ مِنْهُ أُمَّهًُْ مُحَمَّدٍ (وَ هُوَ قَوْلُهُ کَذلِکَ أَرْسَلْناکَ فِی أُمَّةٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِها أُمَمٌ وَ هِیَ أُمَّهًُْ مُحَمَّدٍ (.

امام علی ( یک معنای آن (امّت) نیز اجناس همه حیوانات است که در این کلام خدا آمده: وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِیها نَذِیرٌ؛ یک معنای آن، امّت محمّد (است و آن این کلام خداست: همان گونه [که پیامبران پیشین را مبعوث کردیم،] تو را به میان امّتی فرستادیم که پیش از آنها امّت‌های دیگری آمدند و رفتند (رعد/۳۰) و این امّت، امّت محمّد (است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۲، ص۴۳۴
بحار الأنوار، ج۵۱، ص۴۴
بیشتر