آیه الْحَمْدُ لِلهِ فاطِرِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ جاعِلِ الْمَلائِكَةِ رُسُلاً أُولي أَجْنِحَةٍ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ يَزيدُ فِي الْخَلْقِ ما يَشاءُ إِنَّ اللهَ عَلى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَديرٌ [1]
ستايش مخصوص خداوندى است كه آفريننده‌ی آسمان‌ها و زمين است، كه فرشتگان را رسولانى قرار داد داراى بال‌هاى دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه، او هرچه بخواهد در آفرينش مى‌افزايد، زيرا خداوند بر هر چيزى تواناست.
أمیرالمومنین ( عَنْ زَیْدِ بْنِ وَهْبٍ قَالَ: سُئِلَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (عَنْ قُدْرَهًِْ اللَّهِ تَعَالَی جَلَّتْ عَظَمَتُهُ فَقَامَ خَطِیباً فَحَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَی عَلَیْهِ ثُمَّ قَالَ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَلَائِکَهًًْ لَوْ أَنَ مَلَکاً مِنْهُمْ هَبَطَ إِلَی الْأَرْضِ مَا وَسِعَتْهُ لِعِظَمِ خَلْقِهِ وَ کَثْرَهًِْ أَجْنِحَتِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَوْ کُلِّفَتِ الْجِنُّ وَ الْإِنْسُ أَنْ یَصِفُوهُ مَا وَصَفُوهُ لِبُعْدِ مَا بَیْنَ مَفَاصِلِهِ وَ حُسْنِ تَرْکِیبِ صُورَتِهِ وَ کَیْفَ یُوصَفُ مِنْ مَلَائِکَتِهِ مَنْ سَبْعُمِائَهًِْ عَامٍ مَا بَیْنَ مَنْکِبَیْهِ وَ شَحْمَهًِْ أُذُنَیْهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَسُدُّ الْأُفُقَ بِجَنَاحٍ مِنْ أَجْنِحَتِهِ دُونَ عِظَمِ بَدَنِهِ وَ مِنْهُمْ مَنِ السَّمَاوَاتُ إِلَی حُجْزَتِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ قَدَمُهُ عَلَی غَیْرِ قَرَارٍ فِی جَوِّ الْهَوَاءِ الْأَسْفَلِ وَ الْأَرَضُونَ إِلَی رُکْبَتَیْهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ لَوْ أُلْقِیَ فِی نُقْرَهًِْ إِبْهَامِهِ جَمِیعُ الْمِیَاهِ لَوَسِعَتْهَا وَ مِنْهُمْ مَنْ لَوْ أُلْقِیَتِ السُّفُنُ فِی دُمُوعِ عَیْنَیْهِ لَجَرَتْ دَهْرَ الدَّاهِرِینَ فَتَبارَکَ اللهُ أَحْسَنُ الْخالِقِین.
امام علی ( زیدبن‌وهب گوید: از علی (درباره‌ی قدرت خدای بزرگ سؤال شد. پس آن حضرت برخاست و خطبه خواند و حمد و ثنای الهی را به جا آورد. بعد از آن فرمود: «خدای تبارک و تعالی دارای فرشتگانی است که اگر یکی از ایشان به سوی زمین فرود آید، زمین به جهت بزرگی خلقت و بسیاری بال‌هایش، گنجایش او را ندارد. و برخی از ایشان آن چنانند که اگر جنّ و انس را مکلّف به توصیف او کنند، به خاطر فاصله‌ی زیاد بین مفاصلش و زیبایی ترکیب صورتش نخواهند توانست. و چگونه از فرشتگانش وصف شود، کسی که ما بین دوش‌ها و نرمه گوش‌هایش هفتصد سال راه هست. و از جمله‌ی ایشان کسی است که افق آسمان را با یک بال از بال‌هایش با قطع نظر از بزرگی بدنش می‌بندد و پر میکند. و از جمله‌ی ایشان کسی است که آسمان‌ها تا کمر اوست. و از جمله‌ی ایشان کسی است که پایش بر چیزی قرار و آرام ندارد، بلکه در هوای زمین‌های پائین‌تر ایستاده و عمق زمین‌ها تا زانوهای اوست. و از جمله‌ی ایشان کسی است که اگر همه‌ی آب‌ها در گودی انگشت ابهامش ریخته شود، گنجایش آن را دارد. و از جمله‌ی ایشان کسی است که اگر کشتی‌ها در اشک‌های چشم‌هایش انداخته شوند، رودهای بسیار روان گردد، پس بزرگ است خدایی که بهترین آفرینندگان است!. (مؤمنون/۱۴)».
الرّسول ( ٍ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (یَقُولُ إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَلَکاً یُقَالُ لَهُ دَرْدَائِیلُ کَانَ لَهُ سِتَّهًَْ عَشَرَ أَلْفَ جَنَاحٍ مَا بَیْنَ الْجَنَاحِ إِلَی الْجَنَاحِ هَوَاءٌ وَ الْهَوَاءُ کَمَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ فَجَعَلَ یَوْماً یَقُولُ فِی نَفْسِهِ أَ فَوْقَ رَبِّنَا جَلَّ جَلَالُهُ شَیْءٌ فَعَلِمَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَا قَالَ فَزَادَهُ أَجْنِحَهًًْ مِثْلَهَا فَصَارَ لَهُ اثْنَانِ وَ ثَلَاثُونَ أَلْفَ جَنَاحٍ ثُمَّ أَوْحَی اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِلَیْهِ أَنْ طِرْ فَطَارَ مِقْدَارَ خَمْسِمِائَهًِْ عَامٍ فَلَمْ یَنَلْ رَأْسُهُ قَائِمَهًًْ مِنْ قَوَائِمِ الْعَرْشِ فَلَمَّا عَلِمَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِتْعَابَهُ أَوْحَی إِلَیْهِ أَیُّهَا الْمَلَکُ عُدْ إِلَی مَکَانِکَ فَأَنَا عَظِیمٌ فَوْقَ کُلِّ عَظِیمٍ وَ لَیْسَ فَوْقِی شَیْءٌ وَ لَا أُوصَفُ بِمَکَانٍ فَسَلَبَهُ اللَّهُ أَجْنِحَتَهُ وَ مَقَامَهُ مِنْ صُفُوفِ الْمَلَائِکَهًِْ فَلَمَّا وُلِدَ الْحُسَیْنُ‌بْنُ‌عَلِیٍّ (هَبَطَ جَبْرَئِیلُ فِی أَلْفِ قَبِیلٍ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ لِتَهْنِئَهًِْ النَّبِیِّ (فَمَرَّ بِدَرْدَائِیلَ فَقَالَ لَهُ سَلِ النَّبِیَّ (بِحَقِ مَوْلُودِهِ أَنْ یَشْفَعَ لِی عِنْدَ رَبِّی فَدَعَا لَهُ النَّبِیُّ (بِحَقِّ الْحُسَیْنِ (فَاسْتَجَابَ اللَّهُ دُعَاءَهُ وَ رَدَّ عَلَیْهِ أَجْنِحَتَهُ وَ رَدَّهُ إِلَی مَکَانِه.
پیامبر ( ابن عبّاس (گوید: از رسول خدا (شنیدم می‌فرمود: «خدای سبحان ملکی دارد که به او دردائیل میگویند و دارای شانزده هزار بال است. بین هر بال وی تا بال دیگرش هوایی وجود دارد که به قدر هوای بین آسمان و زمین است. یک روز آن ملک به خودش می‌گفت: «آیا ما فوق پروردگار ما چیزی هست»؟ خدای علیم که از این حرف او آگاه شده بود، به تعداد بال‌هایی که داشت به بال‌های او اضافه کرد و او دارای سی و دو هزار بال شد. سپس خدای توانا به وی دستور داد که پرواز کن! وی مدت پانصد سال پرواز کرد، با این حال سرش به یکی از قائمه‌های عرش هم نرسید. خدای عزیز پس از مشاهده خستگی‌اش، به او وحی کرد که: «به جای خویشتن بازگرد! زیرا من خدای عظیمم که ما فوق هر عظیم و بزرگی هستم و مافوق من چیزی نیست و در هیچ مکانی وصف کرده نخواهم شد». سپس خدای توانا بال‌های او را گرفت و از صف ملائکه اخراجش کرد. و چون حسین (زاده شد جبرئیل با هزار دسته از فرشته‌ها برای تهنیت به پیامبر (نازل شدند. وقتی جبرئیل از کنار دردائیل گذر کرد دردائیل از او خواست که از پیغمبر (به حقّ نوزادش خواهش کند که نزد خدا شفیع او گردد، پیغمبر (برایش به حقّ حسین (دعا کرد و خدا دعایش را پذیرفت و بال‌هایش را برگرداند و او به مقامش بازگشت».
الباقر ( إِنَ فِی الْجَنَّهًِْ نَهَراً یَغْتَمِسُ فِیهِ جَبْرَئِیلُ کُلَّ غَدَاهًٍْ ثُمَّ یَخْرُجُ مِنْهُ فَیَنْتَفِضُ فَیَخْلُقُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مِنْ کُلِّ قَطْرَهًٍْ تَقَطَّرُ مِنْهُ مَلَکاً.
امام باقر ( از امام باقر (روایت است که در بهشت نهریست و جبرئیل هر بامداد در آن نهر وارد می‌شود و از آن بیرون می‌آید و بال و پرش را می‌تکاند، و خدای عزّوجلّ از هر قطره‌ای که از بال او می‌چکد، فرشته‌ای می‌آفریند.
الرّسول ( عَنْ أبِی‌عَبْدِ‌اللهِ (فِی خَبَرِ‌الْمِعْرَاجِ، قَالَ النَّبِیُّ (: فَصَعِدَ جَبْرَئِیلُ وَ صَعِدْتُ مَعَهُ إِلَی السَّمَاءِ الدُّنْیَا وَ عَلَیْهَا مَلَکٌ یُقَالُ لَهُ إِسْمَاعِیلُ وَ هُوَ صَاحِبُ الْخَطْفَهًِْ الَّتِی قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَهًَْ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ ثاقِبٌ وَ تَحْتَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ تَحْتَ ... حَتَّی دَخَلْتُ السَّمَاءَ الدُّنْیَا فَمَا لَقِیَنِی مَلَکٌ إِلَّا ضَاحِکاً مُسْتَبْشِراً حَتَّی لَقِیَنِی مَلَکٌ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ لَمْ أَرَ أَعْظَمَ خَلْقاً مِنْهُ کَرِیهُ الْمَنْظَرِ ظَاهِرُ الْغَضَبِ ... فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ ... هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ النَّارِ ... ثُمَّ مَرَرْتُ بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ جَالِسٍ عَلَی مَجْلِسٍ وَ إِذَا جَمِیعُ الدُّنْیَا بَیْنَ رُکْبَتَیْهِ وَ إِذَا بِیَدِهِ لَوْحٌ مِنْ نُورٍ سَطْرٌ فِیهِ مَکْتُوبٌ فِیهِ کِتَابٌ یَنْظُرُ فِیهِ لَا یَلْتَفِتُ یَمِیناً وَ لَا شِمَالًا مُقْبِلًا عَلَیْهِ کَهَیْئَهًِْ الْحَزِینِ فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا مَلَکُ الْمَوْتِ ... فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ثُمَ رَأَیْتُ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ جَعَلَ اللَّهُ أَمْرَهُ عَجَباً نِصْفُ جَسَدِهِ نَارٌ وَ النِّصْفُ الْآخَرُ ثَلْجٌ فَلَا النَّارُ تُذِیبُ الثَّلْجَ وَ لَا الثَّلْجُ یُطْفِئُ النَّارَ وَ هُوَ یُنَادِی بِصَوْتٍ رَفِیعٍ یَقُولُ سُبْحَانَ الَّذِی کَفَّ حَرَّ هَذِهِ النَّارِ فَلَا تُذِیبُ الثَّلْجَ وَ کَفَّ بَرْدَ هَذَا الثَّلْجِ فَلَا یُطْفِئُ حَرَّ هَذِهِ النَّارِ اللَّهُمَّ یَا مُؤَلِّفَ بَیْنِ الثَّلْجِ وَ النَّارِ أَلِّفْ بَیْنَ قُلُوبِ عِبَادِک الْمُؤْمِنِینَ، فَقُلْتُ مَنْ هَذَا یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَذَا مَلَکٌ وَکَّلَهُ اللَّهُ بِأَکْنَافِ السَّمَاوَاتِ وَ أَطْرَافِ الْأَرَضِینَ وَ هُوَ أَنْصَحُ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ تَعَالَی لِأَهْلِ الْأَرْضِ مِنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ یَدْعُو لَهُمْ بِمَا تَسْمَعُ مُنْذُ خُلِقَ، وَ مَلَکَانِ یُنَادِیَانِ فِی السَّمَاءِ أَحَدُهُمَا یَقُولُ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُنْفِقٍ خَلَفاً وَ الْآخَرُ یَقُولُ اللَّهُمَّ أَعْطِ کُلَّ مُمْسِکٍ تَلَفا قَالَ ثُمَّ مَرَرْنَا بِمَلَائِکَهًٍْ مِنْ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ خَلَقَهُمُ اللَّهُ کَیْفَ شَاءَ وَ وَضَعَ وُجُوهَهُمْ کَیْفَ شَاءَ لَیْسَ شَیْءٌ مِنْ أَطْبَاقِ أَجْسَادِهِمْ إِلَّا وَ هُوَ یُسَبِّحُ اللَّهَ وَ یُحَمِّدُهُ مِنْ کُلِّ نَاحِیَهًٍْ بِأَصْوَاتٍ مُخْتَلِفَهًٍْ أَصْوَاتُهُمْ مُرْتَفِعَهًٌْ بِالتَّحْمِیدِ وَ الْبُکَاءِ مِنْ خَشْیَهًِْ اللَّهِ فَسَأَلْتُ جَبْرَئِیلَ عَنْهُمْ، فَقَالَ کَمَا تَرَی خُلِقُوا إِنَّ الْمَلِکَ مِنْهُمْ إِلَی جَنْبِ صَاحِبِهِ مَا کَلَّمَهُ قَطُّ وَ لَا رَفَعُوا رُءُوسَهُمْ إِلَی مَا فَوْقَهَا وَ لَا خَفَضُوهَا إِلَی مَا تَحْتَهُمْ خَوْفاً لِلَّهِ وَ خُشُوعاً ثُمَ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ فَإِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ عَلَیْهِمُ الْخُشُوعُ وَ قَدْ وَضَعَ اللَّهُ وُجُوهَهُمْ کَیْفَ شَاءَ لَیْسَ مِنْهُمْ مَلَکٌ إِلَّا یُسَبِّحُ اللَّهَ وَ یُحَمِّدُهُ بِأَصْوَاتٍ مُخْتَلِفَهًٍْ وَ کَذَا السَّمَاءُ الثَّالِثَهًُْ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ الرَّابِعَهًِْ وَ إِذَا فِیهَا مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ الْخُشُوعِ مِثْلُ مَا فِی السَّمَاوَات فَبَشَّرُونِی بِالْخَیْرِ لِی وَ لِأُمَّتِی ثُمَ رَأَیْتُ مَلَکاً جَالِساً عَلَی سَرِیرٍ وَ تَحْتَ یَدَیْهِ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ تَحْتَ کُلِّ مَلَکٍ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ سَاقَ الْحَدِیثَ إِلَی قَوْلِهِ ثُمَّ صَعِدْنَا إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ قَالَ وَ رَأَیْتُ مِنَ الْعَجَائِبِ الَّتِی خَلَقَ اللَّهُ وَ صَوَّرَ عَلَی مَا أَرَادَهُ دِیکاً رِجْلَاهُ فِی تُخُومِ الْأَرَضِینَ السَّابِعَهًِْ وَ رَأْسُهُ عِنْدَ الْعَرْشِ وَ هُوَ مَلَکٌ مِنْ مَلَائِکَهًِْ اللَّهِ خَلَقَهَا اللَّهُ کَمَا أَرَادَ رِجْلَاهُ فِی تُخُومِ الْأَرَضِینَ السَّابِعَهًِْ ثُمَّ أَقْبَلَ مُصْعِداً حَتَّی خَرَجَ فِی الْهَوَاءِ إِلَی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ وَ انْتَهَی فِیهَا مُصْعِداً حَتَّی انْتَهَی قَرْنُهُ إِلَی قُرْبِ الْعَرْشِ وَ هُوَ یَقُولُ سُبْحَانَ رَبِّی حَیْثُ مَا کُنْتُ لَا تَدْرِی أَیْنَ رَبُّکَ مِنْ عِظَمِ شَأْنِهِ وَ لَهُ جَنَاحَانِ فِی مَنْکِبَیْهِ إِذَا نَشَرَهُمَا جَاوَزَ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ فَإِذَا کَانَ فِی السَّحَرِ نَشَرَ جَنَاحَیْهِ وَ خَفَقَ بِهِمَا وَ صَرَخَ بِالتَّسْبِیحِ یَقُولُ سُبْحَانَ اللَّهِ الْمَلِکِ الْقُدُّوسِ سُبْحَانَ اللَّهِ الْکَبِیرِ الْمُتَعَالِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ إِذَا قَالَ ذَلِکَ سَبَّحَتْ دُیُوکُ الْأَرْضِ کُلُّهَا وَ خَفَقَتْ بِأَجْنِحَتِهَا وَ أَخَذَتْ بِالصُّرَاخِ فَإِذَا سَکَتَ ذَلِکَ الدِّیکُ فِی السَّمَاءِ سَکَتَ دُیُوکُ الْأَرْضِ کُلُّهَا وَ لِذَلِکَ الدِّیکِ زَغَبٌ أَخْضَرُ وَ رِیشٌ أَبْیَضُ کَأَشَدِّ بَیَاضٍ مَا رَأَیْتُهُ قَطُّ وَ لَهُ زَغَبٌ أَخْضَرُ أَیْضاً تَحْتَ رِیشِهِ الْأَبْیَضِ کَأَشَدِّ خُضْرَهًٍْ مَا رَأَیْتُهَا قَطُّ.
علیّ‌بن‌ابراهیم ( جبرئیل بالا رفت و من هم با او بالا رفتم تا به آسمان دنیا رسیدیم و در آن فرشته‌ای را دیدم که او را اسماعیل می‌گفتند و هم او بود صاحب خطبه که خدای عزّوجلّ درباره‌اش فرمود: مگر آنها که در لحظه‌ای کوتاه برای استراق‌سمع به آسمان نزدیک شوند، که «شهاب ثاقب» آنها را تعقیب میکند!. (صافات/۱۰). و تحت فرمان او هفتاد هزار فرشته قرار داشت ... تا وارد آسمان دنیا شدم. هر فرشته‌ای را که می دیدم، شاد و خندان بود، تا آنکه فرشته‌ای را دیدم که مخلوقی بزرگتر از او ندیده بودم، بدچهره و خشمگین ... گفتم: «ای جبرئیل این کیست»؟ گفت: «این مالک، خازن جهنم است». ... سپس گذرم به فرشته‌ای افتاد که در جایی نشسته بود و تمام دنیا در میان زانوانش قرار داشت و در دستش لوحی از نور وجود داشت و او به نوشته‌ای که در آن بود با تمام توجّه و بدون نظر به راست و چپ، با حالتی حزین می نگریست. پس گفتم: «ای جبرئیل این کیست»؟ جبرئیل پاسخ داد: «این فرشته مرگ است». ... آن‌گاه حضرت فرمود: «سپس فرشته‌ای شگفت انگیز دیدم؛ نیمی از تنش آتش و نیم دیگر برف بود. نه آتش برف را آب می کرد، و نه برف آتش را خاموش می‌ساخت. و او با صدای بلند این چنین می‌گفت: منزّه است خدائی که حرارت این آتش را از این برف باز داشته، لذا آن را آب نمی کند و سردی این برف را از این آتش باز داشته، لذا آن را خاموش نمی کند. خدایا، ای آنکه میان برف و آتش سازگاری داده‌ای، میان دل‌های بندگان مؤمنت الفت بینداز». گفتم: «ای جبرئیل این کیست»؟ گفت: «فرشته‌ایست که خدا او را به اکناف آسمان و اطراف زمین‌ها موکّل نموده و او خیرخواه‌ترین ملائکه نسبت به بندگان مؤمن از ساکنان زمین است. و از روزی که خلق شده همواره این دعا را که شنیدی به جان آنان میکند. و دو فرشته در آسمان دیدم که یکی می‌گفت: پروردگارا به هر کسی که انفاق میکند، خلف و جایگزینی عطا کن و به هر کسی که از انفاق دریغ می‌ورزد، تلف و کمبودی ده. آن‌گاه فرمود: [از آنجا گذشته] به عدّه‌ای از فرشتگان خدا برخوردیم که خدا به هر نحو که خواسته، خلقشان کرده و صورت‌هایشان را هر طور خواسته، قرار داده بود. هیچ یک از اعضای بدنشان نبود، مگر آن که جداگانه از همه جوانب و به آوازهای مختلف، خدا را حمد و تسبیح می‌کردند، و فریاد آنان به ذکر و گریه از ترس خدا بلند بود. من از جبرئیل پرسیدم: «این‌ها چه کسانی هستند»؟ گفت: «خداوند این‌ها را همین طور که می‌بینی خلق کرده و از روزی که خلق شدهاند هیچ یک از آنان به رفیق بغل دستی خود نگاه نکرده و حتّی یک کلمه با او حرف نزده است و از ترس و خشوع در برابر خدا به بالای سر خود و پائین پایشان نظر نینداخته‌اند. سپس به آسمان دوم صعود کردیم، در آنجا ناگهان نگاهم به ملائکه‌ای افتاد که در حال خشوع بودند. خداوند چهره‌هایشان را آن طور که خواسته قرار داده بود. احدی از ایشان نبود، مگر اینکه خدا را با صوت‌های مختلف حمد و تسبیح میکرد. همچنان بود آسمان سوم، آن‌گاه به سوی آسمان چهارم صعود نمودیم. در آنجا ملائکه‌ای را در حال خشوع، آن گونه که در آسمان‌های قبل دیده بودم، دیدم که همه مرا و امّتم را بشارت به خیر دادند. علاوه بر آنها در آنجا فرشته‌ای دیدم که بر تخت نشسته، هفتاد هزار فرشته زیر فرمان داشت که هر یک از آنها هفتاد هزار ملک زیر فرمان داشتند ... آن‌گاه به آسمان هفتم صعود نمودیم. رسول خدا صلی الله علیه و آله افزود: از عجائب مخلوقات خدا که هر کدام را مطابق با آنچه که خواسته اوست، مسخّر ساخته خروسی را دیدم که دو بالش در بطون زمین‌های هفتم و سرش نزد عرش پروردگار است و این خود فرشته‌ای از فرشتگان خدای متعالی است که او را آن چنان که خواسته خلق کرده، دو بالش در بطون زمین‌های هفتم قرار داشت. و رو به بالا گرفته بود تا سر از هوا در آورد و از آنجا به آسمان هفتم و از آنجا هم چنان بالا گرفته بود تا اینکه شاخش به عرش خدا نزدیک شده بود، در حالی که می‌گفت: منزّه است پروردگار من، هر چه هم که بزرگ باشی نخواهی دانست که پروردگارت کجا است، چون شأن او عظیم است. و این خروس دو بال در شانه داشت که وقتی باز میکرد از شرق و غرب می‌گذشت و چون سحر می‌شد بالها را باز میکرد و به هم می‌زد و به تسبیح خدا بانگ بر می‌داشت و می‌گفت: منزّه است خدای ملک قدّوس، منزّه است خدای کبیر متعال، معبودی جز خدای حیّ قیّوم نیست. و وقتی این جملات را می‌گفت، خروس‌های زمین، همگی شروع به تسبیح نموده، بالها را به هم می‌زدند، و مشغول خواندن می‌شدند و چون او ساکت می‌شد همه آنها ساکت می‌گشتند. خروس مذکور پرهایی ریز و سبز رنگ و پرهایی سفید داشت که سفیدیش، سفیدتر از هر چیز سفیدی بود که تا آن زمان دیده بودم و پرهای ریز سبز رنگی هم زیر پرهای سفید داشت، آن هم سبزتر از هر چیز سبزی بود که دیده بودم.
الرّسول ( الْمَلَائِکَهًُْ عَلَی ثَلَاثَهًِْ أَجْزَاءٍ: فَجُزْءٌ لَهُمْ جَنَاحَانِ وَ جُزْءٌ لَهُمْ ثَلَاثَهًُْ أَجْنِحَهًٍْ وَ جُزْءٌ لَهُمْ أَرْبَعَهًُْ أَجْنِحَهًِْ.
پیامبر ( فرشتگان بر سه گروه‌اند گروهی دارای دو بال و گروهی دارای سه بال و گروهی داراتی چهار بال هستند.
الصّادق ( عَنِ السَّابَاطِیِّ قَالَ: أَصَبْتُ شَیْئاً عَلَی وَسَائِدَ کَانَتْ فِی مَنْزِلِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (فَقَالَ لَهُ بَعْضُ أَصْحَابِنَا مَا هَذَا جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ کَانَ یُشْبِهُ شَیْئاً یَکُونُ فِی الْحَشِیشِ کَثِیراً کَأَنَّهُ خَرَزَهًٌْ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (هَذَا مِمَّا یَسْقُطُ مِنْ أَجْنِحَهًِْ الْمَلَائِکَهًِْ ثُمَّ قَالَ یَا عَمَّارُ إِنَّ الْمَلَائِکَهًَْ لَتَأْتِینَا وَ إِنَّهَا لَتَمُرُّ بِأَجْنِحَتِهَا عَلَی رُءُوسِ صِبْیَانِنَا یَا عَمَّارُ إِنَّ الْمَلَائِکَهًَْ لَتُزَاحِمُنَا عَلَی نَمَارِقِنَا.
امام صادق ( ساباطی گفت: من روی یک پشتی در خانه حضرت صادق (چیزی را یافتم. یکی از اصحاب پرسید: «فدایت شوم! این چیست»؟ شبیه چیزی بود که معمولاً در میان خاشاک پیدا می‌شود، مثل دانه‌ای کوچک. حضرت صادق (فرمود: «این از چیزهایی است که از پر ملائکه می‌ریزد». سپس فرمود: «عمّار! ملائکه پیش ما می‌آیند و پر و بال خود را بر سر بچّه‌های ما می‌مالند. عمّار! ملائکه روی پشتی‌های ما مزاحم ما می‌شوند».
السّجّاد ( عَنْ أَبِی حَمْزَهًَْ الثُّمَالِیِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ (فَاحْتُبِسْتُ فِی الدَّارِ سَاعَهًًْ ثُمَّ دَخَلْتُ الْبَیْتَ وَ هُوَ یَلْتَقِطُ شَیْئاً وَ أَدْخَلَ یَدَهُ مِنْ وَرَاءِ السِّتْرِ فَنَاوَلَهُ مَنْ کَانَ فِی الْبَیْتِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ هَذَا الَّذِی أَرَاکَ تَلْتَقِطُهُ أَیُّ شَیْءٍ هُوَ فَقَالَ فَضْلَهًٌْ مِنْ زَغَبِ الْمَلَائِکَهًِْ نَجْمَعُهُ إِذَا خَلَّوْنَا نَجْعَلُهُ سَیْحاً لِأَوْلَادِنَا فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ إِنَّهُمْ لَیَأْتُونَکُمْ فَقَالَ یَا أَبَا حَمْزَهًَْ إِنَّهُمْ لَیُزَاحِمُونَّا عَلَی تُکَأَتِنَا قِیلَ: الزَّغَبُ بِالتَّحْرِیکِ صِغَارُ الشَّعْرِ وَ الرِّیشِ وَ لِینُهُمَا وَ أَوَّلُ مَا یَبْدُو مِنْهُمَا.
امام سجّاد ( وارد خانه زین العابدین (شدم. ساعتی در حیاط ایستادم و سپس وارد خانه شدم؛ دیدم چیزی را از روی زمین بر می‌دارد و از پشت پرده به اهل خانه می‌دهد! عرض کردم: «فدایت شوم! چه چیزی را از روی زمین بر می‌دارید»؟ فرمود: «ریزه‌های پر ملائکه است»! عرض کردم: «فدایت شوم! مگر ملائکه بر شما نیز وارد می‌شوند»؟ فرمود: «ابا حمزه! ملائکه چنان به ما نزدیک می‌شوند که بر بالش ما تکیه می‌زنند».
الصّادق ( إِنَ الْمَلَائِکَهًَْ لَتَنْزِلُ عَلَیْنَا فِی رِحَالِنَا وَ تَنْقَلِبُ عَلَی فُرُشِنَا وَ تَحْضُرُ مَوَائِدَنَا وَ تَأْتِینَا مِنْ کُلِّ نَبَاتٍ فِی زَمَانِهِ بِرَطْبٍ وَ یَابِسٍ وَ تَقْلِبُ عَلَیْنَا أَجْنِحَتَهَا وَ تَقْلِبُ عَلَی أَجْنِحَتِهَا صِبْیَانَنَا.
امام صادق ( همانا ملائکه در خانه‌هایمان بر ما فرود می‌آیند، بر روی فرش ما پا می‌نهند و برای ما غذا و از هر گیاهی در زمانش از تر و خشک میآورند، بال‌هایشان را می‌گشایند و فرزندانمان را روی بال‌هایشان می‌گذارند.
أمیرالمومنین ( قال امیرالمؤمنین (فی خلق الملائکهًْ: وَ مَلَائِکَهًٌْ خَلَقْتَهُمْ وَ أَسْکَنْتَهُمْ سَمَاوَاتِکَ فَلَیْسَ فِیهِمْ فَتْرَهًٌْ وَ لَا عِنْدَهُمْ غَفْلَهًٌْ وَ لَا فِیهِمْ مَعْصِیَهًٌْ، هُمْ أَعْلَمُ خَلْقِکَ بِکَ، وَ أَخْوَفُ خَلْقِکَ مِنْکَ، وَ أَقْرَبُ خَلْقِکَ إِلَیْکَ وَ أَعْمَلُهُمْ بِطَاعَتِکَ، لَا یَغْشَاهُمْ نَوْمُ الْعُیُونِ وَ لَا سَهْوُ الْعُقُولِ وَ لَا فَتْرَهًُْ الْأَبْدَانِ، لَمْ یَسْکُنُوا الْأَصْلَابَ وَ لَمْ تَتَضَمَّنْهُمُ الْأَرْحَامُ وَ لَمْ تَخْلُقْهُمْ مِنْ مَاءٍ مَهِینٍ، أَنْشَأْتَهُمْ إِنْشَاءً فَأَسْکَنْتَهُمْ سَمَاوَاتِکَ وَ أَکْرَمْتَهُمْ بِجِوَارِکَ وَ ائْتَمَنْتَهُمْ عَلَی وَحْیِکَ وَ جَنَّبْتَهُمُ الْآفَاتِ وَ وَقَیْتَهُمُ الْبَلِیَّاتِ وَ طَهَّرْتَهُمْ مِنَ الذُّنُوبِ وَ لَوْ لَا قُوَّتُکَ لَمْ یَقْوَوْا وَ لَوْ لَا تَثْبِیتُکَ لَمْ یَثْبُتُوا وَ لَوْ لَا رَحْمَتُکَ لَمْ یُطِیعُوا وَ لَوْ لَا أَنْتَ لَمْ یَکُونُوا، أَمَا إِنَّهُمْ عَلَی مَکَانَتِهِمْ مِنْکَ وَ طَوَاعِیَتِهِمْ إِیَّاکَ وَ مَنْزِلَتِهِمْ عِنْدَکَ وَ قِلَّهًِْ غَفْلَتِهِمْ عَنْ أَمْرِکَ لَوْ عَایَنُوا مَا خَفِیَ عَنْهُمْ مِنْکَ لَاحْتَقَرُوا أَعْمَالَهُمْ وَ لَآزَرُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ وَ لَعَلِمُوا أَنَّهُمْ لَمْ یَعْبُدُوکَ حَقَّ عِبَادَتِکَ سُبْحَانَکَ خَالِقاً وَ مَعْبُوداً مَا أَحْسَنَ بَلَاءَکَ عِنْدَ خَلْقِک.
امام علی ( امام علی (در خلق فرشته‌ها فرمود: «آنان را آفریدی و در آسمان‌هایت جا دادی، نه سستی دارند، نه غفلت، نه گناه، از همه نسبت به تو داناترند، و از تو ترسان‌تر، به تو نزدیک‌ترند، و از تو فرمانبرتر، نه خواب دارند، و نه از هوش می‌روند و نه تنشان سست می‌شود، نه پشت پدر بودند، و نه رحم مادر دیدند، و نه از نطفه آفریده‌اند، یک‌باره آنها را آفریدی، و در آسمان‌هایت جا دادی، و در پناهت ارجمند داشتی و امین وحی خود ساختی، از هر آفتشان دور داشتی، و از هر بلا برکنار نمودی، و از هر گناهی پاک هستند، اگر نیرو بخشی تو نبود نیرو نداشتند، و اگر پایدار کردنت نبود پایدار نبودند، و اگر لطف تو نبود فرمانبردار نمی‌شدند، اگر تو نبودی نبودند. هلا با این مقام و این فرمانبری و شأنی که در پیشگاهت دارند و کم غفلتی از فرمانت اگر آنچه از تو بر آنها نهان است ببینند، کارهای خود را خوار می‌شمارند، و خود را زبون می‌دانند، و می‌دانند که حقّ پرستشت را انجام نداده‌اند، آفریننده و معبود منزّهی تو و چه نیک است آزمایش تو از آفریده‌ات».
الباقر ( إِنَّ لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ دِیکاً رِجْلَاهُ فِی الْأَرْضِ السَّابِعَهًِْ وَ عُنُقُهُ مَثْنِیَّهًٌْ تَحْتَ الْعَرْشِ وَ جَنَاحَاهُ فِی الْهَوَاءِ إِذَا کَانَ فِی نِصْفِ اللَّیْلِ أَوِ الثُّلُثِ الثَّانِی مِنْ آخِرِ اللَّیْلِ ضَرَبَ بِجَنَاحِهِ وَ صَاحَ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّنَا اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبِینُ فَلَا إِلَهَ غَیْرُهُ رَبُّ الْمَلَائِکَهًِْ وَ الرُّوحِ فَتَضْرِبُ الدِّیَکَهًُْ بِأَجْنِحَتِهَا وَ تَصِیحُ..
امام باقر ( از امام باقر (روایت است که خدا خروسی دارد و پایش در زمین هفتم و گردنش زیر عرش تا شده، دو بالش در هواست، نیمه‌ی شب یا یک‌سوّم آخر شب پر می‌زند و فریاد میکشد: «سبّوح قدّوس پروردگار ما پادشاه حق آشکار، معبودی جز او نیست. پروردگار فرشته‌ها و روح است». و همه‌ی خروس‌ها پر می‌زنند و می‌خوانند.
الصّادق ( إِنَّ لِلَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَلَکاً مَا بَیْنَ شَحْمَهًِْ أُذُنِهِ إِلَی عَاتِقِهِ مَسِیرَهًُْ خَمْسِمِائَهًِْ عَامٍ خَفَقَانِ الطَّیْرِ.
امام صادق ( به‌راستی که خدا عزّوجلّ دارای فرشته‌ایست که میان پره‌ی گوشش تا شانه‌اش مسافت پانصد سال پرش پرنده است.
الرّسول ( إِنَّ فِی السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ لَبِحَاراً عُمْقُ أَحَدِهَا مَسِیرَهًُْ خَمْسِمِائَهًِْ عَامٍ فِیهَا مَلَائِکَهًٌْ قِیَامٌ مُنْذُ خَلَقَهُمُ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَ الْمَاءُ إِلَی رُکَبِهِمْ لَیْسَ فِیهِمْ مَلَکٌ إِلَّا وَ لَهُ أَلْفٌ وَ أَرْبَعُمِائَهًِْ جَنَاحٍ فِی کُلِّ جَنَاحٍ أَرْبَعَهًُْ وُجُوهٍ فِی کُلِّ وَجْهٍ أَرْبَعَهًُْ أَلْسُنٍ لَیْسَ فِیهَا جَنَاحٌ وَ لَا وَجْهٌ وَ لَا لِسَانٌ وَ لَا فَمٌ إِلَّا وَ هُوَ یُسَبِّحُ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ بِتَسْبِیحٍ لَا یُشْبِهُ نَوْعٌ مِنْهُ صَاحِبَه.
پیامبر ( در آسمان‌های هفت‌گانه، دریاهایی وجود دارد که عمق یکی از آن ها به اندازه‌ی پانصد سال راه است. در آن ها فرشتگانی وجود دارد که از لحظه‌ای که خدای عزّوجلّ آن ها را آفریده است، ایستاده اند و آب تا زانوی آن هاست. هرکدام از آن ها هزار و چهارصد بال دارد که در هر بالی چهار چهره و در هر چهره چهار زبان، وجود دارد. هر کدام از بال ها و چهره ها و زبان ها و دهان ها خدا را به گونه‌ای که مشابه دیگری نیست، تسبیح می گویند.
الرّسول ( قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رَأَی رَسُولُ اللَّهِ (جَبْرَئِیلَ لَیْلَهًَْ الْمِعْرَاجِ وَ لَهُ سِتُّمِائَهًِْ جَنَاحٍ.
ابن‌عباس ( رسول خدا (شب معراج جبرئیل را دید که ششصد بال داشت.
الصّادق ( عَنْ حَمَّادٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (أَنَّهُ سُئِلَ: هَلِ الْمَلَائِکَهًُْ أَکْثَرُ أَمْ بَنُو آدَمَ (؟ فَقَالَ: وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَمَلَائِکَهًُْ اللَّهِ فِی السَّمَاوَاتِ أَکْثَرُ مِنْ عَدَدِ التُّرَابِ فِی الْأَرْضِ وَ مَا فِی السَّمَاءِ مَوْضِعُ قَدَمٍ إِلَّا وَ فِیهَا مَلَکٌ یُسَبِّحُهُ وَ یُقَدِّسُهُ وَ لَا فِی الْأَرْضِ شَجَرٌ وَ لَا مَدَرٌ إِلَّا وَ فِیهَا مَلَکٌ مُوَکَّلٌ بِهَا یَأْتِی اللَّهَ کُلَّ یَوْمٍ بِعَمَلِهَا، وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِهَا وَ مَا مِنْهُمْ أَحَدٌ إِلَّا وَ یَتَقَرَّبُ کُلَّ یَوْمٍ إِلَی اللَّهِ بِوَلَایَتِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یَسْتَغْفِرُ لِمُحِبِّینَا وَ یَلْعَنُ أَعْدَاءَنَا وَ یَسْأَلُ اللَّهَ أَنْ یُرْسِلَ عَلَیْهِمُ الْعَذَابَ إِرْسَالًا.
پیامبر ( از امام صادق (پرسیدند: «فرشتگان زیاد هستند یا بنی‌آدم»؟ فرمود: «سوگند به خدایی که جانم در دست او می‌باشد فرشتگان آسمان‌ها از عدد خاک‌های زمین هم زیاد هستند، در آسمان به‌اندازه‌ی پای آدمی هم جایی نیست که در آن فرشته‌ای نباشد و آن فرشتگان پیوسته به ذکر و تسبیح و تقدیس مشغول هستند. در زمین هم درختی و گیاهی نیست مگر اینکه در کنار آن فرشته‌ای هست که بر آن موکّل می‌باشد و هر روزی وظایف و اعمال آنها را میآورد، و خداوند به حال آنها آگاه است، هرکدام از آن فرشتگان هر روز به ولایت ما خود را به خداوند نزدیک میکنند، و برای دوستان ما استغفار می‌نمایند، و دشمنان ما را مورد لعن و نفرین قرار میدهند و از خداوند می‌خواهند که بر آنها عذاب نازل کند».
الصّادق ( سَأَلَ الزِّنْدِیقُ الصَّادِقَ (مَا عِلَّهًُْ الْمَلَائِکَهًِْ الْمُوَکَّلِینَ بِعِبَادِهِ یَکْتُبُونَ عَلَیْهِمْ وَ لَهُمْ وَ اللَّهُ عَالِمُ السِّرِّ وَ مَا هُوَ أَخْفَی قَالَ اسْتَعْبَدَهُمْ بِذَلِکَ وَ جَعَلَهُمْ شُهُوداً عَلَی خَلْقِهِ لِیَکُونَ الْعِبَادُ لِمُلَازَمَتِهِمْ إِیَّاهُمْ أَشَدَّ عَلَی طَاعَهًِْ اللَّهِ مُوَاظَبَهًًْ وَ عَنْ مَعْصِیَتِهِ أَشَدَّ انْقِبَاضاً وَ کَمْ مِنْ عَبْدٍ یَهُمُّ بِمَعْصِیَهًٍْ فَذَکَرَ مَکَانَهَا فَارْعَوَی وَ کَفَّ فَیَقُولُ رَبِّی یَرَانِی وَ حَفَظَتِی بِذَلِکَ تَشْهَدُ وَ إِنَّ اللَّهَ بِرَأْفَتِهِ وَ لُطْفِهِ أَیْضاً وَکَّلَهُمْ بِعِبَادِهِ یَذُبُّونَ عَنْهُمْ مَرَدَهًَْ الشَّیَاطِینِ وَ هَوَامَّ الْأَرْضِ وَ آفَاتٍ کَثِیرَهًًْ مِنْ حَیْثُ لَا یَرَوْنَ بِإِذْنِ اللَّهِ إِلَی أَنْ یَجِیءَ أَمْرُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ.
پیامبر ( شخص زندیقی از امام صادق (پرسید: «اگر خداوند، دانای به راز و نهان است، چرا فرشتگانی بر بندگان گمارده شده اند و اعمال خوب و بد آنان را می نویسند»؟ فرمود: «خداوند آنان را به آن کار گماشته و آنان را شاهدانی بر مخلوقاتش قرار داده تا بندگان به سبب اینکه آن ها همیشه در کنارشان می باشند، بر طاعت خداوند بیشتر مواظب باشند و از معصیت خداوند بیشتر پرهیز کنند، و چه بسا بنده ای که قصد انجام معصیتی می کند و جایگاه آن فرشتگان را به یاد می آورد و باز می ایستد و دست می کشد و می گوید خداوند مرا می بیند و فرشتگان نگهبان بر آن معصیت شهادت می دهند. خداوند از روی رأفت و لطفش آن فرشتگان را بر بندگانش گماشته تا هنگامی که امر خداوند عزّوجلّ [درباره‌ی آن ها] سر برسد، به اذن خداوند از آن ها در برابر شیطان های گردنکش و موجودات درون زمین و آفت های زیادی که نمی بینند دفاع کنند».
الرّسول ( إِنَّ لِلَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَلَائِکَهًًْ لَیْسَ شَیْءٌ مِنْ أَطْبَاقِ أَجْسَادِهِمْ إِلَّا وَ هُوَ یُسَبِّحُ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ وَ یُحَمِّدُهُ مِنْ نَاحِیَهًٍْ بِأَصْوَاتٍ مُخْتَلِفَهًٍْ لَا یَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَی السَّمَاءِ وَ لَا یَخْفِضُونَهَا إِلَی أَقْدَامِهِمْ مِنَ الْبُکَاءِ وَ الْخَشْیَهًِْ لِلَّهِ تَعَالَی.
پیامبر ( خدای تبارک و تعالی فرشتگانی دارد که با تمام اجزاء و اندام‌هایشان با صداهای مختلف تسبیح و حمد خدا را به جا می آورند. از شدّت گریه و ترس از خدای عزّوجلّ سرهای خود را نه به آسمان بالا می برند و نه به قدم‌های خود نظر می افکنند.
أمیرالمومنین ( لَیْسَ أَحَدٌ مِنَ النَّاسِ إِلَّا وَ مَعَهُ مَلَائِکَهًٌْ حَفَظَهًٌْ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَنْ یَتَرَدَّی فِی بِئْرٍ أَوْ یَقَعَ عَلَیْهِ حَائِطٌ أَوْ یُصِیبَهُ سُوءٌ فَإِذَا حَانَ أَجَلُهُ خَلَّوْا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ مَا یُصِیبُه.
امام علی ( هیچ کس نیست، مگر اینکه به همراه او فرشته‌های پاسبان هستند که او را از اینکه در چاهی افتد، یا دیوار بر او ویران شود، یا شرّی به او رسد، حفظ می کنند. و چون مرگش فرا رسد او را با آنچه به او می رسد، رها می کنند.
الرّسول ( عَنِ ابْنِ جُبَیْرٍ أَنَّ عُمَرَ سَأَلَ النَّبِیَّ (عَنْ صَلَاهًِْ الْمَلَائِکَهًِْ فَلَمْ یَرُدَّ عَلَیْهِ شَیْئاً فَأَتَاهُ جَبْرَئِیلُ فَقَالَ إِنَّ أَهْلَ السَّمَاءِ الدُّنْیَا سُجُودٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ یَقُولُونَ سُبْحَانَ ذِی الْمُلْکِ وَ الْمَلَکُوتِ وَ أَهْلَ السَّمَاءِ الثَّانِیَهًِْ رُکُوعٌ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ... یَقُولُونَ سُبْحَانَ الْحَیِ الَّذِی لَا یَمُوت وَ عَنْ أَبِی ذَرٍّ (قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (إِنِّی أَرَی مَا لَا تَرَوْنَ وَ أَسْمَعُ مَا لَا تَسْمَعُونَ أَطَّتِ السَّمَاءُ وَ حَقٌّ لَهَا أَنْ تَئِطَّ مَا فِیهَا مَوْضِعُ أَرْبَعِ أَصَابِعَ إِلَّا وَ مَلَکٌ وَاضِعٌ جَبْهَتَهُ لِلَّهِ سَاجِداً وَ اللَّهِ لَوْ تَعْلَمُونَ مَا أَعْلَمُ لَضَحِکْتُمْ قَلِیلًا وَ لَبَکَیْتُمْ کَثِیراً وَ مَا تَلَذَّذْتُمْ بِالنِّسَاءِ عَلَی الْفُرُشِ وَ لَخَرَجْتُمْ إِلَی الصُّعُدَاتِ تَجْأَرُونَ إِلَی اللَّهِ لَوَدِدْتُ أَنِّی کُنْتُ شَجَرَهًًْ تُعْضَد.
پیامبر ( ابن‌جبیر گوید: عمر درباره‌ی نماز فرشتگان از پیامبر (پرسید و حضرت به او پاسخی نداد. پس جبرئیل آمد و گفت: «همانا اهل آسمان دنیا، همگی تا قیامت در سجده‌اند و ذکر آن ها این است: منزّه است خدای صاحب فرمانروایی و ملکوت عالم، و اهل آسمان دوم تا قیامت در رکوعند و می گویند: منزّه است خدای صاحب عزّت و جبروت، و اهل آسمان سوم تا قیامت ایستادهاند و می گویند: منزّه است خدای زنده که هرگز نمیرد». و از ابوذر (روایت است که رسول خدا (فرمود: «به‌راستی که من می بینم آنچه را شما نمی بینید، و می شنوم آنچه را شما نمی شنوید. آسمان ناله کرد و حق دارد که ناله کند، در آن فضایی به اندازه چهار انگشت نیست، مگر اینکه فرشته‌ای برای خدا پیشانی به سجده نهاده. به خدا سوگند اگر بدانید آنچه را من می دانم، بسیار کم می‌خندید، و زیاد می‌گریید، از زنان در بستر کام نمی‌گیرید، و به سوی تپّه‌ها و بلندی‌ها می‌روید و رو به سوی خدا می‌کنید و ندا می‌دهید: «ای کاش من درختی بودم».
السّجّاد ( ٍ اللَّهُمَّ وَ حَمَلَهًُْ عَرْشِکَ الَّذِینَ لَا یَفْتُرُونَ مِنْ تَسْبِیحِکَ وَ لَا یَسْأَمُونَ مِنْ تَقْدِیسِکَ وَ لَا یَسْتَحْسِرُونَ عَنْ عِبَادَتِکَ وَ لَا یُؤْثِرُونَ التَّقْصِیرَ عَلَی الْجِدِّ فِی أَمْرِکَ وَ لَا یَغْفُلُونَ عَنِ الْوَلَهِ إِلَیْکَ وَ إِسْرَافِیلُ صَاحِبُ الصُّورِ الشَّاخِصُ الَّذِی یَنْتَظِرُ مِنْکَ الْإِذْنَ وَ حُلُولَ الْأَمْرِ فَیُنَبِّهُ بِالنَّفْخَهًِْ صَرْعَی رَهَائِنَ الْقُبُورِ وَ مِیکَائِیلُ ذُو الْجَاهِ عِنْدَکَ وَ الْمَکَانِ الرَّفِیعِ مِنْ طَاعَتِکَ وَ جَبْرَئِیلُ الْأَمِینُ عَلَی وَحْیِکَ الْمُطَاعُ فِی أَهْلِ سَمَاوَاتِکَ الْمَکِینُ لَدَیْکَ الْمُقَرَّبُ عِنْدَکَ وَ الرُّوحُ الَّذِی هُوَ عَلَی مَلَائِکَهًِْ الْحُجُبِ وَ الرُّوحُ الَّذِی هُوَ مِنْ أَمْرِکَ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَیْهِمْ وَ عَلَی الْمَلَائِکَهًِْ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِمْ مِنْ سُکَّانِ سَمَاوَاتِکَ وَ أَهْلِ الْأَمَانَهًِْ عَلَی رِسَالاتِکَ وَ الَّذِینَ لَا یَدْخُلُهُمْ سَأْمَهًٌْ مِنْ دُءُوبٍ وَ لَا إِعْیَاءٌ مِنْ لُغُوبٍ وَ لَا فُتُورٌ وَ لَا تَشْغَلُهُمْ عَنْ تَسْبِیحِکَ الشَّهَوَاتُ وَ لَا یَقْطَعُهُمْ عَنْ تَعْظِیمِکَ سَهْوُ الْغَفَلَاتِ الْخُشَّعُ الْأَبْصَارِ فَلَا یَرُومُونَ النَّظَرَ إِلَیْکَ النَّوَاکِسُ الْأَعْنَاقِ الَّذِینَ قَدْ طَالَتْ رَغْبَتُهُمْ فِیمَا لَدَیْکَ الْمُسْتَهْتَرُونَ بِذِکْرِ آلَائِکَ وَ الْمُتَوَاضِعُونَ دُونَ عَظَمَتِکَ وَ جَلَالِ کِبْرِیَائِکَ وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ إِذَا نَظَرُوا إِلَی جَهَنَّمَ تَزْفِرُ عَلَی أَهْلِ مَعْصِیَتِکَ سُبْحَانَکَ مَا عَبَدْنَاکَ حَقَّ عِبَادَتِکَ فَصَلِّ عَلَیْهِمْ وَ عَلَی الرُّوحَانِیِّینَ مِنْ مَلَائِکَتِکَ وَ أَهْلِ الزُّلْفَهًِْ عَنْکَ وَ حَمَلَهًِْ الْغَیْبِ إِلَی رُسُلِکَ وَ الْمُؤْتَمَنِینَ عَلَی وَحْیِکَ وَ قَبَائِلِ الْمَلَائِکَهًْ الَّذِینَ اخْتَصَصْتَهُمْ لِنَفْسِکَ وَ أَغْنَیْتَهُمْ عَنِ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ بِتَقْدِیسِکَ وَ أَسْکَنْتَهُمْ بُطُونَ أَطْبَاقِ سَمَاوَاتِکَ وَ الَّذِینَ هُمْ عَلَی أَرْجَائِهَا إِذَا نَزَلَ الْأَمْرُ بِتَمَامِ وَعْدِکَ وَ خُزَّانِ الْمَطَرِ وَ زَوَاجِرِ السَّحَابِ وَ الَّذِی بِصَوْتِ زَجْرِهِ یُسْمَعُ زَجَلُ الرُّعُودِ وَ إِذَا سَبَّحَتْ بِهِ حَفِیفَهًُْ السَّحَابِ الْتَمَعَتْ صَوَاعِقُ الْبُرُوقِ وَ مُشَیِّعِی الثَّلْجِ وَ الْبَرَدِ وَ الْهَابِطِینَ مَعَ قَطْرِ الْمَطَرِ إِذَا نَزَلَ وَ الْقُوَّامِ عَلَی خَزَائِنِ الرِّیَاحِ وَ الْمُوَکَّلِینَ بِالْجِبَالِ فَلَا تَزُولُ وَ الَّذِینَ عَرَّفْتَهُمْ مَثَاقِیلَ الْمِیَاهِ وَ کَیْلَ مَا تَحْوِیهِ لَوَاعِجُ الْأَمْطَارِ وَ عَوَالِجُهَا وَ رُسُلِکَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ إِلَی أَهْلِ الْأَرْضِ بِمَکْرُوهِ مَا یَنْزِلُ مِنَ الْبَلَاءِ وَ مَحْبُوبِ الرَّخَاءِ وَ السَّفَرَهًِْ الْکِرَامِ الْبَرَرَهًِْ وَ الْحَفَظَهًِْ الْکِرَامِ الْکَاتِبِینَ وَ مَلَکِ الْمَوْتِ وَ أَعْوَانِهِ وَ مُنْکَرٍ وَ نَکِیرٍ وَ مُبَشِّرٍ وَ بَشِیرٍ وَ رَوْمَانَ فَتَّانِ الْقُبُورِ وَ الطَّائِفِینَ بِالْبَیْتِ الْمَعْمُورِ وَ مَالِکٍ وَ الْخَزَنَهًِْ وَ رِضْوَانَ وَ سَدَنَهًِْ الْجِنَانِ وَ الَّذِینَ لا یَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَ یَفْعَلُونَ ما یُؤْمَرُونَ وَ الَّذِینَ یَقُولُونَ سَلامٌ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدَّارِ وَ الزَّبَانِیَهًِْ الَّذِینَ إِذَا قِیلَ لَهُمْ خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِیمَ صَلُّوهُ ابْتَدَرُوهُ سِرَاعاً وَ لَمْ یُنْظِرُوهُ وَ مَنْ أَوْهَمْنَا ذِکْرَهُ وَ لَمْ نَعْلَمْ مَکَانَهُ مِنْکَ وَ بِأَیِّ أَمْرٍ وَکَّلْتَهُ وَ سُکَّانِ الْهَوَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ الْمَاءِ وَ مَنْ مِنْهُمْ عَلَی الْخَلْقِ فَصَلِّ عَلَیْهِمْ یَوْمَ تَأْتِی کُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهِیدٌ.
امام سجاد ( خدایا! [درود فرست بر] حمل‌کنندگان عرشت، کسانی که از تسبیح تو سست نمیگردند و از تقدیس تو خسته نمی‌شوند! و از عبادت تو هرگز خسته نمی‌شوند. و کوتاهی را بر کوشش در امر تو ترجیح نمی‌دهند و از شیفتگی به تو غفلت نمی‌ورزند. و [درود بر] اسرافیل، صاحب «صور»، که چشم گشوده و منتظر اذن تو و فرارسیدن فرمان توست تا با دمیدن [در صور] مردگانِ اسیر شده در گورها را برانگیزاند. و [درود فرست بر] میکائیل که به خاطر اطاعت از تو در نزد تو مقامی ارجمند و جایگاه بلندی دارد. و [درود فرست بر] جبرئیل که امین وحیت، اطاعت شده در اهل آسمان‌هایت، دارای مقام والایی نزد تو و مقرّب درگاه تو است. و [درود فرست بر] روحی که [فرمانروا] بر فرشتگان حجاب‌ها است، و [بر] روحی که از امر تو است. بر آنها درود بفرست و بر فرشتگانی که فروتر از آن‌هایند؛ آنان که ساکنان آسمان‌های تو و امانتداران رسالت‌های تو هستند و فرشتگانی که از تلاش و کوشش خسته نمی‌شوند و از رنج و سستی درمانده نمی‌شوند. خواهش‌های دل آنها را از تسبیح تو باز نمی‌دارد و فراموشی غفلت‌ها آنها را از تعظیم تو جدا نمی‌سازد. دیدگانشان از روی خشوع به زیر افتاده و خواستار نگاه به تو نیستند و سر به زیر انداخته‌اند؛ فرشتگانی که رغبتشان به آنچه نزد توست بسیار است. به یاد نعمت‌های تو سرگرمند و در برابر بزرگی تو و جلال با عظمت تو فروتن هستند. و فرشتگانی که چون به دوزخ بنگرند که صدای برافروختن آن برای گنهکاران شنیده می‌شود، میگویند: «پروردگارا تو منزّهی! تو را چنانکه سزاوار پرستش توست عبادت نکردیم». [خداوندا]! بر آنها درود فرست و بر روحانیّون از فرشتگانت، و مقرّبان درگاهت، و حاملان غیب به پیامبرانت، و امانتداران بر وحیّت، و گروه‌هایی از فرشتگان که آنها را به خود اختصاص داده‌ای و با تقدیست آنها را از خوردنی و آشامیدنی بی‌نیاز ساخته‌ای و آنها را در درون طبقات آسمان‌هایت جای داده‌ای. و [درود فرست بر] فرشتگانی که هنگام فرا رسیدن [قیامت و] فرمان اتمام وعده‌ی تو، در اطراف آسمان‌ها قرار می‌گیرند. و [درود فرست بر] خزانه‌داران باران و روان‌کنندگان ابرها و فرشته‌ای که با صدای راندن آن، بانگ رعدها شنیده می‌شود و هنگامی‌که صدای ابرها به‌وسیله‌ی آن [فرشته] به راه افتد، نور صاعقه‌ها بدرخشد. و [درود فرست بر فرشتگان] مشایعت‌کننده‌ی برف و تگرگ و فرشتگانی که هنگام نزول باران با قطره‌های باران فرود می‌آیند. و [بر فرشتگانی که] نگهبانان خزانه‌های بادها هستند و [آنان که] بر کوه‌ها گماشته شدهاند تا فرو نریزند و فرشتگانی که [سنجش] وزن‌های آب‌ها و پیمانه باران‌های تند و رگبارها را به آنها آموخته‌ای. و [درود فرست بر] فرشتگانی که رسولان تو به‌سوی اهل زمینند که با گرفتاری ناگواری که نازل می‌شود و با گشایش خوشایند فرود می‌آیند و [بر] سفیرانی که والا مقام و نیکوکار هستند و نگهبانانی که والا مقام و نویسنده [اعمال نیک و بد انسان‌ها] هستند. و [درود فرست بر] فرشته‌ی مرگ و یارانش، و نکیر و منکر و رومان که آزمایش‌کننده‌ی [ساکنان] قبرها است [تا قبل از نکیر و منکر نیکوکار را از بدکار تشخیص دهد]. و فرشتگانی که [در آسمان] بر گرد «بیت المعمور» طواف میکنند. و مالک و مأموران [دوزخ] و رضوان و دربانان و خادمان بهشت. و فرشتگانی که هرگز فرمان خدا را مخالفت نمی‌کنند و آنچه را فرمان داده شدهاند [به‌طور کامل] اجرا می‌نمایند. و [درود فرست بر] فرشتگانی که [به اهل بهشت] میگویند: سلام بر شما به خاطر صبر و استقامتتان! چه نیکوست سرانجام سرای جاویدان! و [درود فرست بر] مأموران دوزخ که وقتی به آنها گفته شود: او را بگیرید و در بند و زنجیر شکنید! سپس او را در دوزخ بیفکنید! باسرعت و شتابان به‌سوی او می‌آیند و به او مهلت نمی‌دهند. و [درود فرست بر] فرشتگانی که نام آنها را نیاوردیم و منزلت آنها را در نزد تو ندانستیم و [ندانستیم که] آنها را به چه کاری گماشته‌ای. و [درود فرست بر] فرشتگان ساکن در هوا، زمین و آب و کسانی از آنها که بر خلق گماشته شدهاند. [خدایا]! بر آنها درود فرست در روزی که هر انسانی [به محشر] می‌آید درحالی‌که فرشته‌ای او را [به‌سوی دادگاه عدل الهی] می‌راند و گواهی همراه اوست!
الصّادق ( عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌إبْرَاهِیم، قَالَ: قَالَ الصَّادِقُ (: خَلَقَ اللَّهُ الْمَلَائِکَهًَْ مُخْتَلِفَهًًْ وَ قَدْ رَأَی رَسُولُ اللَّهِ (جَبْرَئِیلَ (وَ لَهُ سِتُّمِائَهًِْ جَنَاحٍ عَلَی سَاقِهِ الدُّرُّ مِثْلُ الْقَطْرِ عَلَی الْبَقْلِ قَدْ مَلَأَ مَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ قَالَ إِذَا أَمَرَ اللَّهُ مِیکَائِیلَ (بِالْهُبُوطِ إِلَی الدُّنْیَا صَارَتْ رِجْلُهُ الْیُمْنَی فِی السَّمَاءِ السَّابِعَهًِْ وَ الْأُخْرَی فِی الْأَرْضِ السَّابِعَهًِْ وَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِکَهًًْ أَنْصَافُهُمْ مِنْ بَرْدٍ وَ أَنْصَافُهُمْ مِنْ نَارٍ یَقُولُونَ یَا مُؤَلِّفَ بَیْنِ الْبَرْدِ وَ النَّارِ ثَبِّتْ قُلُوبَنَا عَلَی طَاعَتِکَ وَ قَالَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَکاً بُعْدُ مَا بَیْنَ شَحْمَهًِْ أُذُنِهِ إِلَی عَیْنَیْهِ مَسِیرَهًُْ خَمْسِمِائَهًِْ عَامِ خَفَقَانِ الطَّیْرِ وَ قَالَ إِنَّ الْمَلَائِکَهًَْ لَا یَأْکُلُونَ وَ لَا یَشْرَبُونَ وَ لَا یَنْکِحُونَ وَ إِنَّمَا یَعِیشُونَ بِنَسِیمِ الْعَرْشِ وَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِکَهًًْ رُکَّعاً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ وَ إِنَّ لِلَّهِ مَلَائِکَهًًْ سُجَّداً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ ثُمَّ قَالَ أَبُوعَبْدِ‌اللَّهِ (قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (مَا مِنْ شَیْءٍ خَلَقَهُ اللَّهُ أَکْثَرَ مِنَ الْمَلَائِکَهًِْ وَ إِنَّهُ لَیَهْبِطُ فِی کُلِّ یَوْمٍ وَ فِی کُلِّ لَیْلَهًٍْ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ فَیَأْتُونَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ فَیَطُوفُونَ بِهِ ثُمَّ یَأْتُونَ رَسُولَ اللَّهِ (ثُمَّ یَأْتُونَ أمیرالمؤمنین (فَیُسَلِّمُونَ عَلَیْهِ ثُمَّ یَأْتُونَ الْحُسَیْنَ (فَیُقِیمُونَ عِنْدَهُ فَإِذَا کَانَ السَّحَرُ وُضِعَ لَهُمْ مِعْرَاجٌ إِلَی السَّمَاءِ ثُمَّ لَا یَعُودُونَ أَبَداً.
امام صادق ( علی‌بن‌ابراهیم (گوید: در تفسیر آیه: الْحَمْدُ لِلهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائکَةِ رُسُلاً أُوْلیِ أَجْنِحَةٍ مَّثْنیَ وَ ثُلَاثَ وَ رُبَاعَ؛ امام صادق (فرمود: «خداوند، فرشتگان را مختلف خلق کرد، مثلا رسول خدا (جبرئیل را دید درحالی‌که ششصد بال داشت، و بر ساق پایش، دُرّی بود چون قطره شبنمی که روی گیاهان می‌افتد. آن قدر بزرگ بود که بین آسمان و زمین را پر میکرد. و نیز فرمود: هرگاه خدای عزّوجلّ به میکائیل دستور دهد به زمین هبوط کند، یک پایش روی زمین هفتم، و پای دیگرش روی آسمان هفتم قرار خواهد گرفت، و نیز خدای تعالی فرشتگانی دارد که نیمی از آنها از یخ، و نیم دیگرشان از آتش است، و ذکرشان این است که: ای خدایی که بین یخ و آتش الفت افکندی، دل‌های ما را بر طاعت خود ثبات بده. و نیز فرمود: «خدا دارای فرشته‌ای است که بین نرمه گوشش تا دیدگانش مسافتی است که اگر پرنده‌ای بخواهد آن را طی کند، باید پانصد سال بال بزند». و نیز فرمود: «ملائکه آب و طعام نمی‌خورند، و ازدواج ندارند، و تنها با نسیم عرش، زنده‌اند. و برای خدای عزّوجلّ، فرشتگانی است که تا روز قیامت یکسره در رکوع‌اند، و برای او فرشتگانی دیگر است که تا روز قیامت یکسره در سجده‌اند». آن‌گاه امام صادق (فرمود: «رسول خدا (فرموده: هیچ موجودی از مخلوقات خدا نیست که عددش بیشتر از ملائکه باشد، همانا در هر روز و یا هر شب هفتاد هزار فرشته به زمین نازل می‌شوند، پس به سوی خانه کعبه رفته و پیرامون آن طواف میکنند. آن‌گاه نزد من و سپس نزد امیرالمؤمنین علیه السلام رفته، سلام میکنند. آن‌گاه نزد حسین (می‌روند و شب را نزد او می‌مانند تا سحر شود، پس معراجی برای آنان نصب میکنند تا به آسمان عروج کنند، و دیگر تا ابد به زمین باز نمی گردند».