آیه ۴۶ - سوره فصلت

آیه مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَيْها وَ ما رَبُّكَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبيدِ [46]

كسى كه عمل صالحى انجام دهد، سودش براى خود اوست؛ و هركس بدى كند، به خويشتن بدى كرده است؛ و پروردگارت هرگز به بندگان ستم نمى‌كند.

۱
(فصلت/ ۴۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فَقَالَ عَلِیٌّ (علیه السلام) أَمَّا مَا ذَکَرْتَ مِنْ عَمَلِنَا وَ سِیرَتِنَا بِالْعَدْلِ، فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّوجَلَّ یَقُولُ مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْها وَ ما رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ، وَ أَمَّا {أَنَا} مِنْ أَنْ أَکُونَ مُقَصِّراً فِیمَا ذَکَرْتَ أَخْوَف.

امام علی (علیه السلام)- امام علی (علیه السلام) [به مالک اشتر] فرمود: «امّا آنچه در مورد کردار و روش ما در عمل به عدالت [و رعایت تساوی میان مسلمانان] بیان داشتی [و گفتی این‌کار باعث پراکنده‌شدن عدّه‌ای از اطراف من و پیوستن آن‌ها به معاویه شده] این فرمان خداوند عزّوجلّ است که می‌فرماید: مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْها وَ ما رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ؛ [علاوه‌براینکه] من از این جهت بیمناکم که در عمل به عدالت، [ناخواسته] کوتاهی کرده باشم».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۰
بحارالأنوار، ج۲۹، ص۴۹۳/ بحارالأنوار، ج۳۴، ص۱۶۳/ الغارات، ج۱، ص۴۶/ شرح نهج البلاغهًْ، ج۲، ص۱۹۷
۲
(فصلت/ ۴۶)

الرّضا (علیه السلام)- عَنْ إِبْرَاهِیمَ‌بْنِ‌أَبِی مَحْمُودٍ قَال سَأَلْتُ أَبَاالْحَسَنِ‌الرِّضَا (علیه السلام) ... هَلْ یُجْبِرُ عِبَادَهُ عَلَی الْمَعَاصِی فَقَالَ بَلْ یُخَیِّرُهُمْ وَ یُمْهِلُهُمْ حَتَّی یَتُوبُوا قُلْتُ فَهَلْ یُکَلِّفُ عِبَادَهُ مَا لَا یُطِیقُونَ فَقَالَ کَیْفَ یَفْعَلُ ذَلِکَ وَ هُوَ یَقُولُ وَ ما رَبُّکَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ.

امام رضا (علیه السلام)- ابراهیم‌بن‌ابی‌محمود گوید: از امام رضا (علیه السلام) سؤال کردم: «... آیا خداوند بندگانش را وادار به گناه‌کردن می‌کند»؟ امام پاسخ داد: «خیر! بلکه آن‌ها را آزاد و مختار قرار داده و به آن‌ها مهلت می‌دهد تا توبه کنند». گفتم: «آیا بندگانش را مجبور به انجام کاری که قادر به انجام آن نیستند می‌کند»؟ امام فرمود: «چگونه ممکن است چنین کاری بکند حال آنکه خودش می‌فرماید: و مَا رَبُّکَ بِظَلامٍ للعَبِیدِ».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۰
بحارالأنوار، ج۵، ص۱۱/ الاحتجاج، ج۲، ص۴۱۳/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۱۲۳/ نورالثقلین/ البرهان
۳
(فصلت/ ۴۶)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- مَا أَحْسَنْتَ إِلَی أَحَدٍ وَ لَا أَسَأْتَ إِلَیْهِ لِأَنَّ اللَّهَ تَعَالَی یَقُولُ مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْهَا.

امام علی (علیه السلام)- من به هیچ‌کس نیکی نکرده و بدی ننموده‌ام چرا که خداوند متعال می‌فرماید: مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْها.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۳، ص۵۵۲
متشابه القرآن، ج۱، ص۱۱۸
بیشتر