آیه لِتَسْتَوُوا عَلى ظُهُورِهِ ثُمَّ تَذْكُرُوا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ إِذَا اسْتَوَيْتُمْ عَلَيْهِ وَ تَقُولُوا سُبْحانَ الَّذي سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما كُنَّا لَهُ مُقْرِنينَ [13]
تا بر پشت آن‌ها بخوبى قرار گيريد؛ سپس هنگامى‌كه بر آن‌ها قرار گرفتيد، نعمت پروردگارتان را ياد كنيد و بگوييد: «پاك و منزّه است كسى كه اين را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانايى تسخير آن را نداشتيم».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنِ الْأَصْبَغِ‌بْنِ‌نُبَاتَهًَْ قَالَ أَمْسَکْتُ لِأَمِیرِ‌الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) بِالرِّکَابِ وَ هُوَ یُرِیدُ أَنْ یَرْکَبَ فَرَفَعَ رَأْسَهُ ثُمَ تَبَسَّمَ فَقُلْتُ لَهُ: یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) رَأَیْتُکَ رَفَعْتَ رَأْسَکَ ثُمَّ تَبَسَّمْتَ. قَالَ: نَعَمْ یَا أَصْبَغُ أَمْسَکْتُ لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) کَمَا أَمْسَکْتَ لِی. فَرَفَعَ رَأْسَهُ ثُمَّ تَبَسَّمَ فَسَأَلْتُهُ عَنْ تَبَسُّمِهِ کَمَا سَأَلْتَنِی وَ سَأُخْبِرُکَ کَمَا أَخْبَرَنِی أَمْسَکْتُ لِرَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) بَغْلَتَهُ الشَّهْبَاءَ فَرَفَعَ رَأْسَهُ إِلَی السَّمَاءِ وَ تَبَسَّمَ فَقُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) رَفَعْتَ رَأْسَکَ إِلَی السَّمَاءِ وَ تَبَسَّمْتَ لِمَا ذَا فَقَالَ: یَا عَلِیُّ (علیه السلام) إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَحَدٍ یَرْکَبُ فَیَقْرَأُ آیَهًَْ الْکُرْسِیِّ ثُمَّ یَقُولُ: أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی فَإِنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ، إِلَّا قَالَ السَّیِّدُ الْکَرِیمُ: یَا مَلَائِکَتِی عَبْدِی یَعْلَمُ أَنَّهُ لَا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ غَیْرِی اشْهَدُوا أَنِّی قَدْ غَفَرْتُ لَهُ ذُنُوبَه.
امام علی (علیه السلام)- اصبغ‌بن‌نباته گوید: رکاب علی (علیه السلام) را که می‌خواست سوار شود گرفتم سر برداشت و لبخندی زد عرض کردم: «یا امیرالمؤمنین! دیدم که سر برداشتی و لبخند زدی»؟ فرمود: «آری! ای اصبغ من رکاب شهباء را برای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) گرفتم سر به آسمان برداشت و لبخندی زد. عرض کردم: «ای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) سر برداشتی و لبخند زدی»؟ فرمود: «ای علی (علیه السلام) هیچ کس نیست که بر مرکبی که خدا به او عطا کرده است سوار شود، و آنگاه آیه سخره را بخواند، و پس از آن بگوید: «از آن خدائی آمرزش می‌طلبم که معبودی جز او نیست؛ آن زنده‌ی بپا دارنده زندگی و زندگان. و به‌سوی او توبه می‌کنم. خدایا گناهان مرا بر من بیامرز! زیرا کسی جز تو گناهان را نمی‌آمرزد». هیچ کس نیست که بر این گونه عمل کند، مگر آنکه خدای بزرگ کریم میگوید: «ای فرشتگان من، بنده من می‌داند که کسی جز من گناهان را نمی‌آمرزد. شما گواه باشید که من هم اکنون گناهانش را بر او آمرزیده‌ام».
الرّضا (علیه السلام)- عَنْ سَعْدِ‌بْنِ‌سَعْدٍ الْأَشْعَرِی عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) قَالَ سَأَلْتُهُ عَنْ سَجْدَهًِْ الشُّکْرِ فَقَالَ أَیُّ شَیْءٍ سَجْدَهًُْ الشُّکْرِ فَقُلْتُ لَهُ إِنَّ أَصْحَابَنَا یَسْجُدُونَ بَعْدَ الْفَرِیضَهًِْ سَجْدَهًًْ وَاحِدَهًًْ وَ یَقُولُونَ هِیَ سَجْدَهًُْ الشُّکْرِ فَقَالَ إِنَّمَا الشُّکْرُ إِذَا أَنْعَمَ اللَّهُ تَعَالَی عَلَی عَبْدِهِ النِّعْمَهًَْ أَنْ یَقُولَ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ* وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ. وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.
امام رضا (علیه السلام)- سعدبن‌سعد اشعری گوید: از امام رضا (علیه السلام) در مورد سجده شکر پرسیدم. امام (علیه السلام) فرمود: «سجده‌ی شکر چیست»؟ گفتم: «می‌بینم همکیشان ما پس از نماز واجب یک سجده به‌جا می‌آورند و می‌گویند آن سجده‌ی شکر است»، فرمود: «جز این نیست که شکر آن است که هرگاه خداوند به بنده‌اش نعمتی عطا فرمود بگوید: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ* وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ و الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِین».
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ سَمَاعَهًَْ‌بْنِ‌مِهْرَان عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قُلْتُ لَهُ لِلشُّکْرِ حَدٌّ إِذَا فَعَلَهُ الرَّجُلُ کَانَ شَاکِراً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ مَا هُوَ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَی کُلِّ نِعْمَهًٍْ أَنْعَمَهَا عَلَیَّ وَ إِنْ کَانَ لَکُمْ فِیمَا أَنْعَمَ عَلَیْهِ حَقٌّ أَدَّاهُ قَالَ وَ مِنْهُ قَوْلُ اللَّهِ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا حَتَّی عَدَّ آیَاتٍ.
امام صادق (علیه السلام)- سماعهًْ‌بن‌مهران گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «آیا شکر خداوند حدّی دارد که وقتی کسی آن حدّ را به جای آورد شاکر شمرده می‌شود»؟ فرمود: «بله»! عرض کردم: «آن حدّ چیست»؟ فرمود: «اینکه بگوید: حمد برای خداست بر هر نعمتی که بر من عطا کرد، با این جمله اگر حقّی بر عهده شما نسبت به نعمتی که داده شده وجود داشته باشد، آن حق را ادا کرده است. و از آن جمله است سخن خداوند است که فرمود: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَذَا». و حضرت آیاتی را بر شمردند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) هَلْ لِلشُّکْرِ حَدٌّ إِذَا فَعَلَهُ الْعَبْدُ کَانَ شَاکِراً قَالَ نَعَمْ قُلْتُ مَا هُوَ قَالَ یَحْمَدُ اللَّهَ عَلَی کُلِّ نِعْمَهًٍْ عَلَیْهِ فِی أَهْلٍ وَ مَالٍ وَ إِنْ کَانَ فِیمَا أَنْعَمَ عَلَیْهِ فِی مَالِهِ حَقٌّ أَدَّاهُ وَ مِنْهُ قَوْلُهُ جَلَّ وَ عَزَّ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِین.
امام صادق (علیه السلام)- ابوبصیر گوید: به امام صادق (علیه السلام) گفتم: «آیا برای شکر حدّی است که چون بنده انجام دهد، شاکر محسوب می‌شود»؟ فرمود: «آری». عرض کردم: «کدام است»؟ فرمود: «خدا را بر هر نعمتی که نسبت به خانواده و مال او داده سپاس میگوید، و اگر برای خدا در نعمتی که نسبت به مال او داده حقّی باشد، بپردازد، و سخن خدای عزّوجلّ از این باب است: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ».
الصّادق (علیه السلام)- ذِکْرُ النِّعْمَهًِْ أَنْ تَقُولَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِلْإِسْلَامِ وَ عَلَّمَنَا الْقُرْآنَ وَ مَنَّ عَلَیْنَا بِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ تَقُولُ بَعْدَهُ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا إِلَی قَوْلِهِ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- متذکّرشدن نعمت این است که بگویی: حمد و سپاس خدایی را که ما را به اسلام هدایت نمود. و قرآن را به ما آموخت و با بعثت پیامبرش بر ما منّت نهاد پس از اینها آیه: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ را بخواند.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ اللَّهِ‌بْنِ‌الْفُضَیْلِ النَّوْفَلِیِّ عَنْ أَبِیهِ عَنْ بَعْضِ مَشِیخَتِهِ قَال کَانَ أَبُوعَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) إِذَا وَضَعَ رِجْلَهُ فِی الرِّکَابِ یَقُولُ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ یُسَبِّحُ اللَّهَ سَبْعاً وَ یَحْمَدُ اللَّهَ سَبْعاً وَ یُهَلِّلُ اللَّهَ سَبْعا
امام صادق (علیه السلام)- عبدالله‌بن‌فضیل نوفلی از پدرش از بزرگان نقل کرده است: چون امام صادق (علیه السلام) پا در رکاب مرکبش می‌نهاد می‌گفت: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ و هفت تسبیح می‌گفت و هفت حمد و هفت لا اله الا الله.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ نَصْرُ‌بْنُ‌مُزَاحِمٍ فِی کِتَابِ صِفِّینَ: لَمَّا وَضَعَ عَلِیٌّ (علیه السلام) رِجْلَهُ فِی رِکَابِ دَابَّتِهِ یَوْمَ خَرَجَ مِنَ الْکُوفَهًِْ إِلَی صِفِّینَ قَالَ بِسْمِ اللَّهِ فَلَمَّا جَلَسَ عَلَی ظَهْرِهَا قَالَ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ وَعْثَاءِ السَّفَرِ وَ کَآبَهًِْ الْمُنْقَلَبِ وَ سُوءِ الْمَنْظَرِ فِی الْأَهْلِ وَ الْمَالِ وَ الْوَلَدِ وَ مِنَ الْحَیْرَهًِْ بَعْدَ الْیَقِینِ اللَّهُمَّ أَنْتَ الصَّاحِبُ فِی السَّفَرِ وَ أَنْتَ الْخَلِیفَهًُْ فِی الْأَهْلِ وَ لَا یَجْمَعُهُمَا غَیْرُکَ لِأَنَّ الْمُسْتَخْلَفَ لَا یَکُونُ مُسْتَصْحَباً وَ الْمُسْتَصْحَبَ لَا یَکُونُ مُسْتَخْلَفاً قَالَ فَخَرَجَ (علیه السلام) حَتَّی إِذَا جَازَ حَدَّ الْکُوفَهًِْ صَلَّی رَکْعَتَیْنِ.
امام علی (علیه السلام)- ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه گفته است: نصربن‌مزاحم طبق آنچه که من در اصل کتاب صفین یافتم، می گوید: هنگامی که علی (علیه السلام) هنگام خروج از کوفه به سمت صفین، پا در رکاب مرکب خود گذاشت فرمود: «بسم الله». وقتی بر پشت مرکب نشست فرمود: «سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ؛ خدایا، من از رنج سفر، افسردگی بازگشت و سرگردانی پس از یقین، بروز حوادث ناگوار در خانواده و مال و فرزند به تو پناه می‌برم. خداوندا! تو همراه در سفر و جانشین هر مسافر، برای خانواده او هستی و جز تو کسی این دو را باهم سامان نمی‌دهد و گرد نمی‌آورد، زیرا آن که [در وطن مانده] همراه و یاور مسافران نیست و آن که به سفر رفته جایش در خانواده خویش خالی است». سپس از شهر خارج شد تا اینکه به سرحدات کوفه رسید. در آنجا دو رکعت نماز به جای آورد.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌رَبِیعَهًَْ الْأَسَدِیِّ، قَالَ: رَکِبَ عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام)، فَلَمَّا وَضَعَ رِجْلَهُ فِی الرِّکَابِ قَالَ: بِسْمِ اللهِ، فَلَمَّا اسْتَوَی عَلَی الدَّابَّهًِْ قَالَ: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَکْرَمَنَا، وَ حَمَلَنَا فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ، وَ رَزَقَنَا مِنَ الطَّیِّبَاتِ، وَ فَضَّلَنَا عَلَی کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقَ تَفْضِیلًا سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ.
امام علی (علیه السلام)- علی‌بن‌ربیعه اسدی گوید: امیرمؤمنان (علیه السلام) پا در رکاب نهاد و فرمود: «بِسْمِ اللهِ». و چون بر مرکب نشست فرمود: «سپاس خدا را که ما را گرامی داشت و به خشکی و دریا برداشت و از طیّبات روزی داد و بر بسیاری از آفریده‌هایش ما را برتری داد، سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُون».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَنْ أَبِی‌زُهَیْرٍ الْحَارِثِ‌بْنِ‌عَبْدِ اللَّهِ الْأَعْوَرِ الْهَمْدَانِیِّ الْکُوفِیِّ عَنْ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ أَبِی‌الْحَسَنِ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) أَنَّهُ خَرَجَ مِنْ بَابِ الْقَصْرِ فَوَضَعَ رِجْلَهُ فِی الْغَرْزِ فَقَالَ بِسْمِ اللَّهِ فَلَمَّا اسْتَوَی عَلَی الدَّابَّهًِْ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَکْرَمَنَا وَ حَمَلَنَا فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقَنَا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلَنَا عَلَی کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقَ تَفْضِیلًا سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُون.
امام علی (علیه السلام)- حارث همدانی نقل کرده که امیر مؤمنان (علیه السلام) از قصر بیرون آمد و پا در رکاب نهاد و گفت: «بسم الله». و چون بر مرکب نشست گفت: «سپاس خدا را که ما را گرامی داشت و به خشکی و دریا حمل کرد و از طیّبات روزی داد و بر بسیاری از آفریده‌هایش ما را برتری داد. سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ».
الرّضا (علیه السلام)- إِذَا وَضَعْتَ رِجْلَکَ فِی الرِّکَابِ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدانا لِهذا وَ ما کُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللَّهُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ مَنَّ عَلَیْنَا بِالْإِیمَانِ بِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله).
امام رضا (علیه السلام)- چون پا در رکاب می‌نهی بگو: «ستایش مخصوص خداوندی است که ما را به این (همه نعمت‌ها) رهنمون شد و اگر خدا ما را هدایت نکرده بود، ما [به اینها] راه نمی‌یافتیم (اعراف/۴۳) و پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم و با ایمان به محمّد (صلی الله علیه و آله) بر ما منّت گذاشت».
الأئمّهًْ (علیهم السلام)- إِذَا وُضِعَ الرِّجْلُ فِی الرِّکَابِ یُقَالُ: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ وَ إِذَا خَرَجَ أَحَدُکُمْ فِی سَفَرٍ فَلْیَقُلِ اللَّهُمَّ أَنْتَ الصَّاحِبُ فِی السَّفَرِ وَ الْحَامِلُ عَلَی الظَّهْر.
ائمّه (علیهم السلام)- هنگامیکه پا در رکاب می‌نهید این آیه را بخوانید: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ؛ وقتی به عزم سفر از خانه بیرون می‌آیید، بگویید: «بار خدایا توئی که در سفر همراهی و ما را بر پشت مرکب جای می‌دهی».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- إِذَا رَکِبْتُمُ الدَّوَابَّ فَاذْکُرُوا اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ قُولُوا سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُون.
امام علی (علیه السلام)- هنگامیکه سوار چهارپایان می‌شوید خدای عزّوجلّ را یاد کرده و بگویید: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَالَ إِذَا رَکِبَ دَابَّهًًْ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِی لَا یَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَیْءٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ سُبْحَانَهُ لَیْسَ لَهُ سَمِیٌّ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلَامُ إِلَّا قَالَتِ الدَّابَّهًُْ بَارَکَ اللَّهُ عَلَیْکَ مِنْ مُؤْمِنٍ خَفَّفْتَ عَلَی ظَهْرِی وَ أَطَعْتَ رَبَّکَ وَ أَحْسَنْتَ إِلَی نَفْسِکَ بَارَکَ اللَّهُ لَکَ وَ أَنْجَحَ حَاجَتَکَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس سوار دابّه می‌شود، بگوید: «... به نام خداوندی که با بردن نام او هیچ چیزی، نه در زمین و نه در آسمان، ضرر نمی‌رساند، پاک و منزّه است او که مثل و مانند ندارد. پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم. و به یقین ما به‌سوی پروردگارمان باز می‌گردیم. حمد و سپاس مخصوص پروردگار جهانیان است و صلوات خداوند بر محمّد (صلی الله علیه و آله) و خاندان او باد». همانا آن دابّه گوید: «مبارک باد بر تو مؤمنی که بر پشتم سبک شدی و فرمان پروردگارت را بردی و به خود نیکی کردی خدا به تو برکت دهد و نیازت را برآورد».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَّ عَلَی ذِرْوَهًِْ کُلِّ بَعِیرٍ شَیْطَاناً فَإِذَا رَکِبْتُمُوهَا فَقُولُوا کَمَا أَمَرَکُمُ اللَّهُ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ امْتَهِنُوهَا لِأَنْفُسِکُمْ فَإِنَّمَا یَحْمِلُ اللَّه.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- بر کوهان هر شتری شیطانی است، او را برای خود زبون و رام کنید و نام خدا را ببرید همانا خدا است که بار را می‌برد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌الْحَسَنِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) إِذَا رَکِبَ الرَّجُلُ الدَّابَّهًَْ فَسَمَّی رَدِفَهُ مَلَکٌ یَحْفَظُهُ حَتَّی یَنْزِلَ وَ إِذَا رَکِبَ وَ لَمْ یُسَمِّ رَدِفَهُ شَیْطَانٌ فَیَقُولُ لَهُ تَغَنَّ فَإِنْ قَالَ لَهُ لَا أُحْسِنُ قَالَ لَهُ تَمَنَّ فَلَا یَزَالُ یَتَمَنَّی حَتَّی یَنْزِلَ وَ قَالَ مَنْ قَالَ إِذَا رَکِبَ الدَّابَّهًَْ بِسْمِ اللَّهِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهًَْ إِلَّا بِاللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدانا لِهذا الْآیَهًَْ وَ سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ حُفِظَتْ لَهُ نَفْسُهُ وَ دَابَّتُهُ حَتَّی یَنْزِلَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- امام علی (علیه السلام) نقل می‌کند، پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: وقتی کسی که سوار مرکب می‌شود نام خدا را ببرد، فرشته او را حفظ می‌کند تا پیاده شود و اگر نام خدا را نبرد، شیطانی دنبالش سوار می‌شود و به او میگوید: «آواز بخوان» و اگر بگوید: «نمی‌توانم» به او میگوید: «در دل آرزو کن». و پیوسته در آرزو باشد تا پیاده شود، و فرمود: «هرکس سوار مرکب می‌شود، بگوید: بِسْمِ اللهِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ. ستایش مخصوص خداوندی است که ما را به این (همه نعمت‌ها) رهنمون شد. (اعراف/۴۳) و پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم. تا اینکه خود و مرکبش حفظ شده و پیاده می‌شود».
الصّادق (علیه السلام)- البحار: فِی رِوَایَهًِْ صَفْوَانَ الْجَمَّالِ أَنَّ الصَّادِقَ (علیه السلام) لَمَّا رَکِبَ الْجَمَلَ قَالَ: بِسْمِ اللَّهِ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهًَْ إِلَّا بِاللَّه سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ.
امام صادق (علیه السلام)- در روایت صفوان جمّال آمده است: وقتی امام صادق (علیه السلام) سوار شتری می‌شد، می‌فرمود: بِسْمِ اللهِ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ. ستایش مخصوص خداوندی است که ما را به این (همه نعمت‌ها) رهنمون شد. (اعراف/۴۳) و پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم.
الرّضا (علیه السلام)- إِنْ رَکِبْتَ الظَّهْرَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُون.
امام رضا (علیه السلام)- هر وقت سوار پشت حیوان شدی بگو: حمد و سپاس خدایی را سزاست، پاک و منزّه است کسی که این را مسخّر ما ساخت، وگرنه ما توانایی تسخیر آن را نداشتیم. به یقین ما به‌سوی پروردگارمان باز می‌گردیم.
الرّضا (علیه السلام)- فَإِذَا عَزَمْتَ عَلَی شَیْءٍ وَ رَکِبْتَ الْبَرَّ فَإِذَا اسْتَوَیْتَ عَلَی رَاحِلَتِکَ فَقُلْ سُبْحانَ الَّذِی...
امام رضا (علیه السلام)- هنگامیکه آهنگ چیزی کردی و به قصد صحرا سوار شدی، و بر مرکبت استوار گشتی بگو: سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- جَاءَنِی جَبْرَئِیلُ فَقَالَ رَبُّکَ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ وَ یَقُولُ لَکَ یا محمد (صلی الله علیه و آله) مَنْ أَرَادَ مِنْ أُمَّتِکَ أَنْ أَحْفَظَهُ فِی سَفَرِهِ وَ أُؤَدِّیهِ سَالِماً فَلْیَقُلْ بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم فَإِذَا أَرَدْتَ الرُّکُوبَ فَقُلْ حِینَ تَرْکَبُ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِلْإِسْلَامِ وَ عَلَّمَنَا الْقُرْآنَ وَ مَنَّ عَلَیْنَا بِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ وَ الْحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِین.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- جبرئیل نزد من آمد و گفت: «پروردگارت سلام رساند و فرمود: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) هرکه از امّتت خواست که من او را در سفر حفظ کنم و سالم [به مقصد] برسانم بگوید: بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم؛ هنگامیکه سوار شدی بگو: سپاس خدایی را که ما را به اسلام راهنمایی کرد و قرآن را به ما آموخت و به محمّد (صلی الله علیه و آله) بر ما منّت نهاد، سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ وَ الحَمْدُ لِلهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.
الرّضا (علیه السلام)- إِذَا أَرَدْتَ الْخُرُوجَ إِلَی الْحَجِّ فَوَفِّرْ شَعْرَکَ شَهْرَ ذِی الْقَعْدَهًِْ وَ عَشَرَهًًْ مِنْ شَهْرِ ذِی الْحِجَّهًِْ وَ اجْمَعْ أَهْلَکَ وَ صَلِّ رَکْعَتَیْنِ وَ مَجِّدِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ ارْفَعْ یَدَیْکَ إِلَی اللَّهِ وَ قُلِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْتَوْدِعُکَ الْیَوْمَ دِینِی وَ نَفْسِی وَ مَالِی وَ أَهْلِی وَ وُلْدِی وَ جَمِیعَ جِیرَانِی وَ إِخْوَانِنَا الْمُؤْمِنِینَ وَ الشَّاهِدَ مِنَّا وَ الْغَائِبَ عَنَّا فَإِذَا خَرَجْتَ فَقُلْ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ أَخْرُجُ فَإِذَا وَضَعْتَ رِجْلَکَ فِی الرِّکَابِ فَقُلْ بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ عَلَی مِلَّهًِْ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) فَإِذَا اسْتَوَیْتَ عَلَی رَاحِلَتِکَ وَ اسْتَوَی بِکَ مَحْمِلُکَ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا إِلَی الْإِسْلَامِ وَ مَنَّ عَلَیْنَا بِالْإِیمَانِ وَ عَلَّمَنَا الْقُرْآنَ وَ مَنَّ عَلَیْنَا بِمُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنا هذا وَ ما کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ وَ إِنَّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِین.
امام رضا (علیه السلام)- هرگاه به قصد حج در ماه ذی القعده و ده روز از ماه ذی الحجه به راه افتادی، موهای سرت را بلند کن و خانواده‌ات را در اطراف خود جمع کن و دو رکعت نماز بخوان و خداوند عزّوجلّ را تمجید کن و بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) صلوات بفرست و سپس دستانت را به سوی آسمان بالا ببر و بگو: «خدایا من امروز دین، جان، دارایی، فرزندان، و تمامی همسایگان و برادران مؤمن خویش را از شاهدان گرفته تا غایبان به تو می‌سپارم». زمانی که خارج شدی بگو: «با کمک و نیروی الهی خارج می‌شوم». سپس زمانی که پاهایت را در رکاب قرار دادی بگو: «به نام خدا، به خدا و در راه خدا و بر آیین رسول خدا (صلی الله علیه و آله)». و چون بر مرکب نشستی و در آن جای گرفتی بگو: «ستایش از آن خدایی است که ما را به سوی اسلام هدایت کرد و با ایمان خویش بر ما منّت نهاد و قرآن را به ما آموخت و با فرستاده خویش محمد (صلی الله علیه و آله) بر ما منّت گذارد. منزّه است خدا! منزّه است آن که این وسیله را در اختیارمان قرار داد که ما توان آن را نداشتیم. ما به سوی پروردگار خویش باز می‌گردیم و ستایش از آن پرودگار جهانیان است».