آیه ۸ - سوره محمد

آیه وَ الَّذينَ كَفَرُوا فَتَعْساً لَهُمْ وَ أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ [8]

و كسانى كه كافر شدند، مرگ بر آنان! و اعمالشان نابود باد!

۱
(محمد/ ۸)

الرّضا (علیه السلام)- عَنْ عَبْدِ‌الْعَزِیزِ‌بْنِ‌مُسْلِمٍ قَالَ: کُنَّا مَعَ مَوْلَانَا الرِّضَا (علیه السلام) بِمَرْوَ فَاجْتَمَعْنَا وَ أَصْحَابَنَا فِی الْجَامِعِ یَوْمَ الْجُمُعَهًِْ فِی بَدْءِ مَقْدَمِنَا فَأَدَارُوا أَمْرَ الْإِمَامَهًِْ وَ ذَکَرُوا کَثْرَهًَْ الِاخْتِلَافِ فِیهَا فَدَخَلْتُ عَلَی سَیِّدِی الرِّضَا (علیه السلام) فَأَعْلَمْتُه فَأَعْلَمْتُهُ خَوْضَ النَّاسِ فِی ذَلِکَ فَتَبَسَّمَ (علیه السلام) ثُمَّ قَالَ: یَا عَبْدَ‌الْعَزِیزِ جَهِلَ الْقَوْمُ وَ خُدِعُوا عَنْ آرَائِهِم ... تَعَدَّوْا وَ بَیْتِ اللَّهِ الْحَقَ، وَ نَبَذُوا کِتَابَ اللهِ وَرَاءَ ظُهُورِهِمْ کَأَنَّهُمْ لَا یَعْلَمُونَ، وَ فِی کِتَابِ اللَّهِ الْهُدی وَ الشِّفَاءُ، فَنَبَذُوهُ وَ اتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ، فَذَمَّهُمُ اللَّهُ وَ مَقَّتَهُمْ وَ أَتْعَسَهُمْ، فَقَالَ جَلَّ وَ تَعَالی: وَ مَنْ أَضَلُ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَیْرِ هُدیً مِنَ اللهِ إِنَّ اللهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ وَ قَالَ: فَتَعْساً لَهُمْ وَ أَضَلَّ أَعْمالَهُم.

امام رضا (علیه السلام)- عبدالعزیزبن‌مسلم گوید: «در خدمت [مولایمان] امام رضا (علیه السلام) در مرو بودیم نخستین روزها که به مرو رسیده بودیم ما و اصحاب ما در روز جمعه در مسجد جامع گرد هم آمدیم و سخن از امامت به میان آوردند و از اختلاف فراوانی که در آن شده یاد کردند، من به خدمت آقایم امام رضا (علیه السلام) رسیدم و حضرت را از سخن‌هایی که گفته بودند آگاه نمودم. حضرت لبخندی زد و فرمود: «ای عبدالعزیز! مردم ندانسته گول رأی‌های خود را خوردند ... واللَّه که آنچه حقّ بود خداوند ارسال فرمود و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) حقایق آن را بر امم معلوم نمود؛ کتاب خدا را پشت‌سر افکندند گویی هیچ از آن خبر ندارند!!. (بقره/۱۰۱) در کتاب خدای تعالی هدایت و شفاء از هر بلاء و اذیّت است؛ لیکن این امّت از هوای نفسشان پیروی می‌کنند؟!. پس خدای تعالی مذمّت و مقت این قوم را نمود، چنانچه فرمود: و آیا گمراه‌تر از آن کس که پیروی هوای نفس خویش کرده و هیچ هدایت الهی را نپذیرفته، کسی پیدا می‌شود؟! مسلّماً خداوند قوم ستمگر را هدایت نمی‌کند!. (قصص/۵۰) و نیز فرمود: فَتَعْساً لَهُمْ وَ أَضَلَّ أَعْمالَهُمْ».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۴، ص۳۲۴
الغیبهًْ للنعمانی، ص۲۲۱/ الکافی، ج۱، ص۲۰۳/ الإحتجاج، ج۲، ص۴۳۶/ الأمالی للصدوق، ص۶۸۰/ عیون أخبارالرضا (ج۱، ص۲۲۰/ کمال الدین، ج۲، ص۶۸۱/ معانی الأخبار، ص۱۰۰
۲
(محمد/ ۸)

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَتَعْساً لَهُمْ ... قَالَ إبْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه): یُرِیدُ فِی الدُّنْیَا الْعَثْرَهًَْ وَ فِی الْآخِرَهًِْ التَّرَدِّیَ فِی النَّار.

ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فتعساً لهم؛ مراد هلاکت در دنیا و در آخرت ورود به آتش جهنّم است.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۴، ص۳۲۴
بحرالعرفان، ج۱۵، ص۷
بیشتر