آیه إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً [35]
ما آن‌ها را آفرينش نوينى بخشيديم.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَتْ عَجُوزٌ مِنَ الْأَنْصَارِ لِلنَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) ادْعُ لِی بِالْجَنَّهًِْ فَقَالَ إِنَّ الْجَنَّهًَْ لَا یَدْخُلُهَا الْعَجُوزُ فَبَکَتِ المَرْأَهًُْ فَضَحِکَ النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) وَ قَالَ أَ مَا سَمِعْتِ قَوْلَ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً فَجَعَلْناهُنَّ أَبْکاراً.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- پیرزن اشجعیّه در خدمت پیغمبر (صلی الله علیه و آله) بود آن جناب (علیه السلام) فرمود: «در بهشت پیر زن‌ها داخل نمی‌شوند». اشک‌هایش جاری شد حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خداوند در قرآن می‌فرماید: إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً فَجَعَلْناهُنَّ أَبْکاراً عُرُباً أَتْراباً».
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً قَالَ الْحُورَ الْعِینَ فِی الْجَنَّهًْ.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- إِنَّا أَنشَأْنَاهُنَّ إِنشَاء، منظور از زنان، حورالعین در بهشت می‌باشد.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه): یَعْنِی النِّسَاءَ الْآدَمِیَّاتِ وَ الْعَجْزَ الشَّمَطَ یَقُولُ: خَلَقْنَاهُنَّ بَعْدَ الْکِبَرِ وَ الْهَرَمِ فِی الدُّنْیَا خَلْقاً آخَرَ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً مقصود زنان آدمی زاد و پیر هستند که موی سرشان سیاه و سفید شده است. می‌فرماید: «ما آن‌ها را بعد از پیری و کهنسالی در دنیا، آفریدیم آفریدن دیگری [که همیشه دوشیزه و هم‌سن‌وسالند]».
الباقر (علیه السلام)- إِنَ أَهْلَ الْجَنَّهًِْ جُرْدٌ مُرْدٌ مُکَحَّلِینَ مُکَلَّلِینَ مُطَوَّقِینَ مُسَوَّرِینَ مُخَتَّمِینَ نَاعِمِینَ مَحْبُورِینَ مُکَرَّمِینَ یُعْطَی أَحَدُهُمْ قُوَّهًَْ مِائَهًِْ رَجُلٍ فِی الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ الشَّهْوَهًِْ وَ الْجِمَاعِ قُوَّهًُْ غِذَائِهِ قُوَّهًُْ مِائَهًِْ رَجُلٍ فِی الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ وَ یَجِدُ لَذَّهًَْ غِذَائِهِ مِقْدَارَ أَرْبَعِینَ سَنَهًًْ وَ لَذَّهًَْ عَشَائِهِ مِقْدَارَ أَرْبَعِینَ سَنَهًًْ قَدْ أَلْبَسَ اللَّهُ وُجُوهَهُمُ النُّورَ وَ أَجْسَادَهُمُ الْحَرِیرَ بِیضَ الْأَلْوَانِ صُفْرَ الْحُلِیِّ خُضْرَ الثِّیَابِ.
امام باقر (علیه السلام)- اهل بهشت، بدون مو و بدون ریش و سبیل هستند، سرمه زده‌اند، تاج بر سر گذاشته‌اند، گردنبند و النگو و انگشتر به‌دست دارند. دارای پوست لطیف هستند، زیبا و مورد احترام می‌باشند، به هرکدام از آن‌ها در خوردن و نوشیدن و اشتها و آمیزش جنسی، قوّت و قدرت صد مرد داده شده است و لذّتی که از یکبار ناهار خوردن می‌برد، به‌اندازه‌ی چهل سال است و لذّتی که از خوردن شام می‌برد، آن هم به‌اندازه‌ی چهل سال است. خداوند چهره‌ی آن‌ها را با نور و بدن‌هایشان را با ابریشم پوشانده است. رنگ‌هایشان سفید است و زیورآلاتشان به رنگ زرد و لباس‌هایشان سبز رنگ.
الباقر (علیه السلام)- إِنَ أَهْلَ الْجَنَّهًِْ یُحْیَوْنَ فَلَا یَمُوتُونَ أَبَداً وَ یَسْتَیْقِظُونَ فَلَا یَنَامُونَ أَبَداً وَ یَسْتَغْنُونَ فَلَا یَفْتَقِرُونَ أَبَداً وَ یَفْرَحُونَ فَلَا یَحْزَنُونَ أَبَداً وَ یَضْحَکُونَ فَلَا یَبْکُونَ أَبَداً وَ یُکْرَمُونَ فَلَا یُهَانُونَ أَبَداً وَ یَفْکَهُونَ وَ لَا یُقَطِّبُونَ أَبَداً وَ یُحْبَرُونَ وَ یُسَرُّونَ أَبَداً وَ یَأْکُلُونَ فَلَا یَجُوعُونَ أَبَداً وَ یَرْوُونَ فَلَا یَظْمَئُونَ أَبَداً وَ یَکْسُونَ فَلَا یَعْرُونَ أَبَداً وَ یَرْکَبُونَ وَ یَتَزَاوَرُونَ أَبَداً یُسَلِّمُ عَلَیْهِمُ الْوِلْدَانُ الْمُخَلَّدُونَ أَبَداً بِأَیْدِیهِمْ أَبَارِیقُ الْفِضَّهًِْ وَ آنِیَهًُْ الذَّهَبِ أَبَداً مُتَّکِئِینَ عَلی سُرُرٍ أَبَداً عَلَی الْأَرائِکِ یَنْظُرُونَ أَبَداً تَأْتِیهِمُ التَّحِیَّهًُْ وَ التَّسْلِیمُ مِنَ اللَّهِ أَبَداً نَسْأَلُ اللَّهَ الْجَنَّهًَْ بِرَحْمَتِهِ إِنَّهُ عَلی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ.
امام باقر (علیه السلام)- بدانید که اهل بهشت همیشه زنده هستند و هیچ‌وقت نمی‌میرند، بیدارند و هرگز نمی‌خوابند، همیشه بی‌نیاز هستند و هیچ‌وقت دچار فقر نمی‌شوند. شادمانی می‌کنند و هیچ‌وقت غمگین نمی‌شوند و می‌خندند و هیچ‌وقت گریه نمی‌کنند و همیشه مورد احترام هستند، پس هیچ‌وقت خوار و ذلیل نمی‌شوند. اهل مزاح و شوخی هستند و هیچ‌وقت عصبانی نمی‌شوند و همیشه شاد و خوشحال هستند. می‌خورند و هیچ‌وقت گرسنه نمی‌شوند و دائماً می‌نوشند پس هیچ‌وقت تشنه نمی‌مانند و لباس پوشانده می‌شوند، پس هیچ‌وقت برهنه نیستند. همیشه سواره هستند و دائماً به دیدار یکدیگر می‌روند و پسرانی که جاودان و مخلّد هستند دائماً بر آن‌ها سلام می‌کنند و در دستانشان همیشه سبوهایی از نقره و ظرف‌هایی از طلا می‌باشد و دائماً بر تخت‌هایی تکیه داده‌اند. و همیشه درحالی‌که بر تخت‌های آراسته بهشتی نشسته و [به سرنوشت شوم آن‌ها] می‌نگرند!. (مطففقین/۳۵) و همیشه از جانب خداوند بر آن‌ها سلام و درود فرستاده می‌شود. به لطف و رحمت خداوند از او بهشت می‌طلبیم و بر هر چیزی تواناست.
الباقر (علیه السلام) إِنَّ أَرْضَ الْجَنَّهًِْ رُخَامُهَا فِضَّهًٌْ وَ تُرَابُهَا الْوَرْسُ وَ الزَّعْفَرَانُ وَ کَنْسُهَا الْمِسْکُ وَ رَضْرَاضُهَا الدُّرُّ وَ الْیَاقُوتُ.
امام باقر (علیه السلام)- سنگ‌های مرمر زمینِ بهشت از نقره است و خاک آن از ورَس (شبیه زعفران) می‌باشد و جارو زدن آن با مشک است و شن‌های آن از مروارید و یاقوت می‌باشد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِنَ أَنْهَارَ الْجَنَّهًِْ تَجْرِی فِی غَیْرِ أُخْدُودٍ أَشَدُّ بَیَاضاً مِنَ الثَّلْجِ وَ أَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ وَ أَلْیَنُ مِنَ الزُّبْدِ طِینُ النَّهَرِ مِسْکٌ أَذْفَرُ وَ حَصَاهُ الدُّرُّ وَ الْیَاقُوتُ تَجْرِی فِی عُیُونِهِ وَ أَنْهَارِهِ حَیْثُ یَشْتَهِی وَ یُرِیدُ فِی جَنَّاتِهِ وَلِیُّ اللَّهِ فَلَوْ أَضَافَ مَنْ فِی الدُّنْیَا مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ لَأَوْسَعَهُمْ طَعَاماً وَ شَرَاباً وَ حُلَلًا وَ حُلِیّاً لَا یَنْقُصُهُ مِنْ ذَلِکَ شَیْء.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- نهرهای بهشت در جاهایی که حفره نیست جاری می‌شود، از برف سفیدتر و از عسل شیرین‌تر و از کره نرمتر است. گل آن نهر، مشک بسیار خوشبو است و سنگریزه‌های آن مروارید و یاقوت. چشمه‌ها و نهرهایش در هرجایی از بهشت که ولیّ خدا دوست داشته باشد و اراده کند، جاری می‌شود. اگر تمام کسانی که در دنیا هستند از جن گرفته تا انسان در آنجا مهمان باشند، غذا و نوشیدنی و لباس‌ها و زیورآلات آن‌ها را در بر می‌گیرد و هیچ‌چیزی از آن کم نمی‌آید و کاسته نمی‌شود.
الصّادق (علیه السلام)- هِشَامُ‌بْنُ‌الْحَکَمِ: سَأَلَ الزِّنْدِیقُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) فَقَالَ فَمِنْ أَیْنَ قَالُوا إِنَّ أَهْلَ الْجَنَّهًِْ یَأْتِی الرَّجُلُ مِنْهُمْ إِلَی ثَمَرَهًٍْ یَتَنَاوَلُهَا فَإِذَا أَکَلَهَا عَادَتْ کَهَیْئَتِهَا؟ قَالَ (علیه السلام) نَعَمْ ذَلِکَ عَلَی قِیَاسِ السِّرَاجِ یَأْتِی الْقَابِسُ فَیَقْتَبِسُ عَنْهُ فَلَا یَنْقُصُ مِنْ ضَوْئِهِ شَیْئاً وَ قَدِ امْتَلَأَتِ الدُّنْیَا مِنْهُ سِرَاجاقَالَ أَ لَیْسُوا یَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ وَ تَزْعُمُ أَنَّهُ لَا تَکُونُ لَهُمُ الْحَاجَهًُْ قَالَ بَلَی لِأَنَّ غِذَاءَهُمْ رَقِیقٌ لَا ثِقْلَ لَهُ بَلْ یَخْرُجُ مِنْ أَجْسَادِهِمْ بِالْعَرَقِ قَالَ فَکَیْفَ تَکُونُ الْحَوْرَاءُ فِی کُلِّ مَا أَتَاهَا زَوْجُهَا عَذْرَاءَ قَالَ إِنَّهَا خُلِقَتْ مِنَ الطِّیبِ لَا تَعْتَرِیهَا عَاهَهًٌْ وَ لَا تُخَالِطُ جِسْمَهَا آفَهًٌْ وَ لَا یَجْرِی فِی ثَقْبِهَا شَیْءٌ وَ لَا یُدَنِّسُهَا حَیْضٌ فَالرَّحِمُ مُلْتَزِقَهًٌْ إِذْ لَیْسَ فِیهِ لِسِوَی الْإِحْلِیلِ مَجْرًی قَالَ فَهِیَ تَلْبَسُ سَبْعِینَ حُلَّهًًْ وَ یَرَی زَوْجُهَا مُخَّ سَاقِهَا مِنْ وَرَاءِ حُلَلِهَا وَ بَدَنِهَا قَالَ نَعَمْ کَمَا یَرَی أَحَدُکُمُ الدَّرَاهِمَ إِذَا أُلْقِیَتْ فِی مَاءٍ صَافٍ قَدْرُهُ قِیدُ رُمْحٍ قَالَ فَکَیْفَ یُنَعَّمُ أَهْلُ الْجَنَّهًِْ بِمَا فِیهَا مِنَ النَّعِیمِ وَ مَا مِنْهُمْ أَحَدٌ إِلَّا وَ قَدِ افْتَقَدَ ابْنَهُ أَوْ أَبَاهُ أَوْ حَمِیمَهُ أَوْ أُمَّهُ فَإِذَا افْتَقَدُوهُمْ فِی الْجَنَّهًِْ لَمْ یَشْکُوا فِی مَصِیرِهِمْ إِلَی النَّارِ فَمَا یَصْنَعُ بِالنَّعِیمِ مَنْ یَعْلَمُ أَنَّ حَمِیمَهُ فِی النَّارِ یُعَذَّبُ قَالَ (علیه السلام) إِنَّ أَهْلَ الْعِلْمِ قَالُوا إِنَّهُمْ یُنْسَوْنَ ذِکْرَهُمْ وَ قَالَ بَعْضُهُمُ انْتَظَرُوا قُدُومَهُمْ وَ رَجَوْا أَنْ یَکُونُوا بَیْنَ الْجَنَّهًِْ وَ النَّارِ فِی أَصْحَابِ الْأَعْرَافِ.
امام صادق (علیه السلام)- هشام‌بن‌حکم گوید: حضرت (علیه السلام) در جواب سؤال زندیقی که از او پرسیده بود: «از کجا می‌گویند: هرگاه یکی از اهل بهشت به‌سوی میوه‌ای می‌رود که آن را بچیند و بخورد، وقتی آن را می‌خورد، آن میوه دوباره به شکل اوّل خود باز می‌گردد»؟ چنین گفت: «بلی! نمونه‌اش چراغ است. کسی که به‌دنبال نور است از آن نور می‌گیرد، امّا چیزی از نور آن چراغ کم نمی‌شود و نور آن تمام دنیا را پر می‌کند». آن شخص گفت: «آیا این‌گونه نیست که از بس که می‌خورند و می‌نوشند دیگر نیازی ندارند»؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: «چون غذای آن‌ها مایع است، از پایین آن‌ها خارج نمی‌شود بلکه به همراه عرق از بدن‌هایشان خارج می‌شود». آن شخص پرسید: «چگونه است که هرگاه مرد با زوجه‌اش همبستر می‌شود، دوباره او باکره می‌شود»؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: «زیرا از بوی خوش و عطر آفریده شده است و دچار عیب و نقص نمی‌گردد و جسمش دچار آسیب نمی‌شود و در شکاف او چیزی جاری نمی‌شود و حیض او را آلوده نمی‌کند، بنابراین رَحِم، چسبیده و پُر گوشت است و در آن فقط مجرای ادراری وجود دارد». آن شخص پرسید: «آیا حوری بهشتی هفتاد دست لباس می‌پوشد و همسر او از پس آن لباس‌ها و بدنش استخوان ساق پایش را می‌بیند»؟ حضرت (علیه السلام) فرمود: «بلی! همچنان که یکی از شما می‌تواند سکّه‌ی پول را در داخل آب ببیند، هرچند عمق آن آب به‌اندازه‌ی طول نیزه باشد». پرسید: «پس چگونه بهشتیان از نعمت‌های بهشت بهره‌مند می‌شوند درحالی‌که کسی از آن‌ها یافت نمی‌شود مگر اینکه پسرش و یا پدرش و یا دوستش و یا مادرش را از دست داده است. وقتی که آن‌ها با او در بهشت نیستند و شکّی ندارند که آن‌ها به دوزخ می‌روند، پس بهشت چه فایده‌ای دارد برای کسی که می‌داند یکی از نزدیکانش در دوزخ دچار عذاب است؟ حضرت (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اهل علم می‌گویند: یاد آن‌ها را فراموش می‌کنند و برخی دیگر گفته‌اند: انتظار می‌کشند که آن‌ها بیایند و امیدوارند که آن‌ها در بین بهشت و جهنّم باشند، در بین اصحاب اعراف».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا أَبَا ذَرٍّ، لَوْ أَنَ امْرَأَهًًْ مِنْ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ اطَّلَعَتْ مِنْ سَمَاءِ الدُّنْیَا فِی لَیْلَهًٍْ ظَلْمَاءَ لَأَضَاءَتْ لَهَا الْأَرْضُ أَفْضَلَ مِمَّا یُضِیءُ الْقَمَرُ لَیْلَهًَْ الْبَدْرِ، وَ لَوَجَدَ رِیحَ نَشْرِهَا جَمِیعُ أَهْلِ الْأَرْضِ، وَ لَوْ أَنَّ ثَوْباً مِنْ ثِیَابِ أَهْلِ الْجَنَّهًِْ نَشَرَ الْیَوْمَ فِی الدُّنْیَا لَصَعِقَ مَنْ یَنْظُرُ إِلَیْهِ وَ مَا حَمَلَتْهُ أَبْصَارُهُمْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای ابوذر! اگر زنی از بهشت در شبی تیره سر از آسمان دنیا برآرد، جهان را بهتر از ماه شب چهارده روشن کند و بوی خوشش به مشام همه مردم زمین برسد. نیز اگر جامه‌ای از بهشت به دنیا آید، همه از دیدارش دل از دست بدهند و چشمانشان از دیدارش خیره گردد.
الصّادق (علیه السلام)- عَنْ یَعْقُوبَ‌بْنِ‌شُعَیْبٍ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ کُشِفَ غِطَاءٌ مِنْ أَغْطِیَهًِْ الْجَنَّهًِْ فَوَجَدَ رِیحَهَا مَنْ کَانَتْ لَهُ رُوحٌ مِنْ مَسِیرَهًِْ خَمْسِمِائَهًِْ عَامٍ إِلَّا صِنْفٌ وَاحِدٌ قُلْتُ مَنْ هُمْ قَالَ الْعَاقُّ لِوَالِدَیْهِ.
امام صادق (علیه السلام)- یعقوب‌بن‌شعیب از امام صادق (علیه السلام) روایت می‌کند که فرمود: وقتی روز قیامت فرا رسد، پوششی از پوشش‌های بهشت برداشته می‌شود و هرکس که دارای روح است، اگر در فاصله‌ی پانصد سال از بهشت باشد، بوی آن را استشمام می‌کند مگر یک دسته». گفتم: «آن‌ها چه کسانی هستند»؟ فرمود: «کسانی که والدینشان آن‌ها را طرد کرده‌اند».
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- إِیَّاکُمْ وَ عُقُوقَ الْوَالِدَیْنِ فَإِنَّ رِیحَ الْجَنَّهًِْ تُوجَدُ مِنْ مَسِیرَهًِْ أَلْفِ عَامٍ وَ لَا یَجِدُهَا عَاقٌّ وَ لَا قَاطِعُ رَحِمٍ وَ لَا شَیْخٌ زَانٍ وَ لَا جَارُّ إِزَارِهِ خُیَلَاءَ إِنَّمَا الْکِبْرِیَاءُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- شما را برحذر می‌دارم از اینکه پدر و مادرتان شما را از خود برانند. بوی بهشت در فاصله‌ی هزار سالی استشمام می‌شود امّا کسی که از جانب پدر و مادرش طرد شده باشد و کسی که صله‌ی رحم را قطع کند و آدم سالخورده‌ای که زنا کرده باشد و آدم متکبّر از دریافت بوی آن محروم هستند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- مَنْ قَالَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ قَالَ اللَّهُ جَلَّ جَلَالُهُ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْکَ فَلْیُکْثِرْ مِنْ ذَلِکَ وَ مَنْ قَالَ صَلَّی اللَّهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ لَمْ یُصَلِ عَلَی آلِهِ لَمْ یَجِدْ رِیحَ الْجَنَّهًِْ وَ رِیحُهَا تُوجَدُ مِنْ مَسِیرَهًِْ خَمْسِمِائَهًِْ عَامٍ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس بگوید: «صلّی الله علی محمّد و آله» خداوند می‌فرماید: «صلّی الله علیک». پس باید این صلوات را زیاد بگوید. و هرکس بگوید: «صلی الله علی محمّد» و بر آل محمد درود نفرستد، نسیم بهشت را استشمام نخواهد کرد و نسیم بهشت از فاصله پانصد سال قابل استشمام است.