آیه إِلاَّ إِبْليسَ اسْتَكْبَرَ وَ كانَ مِنَ الْكافِرينَ [74]
جز ابليس كه تكبّر ورزيد و از كافران بود.
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- قَالَ سُبْحَانَه إِنِّی خالِقٌ بَشَراً مِنْ طِینٍ فَإِذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی فَقَعُوا لَهُ ساجِدِینَ فَسَجَدَ الْمَلائِکَهًُْ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ إِلَّا إِبْلِیسَ اعْتَرَضَتْهُ الْحَمِیَّهًُْ فَافْتَخَرَ عَلَی آدَمَ (علیه السلام) بِخَلْقِهِ وَ تَعَصَّبَ عَلَیْهِ لِأَصْلِهِ فَعَدُوُّ اللَّهِ إِمَامُ الْمُتَعَصِّبِینَ وَ سَلَفُ الْمُسْتَکْبِرِینَ الَّذِی وَضَعَ أَسَاسَ الْعَصَبِیَّهًْ.
امام علی (علیه السلام)- خدای سبحان فرمود: إِنّی‌ِ خَالِقُ بَشَرًا مِّن طِینٍ* فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِی فَقَعُواْ لَهُ سَاجِدِینَ*فَسَجَدَ المَلَئکَةُ کُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ إِلَّا إِبْلِیس، که کبر و نخوت به او روی آورد و به آفرینش خویش به آدم (علیه السلام) فخر کرد و به خاطر ریشه‌اش که از آتش بود بر او تعصّب ورزید. این دشمن خداوند پیشوای اهل تعصّب و پیشرو گردنکشان است، که بنیاد عصبیّت را بنا کرد.
الرّضا (علیه السلام)- عَنِ الْعَبَّاسِ‌بْنِ‌هِلَالٍ عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) أَنَّهُ ذَکَرَ: أَنَ اسْمَ إِبْلِیسَ الْحَارِثُ وَ إِنَّمَا قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ‌وَ‌جَلَّ: یَا إِبْلِیس یَا عَاصِی وَ سُمِّیَ إِبْلِیسُ لِأَنَّهُ أُبْلِسَ مِنْ رَحْمَهًِْ اللَّه.
امام رضا (علیه السلام)- نام ابلیس، حارث است و خداوند عزّوجلّ فرمود: یَا إِبْلِیسُ، ای نافرمان! و او را ابلیس نام نهاد، چرا که از رحمت خداوند ناامید شد.