آیه ۱۴ - سوره نمل

آیه وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوّاً فَانْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُفْسِدِینَ [14]

و آن را از روى ظلم و تکبّر انکار کردند، درحالى‌که در دل به آن یقین داشتند. پس بنگر سرانجام تبهکاران و مفسدان چگونه بود!

۱
(نمل/ ۱۴)

الصّادق (علیه السلام)- عَن أَبِی‌عَمْرٍو الزُّبَیْرِیِّ عَنْ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) قَالَ: قُلْتُ لَهُ: أَخْبِرْنِی عَنْ وُجُوهِ الْکُفْرِ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قَالَ: الْکُفْرُ فِی کِتَابِ اللَّهِ عَلَی خَمْسَهًِْ أَوْجُهٍ فَمِنْهَا کُفْرُ الْجُحُودُ وَ الْجُحُودُ عَلَی وَجْهَیْن ... وَ أَمَّا الْوَجْهُ الْآخَرُ مِنَ الْجُحُودِ عَلَی مَعْرِفَهًٍْ وَ هُوَ أَنْ یَجْحَدَ الْجَاحِدُ وَ هُوَ یَعْلَمُ أَنَّهُ حَقٌّ قَدِ اسْتَقَرَّ عِنْدَهُ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ وَجَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا.

امام صادق (علیه السلام)- ابوعمروزبیری گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «مرا از وجوه کفر در کتاب خدای عزّوجلّ آگاه نما». فرمود: «کفر در کتاب خدا پنج نوع است؛ که از میان آن‌ها، کفر جحود است که خود دو وجه دارد ... امّا وجه دیگر جحود، انکار از روی آگاهی است و آن این است که جاحد (منکِر) با علم به اینکه توحید حق است و این امر بر وی مسلّم شده، آن را انکار می‌کند. و خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: وَ جَحَدُوا بِهَا وَ اسْتَیْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَ عُلُوًّا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۴
الکافی، ج۲، ص۳۸۹/ وسایل الشیعهًْ، ج۱، ص۳۲/ مستدرک الوسایل، ج۱، ص۷۶/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(نمل/ ۱۴)

أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- فی تفسیرالنعمانی: عَنْ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) قَالَ وَ أَمَّا الْکُفْرُ الْمَذْکُورُ فِی کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَی فَخَمْسَهًُْ وُجُوهٍ مِنْهَا کُفْرُ الْجُحُودِ وَ مِنْهَا کُفْرٌ فَقَطْ وَ الْجُحُودُ یَنْقَسِمُ عَلَی وَجْهَیْن ... الْوَجْهُ الْآخَرُ مِنَ الْجُحُودِ هُوَ الْجُحُودُ مَعَ الْمَعْرِفَهًِْ بِحَقِیقَتِهِ قَالَ تَعَالَیوَجَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا.

امام علی (علیه السلام)- کفری که در قرآن مجید از آن نام برده شده پنج قسم می‌باشد و آن‌ها عبارتند از: کفر جحود، کفر مطلق، کفر ترک، امّا کفر جحود بر دو قسم است ... وجه دوّم کفر جحود آن است که حقیقت و واقعیّت را می‌شناسد ولی در عمل و هنگام نیاز انکار می‌کند، خداوند در قرآن می‌فرماید: وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَیْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْماً وَ عُلُوًّا [حقیقت را انکار می‌کنند درحالی‌که آن را در دل قبول دارند].

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۱، ص۱۴
بحار الأنوار، ج۶۹، ص۱۰۰/ بحار الأنوار، ج۹۰، ص۵۹
بیشتر