آیه مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ [89]
کسانى‌که کار نیکى انجام دهند پاداشى بهتر از آن خواهند داشت؛ و آنان از وحشت آن روز درامانند.
علی‌بن‌إبراهیم (رحمة الله علیه)- قوله مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلا یُجْزی إِلَّا مِثْلَها وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ فهذه ناسخهًْ لقولهمَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها.
علیّ‌بن‌ابراهیم (رحمة الله علیه)- آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلا یُجْزی إِلَّا مِثْلَها وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ؛ (انعام/۱۶۰) مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها را نسخ کرد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- أَبِی‌أَیُّوبَ‌الْخَزَّازِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَهًُْ عَلَی النَّبِیِّ (صلی الله علیه و آله) مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) اللَّهُمَّ زِدْنِی فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) اللَّهُمَّ زِدْنِی فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مَنْ ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثِیرَةً فَعَلِمَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) أَنَّ الْکَثِیرَ مِنَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ لَا یُحْصَی وَ لَیْسَ لَهُ مُنْتَهَی.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ابوایّوب‌خزّاز گوید: شنیدم که امام صادق (علیه السلام) فرمود: «وقتی آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها نازل شد، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: بار خدایا بر من افزون فرما». و چون خداوند آیه: هرکس کار نیکی بجا آورد، ده برابر آن پاداش دارد. (انعام/۱۶۰) را نازل کرد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «خدایا بر من افزون فرما». پس خداوند متعال آیه: کیست که به خدا «قرض الحسنه‌ای» دهد، [و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند]، تا آن را برای او، چندین برابر کند؟. (بقره/۲۴۵) را نازل گردانید. آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دانست که کثرت و زیادی از جانب خداوند متعال به شمارش نیاید و به پایان نمی‌رسد».
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- دَخَلَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ الْجَدَلِیُّ عَلَی أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ فَقَالَ (علیه السلام) یَا أَبَاعَبْدِاللَّهِ أَلَا أُخْبِرُکَ بِقَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ. وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ قَالَ بَلَی یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) جُعِلْتُ فِدَاکَ فَقَالَ الْحَسَنَهًُْ مَعْرِفَهًُْ الْوَلَایَهًِْ وَ حُبُّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ السَّیِّئَهًُْ إِنْکَارُ الْوَلَایَهًِْ وَ بُغْضُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ ثُمَّ قَرَأَ عَلَیْهِ هَذِهِ الْآیَهًَْ.
امام علی (علیه السلام)- امام باقر (علیه السلام) فرمود: ابوعبدالله جَدلی بر امیرالمؤمنین (علیه السلام) وارد گشت، امام (علیه السلام) فرمود: «ای اباعبدالله! دوست داری درباره‌ی آیه: مَن جَاء بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِّنْهَا وَ هُم مِّن فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ* وَ مَن جَاء بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ تو را آگاه کنم»؟ عرض کرد: «بلی! ای امیرالمؤمنین (علیه السلام) فدایت شوم»! فرمود: «حسنه شناخت ولایت و محبّت به ما اهل بیت (علیهم السلام) است و سیِّئه انکار ولایت و کینه‌ورزیدن نسبت به ما اهل بیت (علیهم السلام) است» سپس این آیه را قرائت نمود.
الباقر (علیه السلام)- عن جابر عَنْ أَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیها حُسْناً قَالَ مَنْ تَوَلَّی الْأَوْصِیَاءَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ اتَّبَعَ آثَارَهُمْ فَذَاکَ یَزِیدُهُ وَلَایَهًَْ مَنْ مَضَی مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الْمُؤْمِنِینَ الْأَوَّلِینَ حَتَّی تَصِلَ وَلَایَتُهُمْ إِلَی آدَمَ (علیه السلام) وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها یُدْخِلُهُ الْجَنَّةَ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ قُلْ ما سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ یَقُولُ أَجْرُ الْمَوَدَّةِ الَّذِی لَمْ أَسْأَلْکُمْ غَیْرَهُ فَهُوَ لَکُمْ تَهْتَدُونَ بِهِ وَ تَنْجُونَ مِنْ عَذَابِ یَوْمِ الْقِیَامَةِ.
امام باقر (علیه السلام)- جابر نقل میکند که امام باقر (علیه السلام) در مورد آیه: و هرکس کار نیکی انجام دهد، بر نیکی‌اش می‌افزاییم. (شوری/۲۳)، فرمود: «هرکس اوصیاء آل محمّد (صلی الله علیه و آله) را دوست بدارد و از سنّت آن‌ها پیروی کند، این دوستی موجب افزایش ولایت سایر پیامبران و اوصیاء (علیهم السلام) گذشته تا به آدم (علیه السلام) می‌شود، همین است معنی آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها که موجب دخول بهشت می‌شود. خداوند در این آیه می‌فرماید: بگو: «هر اجر و پاداشی از شما خواسته‌ام برای خود شماست». (سبأ/۴۷) که موجب هدایت و نجات شما از عذاب خدا در روز قیامت می‌شود».
الباقر (علیه السلام)- جَابِرٍالْجُعْفِیِّ أَنَّهُ سَأَلَ أَبَاجَعْفَرٍ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ قَالَ الْحَسَنَهًُْ وَلَایَهًُْ عَلِیٍّ (علیه السلام) وَ السَّیِّئَهًُْ عَدَاوَتُهُ وَ بُغْضُهُ.
امام باقر (علیه السلام)- جابر جعفی از امام باقر (علیه السلام) تفسیر این آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ* وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ را پرسید. امام (علیه السلام) فرمود: «حسنه ولایت علی (علیه السلام) و سیّئه بغض و دشمنی با اوست».
الصّادق (علیه السلام)- عَن مُحَمَّدُ‌بْنُ‌الْقَاسِمِ‌بْنِ‌عُبَیْدِ بِإِسْنَادِهِ إِلَی أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) أَنَّهُ قَرَأَ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها فَقَالَ إِذَا جَاءَ بِهَا مَعَ الْوَلَایَهًِْ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَ إِذَا جاءَ بِالسَّیِّئَهًِْ فَلا یُجْزی إِلَّا مِثْلَها وَ أَمَّا قَوْلُهُ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ فَالْحَسَنَهًُْ وَلَایَتُنَا وَ حُبُّنَا وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَهًِْ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ فَهِیَ بُغْضُنَا أَهْلَ الْبَیْتِ لَا یَقْبَلُ اللَّهُ لَهُمْ عَمَلًا وَ لَا صَرْفاً وَ لَا عَدْلًا وَ هُمْ فِی نَارِ جَهَنَّمَ لایُخْرَجُونَ مِنْها وَ لایُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ.
امام صادق (علیه السلام)- مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها، در صورتی که کار نیک را با ولایت انجام دهد ده برابر می‌شود و اگر گناهی انجام دهد، معادل همان کیفر می‌شود. و امّا در آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ؛ حسنه ولایت و حبّ ماست. وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ؛ نیز کینه‌ی ما اهل بیت (علیهم السلام) است که از آن‌ها هیچ عملی را از خیر و خوبی نمی‌پذیرد و در آتش جهنّم پیوسته خواهند بود و عذابشان تخفیف داده نمی‌شود.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَن أَنَسٍ قَالَ سَأَلْتُ النَّبِیَّ (صلی الله علیه و آله) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَی مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ قَالَ لِی یَا أَنَسُ أَنَا أَوَّلُ مَنْ تَنْشَقُّ الْأَرْضُ عَنْهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ وَ أَخْرُجُ وَ یَکْسُونِی جَبْرَئِیلُ سَبْعَ حُلَلٍ مِنْ حُلَلِ الْجَنَّهًِْ طُولُ کُلِّ حُلَّهًٍْ مَا بَیْنَ الْمَشْرِقِ إِلَی الْمَغْرِبِ وَ یَضَعُ عَلَی رَأْسِی تَاجَ الْکَرَامَهًِْ وَ رِدَاءَ الْجَمَالِ وَ یُجْلِسُنِی عَلَی الْبُرَاقِ وَ یُعْطِینِی لِوَاءَ الْحَمْدِ طُولُهُ مَسِیرَهًُْ مِائَهًِْ عَامٍ فِیهِ ثَلَاثُمِائَهًٍْ وَ سِتُّونَ حُلَّهًًْ مِنَ الْحَرِیرِ الْأَبْیَضِ مَکْتُوبٌ عَلَیْهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَلِیُّ‌بْنُ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) وَلِیُّ اللَّهِ فَآخُذُهُ بِیَدِی وَ أَنْظُرُ یَمْنَهًًْ وَ یَسْرَهًًْ فَلَا أَرَی أَحَداً فَأَبْکِی وَ أَقُولُ یَا جَبْرَئِیلُ مَا فَعَلَ أَهْلُ بَیْتِی وَ أَصْحَابِی فَیَقُولُ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) إِنَّ اللَّهَ تَعَالَی أَوَّلُ مَنْ أَحْیَا الْیَوْمَ مِنْ أَهْلِ الْأَرْضِ أَنْتَ فَانْظُرْ کَیْفَ یُحْیِی اللَّهُ بَعْدَکَ أَهْلُ بَیْتِکَ وَ أَصْحَابُکَ وَ أَوَّلُ مَنْ یَقُومُ مِنْ قَبْرِهِ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ یَکْسُوهُ جَبْرَئِیلُ حُلَلًا مِنَ الْجَنَّهًِْ وَ یَضَعُ عَلَی رَأْسِهِ تَاجَ الْوَقَارِ وَ رِدَاءَ الْکَرَامَهًِْ وَ یُجْلِسُهُ عَلَی نَاقَتِیَ الْعَضْبَاءِ وَ أُعْطِیهِ لِوَاءَ الْحَمْدِ فَیَحْمِلُهُ بَیْنَ یَدَیَّ وَ نَأْتِی جَمِیعاً وَ نَقُومُ تَحْتَ الْعَرْشِ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- انس گوید: از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درباره آیه: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ پرسیدم، به من فرمود: «ای انس، در روز قیامت من نخستین کسی هستم که سر از خاک در می آورم و بیرون می آیم و جبرئیل هفت جامه بهشتی به تن من می کند که طول هریک از آن‌ها از مشرق تا مغرب است و تاج کرامت را بر سر من می نهد و ردای جمال را بر من می پوشاند و مرا سوار بر براق کرده و لوای حمد را به دست من می دهد طول آن به مقدار یک صد سال راه است و بر روی آن سیصدوشصت جامه از دیبای سفید است که بر روی آن‌ها نوشته شده: لا إله إلّا الله محمّد رسول الله علی‌بن‌أبی‌طالب ولیّ الله سپس من آن را به دست گرفته و نگاهی به راست و چپ می اندازم ولی کسی را نمی بینم، لذا به گریه افتاده و می گویم: «ای جبرئیل، اهل بیت (علیهم السلام) و اصحاب من چه کردند»؟ آن گاه او می گوید: «ای محمّد، خدای متعال نخستین کسی از زمینیان را که امروز زنده گردانیده، تو هستی، پس بنگر که خداوند چگونه بعد از تو اهل بیت و صحابه‌ی تو را زنده می کند، و اوّلین کسی که سر از خاک بیرون می آورد، امیرمؤمنان (علیه السلام) است و جبرئیل جامه هایی از بهشت بر وی می پوشاند و تاج وقار و ردای کرامت را بر سر او می نهد و بر ناقه من «العضباء» سوار گشته و «لواء الحمد» را به دست وی می سپارم و او با آن پیشاپیش من حرکت می کند و همگی می آییم و زیر عرش می ایستیم.
الصّادق (علیه السلام)- عَن عَمَّارٍ السَّابَاطِیِّ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی‌عَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) إِنَّ أَبَا أُمَیَّهًَْ یُوسُفَ بْنَ ثَابِتٍ حَدَّثَ عَنْکَ أَنَّکَ قُلْتَ لَا یَضُرُّ مَعَ الْإِیمَانِ عَمَلٌ وَ لَا یَنْفَعُ مَعَ الْکُفْرِ عَمَلٌ فَقَالَ إِنَّهُ لَمْ یَسْأَلْنِی أَبُو أُمَیَّهًَْ عَنْ تَفْسِیرِهَا إِنَّمَا عَنَیْتُ بِهَذَا أَنَّهُ مَنْ عَرَفَ الْإِمَامَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه و آله) وَ تَوَلَّاهُ ثُمَّ عَمِلَ لِنَفْسِهِ مَا شَاءَ مِنْ عَمَلِ الْخَیْرِ قُبِلَ مِنْهُ ذَلِکَ وَ ضُوعِفَ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَهًًْ وَ انْتَفَعَ بِأَعْمَالِ الْخَیْرِ مَعَ الْمَعْرِفَهًِْ فَهَذَا مَا عَنَیْتُ بِذَلِکَ وَ کَذَلِکَ لَا یَقْبَلُ اللَّهُ مِنَ الْعِبَادِ الْأَعْمَالَ الصَّالِحَهًَْ الَّتِی یَعْمَلُونَهَا إِذَا تَوَلَّوُا الْإِمَامَ الْجَائِرَ الَّذِی لَیْسَ مِنَ اللَّهِ تَعَالَی فَقَالَ لَهُ عَبْدُاللَّهِ‌بْنُ‌أَبِی‌یَعْفُورٍ أَ لَیْسَ اللَّهُ تَعَالَی قَالَ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ فَکَیْفَ لَا یَنْفَعُ الْعَمَلُ الصَّالِحُ مِمَّنْ یُوَالِی أَئِمَّهًَْ الْجَوْرِ فَقَالَ لَهُ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) هَلْ تَدْرِی مَا الْحَسَنَهًُْ الَّتِی عَنَاهَا اللَّهُ تَعَالَی فِی هَذِهِ الْآیَهًِْ هِیَ مَعْرِفَهًُْ الْإِمَامِ وَ طَاعَتُهُ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَعَالَی وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَکُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِی النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ وَ إِنَّمَا أَرَادَ بِالسَّیِّئَهًِْ إِنْکَارَ الْإِمَامِ الَّذِی هُوَ مِنَ اللَّهِ تَعَالَی ثُمَّ قَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ (علیه السلام) مَنْ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ بِوَلَایَهًِْ إِمَامٍ جَائِرٍ لَیْسَ مِنَ اللَّهِ وَ جَاءَ مُنْکِراً لِحَقِّنَا جَاحِداً لِوَلَایَتِنَا أَکَبَّهُ اللَّهُ تَعَالَی یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ فِی النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام)- عمّار ساباطی گوید: به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم: «ابوامیّه یوسف‌بن‌ثابت برایم نقل کرد که شما فرموده‌اید: «با داشتن ایمان عمل زیان نمی‌رساند و با کفر نیز عمل سودی ندارد». فرمود: «ابوامیّه پرسید که منظورم از این حرف چیست، منظورم از این سخن آن بود که هرکس عارف به مقام امام از آل محمّد (علیهم السلام) باشد و او را دوست بدارد سپس هرچه مایل است برای خود از اعمال خیر انجام دهد از او پذیرفته می‌شود چندین برابر به او پاداش خواهند داد و با معرفت از کار خوب بهره‌مند می‌شود، منظورم این بود. همین‌طور است؛ خداوند اعمال مردم را درصورتی‌که دوستدار و طرفدار امام ستمگری باشند که از جانب خدا تعیین نشده، نخواهد پذیرفت». عبداللَّه‌بن‌ابی‌یعفور گفت: «مگر خداوند در این آیه نمی‌فرماید: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ، پس چگونه کسی با دوست‌داشتن پیشوایان جور، از عمل صالحی که انجام میدهد، سود نخواهد برد»؟ امام صادق (علیه السلام) فرمود: «می‌دانی منظور از حسنه‌ای که در آیه است، چیست؟ یعنی معرفت امام و اطاعت از او. خداوند در این آیه فرموده است: و آن‌ها که اعمال بدی انجام دهند، به صورت در آتش افکنده می‌شوند آیا جزایی جز آنچه عمل می‌کردید خواهید داشت؟!. (نمل/۹۰) از سیّئه منظورش انکار امامی است که از جانب خدا تعیین شده». آنگاه امام صادق (علیه السلام) فرمود: «هرکس روز قیامت با ولایتِ امام ستمگر وارد محشر شود رابطه‌ای با خدا ندارد و منکر حق و ولایت ما خاندان است خداوند او را در آتش جهنّم می‌اندازد».
الباقر (علیه السلام)- عَن عَمْرِوبْنِ‌شَیْبَهًَْ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی‌جَعْفَرٍ (علیه السلام) جَعَلَنِیَ اللَّهُ فِدَاکَ إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ أَیْنَ یَکُونُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) وَ شِیعَتُهُ فَقَالَ أَبُوجَعْفَرٍ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) وَ عَلِیٌّ (علیه السلام) وَ شِیعَتُهُ عَلَی کُثْبَانٍ مِنَ الْمِسْکِ الْأَذْفَرِ عَلَی مَنَابِرَ مِنْ نُورٍ یَحْزَنُ النَّاسُ وَ لَا یَحْزَنُونَ وَ یَفْزَعُ النَّاسُ وَ لَا یَفْزَعُونَ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآیَهًَْ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ فَالْحَسَنَهًُْ وَ اللَّهِ وَلَایَهًُْ عَلِیٍّ ثُمَّ قَالَ لا یَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَرُ وَ تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ هذا یَوْمُکُمُ الَّذِی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ.
امام باقر (علیه السلام)- عمروبن‌شیبه گوید: به امام باقر (علیه السلام) عرض کردم: «فدایت شوم! در روز قیامت رسول‌خدا (صلی الله علیه و آله) و امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و شیعیانش کجا هستند»؟ فرمود: «رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) و شیعیان و پیروان آن‌ها روی تپّه‌هایی از مشک و بالای منبرهایی از نور قرار دارند؛ مردم اندوهگین می‌شوند ولی آن‌ها اندوهی ندارند، مردم می‌ترسند ولی آن‌ها ترسی ندارند. بعد این آیه‌ی شریفه را تلاوت کرد: مَنْ جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ؛ حسنه، ولایت علی (علیه السلام) می‌باشد. و بعد فرمود: وحشت بزرگ، آن‌ها را اندوهگین نمی‌کند و فرشتگان به استقبالشان می‌آیند، [و می‌گویند]: این همان روزی است که به شما وعده داده می‌شد!. (انبیاء/۱۰۳)»
أمیرالمؤمنین (علیه السلام)- عَن الْأَصْبَغِ‌بْنِ‌نُبَاتَهًَْ عَنْ عَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ قَالَ فَقَالَ (علیه السلام) یَا أَصْبَغُ مَا سَأَلَنِی أَحَدٌ عَنْ هَذِهِ الْآیَهًِْ وَ لَقَدْ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) عَنْهَا کَمَا سَأَلْتَنِی فَقَالَ لِی سَأَلْتُ جَبْرَئِیلَ عَنْهَا فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَهًِْ حَشَرَکَ اللَّهُ أَنْتَ وَ أَهْلَ بَیْتِکَ وَ مَنْ یَتَوَلَّاکَ وَ شِیعَتَکَ حَتَّی یَقِفُوا بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ فَیَسْتُرُ اللَّهُ عَوْرَاتِهِمْ وَ یُؤْمِنُهُمْ مِنَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ بِحُبِّهِمْ لَکَ وَ لِأَهْلِ بَیْتِکَ وَ لِعَلِیِّ‌بْنِ‌أَبِی‌طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ جَبْرَئِیلُ (علیه السلام) أَخْبَرَنِی فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ (صلی الله علیه و آله) مَنِ اصْطَنَعَ إِلَی أَحَدٍ مِنْ أَهْلِ بَیْتِکَ مَعْرُوفاً کَافَیْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَهًِْ یَا عَلِیُّ شِیعَتُکَ وَ اللَّهِ آمِنُونَ یَرْجُونَ فَیَشْفَعُونَ وَ یُشَفَّعُونَ ثُمَّ قَرَأَ فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَ لایَتَساءَلُونَ.
امام علی (علیه السلام)- اصبغ‌بن‌نباته از امام علی (علیه السلام) نقل میکند که در تفسیر آیه: وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ، فرمود: «ای اصبغ! همان‌گونه که تو از من تفسیر این آیه را سؤال کردی من هم از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) تفسیر آن را پرسیدم». رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «من هم از جبرئیل (علیه السلام) سؤال کردم». جبرئیل گفت: «ای محمّد (صلی الله علیه و آله) هنگامی‌که روز قیامت برپا شود خداوند شما و اهل بیت (علیهم السلام) شما را با کسانی که به شما علاقه دارند یکجا جمع میکند، آن‌ها درحالی‌که عورتشان پوشیده است در موقف حضور پیدا می‌کنند و در محضر عدل خداوند حاضر می‌گردند. آن جماعت از ترس و وحشت روز قیامت آسوده هستند زیرا آن‌ها شما و خاندانت را دوست دارند و به علیّ‌بن‌ابی‌طالب (علیه السلام) اظهار علاقه می‌کنند، ای علی (علیه السلام)! به خداوند سوگند! شیعیانت در آسایش هستند و خوشحال می‌باشند، آن‌ها شفاعت می‌کنند و شفاعتشان هم قبول می‌گردد و بعد این آیه را قرائت کرد: هیچ‌یک از پیوندهای خویشاوندی میان آن‌ها در آن روز نخواهد بود و از یکدیگر تقاضای کمک نمی‌کنند [چون کاری از کسی ساخته نیست]!. (مؤمنون/۱۰۱)».
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ (رحمة الله علیه) أَیْ فَمِنْهَا یَصِلُ الْخَیْرَ إِلَیْهِ.
ابن‌عبّاس (رحمة الله علیه)- یعنی هرکس روز رستاخیز با حسنه و نیکویی بیاید، پاداشی بهتر از آن خواهند داشت.
الصّادق (علیه السلام)- إِنَّ النَّاسَ یَعْبُدُونَ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ عَلَی ثَلَاثَهًِْ أَوْجُهٍ فَطَبَقَهًٌْ یَعْبُدُونَهُ رَغْبَهًًْ إِلَی ثَوَابِهِ فَتِلْکَ عِبَادَهًُْ الْحُرَصَاءِ وَ هُوَ الطَّمَعُ وَ آخَرُونَ یَعْبُدُونَهُ خَوْفاً مِنَ النَّارِ فَتِلْکَ عِبَادَهًُْ الْعَبِیدِ وَ هِیَ الرَّهْبَهًُْ وَ لَکِنِّی أَعْبُدُهُ حُبّاً لَهُ فَتِلْکَ عِبَادَهًُْ الْکِرَامِ وَ هُوَ الْأَمْنُ لِقَوْلِهِ تَعَالَی وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللهُ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ فَمَنْ أَحَبَّ اللهَ عَزَّوَجَلَّ أَحَبَّهُ اللهُ وَ مَنْ أَحَبَّهُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ کَانَ مِنَ الْآمِنِینَ.
امام صادق (علیه السلام)- مردم به سه دلیل خدای عزّوجلّ را پرستش می‌کنند؛ یک طبقه به امید ثواب خدا را عبادت می‌کنند، این عبادت، عبادت حریصان است، اینان طمعکارانند. طبقه‌ی دوّم خدا را از ترس دوزخ پرستش می‌کنند، این عبادت، عبادت بردگان است، اینان ترسوها هستند. امّا من او را به خاطر عشقی که به وی دارم پرستش می‌کنم و این عبادت، عبادت بزرگواران است. اینان درامان‌اند، زیرا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: وَ هُم مِّن فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ و نیز: بگو: «اگر خدا را دوست می‌دارید، از من پیروی کنید! تا خدا [نیز] شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد». (آل عمران/۳۱) پس هرکه خدای عزّوجلّ را دوست داشت، خدای عزّوجلّ نیز او را دوست می‌دارد و هرکه خدای عزّوجلّ دوستش بدارد، از کسانی خواهد بود که ایمن هستند.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- عَنْ أَبِی‌عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله): مَنْ وَقَّرَ ذَا شَیْبَهًٍْ فِی الْإِسْلَامِ آمَنَهُ اللَّهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیَامَهًْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس پیری را که مویش را در دین اسلام سفید کرده است، احترام کند خدا او را از وحشت روز قیامت در امان دارد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مَنْ مَقَتَ نَفْسَهُ دُونَ مَقْتِ النَّاسِ آمَنَهُ اللَّهُ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیَامَهًِْ.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- هرکس دشمن خود باشد و دشمن مردم نباشد، خدا او را از هراس روز قیامت امان می دهد.
الرّسول (صلی الله علیه و آله)- یَا عَلِیُّ (علیه السلام) أَنْتَ وَ شِیعَتُکَ عَلَی الْحَوْضِ تَسْقُونَ مَنْ رَضِیتُمْ وَ تَمْنَعُونَ مَنْ کَرِهْتُمْ وَ أَنْتُمُ الْآمِنُونَ یَوْمَ الْفَزَعِ الْأَکْبَرِ فِی ظِلِّ الْعَرْشِ یَفْزَعُ الْخَلَائِقُ وَ لَا یَفْزَعُونَ وَ یَحْزَنُ النَّاسُ وَ لَا یَحْزَنُونَ وَ فِیهِمْ نَزَلَتْ {هَذِهِ} الْآیَهًُْ وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ {وَ قَالَ} إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنی إِلَی ثَلَاثِ آیَاتٍ یَا عَلِیُّ (علیه السلام) أَنْتَ وَ شِیعَتُکَ تُطْلَبُونَ فِی الْمَوْقِفِ وَ أَنْتُمْ فِی الْجِنَانِ مُتَنَعِّمُون.
پیامبر (صلی الله علیه و آله)- ای علی (علیه السلام)! تو و شیعیانت بر سر حوض کوثر، هرکس را دوست داشته باشید، سیراب می‌کنید و دشمنانتان را باز می‌دارید. شما روز ترس بزرگ (قیامت) در سایه‌ی عرش در امانید. مردم می‌هراسند و شما نمی‌هراسید. مردم اندوهگین می‌شوند و شما اندوهناک نمی‌شوید. این آیه درباره‌ی شما نازل شده است: [امّا] کسانی که از قبل، وعده‌ی نیک از سوی ما به آن‌ها داده شده [مؤمنان صالح] از آن دور نگاهداشته می‌شوند. (انبیاء/۱۰۱) و درباره‌ی شما نازل شده است: وحشت بزرگ، آن‌ها را اندوهگین نمی‌کند و فرشتگان به استقبالشان می‌آیند، [و می‌گویند]: این همان روزی است که به شما وعده داده می‌شد. (انبیاء/۱۰۳) ای علی (علیه السلام)! در جایگاه رسیدگی به [حساب و کتاب] به دنبال تو و شیعیانت می‌گردند و حال آنکه شما در بهشت از نعمت‌های الهی بهره‌مندید.