آیه ۴ - سوره فرقان

آیه وَ قالَ الَّذينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلاَّ إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً [4]

و كافران گفتند: «اين [قرآن] فقط دروغى است كه او به خدا افترا بسته، و گروهى ديگر او را بر اين كار يارى داده‌اند». آن‌ها [با اين سخن]، ظلم و دروغ بزرگى را مرتكب شدند.

۱
(فرقان/ ۴)

علی‌بن‌إبراهیم ( قَالُوا إِنَّ هَذَا الَّذِی یَقْرَؤُهُ مُحَمَّدٌ (وَ یُخْبِرُنَا بِهِ إِنَّمَا یَتَعَلَّمُهُ مِنَ الْیَهُودِ وَ یَسْتَکْتُبُهُ مِنْ عُلَمَاءِ النَّصَارَی وَ یَکْتُبُ عَنْ رَجُلٍ یُقَالُ لَهُ ابْنُ‌قبطَهًَْ یَنْقُلُهُ عَنْهُ بِالْغَدَاهًْ وَ الْعَشِیِّ.

علیّ‌ّبن‌ابراهیم ( گفتند: «آنچه حضرت محمّد (می‌خواند و به ما خبر می‌دهد از یهود یاد می‌گیرد و علمای نصاری برایش می‌نویسند و مردی به نام ابن‌قبیطه هر صبح و شام برایش نقل می‌کند».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۶۰
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۲۷/ القمی، ج۲، ص۱۱۰ و نورالثقلین
۲
(فرقان/ ۴)

الباقر ( الْإِفْکُ الْکَذِبُ وَ أَعانَهُ عَلَیْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ یَعْنِی أَبَا فُهَیْکَهًَْ {فُکَیْهَهًَْ} وَ حِبْراً وَ عَدَّاساً وَ عَابِساً مَوْلَی حُوَیْطِبٍ قَوْلُهُ أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها فَهُوَ قَوْلُ النَّضْرِبْنِ‌الْحَارِثِ‌بْنِ‌عَلْقَمَهًَْبْنِ‌کِلْدَهًَْ قَالَ أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها مُحَمَّدٌ (فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا.

امام باقر ( إِفْکٌ یعنی دروغ. وَ أَعَانَهُ عَلَیْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ منظورِ کفّار از قَوْمٌ آخَرُونَ در اینجا، ابوفکیهه و حبر و عداس و عابس غلام حویطب بوده است و منظور از این فرموده‌ی خداوند: این همان افسانه‌های پیشینیان است که وی آن را رونویس کرده است. (فرقان/۵) گفته‌ی نضربن‌حارث‌بن علقمه‌بن‌کلده است که گفت: «أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ محمّد (است. اکْتَتَبَها، فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا».

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۶۰
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۲۸/ القمی، ج۲، ص۱۱۱/ نورالثقلین؛ «خویطب» بدل «حویطب» و «قال أساطیر الاولین ... بکرهًْ و اصیلا» محذوف/ البرهان
بیشتر