آیه ۴۳ - سوره فرقان

آیه أَ رَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ أَ فَأَنْتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكيلاً [43]

آيا ديدى كسى را كه هواى نفسش را معبود خود برگزيده است؟! آيا تو مى‌توانى به دفاع از او برخيزى [و او را هدايت كنى]؟!

۱
(فرقان/ ۴۳)

علی‌بن‌إبراهیم ( فِی قَوْلِهِ أَ رَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ قَالَ نَزَلَتْ فِی قُرَیْشٍ، وَ ذَلِکَ أَنَّهُ ضَاقَ عَلَیْهِمُ الْمَعَاشُ فَخَرَجُوا مِنْ مَکَّهًَْ وَ تَفَرَّقُوا فَکَانَ الرَّجُلُ إِذَا رَأَی شَجَرَهًًْ {صَخْرَهًًْ} حَسَنَهًًْ أَوْ حَجَراً حَسَناً هَوَاهُ فَعَبَدَهُ وَ کَانُوا یَنْحِرُونَ لَهَا النَّعَمَ وَ یُلَطِّخُونَهَا بِالدَّمِ وَ یُسَمُّونَهَا سَعْدَ صَخْرَهًٍْ وَ کَانَ إِذَا أَصَابَهُمْ دَاءٌ فِی إِبِلِهِمْ وَ أَغْنَامِهِمْ جَاءُوا إِلَی الصَّخْرَهًِْ فَیَتَمَسَّحُونَ بِهَا الْغَنَمَ وَ الْإِبِل.

علیّ‌ّبن‌ابراهیم ( این آیه: أَ رَأَیْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ در مورد قریش نازل شده است و این بدین خاطر بود که عرصه زندگی بر آن‌ها تنگ شد، پس از مکّه خارج شدند و پراکنده می‌گشتند و هنگامی که فردی درخت یا سنگی خوش منظره را می‌دید از آن خوشش می‌آمد و آن را می‌پرستید و برایش قربانی ذبح می‌کردند و خونش را به آن می‌مالیدند و آن را «سعد صخره» (سنگ شانس) می‌نامیدند و هرگاه مرضی در شتران و گوسفندانشان می‌افتاد، نزد سنگ می‌آمدند و گوسفند و شترشان را به آن می‌کشیدند.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۴۲۸
القمی، ج۲، ص۱۱۴/ نورالثقلین/ البرهان
۲
(فرقان/ ۴۳)

علی‌بن‌إبراهیم ( وَ قَوْلُهُ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ نَزَلَتْ فِی قُرَیْشٍ وَ جَرَتْ بَعْدَ رسول الله (فِی أَصْحَابِهِ الَّذِینَ غَصَبُوا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ (وَ اتَّخَذُوا إِمَاماً بِأَهْوَائِهِم.

علیّ‌ّبن‌ابراهیم ( گفتار خداوند متعال: مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ درباره‌ی قریش نازل شده است [که رسالت پیامبر (را نپذیرفتند]، همین هواپرستی بار دیگر بعد از پیامبر (در میان اصحاب او با کنارزدن امیرمؤمنان علی (خودنمایی کرد.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۴۲۸
بحارالأنوار، ج۳۶، ص۸۹
بیشتر