آیه ۶ - سوره فرقان

آیه قُلْ أَنْزَلَهُ الَّذِي يَعْلَمُ السِّرَّ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ كانَ غَفُوراً رَحِيماً [6]

بگو: «كسى آن را نازل كرده كه اسرار آسمان‌ها و زمين را مى‌داند؛ به‌يقين او [هميشه] آمرزنده و مهربان بوده است».

۱
(فرقان/ ۶)

الباقر ( قَوْلُهُ أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها فَهُوَ قَوْلُ النَّضْرِبْنِ‌الْحَارِثِ‌بْنِ‌عَلْقَمَهًَْ‌بْنِ‌کِلْدَهًَْ قَالَ أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها مُحَمَّدٌ (فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا.

امام باقر ( وَ قالُوا أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها این سخن نضربن‌حارث‌بن‌علقمه کلده است که گفت: أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ محمّد (است. اکْتَتَبَها، فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۶۰
بحارالأنوار، ج۹، ص۲۲۸
۲
(فرقان/ ۶)

علی‌بن‌إبراهیم ( وَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً لَارْتابَ الْمُبْطِلُونَ وَ هُوَ مَعْطُوفٌ عَلَی قَوْلِهِ فِی سُورَهًْ الْفُرْقَانِ اکْتَتَبَها فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا فَرَدَّ اللَّهُ عَلَیْهِمْ فَقَالَ کَیْفَ یَدَّعُونَ أَنَّ الَّذِی تَقْرَؤُهُ أَوْ تُخْبِرُ بِهِ تَکْتُبُهُ عَنْ غَیْرِکَ وَ أَنْتَ ما کُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذاً لَارْتابَ الْمُبْطِلُونَ أَیْ شَکُّوا.

علیّ‌ّبن‌ابراهیم ( تو هرگز پیش از این کتابی نمی‌خواندی، و با دست خود چیزی نمی‌نوشتی، مبادا کسانی که درصدد [تکذیب و] ابطال سخنان تو هستند، شکّ و تردید کنند!. (عنکبوت/۴۸) این آیه همانند آیه‌ای است که مشرکان گفتند: اکْتَتَبَها فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا. خدا درباره‌ی اندیشه‌ی آنان گفت: «چگونه درباره‌ی چیزی‌که پیامبر (تلاوت می‌کند و به‌واسطه‌ی آن خبر می‌دهد چنین سخن می‌گویید که او از دیگری نوشته درحالی‌که او هرگز پیش از این کتابی نمی‌خواند و با دست خود چیزی ننوشت تا مبادا کسانی که درصدد تکذیب و ابطال سخنان او هستند شکّ و تردید کنند. (عنکبوت/۴۸).

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۶۰
بحارالأنوار، ج۱۶، ص۱۳۲/ القمی، ج۲، ص۱۵۰/ القمی، ج۱، ص۱۰؛ «قال علی بن ابراهیم ... و أصیلا» و «فقال کیف یدعون ... عن غیرک» محذوفتان
۳
(فرقان/ ۶)

علی‌بن‌إبراهیم ( قَالُوا إِنَّ هَذَا الَّذِی یَقْرَؤُهُ مُحَمَّدٍ (وَ یُخْبِرُنَا بِهِ إِنَّمَا یَتَعَلَّمُهُ مِنَ الْیَهُودِ وَ یَکْتُبَهُ مِنْ عُلَمَاءِ النَّصَارَی وَ یُکْتَبُ عَنْ رَجُلٍ یُقَالُ لَهُ ابن‌قبیطه وَ یَنْقُلُهُ عَنْهُ بالغداهًْ وَ الْعَشِیِّ فَحَکَی اللَّهُ قَوْلَهُمْ وَ رَدَّ عَلَیْهِمْ فَقَالَ وَ قالَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْکٌ افْتَراهُ إلی قوله بُکْرَةً وَ أَصِیلًا فَرَدَّ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ قَالَ قُلْ لَهُمْ یَا مُحَمَّدُ (أَنْزَلَهُ الَّذِی یَعْلَمُ السِّرَّ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ کانَ غَفُوراً رَحِیماً.

علیّ‌ّبن‌ابراهیم ( گفتند: «آنچه حضرت محمّد (می‌خواند و به ما خبر می‌دهد از یهود یاد می‌گیرد و علمای نصاری برایش می‌نویسند و مردی به نام ابن‌قبیطه هر صبح و شام برایش نقل می‌کند. وَ قالَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْکٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَیْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً وَ قالُوا أَساطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَها فَهِیَ تُمْلی عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا و خدا آن‌ها را [در هر دو گفتار] ردّ کرده است. ای محمّد (به آن‌ها بگو: أَنْزَلَهُ الَّذِی یَعْلَمُ السِّرَّ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ کانَ غَفُوراً رَحِیماً.

تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۰، ص۳۶۰
القمی، ج۲، ص۱۱۰
بیشتر